Ինչու Կենտրոնական բանկը թույլ տվեց, որ դրամը կտրուկ արժեզրկվի

Դրամագետ և ֆինանսական խորհրդատու Արմեն Փափազյանի կարծիքով՝ դրամի կտրուկ արժեզրկումն իրոք առնչվում է միջազգային շուկային, նաև՝ տարածաշրջանային տնտեսական ու քաղաքական որոշ խնդիրների, բայց դա չի նշանակում, թե մեր դրամական քաղաքականության մեջ ամեն ինչ նորմալ է, և մենք այնտեղ լուրջ խնդիրներ չունենք:

«Հայաստանի Կենտրոնական Բանկը սրանից առաջ հաճախ է շրջանցել արժեզրկման վտանգներ, բայց այս անգամ թույլ տվեց, որ այն տեղի ունենա: Պատճառները տարբեր են, որոնցից մեկն այն է, որ 2013-ի սեպտեմբերից մինչև 2014-ի սեպտեմբեր, այսինքն վերջին մեկ տարվա ընթացքում, Հայաստանի համախառն միջազգային պահուստները 31%-ով նվազել են (2430.6 միլիոն ԱՄՆ դոլարից մինչև 1663.1 միլիոն ԱՄՆ դոլար): Սա նշանակում է, որ Հայաստանի ԿԲ-ն, այո, դեռ պահուստներ ունի, բայց և այնպես անհրաժեշտ է գտնում ավելի զգույշ ձևով օգտագործել այդ պահուստները: Կարծում եմ՝ ԿԲ-ն ավելի թույլատրողական քաղաքականություն է վարում, որովհետև Հայաստանի արտարժութային իրավիճակը տարբեր լուրջ խնդիրներ ունի, և Հայաստանը այդ պահուստների լուրջ կարիքն ունի»,- «168 ժամ»-ին Լոնդոնից տված հարցազրույցում ասել է Ա.Փափազյանը:

«Ուրեմն, եթե նույնիսկ դրամի վերջին արժեզրկումը համաշխարհային միջազգային շուկաների մեջ գտնում է ինչ-ինչ դրդապատճառներ, բայցևայնպես, Հայաստանի դրամական իրավիճակն էլ ինքնին շատ լուրջ խնդիրների առջև է: Հստակ է, որ այսօր դեպի Հայաստան նոր արտարժույթի մուտքի կարիք կա: Հայաստանը պետք է առանց հետաձգելու աշխատի և շահի արտարժույթ, որպեսզի կարողանա կատարել իր արտարժութային բոլոր պարտավորությունները»,- ասում է նա:

Իսկ արդո՞ք ստեղծված իրավիճակը օգտակար ու նպաստավոր կարող է լինել երկրի ու ժողովրդի համար, ինչպես հավաստիացնում է ՀՀ ԿԲ-ը: «Նախևառաջ, երբ դրամն արժեզրկվում է, դրսից արտարժույթ մտցնող կամ բերող բոլոր պրոցեսները շատ ավելի բարենպաստ իրավիճակում են հայտնվում՝ լինի դա զբոսաշրջիկային ճանապարհով երկիր մտնող արտարժույթը , թե ընտանիքներին դրսից արվող փոխանցումները, որոնք ավելի դրամական արժեք են ունենում, ինչպես նաև՝ արտածումները, որ դրամի արժեզրկման դեպքում ավելի էժան են լինում դրսի աշխարհի համար: Սա մի իրականություն է, որ կարող է աշխատել միայն այն դեպքում, եթե ներքին տեղական գնաճ գոյություն չունենա, այսինքն, այս արժեզրկումը չտանի կամ չստեղծի վիճակներ, որ տեղական շուկայում գները բարձրանան և ապրուստի ծախսը շատանա, արտադրողական ծախսերն ավելանան: Ուստի, այս օգուտները շատ կարճ ժամանակի համար կարող են գոյություն ունենալ, շատ շուտով կանհետանան, որովհետև գները արժեզրկման դիմաց կբարձրանան, հատկապես՝ բոլոր ներմուծված ապրանքների վրա, և շատ անգամ սա նաև ազդում է տեղական ապրուստի, կյանքի որակի վրա», – ասում է Ա. Փափազյանը:

Դրամագետ, ֆինանսական խորհրդատու և նորարար Արմեն Փափազյանը ֆինանսա-տնտեսական գիտությունների դոկտորի աստիճան է ստացել Քեմբրիջի համալսարանում: Աշխատելով մի շարք հայտնի ընկերություններում (NASDAQ Dubai-ի նորարարությունների ու զարգացման գծով գլխավոր կառավարիչ, UBS AG և այլն)՝ Միացյալ Թագավորությունում հաստատված մեր հայրենակիցն այսօր աշխատում է ֆինանսական և տնտեսական ոլորտի ամենաթեժ թեմաների շուրջ. նա դրամային տնտեսության, կապիտալի շուկաների և Իսլամական ֆինանսների փորձագետ է: