Տպագիր թերթի վերջին համարը

Դատելով ՀՀ 1000 խոշոր հարկատուների ցանկից` Հայաստանի ծխախոտի շուկայում տեղի են ունենում լուրջ փոփոխություններ։ Ներմուծողները դիրքերը զիջում են արտադրողներին։

Միակ բանը, որ ուզում են փոխել ԼՂՀ խորհրդարանականները, ԼՂՀ-ին բանակցությունների լիիրավ կողմ դարձնելն է: Մեր այն հարցին, թե այդ նպատակի իրականացման համար արդյոք նպատակահարմար չի՞ լինի, եթե ԼՂՀ իշխանությունները հայտարարեն, որ Հայաստանի իշխանությունը չի կարող ներկայացնել ԼՂՀ-ն և նրա ժողովրդի օրինական շահերը, և դա կարող է անել միայն ԼՂՀ ժողովրդի կողմից ընտրված իշխանությունը, ԼՂՀ ԱԺ նախագահը նման կատեգորիկ մոտեցումն անընդունելի համարեց, ասելով, որ այդպիսի հայտարարությունից հետո Ղարաբաղը կմնա միայնակ: Բայց Աշոտ Ղուլյանը չի կարծում, որ այս վիճակը հավերժ պահպանվելու է:

Հայաստանի իշխանությունները ԵՏՄ-ի անդամակցելու որոշումը բացատրում են նաև ԼՂՀ-ի և անվտանգության խնդիրների առկայությամբ: Դրա իմաստը մոտավորապես այն է, որ եթե Հայաստանը չանդամակցեր ԵՏՄ-ին, ապա Ռուսաստանը կարող էր օժանդակել Ադրբեջանին` Լեռնային Ղարաբաղի հարցը ռազմական ճանապարհով լուծելու հարցում, դրանով պատժելով Հայաստանին: Որպես նման սպառնալիքի բացահայտ օրինակներ են ներկայացվում Վրաստանը, Մոլդովան և Ուկրաինան, որոնք Ռուսաստանին մերժելու արդյունքում տարածքային կորուստներ են ունեցել:

«Ինձ թվում է` Քոչարյանն այս գործընթացին համախորհուրդ է և պիտի լինի, եթե քաղաքացի է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Լևոն Շիրինյանը` պատասխանելով հարցին, թե որքանո՞վ է Հայաստանի երկրորդ նախագահը կապված Եռյակի հետ: Նա չի բացառում, որ 2018 թ. նախագահական ընտրություններին հենց Քոչարյանը կարող է դառնալ Եռյակի թեկնածուն, սակայն միաժամանակ դժվարանում է նման կանխատեսում անել, քանի որ իր խոսքով` այդ հարցը կլուծվի 2017 թ. ԱԺ ընտրություններից հետո, երբ ուժերի դասավորությունը հայտնի կդառնա. «Այդ ուժերի լիդերները կհավաքվեն իրար հետ, կտեսնեն` ում հետ ինչ խոսեն»:

Եթե եռյակի կողմից կազմակերպված առաջին հանրահավաքի ինտրիգը դրանում ԲՀԿ առաջնորդի մասնակցությունն էր, իսկ երկրոդինը՝ նրա կողմից «իշխանափոխություն» բառն արտասանելը, ապա եռյակի հաջորդ հանրահավաքի ինտրիգը կարող է լինել Գագիկ Ծառուկյանի հայտարարությունը՝ ԲՀԿ-ի ընդդիմություն դառնալու մասին:

Միկոյանը շատ էր անհանգստանում, երբ իր ինքնաթիռների մոտ խնդիրներ էին հայտնաբերվում: Ասում են, որ մի օր ավագ եղբայրը՝ Անաստաս Միկոյանը, նկատել է. «Ծերացել ես, Արտեմ»: Ի պատասխան` կրտսեր Միկոյանն ասել է. «Աշխատանքս այդպիսին է, Անաստաս: Նյարդային աշխատանք է…»:

Իբր մեր դարդը քիչ էր՝ հիմա էլ խալխի դարդով ենք տապակվելու: Ամեն օր ահաբեկված հետևում էինք դրամ-դոլար փոխարժեքին: Հիմա պիտի նաև ռուսական ռուբլի-դոլար փոխարժեքին էլ ահասարսուռ հետևենք: Իշխանական ու ոչ այնքան իշխանական փորձագետները, խոսքները մեկ արած, պնդում են, որ մեր ներքին շուկայում ընթացող գնաճն արևմտյան պատժամիջոցների հետևանք է:

«Բոլորին է հայտնի, որ դատարաններն անկախ չեն ու կախված են նախագահից ու գործադիր իշխանությունից, այստեղ այդ հայտարարությունն առավել քան ուղղակի հրահանգ, ցուցում էր դատարանին՝ մեղադրական, դատապարտող դատավճիռ կայացնելու»,- եզրափակեց Մուշեղ Շուշանյանը:

Թուրքիան նախկին ամիսներին էլ ցույց է տվել, որ պատրաստ է անսպասելի և արտաքնապես դրական քայլերի, որպեսզի ի ցույց դնի «փոփոխվող Թուրքիայի» պատրանքը: Այսպիսով Թուրքիան դրական փոփոխությունների գնալու պատրանք է ստեղծում: Այս շրջանակներում առավել քան տեղավորվում է Մահչուփյանի անսպասելի նշանակումը նման պատասխանատու ու կարևոր պաշտոնում, ինչպես և դրան հետևած շատ սպասելի աղմուկը:

«ՀՀԿ-ն իշխանությունը մինչև հիմա կիսում է հենց Եռյակի հետ: Եթե մենք ընդունում ենք, որ ընտրությունները կեղծված են, և իշխանությունը զավթված է, ապա զավթված է բոլորի կողմից»,- ասում է Ազատ Արշակյանը:

«Այսօր քաղաքական ուժերը երկխոսության չեն գնում, Վենետիկի հանձնաժողովն էլ արդեն ասել է, որ նման պայմաններում, երբ քաղաքական մի ստվար հատված չի մասնակցելու բարեփոխումներին, միտք չունեն այդ բարեփոխումները: Նրանք, ովքեր զբաղվում են քաղաքականությամբ, պետք է հասկանան, որ պետք է բոլորը մասնակցեն բարեփոխումներին, և եթե մի մասը չմասնակցի, բարեփոխումների լեգիտիմությունն իսկապես կասկածի տակ է, բայց ոչ թե իրավական գործընթացների արդյունքում, այլ քաղաքական գործընթացների»,- ասում է Արա Ղազարյանը:

Չնայած մեր պաշտոնյաների ոգևորությանը՝ Հայաստանից Ռուսաստան արտահանումը ոչ միայն չի ավելացել, այլև նվազել է 6.5%-ով։

Գայ Ֆոքսի դիմակներով երթ անցկացնելու գաղափարը ծնվել էր նոյեմբերի 3-ին, և շատ արագ հայտնվեցին Գայ Ֆոքսի դիմակները, որոնք Հայաստանում չկային: Նշանակում է, որ ինչ-որ մեկը հոգ էր տարել դրանց ներկրումը Հայաստան ապահովելու համար:

«Եթե «դաբրոն» կա, ՀՀԿ-ի հրավիրյալները` լեգեոներները, կանցնեն ծառայության «Բարգավաճին», և «էվոլյուցիոն» իշխանափոխությունը տեղի կունենա, եթե, իհարկե, Ռուսաստանը ցանկանա դա»,- 168.am-ի հետ հարցազրույցում ասաց նախկին քաղբանտարկյալ, քաղաքական գործիչ Ազատ Արշակյանը` միաժամանակ ավելացնելով, որ Մոսկվան չի օգնելու Եռյակին:

ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար Արթուր Սաքունցի խոսքով, Human Rights Watch միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունն իր 2014թ. տարեկան զեկույցում Շանթ Հարությունյանին և նրա համախոհներին կճանաչի քաղբանտարկյալ: Սաքունցը կարևոր է համարում, որ Հարությունյանը քաղբանտարկյալ հռչակվի նաև ԵԽԽՎ-ում: Դրա համար բավարար է, որպեսզի ԵԽ ԽՎ-ում հայաստանյան պատվիրակության անդամներից որևէ մեկը ԵԽ ԽՎ լիագումար նիստում հայտարարի, որ Շանթ Հարությունյանը և նրա համախոհները համապատասխանում են ԵԽ ԽՎ-ի կողմից հաստատված` քաղբանտարկյալի չափորոշիչներին:

Այս տարվա առաջին 9 ամիսների արդյունքներով, Հայաստանից Ռուսաստան արտահանման ծավալները նվազել են 15.2 միլիոն դոլարով կամ 6.5%-ով։ Եթե նախորդ տարվա հունվար-սեպտեմբերին արտահանման ծավալը 235.1 միլիոն դոլար էր, ապա այս տարվա առաջին 9 ամիսներին այն նվազել է մինչև 219.8 միլիոն դոլար։

Վրաստանի՝ եվրոասոցիացման կուրսի հնարավոր փոփոխությունն իրականում նաև Հայաստանին առնչվող սպառնալիք է, քանի որ, եթե Ռուսաստանին հաջողվի ամբողջությամբ տապալել Վրաստանի եվրոասոցիացումը, Հայաստանը, ըստ էության, նաև ֆիզիկապես կզրկվի եվրոպական պատուհանից՝ տարածաշրջանի եվրասիականացման, մեղմ ասած, տխուր հեռանկարով:

Սահմանադրական բարեփոխումներ և Հայաստանի անդամակցություն Եվրասիական տնտեսական միությանը: Ահա այն երկու գլխավոր հարցերը, որոնք քաղաքական օրակարգում են: Եվ մեկ էլ՝ իշխանափոխությունը, որն իրականացնելու խնդիրն իր առջև է դրել ոչ իշխանական եռյակը:

«Եվրամիություն կամ Եվրասիական միություն գնալը ռազմավարություն չէ։ Դա պարզապես միջոց է` ճանապարհ` ձեր ռազմավարական նպատակին հասնելու համար։ Ունեք նպատակ և ցանկանում եք ձեր նպատակին հասնել` ԵՄ-ի միջոցով, ԵՏՄ-ի միջոցով կամ մեկ այլ ճանապարհով… »,- ասում է Յիգալ Էրլիխը։

Սարդոստայնը երկու ապակու մեջտեղում է, հերմետիկ փակված: Այսօրվա իմ ուսումնասիրություններով դա երկար կյանք ունի: Մեկ-մեկ լինում է, չէ՞, որ երկար ժամանակ չես մտնում նկուղ, հետո մտնում ու տեսնում ես, որ սարդոստայնը կա, ընդամենը փոշի կարող է նստած լինել վրան, որի ծանրությունից գուցե այն պոկվի: Բայց այս պարագայում, եթե դա էլ չկա, եթե հերմետիկ փակված է, իսկ սարդի թելն էլ նույն մետաքսն է, օդի, ջրի հետ շփում չկա, ու ոչինչ չի լինի:

«Տեր-Պետրոսյանն այս դեպքում խաղացող չի: Եթե «հեղափոխության» ճանապարհային քարտեզը, գործողությունների պլանը պիտի ասի «Բարգավաճ Հայաստանը», ֆինանսական ամբողջ բեռն իր վրա պիտի վերցնի «Բարգավաճ Հայաստանը», Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ո՞վ է»,- ասում է Ա. Կարապետյանը:

2014թ. մայիսի 5-ին «Ավան հոգեբուժական կենտրոնում» մահացել էր 33-ամյա Էդգար Շաթիրյանը: Նրա հարազատները բաց նամակով դիմել էին ՀՀ առողջապահության նախարար Արմեն Մուրադյանին, Ոստիկանության պետ Վլադիմիր Գասպարյանին, ինչպես նաև գլխավոր դատախազ Գևորգ Կոստանյանին. հարազատներն Առողջապահության նախարարությանը խնդրել էին այն դիտարկել որպես մի քանի բուժաշխատողների նկատմամբ ծառայողական քննություն հարուցելու մասին հաղորդում, իսկ Դատախազությանը՝ որպես «անձին անզգուշությամբ մահ առաջացնելու փաստով քրեական գործ հարուցելու հաղորդում»:

Կիտրոնը հնագույն ժամանակներից օգտագործվել է բուժիչ նպատակներով։ Կիտրոնենու ճյուղերը և տերևները պարունակում են եթերային յուղ։ Տերևները հարուստ են C վիտամինով` մինչև 880 մգ` 100 գ հումքի մեջ։ Պտուղը պարունակում է ֆլավոններ, գլիկոզիդներ, պեկտինային նյութեր, կումարին, եթերային յուղ, մինչև 90 մգ C վիտամին, ռուտին, 4-6% օրգանական թթուներ, 2-4 % շաքարներ։

«Մենք միշտ ասել ենք, որ Հայաստանի համար կարևոր է անվտանգության մի քանի բաղադրիչ, և աշխարհաքաղաքական և տնտեսական միություններին անդամագրվելը պետք է պայմանավորված լինի անվտանգության բաղադրիչները հաշվի առնելով: Անվտանգության բաղադրիչներից կարևորագույններն են` սահմանների պաշտպանությունը, էներգետիկ անվտանգությունը, Հայաստանի մեկուսացվածության հաղթահարումը և ԼՂՀ անվտանգության ապահովումը: Այս չորս գործոններն են, որ ապահովում են Հայաստանի արտաքին քաղաքականության վեկտորը»,- ասում է Ստեփան Մարգարյանը:

«Ո՞րն է այսօրվա գլխավոր կարգախոսը` «Սերժ Սարգսյանը ստեղծել է մի օլիգարխի տնտեսություն»: Ի՞նչ է ասում Ծառուկյանը, որ ուժով պետք չի մտնել ուրիշի բիզնես: Սա ցույց է տալիս, որ այս ամբողջ պայքարի խնդիրն այն է, որ համակարգում ոչ թե մի մարդ վերցնի ամեն ինչ, այլ կլաններն իրար մեջ կիսեն ռեսուրսները»,- Ասում է Արամ Կարապետյանը:

Երեկ ԱՄՆ դեսպան Ջոն Հեֆերնի հետ հանդիպումից առաջ 168.am-ը զրուցել է ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության անդամ Ստեփան Մարգարյանի հետ: Նա խորհրդարանական եռյակի պատվիրակության կազմում այցելելու էր ԱՄՆ դեսպանատուն, որտեղ պետք է քննարկվեին սահմանադրական փոփոխությունների նկատմամբ եռյակի մերժողական մոտեցումները: Ըստ Ստեփան Մարգարյանի` արտաքին ուժերի ազդեցությունը մեր երկրում ընթացող ներքաղաքական գործընթացների վրա, մասնավորապես՝ իշխանափոխություն իրականացնելու իրենց ծրագրերի վրա, շատ փրքր է:

«Իրավիճակը հասկանալու ամենաարդյունավետ մեթոդներից մեկը մարդկանց պարզապես հարցեր տալն է։ Ես այստեղ որոշ մարդկանց տվեցի նույն հարցը՝ ի՞նչ եք կարծում՝ Հայաստանն ունի՞ ռազմավարական զարգացման պլան։ Դուք ունե՞ք դա, թե՞ ոչ։ Ի՞նչ է իրականում ցանկանում կառավարությունը՝ օրինակ դուք գիտե՞ք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասել է Յիգալ Էրլիխը, ով համարվում է Իսրայելի վենչուրային ինդուստրիայի հիմնադիրը։

Խանութի աշխատակիցը լրիվ անտարբեր է՝ իր փողոցում, օրը ցերեկով վառվող լապտերների հանդեպ. իրե՞ն ինչ, որ հոսանքը հենց այնպես ծախսվում է: Հո իր գրպանից չէ՞: Ով վճարելու է, թող նա էլ մտածի: Պետության համար բացարձակ միևնույն է՝ իր պատմության կարևորագույն մի շրջան, որն ապագայում կարող է քաղաքական հարաբերությունների սեղանին դրվել, որևէ տեղ արձանագրվա՞ծ է, թե՞ ոչ:

«Էրեխես ասում ա՝ մամ, ծնունդս չարիր, հիմա ծնունդիս առթիվ գոնե նոթբուք կառնե՞ս՝ խաղամ, ասում եմ՝ չունեմ, բալես, ասում ա՝ մամ, բա խի՞ բերեցիր»,- ասում է բազմազավակ միայնակ մայրը. որը վախենում է 4 երեխաների հետ դրսում հայտնվել:

Էդ Իսկենդերյանն առաջիններից էր, որ մաքսիմալ արագությամբ մրցավազքի դուրս եկավ Աղի լճում: 1942 թվականին նա 120 մղոն արագությամբ անցավ Էլ Միրաժ լճի վրայով, որի մասին վկայում է տախտակին ամրացված մետաղական ցուցանակը: