«GALLUP International Association»-ի Հայաստանում լիիրավ անդամ Էմ Փի ՋԻ ՍՊԸ տնօրեն Արամ Նավասարդյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ամփոփել է Լաչինի միջանցքի արգելափակման վերաբերյալ «Բյուրեղացում» խորագրով հետազոտության արդյունքները։ Հետազոտությունն իրականացվել է հունվարի 17-ից 24-ը՝ հեռախոսային հարցումների միջոցով:
Wall Street Journal-ը գրել է, որ Իրանի տարածքում գրանցված ահաբեկչության հետևում կանգնած են եղել Իսրայելը և ԱՄՆ-ը, քանզի նրանք «փորձում են նոր ուղիներ գտնել՝ զսպելու Իրանի միջուկային և ռազմական ամբիցիաները», նաև՝ խափանելու Իրան-Ռուսաստան խորացող ռազմական համագործակցությունը:
Երբ ապրիլյան պատերազմի ընթացքում անգամ ասում էին, թե 80-ականների զենքերով են կռվել, դու, որ այսօր բանակի օրն ես շնորհավորում, այդ ժամանակ ասե՞լ ես, որ չի կարելի նման բաներ ասել: Կամ ավելի վատ, գուցե ձայն չես հանել:
«Կառավարության հերթական նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը մեզ հստակ ներկայացրեց իր պայմանավորվածությունն Ալիևի հետ, այսինքն՝ այդ ամենը ոչ թե խոսք էր՝ ուղղված թշնամուն, այլ սա նրանց համատեղ աշխատանքի բարձրաձայնումն էր։ Այսինքն՝ ըստ այդ սցենարի, ճանապարհն այնքան կբացեն ու կփակեն, մինչև Արցախը հայաթափվի։ Ստացվում է, որ Նիկոլի ու Ալիևի սցենարում փոփոխություն է կատարվել, քանի որ նրանք չէին սպասում Արցախի դիմադրությանը. նրանց սցենարը չի իրագործվելու, քանի որ միտում կա դրական արդյունք ստանալու, որը չի կարող լինել այս իշխանությունների օրոք»,- շեշտեց Մետաքսե Հակոբյանը։
Եգիպտոսի Հայ դատի հանձնախմբի ատենապետ Արմեն Մազլումյանը, 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Եգիպտոսի նախագահ Աբդել Ֆաթթահ Էլ-Սիսիի՝ Հայաստան առաջին պատմական այցին, այն կարևորեց մի քանի տեսանկյունից:
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանն այն կարծիքին է, որ Նիկոլ Փաշինյանը երկրի ներքին կայունությունն ու արտաքին անվտանգությունը տվել է թշնամուն:
Արդեն 46 օր է՝ Արցախը գտնվում է շրջափակման մեջ: 120 հազար բնակչություն, որից 30 հազարը՝ երեխաներ, արդեն 46 օր զրկված են տարրական կենցաղային պայմաններից, տեղաշարժման հնարավորությունից՝ դեպի Հայաստան, և կարծես թե այս ամենը գնալով ավելի սաստկանում է, ավելի մեծ խնդիրներ են առաջանում: Եթե որոշակի ժամանակ Արցախը կարողանում էր իր ունեցվածքով, պահուստներով դիմակայել, ապա հիմա այդ պահուստներում էլ են խնդիրներ առաջանում:
«Առաջին հերթին նա Քաշաթաղի շրջանի բոլոր համայնքները դատարկեց, Բերձորն ու Աղավնոն ավելի շուտ ստանալու նպատակն իր ծրագրերում դրել էր, սա իմ անձնական կարծիքն է։ Այսինքն՝ նա այնպես արեց, որ խաղաղ բնակիչներին հաներ իրենց տներից, որ հետո գնար ճանապարհի փակման։ Ադրբեջանը ճանապարհ փակելով, գազն ու հոսանքն անջատելով՝ նպատակ ունի հայաթափելու Արցախը»,- նշեց Մխիթար Ներսիսյանը։
«Ինչպես Ադրբեջանը պատկերացնում է հարցերի կարգավորումն իր ցանկացած մարզի, նահանգի հետ, նույնկերպ ցանկանում է երկխոսել նաև Արցախի հետ: Այսինքն՝ երբ Ադրբեջանն ասում է՝ եկեք տարանջատենք այս հարցերը, և ես Արցախի հետ առանձին բանակցեմ, այստեղ խոսքը միջազգային միջնորդությամբ հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ բանակցությունների մասին չէ, այլ՝ արցախյան հակամարտության փակված լինելը լեգիտիմացնելու, Արցախի հետ՝ որպես սեփական տարածքի, ինչ-որ երկխոսություն վարելու մասին»:
Հայաստանում ապրում է ոչ թե ժողովուրդ, այլ, ընդամենը, բնակչություն, որը մտածում է միայն սեփական ստամոքսը լցնելու մասին. մտածում է միայն իր մասին, և հենց այդ ընկալումն է պատճառը, որ Հայաստանում մարդիկ անտարբեր են Արցախում արդեն 45 օր ադրբեջանական շրջափակման ծանր պայմաններում ապրող մեր 120 հազար հայրենակցի ճակատագրի նկատմամբ։
«ՀՀ-ն խնդիրն ամբողջությամբ և հաջողությամբ բարդել է ռուսների վրա և ընդհանրապես չի ցանկանում զբաղվել Բերձորի խնդրով: Իսկ իրականում՝ իշխանությունները շատ լուրջ քայլեր կարող էին ձեռնարկել և շատ լուրջ աշխատանք կարող էին տանել միջազգային հանրության հետ՝ դիվանագիտական խողովակներով, պառլամենտական դիվանագիտության գործունեության ընթացքում: Բայց, ցավոք սրտի, ականատես եղանք նրան, որ իշխանությունները նման ցանկություն չունեցան և գործուն քայլերի էլ, ըստ էության, չդիմեցին»,- մանրամասնեց նա:
Լիբանանում հայերը բողոքի ակցիա են իրականացնում Ադրբեջանի կողմից Արցախը շրջափակելու դեմ։ Հազարավոր հայեր Ադրբեջանի այդ քայլը դատապարտող ցուցանակներով, Հայաստանի ու Արցախի դրոշներով Պուրճ Համուտ քաղաքում իրականացվող բողոքի ակցիայով իրենց զորակցությունն են հայտնում Արցախին և դատապարտում Ադրբեջանի ագրեսիան՝ կոչ անելով միջազգային հանրությանը գործուն քայլերով Ադրբեջանին ստիպել բացել արցախահայության կյանքի ճանապարհը։
Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախկին նախարար Կարեն Միրզոյանը մեծ ական է համարում գործող իշխանությունների այն մոտեցումը, թե իրենք ոչինչ անել չեն կարող Արցախի հարցում, և, որ Արցախն ինքը պետք է բանակցի Ադրբեջանի հետ:
Հայաստանի մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, «Ընդդեմ իրավական կամայականության» հասարակական կազմակերպության գործադիր տնօրեն Լարիսա Ալավերդյանը ԵԽ բանաձևը համարում է բացառապես քաղաքավարության դրսևորում և դրանից մեծ ակնկալիքներ չունի:
168.am-ի հետ զրույցում ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրեն, պատմաբան, ակադեմիկոս Աշոտ Մելքոնյանը նման հայտարարություններն այսպես բնորոշեց՝ եթե նման մոտեցումը փորձի ներկայացնել որպես ադրբեջանական կողմի կարծիք, ապա կարող են ասել, որ նրանց տեսանկյունից Արցախի հարցը լուծված է։
«Կենտրոն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Վահե Դանիելյանը 168.am-ի հետ զրույցում մանրամասնեց. «Ռուս ռելոկանտների մեծ մասը գնացել են Հայաստանից, և բավականին մեծ քանակով վարձակալված գույքեր են ազատվում: Ամեն օր առաջարկները մեծանում են. սեփականատերերը դիմում են մեզ, որպեսզի իրենց գույքը վարձով տանք, իսկ ցանկացողներն ավելի քիչ են, քան նախկինում»:
ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանն այն կարծիքին է, որ ո՛չ Գեղարքունիքի զորամասում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքերի, ո՛չ սեպտեմբերյան պատերազմի, ո՛չ 44-օրյա պատերազմի վերաբերյալ հարցերի պատասխանները գործող իշխանությունների օրոք չեն տրվելու:
«Այսինքն՝ մենք այս պահին ցանկանում ենք, ոչ թե՝ մի բան ուտենք, այլ ուզում ենք ճանապարհը բացվի, սրա տակ որևէ այլ բան չպետք է դիտարկենք, այլ ոչ թե սպասենք տալոնի և գնանք ձու ստանալու հերթ կանգնենք։ Բլոկադան միայն արցախյան խնդիր չէ, սա հայկական հարց է։ Արցախում գիտակից խավը գտնում է, որ Հայաստանը չպետք է գնա զիջումների հենց այս բլոկադայի համար, պայմաններն ինչքան էլ սուղ լինեն, Հայաստանը դա մեր տարածքն է, մենք Արցախում ենք ապրում, և ինչպես Արցախն է մեր տարածքը, այնպես էլ՝ Սյունիքը։ Նկատի ունեմ, որ սա մեր հողն է, ու մենք բոլորս պետք է ոտքի կանգնենք»,- հավելեց մեր զրուցակիցը։
Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի նախագահ Մեխակ Ապրեսյանը 168.am-ի հետ զրույցում հաստատեց հավաստի աղբյուրներից ստացած մեր տեղեկություններն առ այն, որ ադրբեջանական հերթական պրովոկացիան է հերթական անգամ շրջանառվել է ITB BERLIN 2023 ցուցահանդեսի շրջանակներում. կազմակերպիչները տրվել են այդ պրովոկացիաներին՝ հայկական տուրիստական ընկերություններից գրավոր պահանջելով ցուցահանդեսին չներկայցնել Արցախը:
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանն այսօր խորհրդարանական ճեպազրույցների ժամանակ անդրադառնալով Արցախի ու Ադրբեջանի իշխանությունների ներկայացուցիչների հանդիպմանը, նախ նշեց, որ Արցախի շրջափակումն Ադրբեջանի կողմից նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության պահանջների խախտում է։
Այսօր խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցի ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանն ասաց՝ հաշվի առնելով այն բոլոր գործընթացները, որոնք Ադրբեջանն իրականացնում է Հայաստանի ու Արցախի նկատմամբ, բացահայտ ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանը բնավ չի պատրաստվում խաղաղ համակեցության։
«Նրանք էլ չէին կարող գործնական քայլերի դիմել, որովհետև շատ պարզ է, որ խաղաղապահները գործողությունների սահմանափակում ունեն, և այնպես չէ, որ կարող են ռազմական ուժի դիմելով՝ այդ ճանապարհը բացել: Աշխարհում տարբեր խաղաղապահ առաքելություններ կան, սա միակը չէ, որ իրականացվում է ռուսների կողմից: Ես չեմ տեսել որևէ դեպք, երբ ռազմական ուժ կիրառելով՝ խաղաղապահներն ինչ-որ խնդիր լուծեն»:
Արցախը ՀՀ-ին կապող միակ ճանապարհի փակվելուց հետո ակտիվացան նոր պատերազմի հավանականության մասին խոսակցությունները, թեպետ մինչ այդ՝ 2022 թվականի սեպտեմբերյան մարտերից հետո, ոչ միայն փորձագիտական շրջանակները, այլև իշխանության ներկայացուցիչներն էին հայտարարում Ադրբեջանի կողմից նոր հնարավոր հարձակման մասին, մասնավորապես՝ Նախիջևանի ուղղությամբ:
«Այն ամենը, ինչ տեղի է ունենում, այդ թվում, ունի նաև աշխարհաքաղաքական համատեքստ: Դրա մասին են վկայում թե՛ Մոսկվայից, թե՛ Թեհրանից եկող ազդակները, և եթե մեզ թվում է, որ այս շրջանում Իրանից այդքան շատ չեն խոսում, իրենց դա չի հուզում, բնավ այդպես չէ»:
«Ալիևը երբևէ չի թաքցրել, որ նրան Արցախը պետք է՝ առանց հայերի, և, որ նա հայաթափելու է Արցախը: Ըստ էության, Հայաստանի գործող իշխանությունները նույնպես հետապնդում են այդ նպատակը՝ հայաթափել Արցախը և վերջնականապես փակել այդ գլխացավանքն իրենց համար»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը՝ նկատելով, որ Արցախի հարցը լուրջ խնդիր է Հայաստանի գործող իշխանությունների համար՝ ոչ միայն արտաքին քաղաքականության մեջ, այլ նաև՝ երկրի ներսում:
Պատմական գիտությունների թեկնածու, Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Տաթևիկ Հայրապետյանի կարծիքով՝ երբ Ալիևը խոսում է խաղաղության մասին, նկատի ունի՝ խաղաղություն՝ առանց հայերի: «Բաքվի համար խաղաղություն կոչվածը՝ առանց հայերի է, այսինքն՝ երբ ասում է՝ խաղաղություն հաստատենք, ոչ թե հայերի հետ է խաղաղություն հաստատում, այլ՝ առանց հայերի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա: Ալիևն ադրբեջանական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցում հայտարարել […]
168.am-ի հետ զրույցում նա այս առնչությամբ մի քանի արձանագրումներ արեց. «Առաջինը՝ վարչապետը վերջին հարցազրույցով լիարժեքորեն և հիմնավոր կերպով ապացուցեց, որ ինքն անձամբ և իր քաղաքական թիմը շինծու են և նախօրոք պատրաստված կեղծ օրակարգով են բերվել իշխանության՝ վտանգավոր և աննախադեպ մանիպուլյացիայի արդյունքում:
ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովում այսօր քննարկվեց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ներկայացրած «Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի հայտարարությունն Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքը պարբերաբար փակելու կապակցությամբ» հայտարարության նախագիծը, որին «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորները դեմ արտահայտվեցին։
«Հիշում ենք՝ Իլհամ Ալիևի սպառնալիքները Հայաստանին, երբ ասում էր՝ հանկարծ մտքներովդ չանցնի ուժեղանաք, նորմալ բանակ ունենաք, և այլն, հիմա ստացվում է, որ Հայաստանի իշխանությունները նույնիսկ դրան են համաձայն և փորձում են խուսափել որևէ քայլից, որը կարող է դուր չգալ Ադրբեջանին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «VERELQ» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությանը, թե ՀԱՊԿ զորավարժությունների անցկացումը ՀՀ տարածքում նպատակահարմար չեն համարում:
«Արցախ։ Շրջափակման մեկ ամիս». Ստեփանակերտ-Երևան տեսակամուրջի ընթացքում Արցախի Հանրային հեռուստաընկերության լրագրողը հարց ուղղեց Արցախի Հանրապետության պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանին, թե տեսնելով այս տարիների Ադրբեջանի վարած հակահայ, հակաարցախյան քաղաքականությունը, հնարավոր չէ՞ր կանխատեսել իրադարձությունների նման զարգացում, և եթե հնարավոր էր, ապա կա՞ մշակված ծրագիր, որով այսօր առաջնորդվում են Արցախում։
