Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն այն կարծիքին է, որ որևէ փաստաթղթի ստորագրման դեպքում Ադրբեջանը հանդես է գալու թելադրողի դիրքերից:
Մայիսի 12-ից ի վեր Ադրբեջանի Զինված ուժերի ներկայացուցիչները ներխուժել են Հայաստանի Հանրապետության տարածք. ըստ Նիկոլ Փաշինյանի՝ ՀՀ-ում գտնվող ադրբեջանցի զինծառայողների թիվը 500-600 է, ըստ ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանի՝ 3000։
«Զարմանալի է, չէ՞, երբ ադրբեջանական զորքերն իր իսկ ասելով (նկատի ունի Նիկոլ Փաշինյանին.- Ռ.Մ.)՝ 500-600 հոգով արդեն հանգիստ ճեմելով զբոսնում են ՀՀ տարածքում, ինչո՞ւ են մարդիկ դրանից աղմուկ բարձրացնում: Կարծես թե դա արդեն դարձել է նորմալ, մեզ փորձում են համոզել, որ դա նորմալ է, ոչ մի արտասովոր բան չկա, որ մեր զինվորներին ծեծում են, իրենց ձեռքից զենք են խլում, և բացարձակ անօրինական ինչ-որ պրոցեսներ են տեղի ունենում, մեր տարածքային ամբողջականության հանդեպ ոտնձգություններ, որոնք մնում են անարձագանք, իշխանությունները դրան մնում են անհաղորդ և տպավորություն են փորձում ստեղծել, որ այդպես էլ պետք է լինի»:
«Տեղի է ունենում Հայաստանի սողացող բռնազավթում, երբ ադրբեջանցի բաշիբոզուկները անարգել հայտնվում են մեր ինքնիշխան տարածքում, ընդ որում, այնպիսի վայրերում, որոնք մեզ համար ունեն շատ դեպքերում կենսական նշանակություն»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Հայրենիք» կուսակցության անդամ, իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը:
«Այդ սահմանազատման գործընթացը լեգիտիմացնելու է այն բոլոր պատերազմական հանցագործությունները, որոնք Ադրբեջանը կատարել է Հայաստանի, Արցախի նկատմամբ, արդարացվելու է Գուրգեն Մարգարյանի սպանությունը, արդարացվելու է հայ գերիների՝ Ադրբեջանում գտնվելը, և ստացվում է, որ արդարացնում է Ադրբեջանին ու հիմք ստեղծում հաջորդիվ նմանատիպ գործողությունները կրկնելու համար։ Փաշինյանի ստորագրությամբ Ստեփանակերտը կդառնա Ադրբեջանի տարածք, և մենք վերջնականապես կկորցնենք Արցախը, և Արցախում ապրողները կլքեն իրենց պատմական հայրենիքի այդ մասը, որովհետև Ադրբեջանի կազմում ապրել չի լինելու»։
Գեղարքունիքի մարզում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ բավականին շատ տեղեկատվություն ունեցող փորձագետը նշեց, որ մարզում թշնամին բավականին առաջ է եկել և ստեղծել խառը իրավիճակ. «Այսինքն՝ մենք ունենք դիրքեր, որտեղ թշնամին գտնվում է և՛ դիրքի առջևում, և՛ դիրքի հետևում, այսինքն՝ այսպիսի իրավիճակ է: Այսօր իրավիճակը գրեթե չի փոխվել՝ դիրքային առումով, և դեռևս ունենք շատ լուրջ խնդիրներ Գեղարքունիքում, որոնք անհապաղ լուծման կարիք ունեն»:
«Արդեն մի քանի օր է՝ բանակցություններ են գնում, իսկ որևէ մեկը հարց տվե՞լ է, թե այդ ինչի՞ շուրջ են բանակցում։ Ես կարծում եմ, որ Ալիևը պահանջում է փոխվարչապետների ձևավորված փաստաթուղթն արագ ստորագրել. սա է Ալիևի պահանջը, մի վայրկյան չեմ կասկածում։ Այս հարցը հիմա Ալիևի մոտ բարձրացավ, որովհետև Ալիևների համար էլ էր անսպասելի Ռոբերտ Քոչարյանի գլխավորությամբ հանրահավաքը, իսկ քանի որ Ալիևը օրգանապես վախենում է Ռոբերտ Քոչարյանից և Սերժ Սարգսյանից, այդ հանրահավաքից հետո սկսել է մտածել, որ մինչև ամսի 20-ը ժամանակ ունի. կամ մինչև ամսի 20-ն իր պլանավորածը կստանա, կամ կդիմի ռազմական գործողությունների, և ահա թե ինչո՞ւ է այսօր ԱՄՆ Պետդեպը հայտարարություն տարածել»,- ասաց Խոսրով Հարությունյանը։
«Ցավոք սրտի, նոյեմբերի 9-ից հետո մենք տեսնում ենք զարգացումներ, որոնց ակնհայտորեն «քաղաքական իշխանությունները» կամ ընդհանրապես չեն տիրապետում, կամ, որը լրիվ իրատեսական եմ համարում, ունեն գաղտնի դավաճանական պայմանավորվածություն»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց փաստաբան, միջազգային իրավունքի մասնագետ, «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր Արամ Օրբելյանը՝ անդրադառնալով Հայաստանում տիրող իրավիճակին, մասնավորապես՝ սահմանային խնդիրներին ու դրանց լուծման տարբերակներին:
«Արդյո՞ք Արցախի 75 տոկոսը կորցնելը, 5000 զոհ ու 10000-ից ավելի վիրավոր տալը համարում ենք Ադրբեջանի համար ոչ բարենպաստ կամ ծայրահեղ ծանր վիճակ: Սա հռետորական հարց է: Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը միշտ եղել է սադրող, պայմանավորվածությունները չկատարող: Այսօր Ադրբեջանը փորձում է ցույց տալ, որ ադրբեջանական զինուժը գտնվում է բարձր պատրաստվածության կամ ունեն այնպիսի հնարավորություն, որ հայկական բանակը դրան չի կարող հակազդել, փորձում են այն քաղաքական պայմանավորվածությունը, որը կուլիսների հետևում է կատարվում, իրենց ձևակերպումներով հայ ժողովրդին մատուցել»,- ի պատասխան՝ ասաց նա:
«Սյունիքն այն նյարդային կետն է, որը եղել է պանթուրքական ծրագրի կարևորագույն բաղադրիչը։ Թուրքիան ու Ադրբեջանը հեռանկարում ունեն ցամաքային ճանապարհով իրար միանալու պլան, և այդ միավորումը, ըստ նրանց պլանի, տեղի է ունենալու Հայաստանի և ՀՀ քաղաքացիների կյանքի հաշվին, ու թեև ՀՀ իշխանությունը կարող էր կանխել մեր հաշվին կատարվող զարգացումները, այդպես չարեց, աղետին էլ արձագանքում է պոստ-ֆակտում»,- ասաց Արման Աբովյանը։
«Այս ոչ ակտիվ, չկողմնորոշված, հիասթափված քաղաքացիները հեռացել են Փաշինյանից, որովհետև սա, այնուամենայնիվ, այն զանգվածն է, որը 2018 թվականին ձայն է տվել նրան, բայց, ցավոք սրտի, դեռ չեն մոտեցել ընդդիմությանը: Հնարավոր է՝ դա ինչ-որ չափով պայմանավորված է նրանով, որ այս քաղաքական ուժը ժամանակին մերժել է նախկիններին, և մարդու համար, իհարկե, շատ դժվար է ընդունել սեփական սխալը՝ ընդունել, որ սխալ են մերժել նախկիններին, և ընդունել, որ սխալ են ընտրել Փաշինյանին»,- ասաց Հասմիկ Ենգոյանը:
«Եթե դուք էլեմենտար հարցեր չեք կարողանում լուծել՝ չեք կարողանում պետության սահմանները պաշտպանել, հետո դիմում ենք ընդդիմությանը, ասում եք՝ մի քաղաքականացրե՞ք, հասարակության ուշադրությունը մի հրավիրեք նրա վրա, որ ապաշնո՞րհ է այս իշխանությունը: Դա անհեթեթ է: Մարդիկ չենք կարողանում հարց լուծել, 200 զինվոր մտնում է ՀՀ տարածք, վազում են՝ Ռուսաստանին, ՀԱՊԿ-ին խնդրում են, ասում են՝ եկեք, մեր տեղը հարցը լուծեք, հետո հակառուսական ալիք է բարձրանում, թե ինչու հարցը չի լուծվում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը:
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ այսօր առավոտյան դարձյալ տեղի է ունեցել Անվտանգության խորհրդի նիստ, որի ընթացքում Փաշինյանը հայտարարել է, որ մայիսի 12-ից հետո, երբ Ադրբեջանի զինված ուժերի զինծառայողները հատել էին հայ-ադրբեջանական սահմանը, զինծառայողների որոշ խմբեր դուրս են եկել Հայաստանի տարածքից, նման պրոցես տեղի է ունեցել նաև երեկ երեկոյան: Նախանշան կա նաև, որ կարող է այսօր էլ նման պրոցես տեղի ունենալ, բայց ընդհանուր առմամբ, ռազմաքաղաքական իրադրությունն ամսի 12-ից հետո համարում է անփոփոխ:
«Ինձ համար ուղղակի անընդունելի է այս փաստը, որ մենք ամբողջ աշխարհին ի ցույց ենք դնում մեր խայտառակ անճարությունը: Հասկանո՞ւմ եք, 250 զինվորական ոտքով հատել է հայ-ադրբեջանական այս պահին գործող սահմանը, հայտնվել ՀՀ տարածքում, և Հայաստանի իշխանությունները ուղղակի մեկ օր խաբում էին հասարակությանը, որ նման բան չկա, իրենց հայտնի ֆեյքերի ՊՈԱԿ-ին էին լծել աշխատանքի, որոնց ներկայացուցիչները լկտիաբար հարձակվում էին բոլոր այն անձանց վրա, ովքեր մանրամասն ներկայացնում էին, թե ինչ է տեղի ունենում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
Քաղաքագետը վստահեցրեց՝ ՀՀ-ն ՀԱՊԿ-ին դիմել է բոլորովին այլ միտումով, շատ լավ իմանալով, որ ՀԱՊԿ-ում կան տարաբնույթ շահեր ունեցող պետություններ՝ օրինակ՝ Ղազախստան և Բելառուս, իսկ ղազախներն ադբեջանցիների հետ 100 անգամ շատ ավելի մեծ առևտրաշրջանառություն ունեն, քան Հայաստանի, ուստի հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք Ղազախստանը նպատակ կունենա, որպեսզի Ադրբեջանի դեմ ՀՀ-ն որևէ գործողություն ունի, և նմանատիպ վիճակ է նաև Բելառուսի դեպքում։
«Դա չի եղել անձնավորված, այսինքն՝ դա չի եղել քաղաքապետի անձով կամ երկրի ղեկավարով պայմանավորված, դա եղել է համակարգի թերությունների դեմ պայքար, որը ընդունում են նաև ՀՀԿ կարկառուն ներկայացուցիչները: Եվ կարծում եմ՝ ՀՀԿ-ն ևս այս երեք տարիների ընթացքում անցել է որոշակի քավության ճանապարհ, ինքնամաքրվել է, իրենք ևս վերագնահատել են իրենց նախկին աշխատելաոճը, նախկին կուսակիցներին, որոնք այսօր ամենևին ՀՀԿ-ի շարքերում չեն: Այսինքն՝ այդ կուսակցությունն ինքնամաքրվել է»:
«Ինչպե՞ս կարող է այդ պատասխանը ինձ բավարարել, երբ դրա մի մասը լկտի սուտ է, մյուս մասը՝ խոստում, որ նման դեպքեր էլի են լինելու, էլի կգան մեզանից տարածքներ կգրավեն, և վերջին հատվածում խոսք, որ՝ մենք պատրտաստվում ենք փաստաթղթի տեսք տալ դավաճան, կապիտուլյանտի ստորագրությամբ հանձնված տարածքներին: Երեք կետերով էլ ստոր արարածի արտահայտություն է և ստոր մոտեցում է, նաև՝ դավաճանության շարունակություն է՝ ժողովրդի և պետության հանդեպ»,- ի պատասխան՝ ասաց նա:
«Վստահ եմ, որ կա պայմանագրի սևագիր տարբերակ՝ Հայաստանի արևելյան և արևմտյան սահմանների հետ կապված։ Վստահ եմ, Նիկոլ Փաշինյանը նաև թուրքերի հետ է գնում փաթեթեային լուծման, որի արդյունքում, թեև Հայաստան այլևս չի լինի, սակայն նրանք կերաշխավորեն Փաշինյանի հետագա պաշտոնավարումը»։
«Նիկոլը Հայաստանում ունի դեռևս չավարտված առաքելություն. Ճիշտ է՝ ոչնչացրել է Արցախը, ՀՀ անվտանգային երաշխիքները ոչնչացրել է, և այլևս գոյություն չունի անվտանգային համակարգ, բայց Նիկոլ Փաշինյանն ունի այլ անելիք, որովհետև իր թուրք-ադրբեջանական տերերը նաև ուզում են Հայաստանի վարչատարածքային միավորը վերացնել՝ որպես միջազգային իրավունքի սուբյեկտի: Իրենք մեզ ուզում են տեսնել ոչ թե իրավահարաբերության մասնակցի տեսանկյունից, այլ ընդամենը առուվաճառքի կամ վարձակալության առարկայի կամ օբյեկտի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ՀՀԿ անդամ Աննա Մկրտչյանը:
«Մեկ Հայաստան» կուսակցության ղեկավար Արթուր Ղազինյանն այսօր Սյունիքում ադրբեջանցիների հրահրած սահմանային լարվածությունը համարում է Հայաստանում թևածող անիշխանության հետևանք, ինչի պատճառով էլ Հայաստանի սուվերեն տարածքի նկատմամբ տեղի է ունեցել ոտնձգություն, ինչին դիմակայող չի եղել, իսկ դրա արդյունքում ադրբեջանական հրոսակախմբերը կարողացել են ներթափանցել Սյունիքի թիկունք՝ 3 կմ խորությամբ, ինչն ահռելի տարածք է։
Ազգային ժողովի անկախ պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը վստահեցնում է՝ Արցախյան վերջին պատերազմի ընթացքում հաղթանակի հասնելու համար որևէ քայլ չարած ու պարտված իշխանությունն այլևս չի՛ կարող մաքուր և թափանցիկ ընտրություններ անցկացնել, իսկ պարտված առաջնորդն առհասարակ բարոյական իրավունք չունի նորից պետության ղեկավար դառնալու մասին մտածել։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով հունիսի 20-ին կայանալիք արտահերթ ընտրությունների մասին, նման տեսակետ հայտնեց ԱԺ անկախ պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը՝ հավելելով.
«Երեկ ուսապարկերի խորհրդարանի ինքնալուծարումը, գոյության դադարումը «Հայրենիքի փրկության շարժման» պայքարի արդյունքներից մեկն էր: Եթե չլիներ «Հայրենիքի փրկության շարժումը», քաղաքացիները դուրս չգային փողոց, որևէ մեղքի զգացում չունեցող այդ ուսապարկերը կշարունակեին պաշտոնավարել՝ իրենց կուռք Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ՀՅԴ անդամ Գեղամ Մանուկյանը:
«Հայտարարվել էր, որ եկել էր հարց ու պատասխանի, բայց պարզ է, որ իրականում դա չէր հետաքրքիր նախարարի ժամանակավոր պաշտոնակատարին: Ենթադրելի է, որ եկել էր տրամադրություն ստուգելու: Իմ անձնական կարծիքով՝ գուցե փորձում էր տնտղել ռեկտոր դառնալու՝ իր անձնական հեռանկարները»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց Երևանի պետական համալսարանի (ԵՊՀ) մամլո խոսնակ Գևորգ Էմին-Տերյանը՝ անդրադառնալով երեկ ԵՊՀ գիտխորհրդի նիստին Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի (ԿԳՄՍ) նախարար Վահրամ Դումանյանի մասնակցությանը:
«Երբեք չի եղել, որ պատերազմական նման ծավալի իրադարձությունների ժամանակ ՄԻՊ ինստիտուտ գործի, առավել ևս, որ նման փորձ չկար: Այնպես որ, այս տարվա զեկույցը, կարծում եմ, օրինաչափ էր իր խնդիրներով: Այն նաև ամենամեծածավալն է, որովհետև իր մեջ ամփոփում է ոչ միայն Քովիդ-19 համավարակն ու պատերազմը, այլև դրանց ճյուղային հետևանքները»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը:
Քաղտեխնոլոգ Կարեն Քոչարյանի կարծիքով՝ բոլոր այն ուժերը, որոնք իրենց այս պահին դիրքավորում են՝ որպես ընդդիմություն, պետք է կնքեն միմյանց դեմ չաշխատելու և որևէ պարագայում պառլամենտ անցնելու դեպքում գործող իշխանության հետ կոալիցիա չկազմելու վերաբերյալ համաձայնագիր:
Հրաչ Բերբերյանի խոսքով՝ եթե ոռոգման համակարգը մասնավորեցվի, ոռոգման ջրի գինը մի քանի անգամ կբարձրանա. «Գյուղացիներ, զգուշացնում եմ՝ այդ «ռեֆորմից» հետո ջրի գինը 3 անգամ կբարձրանա, արդյունքում՝ դուք ձեր հողերը չեք մշակի, հողերի արժեքը կընկնի, թուրքերը կգան՝ այդ հողերը կառնեն: Այս իշխանության նպատակը մոտենում է դրան: Մինչև ընտրությունները վախեցան դա անել, որովհետև դա լուրջ վտանգ է, ընտրություններից հետո քայլականները կգնան այդ քայլին, եթե ընտրվեն: Այնպես որ, սիրելի գյուղացիներ, նախօրոք ձեզ ասում եմ, ինքներդ որոշեք՝ այդ քայլականներին գյուղ թողնե՞լ, թե՞ ոչ»:
«Փաշինյանի վերջին ելույթը նման էր վերջին ճիչերի, երբ մարդ զգում է, որ իր ձեռքից ամեն ինչ փախչում է, արդեն խորտակվելու եզրին է, և վերջին ուժերն է փորձում հավաքել, որպեսզի դուրս գա այդ իրավիճակից: Բնականաբար, այս պարագայում սկսել են մեծ սխալներ իրականացվել իրենց կողմից»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Սոցիոմետր» անկախ սոցիոլոգիական կենտրոնի տնօրեն, հոգեբան Լիլիթ Ադիբեկյանը՝ ընդգծելով՝ Փաշինյանի ԱԺ վերջին ելույթն ընկալվել է՝ որպես հիստերիկ, ջղագրգիռ և այդպես էլ եղել է իրականում:
«Կցանկանայի նաև, որ Առաջին նախագահը մտներ ընտրապայքարի մեջ, սրտանց կուզենայի, որ նրա շուրջ էլ դաշինք ձևավորվեր։ Դա ևս մեկ այլընտրանք կլիներ Նիկոլ Փաշինյանից հիասթափված քաղաքացիների համար՝ ճիշտ ընտրություն կատարելու համար»,- ասաց Գալստյանը։
«ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների երեկվա հայտարարությունը սառը ցնցուղ էր, և ընդամենը ապրիլի 13-ին արված նախորդ հայտարարության մեջ օգտագործվում էր ռազմագերիներ տերմինը: Միջազգային իրավունքի նորմի տարբեր ասպեկտներ են ազդում ռազմագերիների, կալանավորվածների և դատապարտյալների վրա: Իրավաբանները ավելի ստույգ կպատասխանեն՝ տարբերությունն ինչումն է, բայց եթե անգամ միջազգային փաստաթղթերում նրանք որակվում են՝ ոչ որպես ռազմագերիներ, վերադարձը գնալով բարդանում է»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ԱԺ նախկին պատգամավոր, «Եվրոպական ինտեգրացիա» ՀԿ նախագահ Նաիրա Կարապետյանը:
«Եթե մենք նորմալ հասարակություն ենք, միևնույն է, ինչքան ուզում են՝ թող վարչական ռեսուրս կիրառեն, միևնույն է՝ պետք է գնալ ու նրանց չքվեարկել։ Հասարակությունն այս անգամ չպետք է գնա փրկչի հետևից, մարդիկ մտածում են՝ մի թագավոր լինի, գա հարցերը լուծի. ընտրության գնացին փրկիչ գտնելու հույսով, իշխանության բերեցին հիմար, անխելք, անտաղանդ մեկին, որն իր պատկերացումները փաթաթեց ամբողջ ժողովրդին, ու քանի որ օրենքով էլ միանձնյա ամեն ինչ կարող է անել, արեց, հետևաբար՝ պետք է լրջանալ, չփնտրել փրկիչ ու պետությունը կառուցել գլխից՝ Սահմանադրությունից»,- ասաց նա։
