Նիկոլ Փաշինյանը սեփական հասարակության հետ իր հարաբերութունները պարզելու, սեփական հասարակությանը թշնամական պարտադրանքին չդիմադրելու մեջ համոզելու համար օգտագործում է նույն թշնամական սպառնալիքը՝ պատերազմի տեսքով։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի Հանրապետության առաջին վարչապետ, պաշտպանության նախկին նախարար (1992-1993թթ. ՀՀ պետնախարար, պաշտպանության նախարար) Վազգեն Մանուկյանն է։
Այսօր Հայաստանի նախկին վարչապետ, Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության նախկին նախագահ Անդրանիկ Մարգարյանի մահվան տարելիցն է։ Նրա կուսակից ընկերները՝ Երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի գլխավորությամբ, հարազատները, շարքային քաղաքացիներ այցելել էին Պանթեոն՝ իրենց խոնարհումը բերելու ու հարգանքի տուրք մատուցելու Անդրանիկ Մարգարյանի հիշատակին։
Դա այս պահին ձեռնտու է գրեթե բոլոր արտաքին խաղացողներին։ Իսկ կանխել այդ գործընթացը կարող է միայն հայ հասարակությունը, որը, սակայն, դեռևս վայելում է հավատարմագրային կառավարման մասին առասպելների վիրտուալ հաճույքը։
«Փաշինյանը, ընդհանուր առմամբ, փուլ առ փուլ նախապատրաստում է նոր զիջումներին,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսին ու դրան հաջորդած Տավուշյան հանդիպումներին՝ նշեց քաղաքագետ, քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը՝ հիշեցնելով,- Սովորաբար վերջին 3 տարիների ասուլիսներն ու մեկ լրագրողի մասնակցությամբ մենախոսությունները զիջումներին են առնչվում: Այս անգամ նա հասարակությանը պատրաստում էր 4 գյուղերի, անկլավների թեմային: Բայց բացի այդ խնդիրը հրապարակայնացնելը՝ նա հիմնականում մեսիջներ էր ուղարկում արտաքին աշխարհին»:
Այսօր Մարտի 8-ն է՝ Կանանց միջազգային օրը: 1977-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան անդամ պետություններին առաջարկեց մարտի 8-ը սահմանել՝ որպես կանանց իրավունքների և աշխարհի խաղաղության oր: Կանանց միջազգային օրը Հայաստանում տոնական է՝ ոչ աշխատանքային:
Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությանը կարող են սպառնալ նաև Ադրբեջանի բանտերում պահվող քաղաքացիները, որոնց առնվազն մի մասը նրան ուղղելիք այնպիսի հարցեր ունի, որոնց պատասխանների բացակայությունը կարող է շատ թանկ արժենալ։
Խելամտությամբ առաջնորդվող իշխանությունն այս կամ այն քայլին դիմում է միայն այն ժամանակ, երբ գոնե նախնական գնահատմամբ դրա հնարավորություններն ու ռիսկերը նվազագույնը՝ հավասարակշռված են, լավագույն դեպքում՝ հնարավորությունները գերակշռում են ռիսկերին։ Ցանկացած այլ գնահատման պարագայում, երբ ռիսկերն ավելին են, քան երևակվող հնարավորությունները, այդ որոշումը, քաղաքականությունն ուղղակի անթույլատրելի է։ Սա պետական կառավարման տարրական կանոն է, որը որևէ իշխանություն պարտավոր է պահպանել առանց քննարկման։
Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա վարչախումբը, ըստ քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանի, պարբերաբար սեղանին նետում են 2021 թվականին ընտրություններում մեծամասնություն ստանալու խաղաքարտը՝ որպես լեգիտիմության մանդատ, մինչդեռ դա վիճելի հանգամանք է:
Հայաստան-ԵՄ հարաբերություններն իրենց տեսանելի հատվածում բում են ապրում, սակայն սուր աչքն այդ վառվռուն ֆասադի հետևում չի կարող չնկատել համակարգային, կոնցեպտուալ խնդիրներ, որոնք հարցականի տակ են դնում նման ճարտարապետությամբ կառուցված կոնստրուկցիայի դիմացկունությունը:
Ադրբեջանում ու Թուրքիայում երևի հասկացել են, որ հայ հասարակությունն այդուհանդերձ կարող է արթնանալ, և փորձում են Նիկոլ Փաշինյանից ստանալ առավելագույնը, քանի դեռ նա կարողանում է պահպանել իշխանությունը։ Եվ լայն իմաստով, հիմա հայ հասարակությունից է կախված՝ ավելի շուտ Թուրքիան ու Ադրբեջա՞նը կկարողանան Հայաստանի Սահմանադրությունից հեռացնել հայկական պետականության հիմնասյուները համարվող դրույթները, թե՞ ժողովուրդը իշխանությունից կհեռացնի դրանք հեռացնող Նիկոլ Փաշինյանին։
Աննախադեպ ներդրումներից, միջազգային օրինակներից ու «տնտեսական հեղափոխություններից» խոսող Փաշինյանի կառավարությունը, պարզվում է, այդպես էլ չի կարողանում գլուխ բերել տարիներ շարունակ քննարկվող մի ներդրումային ծրագիր:
Փաշինյանին ու նրա քաղաքական թիմին 2018 թվականին իշխանությանը մոտ թողնելու ախմախության համար քաղաքացիները վճարում են բոլոր հնարավոր միջոցներով։ Իհարկե, արդար կլիներ, եթե այդ հարկը վերաբերեր միայն նրան «ընտրած» 680 հազար քաղաքացիներին, բայց իրականում վճարում են բոլորը։
«Սա մեր կառավարությունը չէ. այս մարդիկ ներկայացնում են ուրիշ պետություն: Ներկայացնում են այն պետությունը, որին չեն հետաքրքրում մեր ժողովրդի շահերը. նրանց ընդամենը պետք է, որ այստեղ ինչ-որ հակառուսական օպերացիա սկսվի»։
Ռազմավարական հետազոտությունների և նախաձեռնությունների վերլուծական կենտրոնն այսօր կազմակերպել էր «Հայաստանը՝ խաչմերուկում. ՀԱՊԿ, ՆԱՏՕ, թե արտադաշինքային կարգավիճակ» թեմայով միջազգային կլոր սեղան-քննարկումը:
Փետրվարի 21-ին 44-օրյա պատերազմում զոհված Մխիթար Գալեյանի հոր՝ Գարիկ Գալեյանի նկատմամբ խափանման միջոց տնային կալանքը մնաց նույնը, դատարանը չփոխեց այն։
Արդեն ավելի քան երեք տարի է՝ Նիկոլ Փաշինյանն ամենօրյա ռեժիմով Հայաստանը դարձնում է խղճուկ, խաղաղություն մուրացող, բայց փոխարենը հարվածներ ստացող, հարվածներ ստացող, բայց դրանց չպատասխանելուց հետո ավելի ստորացող պետություն։ Հայաստանը՝ որպես պետություն, գրեթե անդառնալիորեն զրկվել է արժանապատվությունից, և այդ ընթացքը շարունակվում է։
«Մեր դատախազությունը, այս գլխավոր դատախազի օրոք, ինչ-որ պատանեկան մաքսիմալիզմով է. այսինքն՝ բողոքարկում է բոլոր ակտերը, եթե մինչդատական հսկողության ակտերը, դատավճիռները, եթե ինչ-որ բանով իրենց դիրքորոշման հետ չի համընկնում դատական ակտը»,- Դատախազության կողմից ոստիկանության պետի նախկին խորհրդական, հանրային գործիչ Նարեկ Մալյանի՝ «Չաուշեսկուի գործով» առաջին ատյանի դատարանի վճռի բողոքարկման դատական նիստից առաջ 168.am-ի հարցադրմանն ի պատասխան՝ նշեց Նարեկ Մալյանի պաշտպան Տիգրան Աթանեսյանը։
«Ավելի ու ավելի ակնհայտ է դառնում, որ այս վարչախումբը մեկ նպատակ ունի՝ հեռացնել քաղաքական դաշտից բոլոր այն գործիչներին, որոնք առավել ակտիվ են քաղաքական դաշտում պայքարում այս թուրք-ադրբեջանական գործակալների դեմ։ Եվ գնալով՝ այդ պայքարն ավելի է խստանալու, որովհետև հասարակության ավելի շատ հատվածներ են այսօր հասկանում, թե ինչ ողբերգության է բերել այս թուրք-ադրբեջանական գործակալների իշխանությունը»։
Երբ հասարակությունը չի գտնում կամ չի ցանկանում գտնել սեփական պետության, հայրենիքի դեմ բացահայտ գործողություններ իրականացնողներին կասեցնելու, կասեցնելուց հետո մեկուսացնելու միջոցները, նրանք հասարակության հետ վարվում են սեփական այլասերվածության համապատասխան։
Ապա դերասանուհին դիմում է հասարակությանը. «Իսկ ձեզ չի՞ թվում, որ մեզ շաաատ կարևոր բաներից են ուզում շեղել»:
«GALLUP International Association»-ի Հայաստանում լիիրավ անդամ Էմ Փի ՋԻ ՍՊԸ-ն հունվարի 23-26-ը հեռախոսային հարցումների միջոցով ողջ հանրապետությունում հանրության տարբեր հատվածների ուղղել է օրակարգային մի շարք հարցեր: «GALLUP International Association»-ի հերթական հարցմանը մասնակցել է 1101 քաղաքացի: Եվ ահա, նրանցից 48.4 տոկոսի կարծիքով՝ Հայաստանում կան քաղբանտարկյալներ:
«Բայց եթե ընդդիմությունը չկազմակերպվի և այս հնարավոր հանրաքվեն չդարձնի նրան անվստահություն հայտնելու միջոց, նա Սահմանադրական հանրաքվեի տապալման, այլընտրանքի պարագայում ունի պլան բ՝ հնարավոր պատերազմի ռիսկերի պատասխանատու կնշանակի հայ ժողովրդին»։
Պետության զավթումը միայն իշխանության ուզուրպացիայով չի արտահայտվում։ Իշխանության զավթումը դրա մեխանիկական մասն է։ Ավելի լայն իմաստով՝ պետության զավթումը դրսևորվում է մարդկանց մեծ մասի գիտակցական ու հոգևոր տարածությունից պետությունն օտարելով։
«Նիկոլ Փաշինյանն իր ողջ վարչապետության շրջանում մի մանիպուլյացիայից մյուսին է գնացել, և այս անգամ՝ ևս,- սփյուռքահայ հասարակական գործիչ Մհեր Գարագաշյանը 168.am–ի հետ զրույցում այսպես արձագանքեց Սահմանադրությունը փոխելու Նիկոլ Փաշինյանի առաջարկի մասին հայտարարությանը, ապա վստահեցրեց,- Ընդհանրապես, ինքը շարժվում է պատվերներով, և դրանք կարող են լինել Արևմուտքից, Արևելքից կամ ուղղակի թուրք-ադրբեջանական տանդեմի կողմից»:
44-օրյա պատերազմում զոհված զինծառայող Մխիթար Գալեյանի հոր` Գարիկ Գալեյանի գործով դատավարությունից հետո 168.am-ի հարցադրումներին ի պատասխան՝ «Որդիների կանչ» ՀԿ անդամ, 44-օրյա պատերազմում զոհված Հակոբ Ռոստոմյանի հայրը՝ Արա Ռոստոմյանը, փոխանցեց իր ստացած տպավորությունը Գալեյանի դատական նիստից. «Տպավորություն ստեղծվեց, որ դատախազը լավ ծանոթ չէր գործին:
Պետական կառույցները ոչ միշտ են հանրային միջոցներից սեփական կարիքների համար գնումներ կատարելիս պատշաճ կերպով մրցույթներ կազմակերպում. հաճախ գնումներն իրականացվում են առանց մրցույթի՝ առավելություն տալով գնանշման հարցման և մեկ անձից գնման ընթացակարգերին: Նկատենք, այս եղանակով գնումները կոռուպցիոն ռիսկեր են պարունակում։
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը «Նուբարաշեն» քրեակատարողական հիմնարկից շարունակում է հանրության հետ շփումը. «5 հարց Արմեն Աշոտյանին» հեռակա զրույցի շրջանակներում նա օրերս պատասխանել է քաղաքացիների՝ իրեն ուղղված բազմաբնույթ հարցերին, արձագանքել մտահոգություններին։
«Մեր հայրենակիցները դեռ գտնվում են խորը հիասթափության և ապատիայի մեջ, որը սկսվեց 2020-ի նոյեմբերի 9-ից և խորանում է առ այսօր։ Նման հոգեվիճակը ձեռնտու է Նիկոլին, ով միայն խորացնում է ճգնաժամը միտումնավոր կերպով։ Ի մի բերելով` պետք է փաստել, որ Արցախի Հանրապետության քաղաքացիների իրավունքների լիարժեք պաշտպանության համար առաջնահերթ է իշխանազրկել Փաշինյանին, և արցախահայերը չեն կարող անմասն մնալ այդ պայքարից»,- ընդգծել է նա:
«Հայաստանում այսօր պետք է ընդհանուր գիտակցում լինի, որ եթե ՀՀ-ն ուզում է զարգանալ միջազգային ընտանիքի մեջ, այս դժվար օրերում տարբերություններ արձանագրել Ադրբեջանի հանդեպ, պետք է թույլ տա, որ ժողովրդավարական իրականությունը զարգանա:
