Երբ մարդիկ զրկվում են որևէ բանից, ինչ-որ բանի պակաս են զգում, ի վիճակի են լինում գնահատել այն, ինչ կորցրել են: Իսկ նրանք, ովքեր գիտակցաբար ու խոնարհությամբ իրենց ինչ-որ բանից զրկում են հանուն Քրիստոսի սիրո, հոգևոր ուրախություն են ապրում: Եթե, օրինակ, մեկն ասի. «Մի մարդ հիվանդ է և այդ պատճառով էլ ես այսօր ջուր չեմ խմի: Տե՛ր Աստված, ավելին անել չեմ կարող»: Եվ եթե մարդը դա անի, ապա Աստված նրան ոչ թե ջուր կտա խմելու, այլ քաղցր զովացուցիչ ըմպելիք՝ աստվածային մխիթարությունը:
Փրկությունը տարածվում է քարոզությամբ և յուրացնվում է ճանաչողությամբ, իսկ ճանաչողությունը զարգացնում է մարդու հոգու մեջ գիտակցական հավատք, որով նա մոտենում է այն փրկարար խորհուրդներին, որոնք տանում են հավատացողին դեպի Քրիստոսի հաղորդակցությունն ու Ս. Հոգու տաճար դարձնում: Ուրեմն նախ պետք է քարոզը լինի, որ հավատքն էլ նորան հետևի:
Աստծո հզոր խոսքի ներկայությամբ ի չիք է դառնում չարը: Բայց այդ խոսքի բացակայությունը խորը և մեծ անդունդի առաջացման պատճառ է դառնում:
Այսօրվա մարդկությանը հուզող խնդիրներից մեկը կրոնական հարցն է: Շատ մարդիկ կարծում են, որ բոլոր կրոններն էլ ուսուցանում են միևնույն բանը պարզապես տարբեր անվանումների ներքո: Ընդհանրապես կրոնագիտության շրջանակներում կա մոտեցում, համաձայն որի՝ աննպատակահարմար է զուգահեռներ անցկացնել տարբեր պատմամշակութային միջավայրերում ձևավորված կրոնական արժեհամակարգերի միջև: Սակայն համեմատական կրոնագիտության շրջանակներում զուգահեռների անցկացումը նույնիսկ խրախուսվում է, քանի որ վերջինս օգնում է կրոնական կատեգորիաների առավել հստակ դասակարգման գործում:
Ներելը: Մեր հանդեպ սխալ գործած մարդկանց ներելը մեր հոգու փրկության պայմաններից մեկն է. «Եվ երբ աղոթքի կանգնեք, եթե մեկի դեմ որևէ բան ունեք, ներե՛ք, որպեսզի ձեր Հայրն էլ, որ երկնքում է, ձեզ ների ձեր հանցանքները» (Մարկ. 11:25), «Ների՛ր քո եղբոր անիրավությունը, և միայն այդ ժամանակ աղոթելիս քո մեղքերը կներվեն» (Սիրաք 28:2), «Ներե՛ք, և ներում պիտի գտնեք» (Ղուկ. 6:37): Եթե ուզում ենք, որ Աստված ների մեր հանցանքները, ուրեմն մենք ևս մեր հերթին պետք է ներենք մարդկանց հանցանքները: Երկնքի արքայությունը աններող, անողորմ, կարծրասիրտ մարդկանց վայր չէ:
«Ես հավատում եմ Աստծուն». սա ուղղակի Աստծո գոյությունը փաստող իմացություն չէ հավատավորի համար, այլ ողջ էությունից բխող խոսքեր: Հավատը գործունեություն է, այլ ոչ միայն համոզմունք և աշխարհայացք:
Քրիստոնեության ընդունման ժամանակներից սկսած՝ սրբապատկերի հետ միասին, որպես հավատի խորհրդանիշ, որպես քրիստոնեական կրոնի հաստատման փաստի հավերժացում, ընդունվել և օգտագործվել է խաչապատկերը: «Խաչի արուեստն ու պաշտամունքը հայոց մեջ,- գրում է Գարեգին Հովսեփյանը,- արժանի է յատուկ ուսումնասիրութեան:
Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցին չորս ավետարանիչներին՝ Մատթեոսին, Մարկոսին, Ղուկասին և Հովհաննեսին, հիշատակում է Խաչի վեցերորդ կիրակիին նախորդող շաբաթ օրը: Ավետարանիչները Նոր Կտակարանի առաջին չորս գրքերի՝ Ավետարանների հեղինակներն են: Ավետարաններում ավետվում է Քրիստոսի գալստյան և հաղթանակի բարի լուրը:
Պօղոս առաքեալը կորնթացիներին ուղղուած իր առաջին նամակում գրում է. «Ինչպէս որ է Աստծու բոլոր եկեղեցիներում, կանայք թող լուռ մնան եկեղեցում, որովհետեւ թոյլատրուած չէ նրանց խօսել, այլ՝ հնազանդ լինել, ինչպէս օրէնքն էլ ասում է։ Իսկ եթէ ուզենան մի բան սովորել, տանը թող իրենց մարդկանց հարցնեն. քանզի կին արարածի համար անպատեհ է խօսել եկեղեցում» (Ա. Կորն. 14, 34-35):
Այսօր, ցավոք սրտի, քրիստոնեական արժեքներից նահանջ է նկատվում: Անգամ կրոնը կարիք է համարվում մարմնական պահանջմունքները բավարարելու անհրաժեշտության նմանողությամբ, և քրիստոնեական տեսակետից անբարոյականության մեջ ապրողներն իրենց մերժելի վարքագծին են հարմարեցնում քրիստոնեական ընկալումները: Սուրբ-գրական թյուր մեկնաբանություններով աղճատվում են քրիստոնեական արժեքներն ու գաղափարները:
Աստծուն փնտրելու համար մի մարդ մարդաշատ քաղաքից փնթփնթալով հեռանում է ու բնակություն հաստատում անապատում: Մեկ տարի անց մասնագիտությամբ խառատ նրա եղբայրը որոշում է այցելել իր ճգնավոր եղբորը: Խցին մոտենալիս զարմանում է, քանի որ չորս կողմը բազմաթիվ դիմանկարներ են շարված լինում, որոնց մեջ առաջին շարքում նաև իր դիմանկարն է տեսնում, և երբ եղբայրը դուրս է գալիս, ասում է.
Տագնապում և նեղվում եմ ու տրտմում, որովհետև դեռևս պարզ չէ, թե երբ նախանշված բնակավայր կհասնենք:
Հայ Առաքելական եկեղեցին այսօր նշում է Հրեշտակապետեր Գաբրիելի և Միքայելի և ողջ երկնային զորքի հիշատակության օրը։
Հայաստանի և սփյուռքի թեմերի բոլոր եկեղեցիիներում կկատարվի համահայկական աղոթք
Հարցրին Հովհաննես Կարճահասակին, թե ինչպես կարող է աղտեղի մարդը, իր անձը թողած, բամբասել ուրիշներին:
Աստծու խօսքն ու պատուիրանները սիրող ու դրանք որպէս կեանքի ուղեցոյց ընդունող քրիստոնեաների համար դիակիզումը մեղք է, քանի որ Ինքն Աստուած յանցանք է համարում: Հետեւաբար, դժուար չէ եզրակացնել, թէ ըստ Աստծու անխախտ հրամանի՝ մեր հողեղէն մարմինները դարձեալ հողին պիտի վերադառնան: Ուստի խօսքին հաւատարիմ եւ աստուածավախ քրիստոնեաների համար դիակիզումը մեղսալի մի արարք է, քանի որ նրանց համար Աստծու հրամանը դրժելը նշանակում է մեղանչել Աստծու դէմ: Իսկ դիակիզումն ընդունող որոշ քրիստոնեաներ իրենց օրինազանցութեամբ անհնազանդ են գտնւում Աստծու օրէնքի հանդէպ ու շեղւում են Աստուածաշնչի վարդապետութիւնից:
Ընդգծելով Հայրենիքում և սփյուռքում երիտասարդության ներգրավմամբ համայնքների ամրապնդման, կրթական նոր ծրագրերի մշակման ու իրագործման, դպրոցների և մշակութային կենտրոնների զարգացման անհրաժեշտությունը, ազգային ինքնության պահմանման ու հոգևոր արժեքների ամրապնդման հրամայականը՝ ԳՀԽ թելադրեց հարցի վերաբերյալ կատարել համակողմանի ուսումնասիրություն:
Ամենայն Հայոց Հայրապետի կոչին ընդառաջ՝ Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը (ԵՀԽ) և Եվրոպայի Եկեղեցիների Կոնֆերանսը (ԵԵԿ) հորդորել են իրենց անդամ եկեղեցիներին ու բոլոր բարի կամքի տեր մարդկանց նոյեմբերի 10-ին միանալու Հայաստանին և արցախահայությանը նվիրված աղոթքի օրվան։
Ջեռուցման նոր մարտկոցը հին վառարանին պատմեց, թե մարդիկ ինչ հեշտ են այժմ իր շնորհիվ ապրում:
Հայր Մովսեսն ասաց մի եղբոր. «Ե՛կ հնազանդություն ստանանք, որովհետև նրանից է ծնվում խոնարհություն, համբերություն, երկայնամտություն, եղբայրասիրություն և սեր, և սրանք են մեր հոգու վահանները»:
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ի նախաձեռնությամբ, նոյեմբերի 10-ին աշխարհի հայկական եկեղեցիներում էկումենիկ (համաշխարհային) աղոթք կարվի՝ հանուն Հայաստանում խաղաղության և արդարության, և Բաքվում ապօրինի պահվող պատանդների ազատ արձակման։ Աղոթք կկատարվի Հայ առաքելական եկեղեցու աշխարհի բոլոր թեմերում։ Նախաձեռնությանը միացել են նաև Մեծի Տանն Կիլիկիո Արամ Ա կաթողիկոսը և Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը։
Ինչի՞ մասին առարկել եւ ի՞նչն է այստեղ վիճելին: Ո՞րն է այն խնդիրը, որ քննարկուեց Պօղոս առաքեալի՝ կորնթացիներին ուղղուած առաջին նամակի 11-րդ գլխի 1-15-րդ համարներին: Վերոյիշեալ 16-րդ համարը, իհարկէ, վերաբերում է նախորդ 1-15-րդ համարներում: Պօղոս առաքեալն այստեղ պարզապէս նշում է, թէ սխալ է հակառակուել ու պնդել այն ամէնի մասին, ինչ որ արդէն նա հաստատում է նախորդ 1-15-րդ համարներում, երբ բացատրում էր եկեղեցում գլխաշոր գործածելու պատճառներն ու կարեւորութիւնը։
Մի մարդ փոս էր փորում ուրիշի համար և… ոսկի գտավ:
Մի մարդ գնում էր նեղ ու փշոտ ճանապարհով և լաց լինում.
Նոյեմբերի 3-ին նորոգված Միածնաէջ Մայր Տաճարում, սրբազան Պատարագի արարողության ընթացքում տեղի կունենա եպիսկոպոսական ձեռնադրություն և օծում:
Մի անգամ արևը երազում տեսավ, որ ինչպես միշտ ծագեց՝ մարդկանց լուսավորելու: Իսկ նրանք չուրախացան: Նրանցից ոմանք անուշ-անուշ քնած էին: Մյուսները նախընտրում էին գիշերվա քողի տակ իրենց մութ գործերն անել: Իսկ երրորդներն ուղղակի ամաչեցին, որ լույսի ներքո բացահայտվեցին խավարում կատարած իրենց գործերը…
Ժլատությունը ցանկացավ իր հարստության կեսն աղքատությանը տալ: Բաժանեց այն երկու մասի, սակայն որը տալ նրան՝ չգիտեր: Մեկ մի կեսն է ավելի մեծ թվում, մեկ՝ մյուսը: Իսկ մեծը տալն ափսոս է: Եվ որոշեց կրճատել այն: Հետո ավելի ու ավելի…
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրն է Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու Ֆրանսիայի թեմի առաջնորդ Հոգեշնորհ Տ. Գրիգոր վարդապետ Խաչատրյանը։
ԵՀԽ-ն նոյեմբերի 10-ին՝ Ժնևում, ժամը 17:00-ին Սուրբ Պետրոսի տաճարում կկազմակերպի մասնավոր աղոթքի արարողություն՝ հայ համայնքի հետ համագործակցաբար»,-ասված է հայտարարության մեջ։
Օրերս տնօրհնեքի էի գնացել… Տեսնեմ տանտերերը լավ պատրաստվել են՝ սրբապատկերներ, խաչեր, մոմեր, խունկ, ձիթայուղ… Մի րոպե: Նայում եմ՝ ձիթայուղի մեջ ինչ-որ կարմիր նստվածք է: Սկսում եմ պարզել: