Հայաստանը դեռ երկար տարիներ լինելու է պատերազմական վիճակում։ Սա բացառիկ բան չէ, այլ իրողություն է աշխարհի շատ երկրների համար, որոնք անվտանգության խնդիրներ ունեն հարևանների, ներքին զինյալների կամ ահաբեկիչների հետ։
«Երբ ասում էին՝ երեխաները չկան, ասում էի՝ իմ երեխան մի շաբաթ էլ անցի, սովին էլ կդիմանա։ Այդ 10 օրվա ընթացքում այդպիսի բաներով էլ անցանք։ Անընդհատ փրկություն էի գտնում։ Ասում էին՝ երեխաներն անտառ էին փախել, և այլն»,- ասում է զոհված Տիգրան Բերակչյանի մայրը։
Մոսկովյան Տնտեսագիտական բարձրագույն դպրոցը հրապարակել է Ռուսաստանի տնտեսության 2015թ. վերլուծությունը: Ռուսական մամուլում այն ներկայացվում է հյութեղ ու դաժան վերնագրերով: Ամենատարածված վերնագիրը սա է` «Ռուսաստանում միջին աշխատավարձի չափը նվազել է` հասնելով Բելառուսի և Ղազախստանի աշխատավարձերի մակարդակին»:
Արագ փոփոխվող աշխարհ… Հիշո՞ւմ եք՝ ով էր սիրում այս արտահայտությունը։ Իհարկե, ՀՀ նախկին վարչապետ, ներկայումս՝ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի նախագահ Տիգրան Սարգսյանը։
«Ղարաբաղյան հակամարտությունը կմնա «եռացող» վիճակում՝ պարբերաբար հրադադարի խախտումներով և հանկարծակի զոհերով, չնայած լայնածավալ ռազմական գորողությունների բռնկման հնարավորություններն այս անգամ քիչ են»։
Որպես օրինապահ քաղաքացի՝ ես պետությանը վճարել եմ հարկեր, իմ տղան ծառայել է ՀՀ զինված ուժերում, իմ ընտանիքն ամբողջությամբ տալիս է իր պարտքերը պետությանը։ Ցանկալի կլիներ, որ դա փոխադարձ լինի։
«Ես ինձ կոռուպցիայի մասնագետ ոչ մի կողմից չեմ համարում, բայց այնքանով, որքանով ես եմ հասկանում՝ ինչ է արտաբյուջեն, ինչ է բյուջեն, չեմ կարողանում տեսնել, թե դրանով ինչպես է փոխվում կոռուպցիոն ռիսկի աստիճանը, թե ինքն արտաբյուջե՞ է, թե՞ բյուջե է»։
Երեկ Հայաստանի Ազգային ժողովն ընդունեց 2017 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում ՀՀԿ-ի հաղթանակն ապահովելու մասին օրենսդրական ակտ, որն ընդամենը քաղաքական կոռեկտությունից ու միջազգային պարտավորություններից ելնելով՝ անվանում են Ընտրական օրենսգիրք: Այդպես նաև ավելի լավ է հնչում:
«Հստակեցված չէ գլխավոր հարցը՝ ո՞վ է ում վրա հարձակվել։ Թող Մինսկի խումբն այս հարցի վերաբերյալ տա իր կոմպետենտ եզրակացությունը։ Իսկ եթե չտա, ապա նրան պետք է փոխել։ Հենց այստեղից էլ կսկսվի առաջխաղացումը»։
Անդրադառնալով վերջերս ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հայտարարությանը, որ ապրիլին պետբյուջե է մուտքագրվել 100 մլրդ դրամի հարկեր և տուրքեր, ինչը Հայաստանի համար ռեկորդային բարձր, աննախադեպ ցուցանիշ է, Ալավերդյանը պարզաբանեց, որ ապրիլին ունեցել ենք 97 մլրդ հարկային եկամուտներ, իսկ «աննախադեպ» բառն օգտագործվել է՝ նկատի ունենալով, որ անկախության տարիներից ի վեր ապրիլ ամսին այդքան եկամուտ երբեք չի հավաքագրվել:
Կառավարությունը նախ՝ պետք է ինքն իր համար հստակեցնի՝ ում դեմ է պայքարելու։ Իհարկե, մենք ասում ենք, որ ամեն ինչ պարզ է, և բոլորս գիտենք՝ ովքեր են Հայաստանի մոնոպոլիստներն ու օլիգոպոլիստները։ Սակայն դա քիչ է՝ պետական մակարդակով քայլեր ձեռնարկելու համար։ Իսկ ավելի անկեղծ՝ դա ոչինչ է։
«Մենք այսօր էլ ունենք լավ գրված օրենքներ, որոնք կիրառության մեջ դեֆորմացվում են։ Իմ կարծիքով՝ այս փաստաթղթով մենք պետք է կարողանայինք «անտեսանելի ձեռքով» աշխուժացնել տնտեսության այն ճյուղերը, որոնք ուզում ենք, որ մեր երկրում զարգանան»։
Եթե չլիներ Ռուաստանը, և եթե Թուրքիան ներքաշվեր Ղարաբաղյան պատերազմում, ապա Հայաստանը կկործանվեր: Վերջին օրերին տարբեր ձևակերպումներով այս միտքն ավելի հաճախ է հնչում Հայաստանի շատ որոշակի ընդդիմադիր ուժերի ներկայացուցիչների շուրթերից:
2 օր առաջ որոշում ընդունվեց կրճատել մոտ 800 ծառայողական մեքենա, որը լուրջ ծախս էր հարկատուների համար։ Սակայն խնայողության ռեժիմից շատ ավելի կարևոր է իրական տնտեսական աճը։ Իսկ իրական աճի համար անհրաժեշտ են համալիր լուծումներ ոչ միայն՝ տնտեսական, այլև՝ բոլոր հարթություններում (իրավական, քաղաքական և այլն)։
««Բերդմենը» վերջին տարիներին նայած ֆիլմերիցս ամենասիրվածն է: Այստեղ ես տեսա դերասանական ֆանտաստիկ խաղ, ռեժիսորական մեծ վարպետություն, ու ամենահետաքրքիրն այն է, որ ռեժիսորն այս ամենը ֆիլմում ներկայացրել է թատրոնի սկզբունքով»:
«Ինձ թվում է, որ Հայաստանում արդեն կա ընկալում այն մասին, որ հայ-ռուսական ռազմավարական հարաբերությունները ճիշտ ուղու վրա չեն։ ՀՀ իշխանությունների քաղաքականությունը Հայաստանին դրել է փակուղու մեջ, Մոսկվայից բացարձակ կախվածության մեջ»։
«Այն, որի Սարգսյանը որոշ զինվորականների հեռացրեց իրենց պաշտոններից, նշանակում է, որ կան խնդիրներ ռազմական ոլորտում, բայց Հայաստանում խելացի մարդիկ են նստած, նրանք այդ գործընթացում հասունացել են, առաջին տարին չեն աշխատում, բոլոր նրբություններին ծանոթ են։ Ինձ ավելի շատ պարզապես ապշեցնում է Ադրբեջանի քաղաքականությունը»։
Դիտարկմանը, որ վերջին 22 տարում առաջին անգամ հայկական կողմը հող կորցրեց, Վ.Բաղդասարյանը հակադարձեց, թե՝ վերջին հազարամյակների ընթացքում առաջին անգամ հայկական կողմը 90-ականներին հող վերցրեց։ Ըստ նրա՝ նման իրադարձությունների ժամանակ այդ «հող կորցնելը» վերացական արտահայտություն է, որովհետև պետք է նայել, թե ինչ կորցրեց, եթե չկորցներ, ինչ կշահեր
Ամբողջ հարցն այն է, որ եթե 2015 թվականի նույն ժամանակահատվածի 3.6% աճը համարում էինք մեծ ձեռքբերում, ապա այժմ այլ իրավիճակ է՝ մեզ պետք է տնտեսական թռիչք։ Այնպես որ, իրական գնահատականը հնարավոր կլինի տալ տարվա վերջին։ Քայլերը, որոնք կատարելու պատրաստակամսության մասին այսօր կառավարությունը խոսում է, կարող են տալ արդ արդյունքը։ Իսկ դա տեսնելու համար վիճակագրությանը նայելու կարիք չի լինի։
«Այն, որի Սարգսյանը որոշ զինվորականների հեռացրեց իրենց պաշտոններից, նշանակում է, որ կան խնդիրներ ռազմական ոլորտում, բայց Հայաստանում խելացի մարդիկ են նստած, նրանք այդ գործընթացում հասունացել են, առաջին տարին չեն աշխատում, բոլոր նրբություններին ծանոթ են»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին է ասել «Ռեգնում», «Rex» գործակալությունների սյունակագիր, վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը՝ գնահատելով ՀՀ իշխանությունների վարած քաղաքականությունը ապրիլյան քառօրյա պատերազմից հետո։
Ապրիլյան պատերազմը ցույց տվեց, որ Լեռնային Ղարաբաղը Ռուսաստանի համար Ադրբեջանին ԵՏՄ ներքաշելու շուրջ առևտրի սակարկության առարկա է, որին ռմբակոծելու համար Ռուսաստանը նաև ծանր սպառազինություն է վաճառում այդ երկրին: Երեկ Երևանում կայացավ այն կառույցի վարչապետների նիստը, որին անդամակցելու համար նաև տեղի ունեցավ ապրիլյան պատերազմը, որի պատճառով զոհվեցին հարյուրից ավելի հայ զինվորներ:
Հայ նշանավոր գրող Երվանդ Օտյանը 1898 թվականին գրված մի պատմվածք ունի: Կոչվում է «Լևոն թագավորի սուրը»: Պատմությունն այն մասին է, թե ինչպես մի քանի ընկերներ այցելում են Աթենքի Անկախության պատերազմի թանգարան՝ տեսնելու Կիլիկիո արքա Լևոն Զ Լուսինյանի սուրը:
Ազգային ժողովի նիստում երեկ, գրեթե դատարկ դահլիճում, առանց աղմկահարույց բացահայտումների, ավարտվեց Հայաստանի Վերահսկիչ պալատի 2015 թ. տարեկան հաշվետվության քննարկումը։
«Չնայած կողմերի դիրքորոշումները տարբեր են, և հետագա լարման հավանականությունը նախկինի նման բարձր է, կարծում եմ, բեկում ակնկալել պետք չէ՝ հաշվի առնելով Արդբեջանի կտրուկ դիրքորոշումը և հաշվի առնելով այն փաստը, որ Հայաստանին ստատուս-քվոյի պահպանումը ձեռնտու է»:
Որևէ մեկը հիշո՞ւմ է մի դեպք, երբ Էթիկայի հանձնաժողովը՝ հայտարարագրերում առկա տվյալները վերլուծելով, շահերի բախման դեպք կամ այլ խախտումներ արձանագրի։ Այնպիսի տպավորություն է, որ վերլուծության գործառույթը տրված է մամուլին, իսկ պատկան մարմնի գործը կոնկրետ պաշտոնյային արդարացնելը կամ գործը մոռացության մատնելն է։
«Եթե Մոսկվան ցանկանում է խաղալ այդ իրավիճակի հետ իր սեփական աշխարհաքաղաքական շահերի համար, ապա սա դաժան հակամարտություն է հրահրում։ Ուստի, ես հույս ունեմ, որ նա փոխել է իր ուղղությունը, բայց չեմ կարող կանխատեսել, թե կա՞ նման բան, թե՞ ոչ։ Հույս ունեմ, որ կա»։
«Որոշ ԶԼՄ-ներում գնահատականներ կան, թե Ռուսաստանը կորցնում է Հարավային Կովկասը, և այլն: Ես կարծում եմ, որ տակտիկական առումով տեղի ունեցողը ռուսական դիվանագիտության համար հաջողություն որակել հնարավոր չէ, բայց ես նաև այս ամենը լիակատար ձախողում չէի համարի»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՌԴ Հումանիտար պետական ինստիտուտի դոցենտ, վերլուծաբան Ալեքսանդր Գուշչինը:
Եվ ուրեմն ի՞նչ է նշանակում համակարգի լռությունը: Որ ունենք քոսոտ երկրի նախագա՞հ, կառավարությո՞ւն, բանա՞կ, գիտնականնե՞ր: Եվ քոս ընկած գիտնականները կարող են անօդաչու սարքեր մշակել, քոս ընկած բանակը՝ երկրի անվտանգությունն ապահովել, քոս ընկած կառավարությունը՝ երկրի ապագա՞ կառուցել:
ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի՝ Վիեննա այցի ֆոնին միջազգային հանրության անհանգստությունն առաջացրած օրինագիծը վերջին պահին՝ ԱԺ լիագումար նիստից առաջ, քննարկվեց ԱԺ Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովում և չարժանացավ դրական եզրակացության։ Դրանից անմիջապես հետո, որպես անհետաձգելի՝ հարցը լիագումար նիստում դրվեց քվեարկության։
Ինչպես և կարելի է սպասել, ապրիլյան պատերազմի հետևանքով հայկական էլեկտրոնային լրատվամիջոցների այցելությունների թիվը կտրուկ աճել է։ Հատկապես ապրիլի առաջին շաբաթվա ընթացքում հասարակությունը կարդում էր գրեթե ամեն ինչ։ Անգամ ինտերնետից հեռու մարդիկ այցելում էին ամենատարբեր կայքեր՝ առաջին գծում տեղի ունեցող դեպքերին 1 րոպե առաջ տեղեկանալու համար։