Այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձավ Արցախում հնարավոր էսկալացիային, այդ համատեքստում լրագրողի հարցին, թե՝ այդ դեպքում արդյոք Հայաստանն ապահովելո՞ւ է Արցախի անվտանգությունը, Հայաստանը շարունակո՞ւմ է մնալ Արցախի անվտանգության երաշխավորը, Փաշինյանը պատասխանեց՝ հիշատակելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը:
Նիկոլ Փաշինյանն այսօր ասուլիսում խուսափեց պատասխանել՝ 168.am-ի՝ «արդյո՞ք Արցախը տեսնում է Ադրբեջանի կազմում, թե՞ ոչ» հարցին՝ դարձյալ խոսելով Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի անվտանգության ու իրավունքների մասին:
«Այդ խնդիրների 1 քայլանի լուծում չեմ պատկերացնում»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ընթացքում ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե ինչպե՞ս է տեսնում ՀՀ սուվերեն տարածքն ադրբեջանցիների կողմից օկուպացնելու խնդրի լուծումը:
«Հայաստանը քանիցս հայտարարել է, որ հայ-ադրբեջանական խաղաղության պայմանագրի արդյունավետության կարևոր բաղադրիչը երաշխավորի ինստիտուտն է. կարո՞ղ եք ասել, թե ինչպիսի կոնսուլտացիաներ են եղել այս հարցի շուրջ, ո՞ւմ եք դիտարկում՝ որպես հնարավոր այդպիսի երաշխավոր, և ի՞նչ դիրքորոշում ունեն այս մասով Ռուսաստանն ու Արևմուտքը»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ լրագրողը հարցրեց Նիկոլ Փաշինյանին:
«Ապագա Հայկականը» նախաձեռնությունը Երևանում անցկացնում է առաջին համահայկական քաղաքացիական համաժողովը: Համաժողովի երկրորդ օրվա քննարկումների արդյունքներն ամփոփելով՝ «Առավոտ» օրաթերթի խմբագիր, համաժողովի՝ «Հայաստան-Սփյուռք միասնականություն» փորձագիտական խմբի ղեկավար Արամ Աբրահամյանը նկատեց.
Ցեղասպանության խնդիրը հայ ժողովրդի և հայկական պետականության գոյության հարցն է. Տ. Խաժակ արքեպիսկոպոս Պարսամյան
«Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից ողջույն ենք հղում և հայրապետական մեր օրհնությունը բերում «Ապագա Հայկականը» նախաձեռնության հիմնադիրներին և համաժողովի բոլոր մասնակիցներին։ Դուք այսօր համախմբվել եք մեր հայրենիքի և ժողովրդի ապահով ապագայի տեսլականով։ Գոհունակություն է մեզ համար, որ նվիրական այս նպատակի շուրջ միավորվել են մեր ժողովրդի զավակներն աշխարհի տարբեր երկրներից և պատրաստակամ են ջանքեր ներդնել դիմակայելու ներկայումս մեր ազգի առջև հառնած մարտահրավերներին։
«Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում վերահաստատեց նախորդ տարվա վերջին իր արած այն հայտարարությունը, որ 2023թ. կենաց-մահու կռիվ է լինելու:
Արտաքին գործերի նախկին նախարար Էդվարդ Նալբանյանը Ռադիո-Sputnik-ի եթերում նշել է, որ Սովետական Միության փլուզումից հետո Հայաստանը ստիպված էր ամեն ինչ զրոյից կառուցել:
Այդ գաղափարի հեղինակ Հոբսն այն հիմնավորում էր պարզորոշ կերպով՝ քաղաքացիական պայմանագիրը և որպես դրա հետևանք առաջացող պետությունն անհրաժեշտ է, որպեսզի հասարակության մեջ չգործի «բոլորն ընդդեմ բոլորի» (bellum omnium contra omnes) բանաձևը։
«Այն, ինչ արել են մեզ հետ «Եռաբլուրում», բնավ խոնարհում չէ, և ոչ էլ որևէ մեկին հարգանք է բերում: Ես այդպես էլ չեմ կարողանում հասկանալ իրենց որևէ գրառում, որևէ հայտարարություն: Խելացի մարդիկ չեն կարող հավատալ ո՛չ Նիկոլի, ո՛չ Աննայի ոչ մի բառին: Հայերի հանդեպ նրանք գործում են ոչ հայկական գործելաոճով: Բոլորս տեսնում ենք՝ այսօր Արցախն ու Հայաստանը, բանակն ինչ վիճակում են, հետևաբար՝ Փաշինյանի ասած բառերից որևէ մեկը չի համապատասխանում իրականությանը»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց 44-օրյա պատերազմում զոհված Ժորա Մարտիրոսյանի մայր Գայանե Հակոբյանը՝ անդրադառնալով Մարտի 8-ի առիթով Նիկոլ Փաշինյանի ուղերձին:
Այսօր, երբ մայրն աչքը դռանը սպասում է կամ հիշում է որդուն… Մեր գործընկեր Ալիսն այսօր տեղադրել է իր Դավիթ որդու առաջին գրառումներից մեկը՝ նվիրված մորը. դուք հասկանո՞ւմ եք այդ մայրերի ցավը՝ նման ցինիկ, անդաստիարակ մարդկանց հայտարարություններից հետո: Ինքը հաճույք է ստանում արյան մեջ, այլ կանանց ցավի ու կորստի մեջ ձեռքը մտցնելուց ու խառնելուց:
«Գաղափարն իմն էր, լուսանկարիչը Գենադի Մուսայելյանն էր: Երբ աղջկաս ծննդյան օրը եկավ, գիտեր, որ պետք է տանեմ լուսանկարվելու, ասում էր՝ շատ եմ ուզում, որ այսօր պապան գա: Այսպես հիշեցինք նրան»:
Միջազգային կառույցներում հայ ռազմագերիների շահերի ներկայացուցիչ, Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ Սիրանուշ Սահակյանը 168.am-ի հետ զրույցում արձանագրեց՝ Ադրբեջանում պահվող գերիների վերադարձի հարցը քաղաքական շահարկումների առարկա է դարձել:
«Սամվել Բաբայանն Արցախում որպես քաղաքական գործիչ չի ընկալվում, սա իմ և շատ արցախցիների դիտարկումն է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը՝ անդրադառնալով Արցախի Անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանի՝ Արցախ վերադառնալուն և քաղաքական հավակնություններին:
Արցախյան շարժման 35-րդ ամյակին նվիրված «Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչման հրամայականը» խորագրով գիտագործնական համաժողովի ընթացքում հնչած գաղափարները, քննարկված թեզերն այսօր համաժողովի կազմակերպիչներն ամփոփեցին համատեղ հայտարարությամբ:
Սելայ Էրթեմը նաև հիշեցրեց, որ Թուրքիան իր «դռները չի փակել» հարևաններից ոչ մեկի առջև, որին թշնամի է հայտարարել, այլ միայն Հայաստանի առջև, ուստի հենց Թուրքիան պետք է առանց նախապայմանների բացի դռները։
«Ադրբեջանի և Թուրքիայի մեծ ծրագիրը նախատեսում է Հայաստանի և հայերի՝ տարածաշրջանում չլինելը, և այդ ծրագրի իրականացումը զուտ ժամանակի հարց է՝ հաշվի առնելով, թե ինչպես են ՀՀ իշխանությունները հանդուրժում այդ ծրագրի իրականացման գործընթացը՝ իր լուման ներդնելով այդ գործընթացի մեջ,- 168.am-ի հետ զրույցում մանրամասնեց ադրբեջանագետը՝ շեշտելով,- Իհարկե, ոչ մի խաղաղություն և համատեղ բարեկեցություն հնարավոր չէ. դա ընդամենն իլյուզիա է, որը կունենա շատ ավելի ծանր հետևանքներ ապագա սերունդների համար, քան այսօր խունտայի լավ ապրելն ու այն միսիան կատարելը, որով եկել են իշխանության»:
«ԱՄՆ-ը շարունակում է լինել միակ պետությունը, որն ուղիղ ֆինանսական աջակցություն է տրամադրում Լեռնային Ղարաբաղին՝ տարբեր ՀԿ-ների միջոցով: Այսինքն, դե ֆակտո սա ճանաչման ինչ-որ փաստ է, որը կարող ենք օգտագործել: Հաջորդ հանգամանքն այն է, որ ԼՂ ներկայացուցչությունը գրանցված է ԱՄՆ Արդարադատության դեպարտամենտի կողմից՝ որպես ժողովրդի կողմից ընտրված օրինական իշխանությունների ներկայացուցչություն»,- նշեց միջազգայնագետը:
«Առանց Արցախի ինքնապաշտպանության համակարգի հզորացման՝ շատ բաներ ցանկությունից այն կողմ չեն կարող անցնել»,- ասաց Կիրո Մանոյանը:
«Անցյալում միջազգային հարաբերությունների համակարգի փոփոխության ժամանակահատվածներում են տեղի ունեցել հայ ժողովրդի ողբերգական կորուստները»,- այսպես սկսեց իր ելույթը ՀՀ արտաքին գործերի նախկին փոխնախարար Շավարշ Քոչարյանն այսօր մեկնարկած «Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչման հրամայականը» գիտագործնական համաժողովի ընթացքում:
«Արցախի անկախ սուբյեկտայնության և նրա միջազգային ճանաչման խնդիրը բազմակողմանի և բազմաբնույթ է: Եվ այս հարցում շատ կարևոր է իրավական տեսանկյունից՝ ինչ ճանապարհ է անցել Արցախը, և որոնք են անցած ճանապարհի իրավական հիմքերը»,- «Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչման հրամայականը» գիտագործնական համաժողովի շրջանակներում ելույթում ասաց փիլիսոփայության գիտությունների թեկնածու, քաղաքագետների հայկական ասոցիացիայի խորհրդի նախագահ Միհրան Շահզադեյանը:
«Նույնը ասել եմ միջազգային պայմանագրերի մասին: Այսօր խոսում ենք Խաղաղության պայմանագրի մասին: Պետք է իմանանք, թե իրավական առումով այն որքան է ապահովելու մեր անվտանգությունը»,- ասաց Ալվինա Գյուլումյանը:
Քաղաքական գործիչը հույս հայտնեց, որ Արցախում կատարվածն իր շարունակականությունը չի ունենա, որովհետև, ըստ նրա, վտանգը շարունակում է տարբեր շառավիղներով կանգնել հայ ժողովրդի ու Արցախի առջև:
«Բազմիցս խոսվում է այն մասին, որ մենք պետք է ընդգծենք Արցախի ինքնորոշման իրավունքը: Պետք է երբեք չմոռանանք, որ անկախ անկախության ձեռքբերման հիմքերից՝ Արցախն արդեն իսկ գոյություն ունի՝ որպես պետություն: Պատկերավոր ասած, եթե նույնիսկ չլիներ ինքնորոշման իրավունքը, միևնույն է, պետությունը երբ առաջանում է, դա պատմական փաստ է»,- «Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչման հրամայականը» գիտագործնական համաժողովի ժամանակ ելույթում ասաց սահմանադրագետ Վարդան Պողոսյանը։
Միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը հայ-ադրբեջանական գործընթացներում Արևմուտքի շտապողականությունը պայմանավորում է աշխարհաքաղաքական բնական մրցակցությամբ:
«Գործող իշխանությունը փաստարկում է իր գործողությունները աշխարհաքաղաքական անբարենպաստ իրավիճակով և ռազմական պարտությամբ: Փորձում է բոլորիս հիմնավորել, որ այսօր այլընտրանք չկա, և Արցախի միջազգային ճանաչման համար պայքարը վտանգում է ՀՀ-ն, որ բաց է թողնում երկկողմանիորեն Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև սահմանները, և Ադրբեջանի ուժային գերակայության պայմաններում դա կարող է հանգեցնել նրան, որ արդեն ՀՀ-ն կորցնի տարածքներ և սուվերենությունը»,- ընդգծեց Ավետիք Չալաբյանը:
Փաստն այն է, որ Ռուբեն Վարդանյանն ինքը հրաժարական չտվեց, և, ըստ էության, դրանով ֆիքսեց իր քաղաքական հայացքների տարբերությունը՝ թե՛ Արցախի այսօրվա ղեկավարության, թե՛ ՀՀ այսօրվա ղեկավարության միջև:
Արդարադատության միջազգային դատարանը երեկ հրապարակեց Հայաստանի կողմից ներկայացված «Լաչինի միջանցքի» ապաշրջափակման վերաբերյալ ժամանակավոր միջոց կիրառելու պահանջի մասին որոշումը և պարտավորեցրեց Ադրբեջանին մինչև Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի գործով վերջնական որոշման կայացումը ձեռնարկել բոլոր միջոցները՝ երաշխավորելու Լաչինի միջանցքով քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և բեռների՝ երկու ուղղություններով անխափան տեղաշարժը:
Խոսելով Մյունխենի Անվտանգության համաժողովի մասին՝ Վահագն Մելիքյանը նկատեց. «Կարելի էր հրաշալի ձևով այդ հարթակն օգտագործել՝ սառը մեկնաբանություններով, շեշտադրումներով պատասխանել ղեկավարին ոչ հարիր պահվածքին: Դա չի արվել, որովհետև կա վախը»:
