«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Paris Pantheon Assas համալսարանի միջազգային իրավունքի դոկտոր, փաստաբան, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին փոխքարտուղար, ֆրանսահայ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանն է։
Օգոստոսին ադրբեջանական քարոզչական լրատվամիջոցներից մեկը Հայաստանին մեղադրել էր պատերազմի պատրաստվելու մեջ՝ վկայակոչելով Էկոնոմիկայի և խաղաղության ինստիտուտի զեկույցը, ըստ որի՝ ՀՀ տնտեսությունում ռազմական ծախսերը 4.2 տոկոս են, երբ Ադրբեջանինը 3.8 է:
«Այն պահին, երբ Հայաստանում իշխանության կգան ազգային ուժերը, կձևավորվի ազգային իշխանություն, որը կառաջնորդվի ՀՀ ազգային շահերով, Արցախի հարցն անմիջապես կբարձրացվի, և շատ կարճ ժամանակ հետո արցախահայերը կվերադառնան Արցախ։ Չեմ կարող ասել՝ սա երբ կլինի, բայց արցախահայերի վերադարձը միայն իմ նշած տարբերակի դեպքում է հնարավոր. մենք այլ տարբերակ չունենք»,- եզրափակեց Արմեն Բադալյանը։
Սուրբ Խաչ եկեղեցում Արցախի անկման և նահատակների հիշատակի համար մատուցված պատարագից առաջ 168․am-ը «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանից հետաքրքրվեց, թե ինչո՞ւ են իշխանություններն այսօր լռություն պահպանում, ինչո՞ւ գործադիրի նիստում չեն հնչում օրվա խորհրդին համահունչ հայտարարություններ, և փոխարենը՝ խոսում են ասֆալտի, մեքենաների ու ծառերի մասին․ արդյո՞ք նաև ամոթի զգացումն է պատճառը։
Արցախը Հայաստանի իշխանության կողմից նվիրվել է թշնամուն. Արցախը չի՛ բռնազավթվել. Գալստյան
Արցախի կորստից մեկ տարի անց ՀՀ իշխանությունները շարունակում են Արցախի կորստի մեջ մեղադրել Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանին՝ Արցախի լուծարման հրամանագիրը ստորագրելու համար:
ՀՀԿ ԵԿ փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանն այն կարծիքին է, որ Նիկոլ Փաշինյանը հոգեխանգարված է և ցանկացած պահի կարող է ցանկացած բան անել, որ ոչ մի ադեկվատ մարդ չէր անի:
Հայկական երկրորդ գլոբալ գագաթնաժողովին Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ ՀԱՊԿ-ում Հայաստանն իր անդամակցությունը սառեցրել է ոչ միայն այն պատճառով, որ ՀԱՊԿ-ը չի ապահովում Հայաստանի նկատմամբ անվտանգային պարտավորությունները, այլև այն պատճառով, որ ՀԱՊԿ-ը ստեղծում է սպառնալիքներ ՀՀ անվտանգության, հետագա գոյության, ինքնիշխանության և պետականության համար։
«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության առաջնորդ Սուրեն Սուրենյանցի խոսքով՝ ով միանում է ԵՄ անդամակցության ստորագրահավաքին, ստորագրում է Փաշինյանի վերարտադրության տակ։
«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության առաջնորդ Սուրեն Սուրենյանցն այսօր հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց, որ գոնե մոտ ապագայում Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագիր չի ստորագրվելու։
Օրեր առաջ 168.am-ը «Փաշինյանի չտված հանձնարարականը պատերազմի օրերին անհետացած զենքի վերաբերյալ» վերտառությամբ հոդվածում անդրադարձել էր 44-օրյա պատերազմի օրերին անհետացած զենքի թեմային:
Փաշինյանը շարունակում է իր այն հետևողական գիծը, որի համաձայն՝ պետությունն ընդամենը լավ ապրելու, կուշտ ուտելու վայր է, որը, ստամոքսային պահանջմունքները բավարարելուց զատ, ապահովում է նաև ազատություն։ Իսկ ազատությունը, նյութական, «լավ ապրուստի» կաղապարով, բնականաբար, ոչ թե մտքի, գաղափարի, ստեղծագործական ազատությունն է, այլ, առաջին հերթին, մարմնականը։
Մինչ արդարադատության նախարար Գրիգոր Մինասյանն իր ընկեր-գործընկեր Կարեն Անդրեասյանի հետ միասին կարգավորում է իր հետ առնչվող որոշակի իրավական հարցեր, Արդարադատության նախարարությունում (ԱՆ)՝ բախտի, իսկ ավելի ստույգ՝ «հեղափոխության» բերմամբ հայտնված «կադրերը» հետևողականորեն փլուզում են կառույցը:
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո, ավելի կոնկրետ՝ 2021թ. փետրվարի 25-ին, ՀՀ զինված ուժերի կողմից Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը պահանջող հայտարարությունից հետո իշխող ՔՊ-ի վարչախումբը գործուն քայլեր սկսեց բանակի կառավարման մոդելը փոխելու ուղղությամբ:
Երկու ամսվա պայքարից հետո Չարենցավանում բնակիչները հասկացել են, որ Նիկոլ Փաշինյանն ու Ներքին գործերի նախարար Վահե Ղազարյանը Չարենցավանի անձնագրայինի հարցը մեկընդմիշտ փակել են, այսինքն՝ որոշումն անփոփոխ է՝ Չարենցավանի անձնագրայինի դռներն այլևս չեն բացվելու։
Արցախցի սորոսական, մոլի հակառուս գործիչ, Արցախի հեղափոխական կուսակցության նախագահ Արթուր Օսիպյանը դիմել է Նիկոլ Փաշինյանին, ում իշխանության գալուց հետո ինքը ևս Արցախում փորձել էր նախաձեռնել իշխանափոխության գործընթաց Հայաստանի օրինակով:
Նախիջևանյան ուղղությունն այս փուլում, կարելի է ասել, որ ադրբեջանական կողմի համար ամենակարևոր և գերակա ուղղություն է։ Եթե ամիսներ առաջ Տավուշի ուղությունն էլ էր նրանց համար կարևոր և առաջնային, ապա հիմա, երբ հայկական կողմն այդ ուղղությամբ իրականացրել է Ադրբեջանի պահանջը և հանձնել ռազմավարական կարևոր նշանակության հատվածները, ու, ըստ էության, այդ հատվածում կազմաքանդել անվտանգային ողջ ճարտարապետությունը, Ադրբեջանի համար նախիջևանյան ուղությունը դարձել է միակը:
«Փաշինյանին նախկինների անունից ներողություն խնդրելու իրավունք ոչ ոք չի տվել, թող ինքն իր անունից ներողություն խնդրի։ Իր գործած մեղքերն այնքան շատ են, ինքը նման սովորություն ուներ, չէ՞, գլուխն իջեցնում, ներողություն էր խնդրում, դա քիչ է՝ ծնկաչոքից թող սկսի»,- այս մասին խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցների ժամանակ նշեց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը՝ խոսելով Նիկոլ Փաշինյանի գրառման վերաբերյալ ՔՊ-ական պատգամավոր Արթուր Հովհաննիսյանի տված մեկնաբանության մասին, թե Նիկոլ Փաշինյանն իր գրառմամբ ներողություն է խնդրում նաև նախկին իշխանությունների համար։
«Ադրբեջանում ապօրինաբար պահվող հայ գերիներին վերադարձնելու խնդրի առաջնային հասցեատերը հենց պետությունն է, որովհետև իր քաղաքական պաշտպանության տակ գտնվող անձանց վերադարձի հարցն է, և քանի որ խնդիրը նաև միջազգային հարաբերություններին է առնչվում»,- 168․am-ի հետ զրույցում նշեց «Իրավական ուղի» ՀԿ-ի համահիմնադիր, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը՝ արձագանքելով մեր այն արձանագրմանը, որ այս օրերին հնչում են տեսակետներ, ինչով փորձ է արվում կառավարության կոնկրետ պարտականությունն անորոշաբար դնել հայ ժողովրդի ուսերին:
Ո՛չ առաջին, և ո՛չ էլ վերջին տարին է, որ այդպես է։ Տարեկան տասնյակ-հազարավոր քաղաքացիներ են հեռանում Հայաստանից։ Ոչ մի հիմք չկա ասելու, որ առաջիկայում էլ այդպես չի լինելու։ «Այստեղ հաց, այստեղ կաց» դատարկ կոչեր անելով չէ, որ մարդիկ պիտի ապագա տեսնեն Հայաստանում։
«Այս վարչախումբն արդեն քանի տարի է՝ զբաղված է Հայաստանի անվտանգային համակարգի կազմաքանդմամբ։ Կա՛ այլընտրանք, և դա բաղկացած է մի շարք տարրերից։ Մեր պաշտպանական համակարգը պետք է օգտագործի երկրի ներսում առկա ներուժը, օրինակ՝ ներգրավի ՊԲ նախկին զինծառայողներին, զարգացնի տեղական ռազմարդյունաբերությունը, ստեղծի պահեստազոր, և այլն»։
Որքան էլ Իրանը խոսի իր տարածքով Ադրբեջանն ու Նախիջևանը կապող «Արաքսի միջանցքի» շուտափույթ գործարկման մասին, փորձի ժամանակ շահել, դիվանագիտական հնարքներ կիրառել, «Զանգեզուրի միջանցքին» որպես այլընտրանք դիտարկել այդ ճանապարհը, այնուհանդերձ, Սյունիքով անցնող միջանցքային տրամաբանությամբ երթուղի ունենալու ակնկալիքը շարունակում է օրակարգային մնալ և՛ արևմտյան դերակատարների, և՛ Թուրքիայի ու Ադրբեջանի, և՛ Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական ծրագրերում։
Ներկայիս ընթացքը Հայաստանի և հակաՀայաստանի ռազմաճակատի վերջին արարն է, և ցավալի է, որ հակաՀայաստանը դեռևս հաղթում է իրական Հայաստանին։
«Ներքևում կանգնած Նիկոլ Փաշինյանն ու իր պահակախումբը կարծել են, որ դա ոչ թե խնձոր է, այլ նռնակ, բոլորը պառկել են գետնին։ Խնձորը որևէ մեկին չի կպել, ի՞նչ վնաս պետք է պատճառեր խնձորը»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
«Փաշինյանը գնում է Սահակաշվիլու օրինակով։ Նա տնով-ցեղով հակառուս է, իսկ ռուսական կառույցներից Հայաստանը դեռ դուրս չի բերում, որովհետև Ռուսաստանը ցանկության դեպում կարող է մեծ վնաս հասցնել Փաշինյանին և Հայաստանին։ Մենք ապրում ենք մի տարածաշրջանում, որտեղ եթե քեզ սխալ պահեցիր, կուլ են տալու։ Փաշինյանը գիտի, որ որոշ օլիգարխներ իր գլուխը կուտեն, եթե ինքն ընդդեմ ՌԴ-ի կտրուկ քայլեր անի»,- ասաց Քոչարյանը՝ ընդգծելով՝ երբ այս տարաշածրջանի բոլոր երկրները թեքվում են դեպի Ռուսաստան, իսկ դա ավելի ակնհայտ կդառնա Վրաստանում ընտրություններից հետո, անհասկանալի է, թե ո՞ւր է պատրաստվում Հայաստանը տանել Փաշինյանը։
2022 թվականի Ադրբեջանի գործողությունները եկան լրացնելու 2021 թվականի մայիսին և նոյեմբերին Հայաստանի տարբեր ուղղություններով իրականացված ներխուժումները: Եվ հիմնական խնդիրը, որը դրել էր Ադրբեջանն իր առաջ, դա Հայաստանի նկատմամբ մարտավարական և ռազմավարական առավելություն ստանալն էր, շոշափելի դիրքային և վերահսկողական հնարավորություններ ունենալը, ինչը ստացավ ՀՀ կարևոր կոմունիկացիաների, ջրային պաշարների հանգույցների նկատմամբ:
Ռուս վերլուծաբանը նկատել է՝ այն, որ Ադրբեջանը մեղադրում է Հայաստանին կրակ բացելու համար, իսկ Հայաստանը հերքում է, նման իրավիճակը պրոբլեմատիկ ֆոն է ստեղծում խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցությունների համար:
Առաջին անգամ Սուրեն Պապիկյանի ղեկավարած պաշտպանական գերատեսչությունը մեր հարցին՝ ՊՆ-ում, ԳՇ-ում Սյունիքից զորքի հետքաշման գրավոր հրաման կա՞, թե՞ դա կատարվել է Փաշինյանի բանավոր հրամանի հիման վրա, պատասխանել էր, որ այս հարցի վերաբերյալ պաշտոնական պարզաբանումներ տրվել են:
Կառավարության նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը զենքի գործադրմամբ առանձնապես ծանր հանցագործությունների դեպքերի աճի համատեքստում նշել է, որ 44–օրյա պատերազմից հետո երկրում կա անհետացած զենքի մեծ քանակ, և, որ ՆԳ նախարարին հանձնարարել է վերանայել ապօրինի զենք–զինամթերքի փնտրտուքի հետ կապված մեթոդաբանությունը։
Հայաստանը, իհարկե, ունի բազմաթիվ, հարյուրավոր խնդիրներ, բայց դրանք մանրուքներ են այն անվտանգային, գոյաբանական մարտահրավերների համեմատությամբ, որոնք ծառացած են պետության առջև՝ առավելապես Նիկոլ Փաշինյանի պատճառով։ Այդ մասին ամենալավը գիտի ինքը՝ Նիկոլ Փաշինյանը, դրա համար էլ հասարակությանը զբաղեցնում է ամենայն աղբով, խնդիրների իմիտացիաներով. սկսած պոկվող կախիչից՝ մինչև ձնամաքրման հարցեր։