Մեր հարցը, թե ինչո՞ւ հենց հիմա սնանկ ճանաչվեց «Նաիրիտը», Լ.Շահվերդյանն անպատասխան թողեց և խորհուրդ տվեց դիմել նախարարության լրատվական բաժին։
Երեկ Ռուսաստանի և Հայաստանի պաշտպանության նախարարները ստորագրել են երկու երկրների միավորված զորախմբի մասին համաձայնագիրը: Այն համաձայնագիրը, որի ստորագրման շուրջ բանակցություններ վարելու մասին հանձնարարական ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը տվել էր 2 շաբաթ առաջ՝ նոյեմբերի 14-ին։ Ընդամենը երկու շաբաթ։
Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի տվյալներով, 2016 թվականի հունվար-սեպտեմբերին Հայաստանից ԵՏՄ արտահանվել է մոտ 90 մլն դոլարի թունդ ալկոհոլային խմիչք (խոսքն արտաքին առևտրի 2208 կոդի մասին է, որի մեջ Հայաստանի պարագայում մտնում է հիմնականում կոնյակը)։
«Նախագահն էլ ասաց, որ անելիքներ շատ կան, հատկապես` ժողովրդի մեջ աղքատության աստիճանը նվազեցնելու առումով, և բավականին լուրջ անելիքներ ունենք սոցիալական վիճակի բարելավման առումով: Եվ մենք պետք է անենք ավելին` իրոք առաջանցիկ աճ ունենալու համար»:
Տարիներ շարունակ, մինչև վերջին շրջանը, քաղաքական օրակարգը կամ էականորեն ձևավորվում էր ընդդիմության կողմից, կամ նվազագույնն ընդդիմությունն այդ օրակարգի վրա զգալի ազդեցություն էր ունենում՝ պարտադրելով իշխանությանը հաշվի նստել դրա հետ։ Հիմա փոխվել է նաև այդ կանոնը։
«Մենք չունեինք քաղաքական մտքով առաջնորդվող, նոր ֆորմացիաներին տիրապետող գործիչներ: Իրենց համար չափազանց կարևոր պետք է լիներ քաղաքական կամքը, որը նրանք ուրիշ ուղղությամբ տարան»:
Հայաստանի Հանրապետության տնային տնտեսությունների եկամտի գլխավոր աղբյուրը վարձու աշխատանքն է։ Այսպես, 2015 թվականին տնային տնտեսության միջին ամսական անվանական դրամական եկամուտները տնային տնտեսության մեկ շնչի հաշվով կազմել են 52377 դրամ, որից 28800 դրամը (55%-ը)՝ վարձու աշխատանքից։
Վլադիմիր Պուտինն արդեն հավանություն է տվել ՌԴ կառավարության առաջարկին՝ Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջև համապատասխան պայմանագիր ստորագրելու վերաբերյալ։
Փաստորեն, 20 տարուց ավելի մեր ներքին շուկայում հանրահայտ ապրանքանիշն անհասկանալի պատճառներով պարտքեր է կուտակել ու հայտնվել է սնանկացման եզրին:
Գարեջրի արտադրության ծավալների անկում և ներմուծման աճ։ Ի՞նչ պետք է անի պետությունը նման դեպքերում։ Աջակցի՞ տեղական արտադրող/արտահանողին, կամ գոնե լրացուցիչ խնդիրներ չստեղծի՞ նրանց համար։ Ճիշտ եք։ Սակայն, արի ու տես, որ ՏՄՊՊՀ-ն անում է ճիշտ հակառակը` խնդիրներ է ստեղծում առանց այն էլ դժվար վիճակում հայտնված «Գյումրի գարեջուր» և «Երևանի գարեջուր» ընկերությունների համար։
«Շատ քչերն են դիմանում այդ մամլիչին, և դրա համար հաճախորդների թիվն օրեցօր ավելանում է, որովհետև չեն կարողանում զուտ սոցիալական, իրենց ընտանեկան խնդիրները լուծել»։
«Գորշ գոտիների» երկրներում բարեփոխումների ձախողման հետևանքով գործող իշխանությունները հայտնվեցին մի իրավիճակում, երբ բացակայում էր երկարատև լեգիտիմությունը։ Նման երկրներում գործում է կարճատև լեգիտիմության ինստիտուտը, որը հասարակական և սոցիալական պայմանագրի առկայության պարագայում լուծում է իշխանության և հասարակության միջև փոխհամաձայնության խնդիրը։
«Փառք Տիրոջը, այսօր ՀՀԿ-ի շնորհիվ այնպիսի մի Ընտրական օրենսգիրք ունենք, որը գործնականում 0-ի է հասցնում խախտման հնարավորությունը, և ընդդիմությունն ինչ պահանջել է, այսօր ԸՕ-ում արձանագրված է, ընդհուպ` մինչև ցուցակների հրապարակում»։
Երբ գարեջրի գնի թանկացումից անցել է գրեթե մեկ ու կես տարի, և խնդիրը, ըստ էության, կորցրել է իր այժմեականությունը, ի՞նչը ստիպեց Հանձնաժողովին՝ նման շտապ որոշում կայացնել:
Որքան ավելի շատ սեղմվի ճշմարտությունը, այնքան ավելի ուժգին է լինելու պայթյունը, որը մի օր լինելու է անխուսափելի։ Ահա այդ օրը կեղծված իրականության ու կեղծվող կյանքի բոլոր մասնակիցները՝ իշխանություններն ու ընդդիմությունները, նրանց ծառայողներն ու նրանց դեմ պայքարողները, բոլորը ֆրուստրացիա են ապրելու՝ ճշմարտության ու նպատակահարմարության բախման այն միակ կետում, որտեղ հաղթելու է ճշմարտությունը։
Տնտեսական ակտիվության ցուցանիշն այս տարվա հունվար-հոկտեմբերին` նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ, 100.4 է։ Սա նշանակում է, որ տարվա առաջին տասն ամիսներին տնտեսության ակտիվությունն աճել է ընդամենը 0.4%-ով։
«Բացի տեխնիկական հարցից, կա նաև գաղափարական հարց՝ ինչպե՞ս կանցնեն երևանյան ընտրությունները, ի՞նչ փոփոխություններ է խոստանում ՀՀ նախագահը, որքանո՞վ են նրա խոստումներն արդարացված, այդ ամենը ցույց կտան գալիք ընտրությունները»։
«Մեր 5.5 մլրդ պարտքը սփռված է մինչև 2050 թ.։ Եթե մի պահ ենթադրենք, որ այդ ամբողջ պարտքը պետք է մարվեր առաջիկա 3-4 տարիների ընթացքում, դա ընթացիկ պարտքի ռիսկն է կամ պարտքի մարման ժամանակացույցի կառավարումը»։
Հայ-ռուսական միացյալ զորամիավորում ստեղծելու մասին համաձայնագիրը, որի շուրջ բանակցելու հանձնարարական է տվել ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, և որը կստորագրվի առաջիկայում «բանակցվելուց» հետո, իմա՝ ռուսական տարբերակով, դժգոհություն է առաջացրել Հայաստանի որոշ քաղաքական ուժերի, փորձագետների շրջանում։
Գ աղտնիք չէ, որ Հայաստանի Հանրապետությունում տնտեսական և ֆինանսական շարժը կենտրոնացած է հիմնականում մայրաքաղաքում։ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության կողմից հրապարակված «Հայաստանի Հանրապետության մարզերը և Երևանը, 2016» զեկույցի տվյալները հերթական անգամ հիշեցնում են այս ոչ համաչափ պատկերի մասին։
Համաշխարհային մամուլը նորից սևեռվել է նույն թեմայի վրա։ Ռուսաստանում կաշառակերության մեղադրանք է հարուցվել ՌԴ Տնտեսական զարգացումների նախարար Ակեքսեն Ուլյուկաևի նկատմամբ: Պուտինի երկրպագուները ոգևորված են: Նրանց կարծիքով` կոռուպցիայի դեմ պայքարը նոր թափ է հավաքում:
«Ես չեմ սպասում բեկում, քանի որ կարծում եմ, որ ՌԴ իշխանություններն ունակ են երկակի խաղ խաղալ, կցանկանան Ադրբեջանից ստանալ ավելի մեծ հավաստիացումներ, քան հիմա ունեն այն մասին, որ Ադրբեջանը ռուսական ուղեծրում է»։
«Հայաստանի նորագույն պատմության մեջ և՛ «Դրոյի», և՛ «Հոկտեմբերի 27»-ի և՛ «Սասնա ծռեր» խմբերի անդամները նույնպես հայեր էին, բայց զինված պայքարի նպատակն արդեն Հայաստանի ներքին խնդիրների լուծումն էր, իսկ թիրախները` սեփական երկիրը և այդ երկրի քաղաքացիները»։
Վերջին քննարկումները խորհրդարանում հերթական անգամ ցույց տվեցին Հայաստանում քաղաքական բանավեճի մակարդակը, որը բոլոր նշաձողերից ցածր մակարդակ է ու մակարդակի բացակայություն է՝ ըստ էության։
Թրամփը խոստացել է նոր արգելքներ դնել ամերիկյան ներմուծումների ոլորտում: Իսկ դա նշանակում է, որ նվազելու է հանքահումքի գինը: Էժանանալու են արդյունաբերական խոշոր ձեռնարկությունների արժեթղթերը:
ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայությունը Հայաստանի սոցիալական պատկերի և աղքատության մասին իր զեկույցում (2016) որոշ տվյալներ է ներկայացրել՝ 2012-2015թթ. միգրացիայի հետ կապված։
«ԵՏՄ-ի հետ կապված պետք է հաշվի առնել մի քանի շատ կարևոր հանգամանք, որպեսզի հիասթափության առաջ չկանգնենք»,- ասում է Սամվել Ֆարմանյանը։
«Ընտրությունները ցույց տվեցին ամերիկյան ժողովրդավարության բավականին լուրջ ճգնաժամ։ Գաղտնիք չէ, որ երկու թեկնածուն էլ ունեին լայն բացասական վարկանիշ։ Մենք այդ աճող թվերը տեսել ենք այս քարոզարշավի ընթացքում»։
Կառավարության նոր ծրագրում կա մի կետ, որը խնդրահարույց է. 2018թ. գիտության ֆինանսավորման մեծ մասն ուղղորդվելու է դեպի կիրառական ծրագրեր: Նման պարագայում հարց է առաջանում՝ ինչպե՞ս է գնահատվելու գիտական ծրագրի հիմնարար կամ կիրառական լինելը:
«Յուրաքանչյուր գործ սկսելը շատ դժվար է, ինձ համար ևս դժվար է եղել»,- ասում է օրերս Գնդեվազ գյուղում բացված «VHM garb» կարի արտադրամասի ղեկավար, գյուղի բնակիչ Վահան Մկրտչյանը։