Վրեժ Քասունի. «Մենք չունենք ազգային թերություններ. դրանք համամարդկային են»
2009 թվականից սկսած, տարին մեկ անգամ շարժման վերածված պատկերները զարդարում են Երևանյան կինոթատրոնները և քաղաքում տիրում է անիմացիոն շաբաթը: Այս տարի ևս հոկտեմբերի 25-31-ը տեղի ունեցավ «ՌեԱնիմանիա»
6-րդ միջազգային անիմացիոն կինոփառատոնը, որն իր շուրջ համախմբեց անիմանիայի վարպետներին և անիմացիոն ֆիլմերի սիրահարներին: Ֆիլմերի պրեմիերաները, վարպետության դասընթացներն ու արտասահմանյան հյուրերն այս տարվա «անիմացիոն շաբաթը» դարձրին տոն քաղաքի համար: 2008թ. ստեղծված «ՌեԱնիմանիա» Երևանի միջազգային անիմացիոն կինոփառատոնը ստեղծվել է, որպեսզի խթանի անիմացիոն արվեստի զարգացումը Հայաստանում` աշխարհի լավագույն անիմացիոն աշխատանքները ներկայացնելով հայ հանդիսատեսին ու կրթելով անիմատորների նոր սերունդներին: Այս կապակցությամբ զրուցել ենք «ՌեԱնիմանիա» փառատոնի հիմնադիր-տնօրեն, երգիծանկարիչ Վրեժ Քասունիի հետ:
– Ինչպե՞ս անցավ փառատոնը:
– Գերազանց, որովհետև ամեն տարի մի քիչ ավելի կազմակերպված է լինում, և այս տարի գերազանցեցին մեր հայտերի ընդունումը, մեր պատրաստվածությունը, ֆիլմերի քանակըգ Ցանկացած փառատոնի համար ամենակարևոր բանն առաջին տարվանից ստեղծված ծրագրերը հաստատելն է և ամեն տարի դրանք շարունակաբար ներկայացնելն է:
– Անիմացիոն ֆիլմերի հանդեպ կա՞ հետաքրքրություն մեր երկրում, և եթե կա, ապա նկատվե՞ց աճն այս տարվա «ՌեԱնիմանիայի» ժամանակ:
– Անշուշտ կա, և մեզ համար դա միայն ուրախալի փաստ է, եթե համեմատենք 2009թ. եղած հետաքրքրությունն այս տարվա հետ, ոչ միայն կրկնապատկվել է, այլև տասնապատկվել է հանդիսատեսի քանակը, հետաքրքրությունն անիմացիոն ֆիլմի հանդեպ, կինոյի հանդեպ, և ոչ թե` մուլտերի հանդեպ: Հիմա կարող ենք ասել, որ ունենք մեր ուրույն հանդիսատեսը, որն աճում է ամեն տարի: Մենք միշտ այդ փաստն ենք բերում առաջ: Անիմացիոն ոլորտը գեղարվեստական կինոյի ոլորտից շատ ավելի մեծ հանդիսատես կարող է ունենալ:
Պատճառներից մեկն այն է, որ այն իր մեջ կիրառում է գրաֆիկական արվեստ, գեղարվեստական նկարչության արվեստ, դիզայն, ֆոների, կերպարի ձևավորում… Եթե այսպես նայես, առհասարակ, մեծ մասշտաբով հանդիսատես է գրավում: Այսինքն` անգամ ճարտարապետներն են հետաքրքրվում, որովհետև նրանք օգտագործում են անիմացիայի տեխնիկա, եթե նույնիսկ որպես կինո չնայեն, որպես տեխնիկա են նայում, որպես արվեստ են նայում, գունավոր դիզայն, և այլն, և այլն…
– Հանդիսատեսի տարիքային ո՞ր խումբն է գերակշռում: Ավելի շատ երիտասարդնե՞րն են, քանի որ ներկայացված մուլտֆիլմերը երեխաների համար չեն ու շատ հաճախ 14+, 18+ հանդիսատեսի համար են լինում:
– Բնականաբար, ավելի շատ երիտասարդներն են, քան մեծահասակները, քանի որ մեծահասակները դեռևս սովոր չեն անիմացիոն ֆիլմերը դիտել` որպես կինո: Դա էլ ամեն տարի փոխվում է, քանի որ նկատում ենք` գեղարվեստական լուրջ կինոգործիչներ էլ են գալիս ու նայում անիմացիոն ֆիլմերը: Այդ պատճառով էլ մենք ամեն տարվա ժյուրիի մեջ նաև գեղարվեստական ֆիլմերի հայ ռեժիսորներ ենք հրավիրում, ոչ թե միայն` անիմացիոն կինոյով զբաղվողներին, որովհետև մենք միշտ ասում ենք` սա կինո է: Եվ պարտադիր ուզում ենք, որ ժյուրիի անդամներից մեկը գեղարվեստական կինոյի ռեժիսոր կամ սցենարիստ լինի, որպեսզի նաև կինոյի տեսանկյունից դիտարկվի:
– Չե՞ք կարծում, որ հետաքրքրության մեծ չլինելը և անիմացիոն ֆիլմը զուտ որպես մուլտֆիլմ ընկալելու պատճառը գալիս է նրանից, որ այսօր հեռուստացույցով չեն ցուցադրվում լավ անիմացիոն ֆիլմեր:
– Ես չասացի, որ հետաքրքրությունը մեծ չէ, այդպիսի բան չկա, պարզապես այստեղ արդեն մարքետինգի բացակայությունն է շուկայում: Ինչ-որ առումով ճիշտ եք, ինչ-որ տեղ` ոչ. ճիշտ եք, որովհետև Ձեր ասածը հիմնվում է այն բանի վրա, որ ունենք մի քանի լավ պրոդյուսերներ, բայց չունենք «բանակ»:
Ես միշտ համեմատում եմ գեղարվեստական կինոռեժիսորների հետ. այնտեղ կա ինստիտուտ, այնտեղ կա դպրոց, այնտեղ կան ամեն տարի ավարտող ուսանողներ, և նրանք, բնականաբար, ավելի շատ են, քան անիմատորները, որոնք չունեն այդ ամենը: Եվ դրանից ելնելով` մենք չունենք այդ մարքետինգը: Օրինակ, եթե քաղաքում ունես մի ձեռներեց, նա չի կարող ամբողջ քաղաքը պահել, և, երբ շատանում են, լինում է մրցակցություն, շուկայում գներն են տարբերվում…
– Փաստն այն է, որ հիմա չկան հեռուստատեսությամբ ցուցադրվող անիմացիոն ֆիլմեր:
– Այո, չկան, և շատ բաներ` մեկը մյուսի զարգացման վրա է ազդում, բայց մենք, օրինակ, «Արմնյուզ» հեռուստաընկերության հետ համագործակցում ենք և ամեն տարի փառատոնի շրջանակներում «Արմնյուզի» եթերով ցուցադրում ենք հայկական անիմացիոն ֆիլմերը:
– Բայց միայն փառատոնից փառատո՞ն:
– Բնականաբար, քանի որ փառատոնի ժամանակ թույլատրելի է, դա մշակութային ձեռնարկ է, և մենք իրավունք չունենք բիզնես անելու: Փառատոնի ժամանակ դա արդեն մշակութային գործունեություն է: Նույնը` Ազգային կինոկենտրոնի հետ. շատ հաճախ առանց իրենց տեղեկացնելու` մենք կարող ենք ֆիլմեր ցուցադրել, որովհետև դա մշակութային շաբաթն է` անիմացիայի շաբաթը:
– Իսկ ինչո՞ւ չկան հայկական անիմացիոն հեռուստասերիալներ: Ինչո՞ւ այսօր, օրինակ, իմ փոքր եղբոր համար Ben 10-ը կամ Naruto-ն պետք է հերոսներ լինեն: Որքան լավ կլիներ, որ երեխաների համար ցուցադրվեին հայկական անիմացիոն հեռուստասերիալներ, ու նրանք հայկական անուններ հերոսացնեին: Ամբողջ աշխարհում նման հեռուստասերիալների պահանջարկը մեծ է: Ձեր կարծիքով` ինչո՞ւ դրանից չեն օգտվում հայկական հեռուստատեսություններն ու անիմատորները:
– Այո, ամբողջ աշխարհում շատ է պահանջարկը, և դրա համար այս տարի մենք ուշադրություն ենք դարձրել հեռուստասերիալի վարպետության դասընթացին: Փառատոնի ընթացքում հեռուստասերիալի ռեժիսոր և պրոդյուսեր ֆրանսահայ Շառլի Սանսոնետտի հետ եղան հենց այս թեմայով դասընթացներ, և մյուս տարի մենք ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպանության և այլ միջազգային մասնագետների հետ ֆորում ենք պատրաստում` հրավիրելով մեր հեռուստաընկերություններին, պրոդյուսերներին և մասնագետներին: Եվ մեզ հետաքրքրում է այդ ֆորումի ընթացքում իմանալ` ինչո՞ւ չեն արտադրվում, ինչպե՞ս կարող ենք արտադրել, Ֆրանսիայում ինչպե՞ս է սկսվել 30-50 տարի առաջ, և այդ փորձը բերել այստեղ և հասկանալ` ինչպե՞ս կարող ենք ստեղծել:
Նույն այդ գումարները, որ ծախսում ենք միջազգային անիմացիոն ֆիլմեր, սերիալներ ստանալու համար, դրանց թարգմանության վրա ենք փող ծախսումգ Շատերն ինձ հարց են տալիս, թե ինչո՞ւ հայկական մուլտեր չկան իրենց էկրաններին: Հիմա խնդիրը դա է. փոխարենը նստենք-քննարկենք` ինչո՞ւ չի եղել, մենք աշխատում ենք` «ինչպե՞ս կարող ենք անել» ծրագրի վրա: Այդ պատճառով էլ` մյուս տարի ֆորումն ենք անելու, քանի որ մենք վստահ ենք, որ այն բյուջեով, որով գնում ենք արտասահմանյան սերիալներ, ճիշտ է, մեծ գումարներ չեն, բայց մենք կարող ենք մեր ուժերով այստեղ անել մերը: Մի փոքր դանդաղ կլինի, քանակը քիչ կլինի, բայց եթե մեր ուժը ներդնենք, 5 տարի հետո հայկական հեռուստաալիքները կցուցադրեն հայկական անիմացիոն հեռուստասերիալներ:
– Այսինքն` դեռևս 5 տարի չե՞նք ունենա անիմացիոն հեռուստասերիալ:
– Եթե այսօր մեկը սկսի, լավագույն դեպքում` 2 տարի հետո կունենանք առաջին անիմացիոն հեռուստասերիալները: Հեռուստասերիալ նշանակում է` 54 էպիզոդ, յուրաքանչյուրը` 7 րոպե. դա մեծ աշխատանք է:
– Իսկ հիմա չենք սկսում, որովհետև հովանավորնե՞ր չունենք, գումա՞ր չունենք, թե՞…
– Ես չեմ կարող խոսել հեռուստաալիքների փոխարեն, ես ընդամենը երազող մարդ եմ, որը կուզենա` հեռուստասերիալ լինի: Իմ պարագայում` որպես մարդ, մոռանամ անգամ, որ ես կատարող եմ, ես շատ եմ ուզում` մանկական հեռուստասերիալներ լինեն: Այսօր, ինչպես փառատոնն է թելադրում իր պայմանները միջազգային մասնակիցներին, այնպես էլ երազում եմ այն օրվա մասին, որ մանկական անիմացիոն հեռուստասերիալները թելադրեն ճաշակը, իհարկե, լավ որակովի մասին եմ խոսում:
– Այս տարի «Հայակ» Ազգային կինոյի մրցանակաբաշխության ժամանակ Ձեր «Արշալույս» ֆիլմը համարվեց լավագույն անիմացիոն ֆիլմ: Ի՞նչ ֆիլմ է «Հայակ 2014»-ի լավագույն անիմացիոն ֆիլմը:
– Դա 15 տարվա ֆիլմ է` կարճամետրաժ անիմացիոն ֆիլմ, որը սկսվել է 16 տարի առաջ Սիրիայում` Հալեպում` Երևան չտեղափոխված: Քանի որ անիմացիայի տեխնիկային չէի տիրապետում, թողել էի, և, երբ եկա Երևան, սովորեցի, առաջին սցենարն էլ հազիվ 2000 թվին արդեն արել էի, բայց հետո նորից տիրապետելու համար թողել էի այդ ամենը: 2006-ին առաջին անգամ էր, որ ֆիլմը ստացավ մի փոքր աջակցություն Կինոկենտրոնից, ես կարողացա ավարտել ընդամենը 2 ու կես րոպեն, դրանից հետո էլ մի փոքրիկ աջակցություն ստացանք…
Ես ինքս ինձ խոստացել էի, որ պետք է ավարտին հասցնեմ ֆիլմը. դե, քանի որ փառատոն սկսեցինք, խնդիրներ առաջացան` ինչպե՞ս արթնացնել հետաքրքրություն անիմացիայի ոլորտում, կադրեր շատացնել, նոր սերնդին, իմ ընկերներին հավատացնել, որ անիմացիան բիզնես ոլորտ է, որ մարդիկ հետաքրքրվեն, այդ պատճառով` ամբողջությամբ նվիրվեցի անիմացիային:
2013թ.` փառատոնի 5-ամյակից հետո, վերջնականապես «փակվեցի» 3 ամիս, աշխատեցի ու ավարտեցի ֆիլմը: «Արշալույսն» ինձ համար ֆիլմ չէ այնքանով, որ դա իմ երգիծանկարչության շարժվող պատկերն է, քանի որ հենց առաջին օրվանից ես չէի սկսել նրան որպես կինո անել, այլ` որպես կարիկատուրը շարժել: Ու դիտելիս էլ դա զգացվում է. նպատակը ֆիլմ անելը չէր, այն ուղղակի ֆիլմի է վերածել պատկերը: Հիմա, որ նոր բան եմ ուզում սկսել, արդեն կինոյի դիտանկյունից եմ սկսում նայել` որպես անիմացիոն կինո: Ես ֆիլմը սիրում եմ, որովհետև այն պատճառն էր իմ Հայաստան գալու:
Երբ 2007թ. Հրանտ Դինքը սպանվեց, ես այդ օրերին աշխատում էի ֆիլմի վրա` թռիչքի, ազատության, աղավնիի վախի, այդ ամենն ամբողջությամբ սցենարին համընկնում էր: Դրա համար ֆիլմը նվիրեցի իրեն, բայց իր մասին չէ. սա հոգու և մտքի ազատության մասին է:
Եվ նաև շատ զարմանալի բան պետք է ասեմ. ես վստահ եմ, որ եթե ուրիշ ավելի ուժեղ անիմացիոն ֆիլմ լիներ, հաստատ ես չէի ստանա այդ մրցանակը, քանի որ ես չեմ համարում այն ուժեղ ֆիլմ, ես պարզապես շնորհակալ եմ մրցանակի համար, որովհետև ֆիլմն այն չէր, որ ես հիմա կուզենայի անել: Ֆիլմը 15 տարվա պատմություն էր, այն ամբողջացրեց իմ 15 տարվա տեղափոխումը Հայաստան, կարելի է ասել` դրա մրցանակը ստացա, բայց` ոչ որպես ֆիլմ: Կարծում եմ, որ ես, թերևս, արժանի չէի այդ մրցանակին: Այս ֆիլմում տեխնիկապես, գրաֆիկային և անիմացիայի առումով բավականին բարդ բաներ կան, բայց սցենարի առումով` շատ թույլ է. գեղեցիկ է, էմոցիոնալ, գրաֆիկային սիրուն է, բայց այն կինոյի սցենար չէ: Ես տեսնում եմ զարմանքդ, որ տենց բան եմ ասում. ասենք, ո՞նց կարելի է` մեկը մրցանակը ստանա և ասի` ես արժանի չեմ, բայց այդպես է…
– Երգիծանկարչության նպատակն է` հումորի միջոցով ներկայացնել մարդկանց, երևույթների թերի կողմերը: Դուք` լինելով երգիծանկարիչ, կառանձնացնե՞ք մեր ազգային թերի կողմերը: Որո՞նք են Ձեզ համար մեր թերի կողմերը:
– Չկա այդպիսի բան, բոլոր ազգային թերություններն իրականում համամարդկային են. պարզապես, շեշտվում է տարբեր դիտանկյուններից: Ես չեմ համարում, որ մենք տարբերվում ենք. այդ թեմայով եգիպտահայ երգիծանկարիչ Ալեքսանդր Սարուխանը շատ հետաքրքիր գիրք ունի, որը կոչվում է «Վասն 77 մեղաց մերոց», այնտեղ, մի քիչ հեգնանքով, պատմում է այն մեղքերի մասին, որոնք հայերն իրենց են վերագրում: Եվ նա դավաճանության, իրար թիկունք չկանգնելու թեմաներով զուգահեռներ է բերում, օրինակ, Ֆրանսիայի ներքին քաղաքականության դավաճանությունները, և դու իսկապես հասկանում ես, որ դրանք համամարդկային են:
– Իսկ եթե ոչ ազգային, այլ ընդհանուր համամարդկային թերի կողմերը վերցնենք: Դրանցից Ձեզ համար որո՞նք կընդգծեիք:
– Կարող եմ ասել` ինձ համար ամենազզվելի երևույթը, որը բոլոր հարաբերությունների հիմքն է` վստահության բացակայությունը, որն էլ տանում է դավաճանության` ոչ միայն ֆիզիկապես դավաճանություն, այլ խոսում ենք մարդկային հարաբերության մասին: Այդ ընկերական և գործնական դավաճանության արդյունքում տապալվում է ամեն ինչ. սեր, վստահություն, դրական գործունեություն, այսինքն` բոլոր կառուցողական բաները փլուզվում են: Տարվա մեջ մի քանի անգամ առիթներ եմ ունենում ճամփորդել տարբեր տեղեր, ու տեսնում եմ, որ այդտեղ էլ նույն բաները կան, ու հաճախ` ավելի կոպիտ, քան մեզ մոտ:
– Մենք մեզ ավելի շատ թերագնահատո՞ւմ ենք:
– Անշուշտ, դա նաև ինքնակենտրոնացումից է գալիս: Այսինքն` այնքան է մեզ թվում, որ մենք աշխարհի կենտրոնում ենք, որ ամեն ինչ վերագրում ենք մեզ: Սա ոչ թե ինքնաքննադատում է` ասելով, որ դա հայկական է, հակառակը` աշխարհակենտրոն է համարում իրեն: Սրա մեջ հենց բառախաղ կա և հոգեբանական վերլուծում. իրականության մեջ ինքն իրեն չի քննադատում այնքան, որքան իրեն նորից աշխարհի կենտրոն է բերում. ամեն ինչը ես եմ, մեղքն էլ ես եմ վերցնում:
– Խոսենք քաղաքական երգիծանկարչությունից: Մենք այսօր չունենք երգիծական թերթեր, ինչո՞ւ. չէ՞ որ մենք վաղ ժամանակներից ենք ունեցել այդ արվեստը և նույնիսկ Օսմանյան կայսրությունում հայերն են հիմնել առաջին երգիծաթերթը: Ձեր կարծիքով` ո՞րն է պատճառը. չունե՞նք լավ երգիծանկարիչներ, թե՞ ունենք, պարզապես` խուսափում են քաղաքականությունից:
– Կարծում եմ` ԽՍՀՄ-ից հետո շատ բաներ մեզ մոտ դեռ չեն ձևավորվել, քանի որ այն ժամանակ պրոպագանդայով էր զբաղված երգիծանկարչությունը, և միակ կողմը, որ կարելի էր քննադատել, ԱՄՆ-ն էր: Իսկ մյուս երգիծանկարներն ավելի շատ ընդհանուր էին` բուրժուային, կապիտալիստին քննադատելն էր: Թերևս մենք ձերբազատված չենք ու մենք աշխարհի կենտրոն ենք` այնքանով, որ ինքնաքննադատությանը պատրաստ չենք:
Ուրիշ փաստ կա նաև` Երևանը փոքր է, բոլորն իրար ճանաչում են, ի վերջո` «ախպերներ» են դուրս գալիս, մեկը մյուսից նեղանում է: Սրանք բոլորը խանգարիչ տարրեր են: Բայց մենք ունենք երգիծանկարիչներ, քաղաքական երգիծանկարիչներ, ես ընդամենը միշտ ասում եմ, որ մենք չունենք քաղաքական երգիծանկարչություն: Քաղաքական երգիծանկարչություն ունենալու համար պետք է բեմահարթակ ունենաս, դա կարող է լինել երգիծաթերթը, մամուլը, որն արդարացիորեն կհրապարակի: Եթե լայնասիրտ ընդունելություն լինի` արդեն կսկսեն ավելի հանգիստ նկարել:
– Բայց հենց այս դարում հարթակը, իրոք, ազատ է. ով ինչ ուզում` ասում է քաղաքականության վերաբերյալ` և՛ համացանցում, և՛ թերթերում…
– Ազատության մասին չեմ խոսում ես. ազատությունն այսօր, այսպես ասած, սահմանները կորցրել է: Ես գռեհկությունը և ազատությունը տարբերում եմ իրարից: Օրինակ` ես, մեկ տարուց ավելի է, չեմ նկարում քաղաքական երգիծանկարներ. նախ` շահագործեցին իմ նկարները, և դա ինձ դուր չեկավ, քանի որ առանց իմ թույլտվության էին անում: Դրանից բացի, այն, ինչ որ տեսնում եմ քաղաքական երգիծանկարչության մեջ, տեսնում եմ, առհասարակ, ոչ քաղաքական ճիշտ վերլուծական երգիծանկարչություն. հումոր, սատիրա չկա մեջը, այլ` հեգնանք ու գռեհկություն կա: Երգիծանկարիչն արդեն քաղաքական գործիչ է, չկա ոչ մի քաղաքական երգիծանկարիչ, որ քաղաքականությունից անտեղյակ լինի:
Բացի դրանից, կարծում եմ, որ խնդիրը միայն ներկայացնելը չէ, այսինքն` գրոտեսկային ոճն օգտագործելով` նկարում ես պարզապես մի դեպք, իրավիճակ. դա պատկերազարդում է, բայց ոչ թե` քաղաքական երգիծանկարչություն, որովհետև, առհասարակ, երգիծանկարչության մեջ դու պետք է անուղղակիորեն նաև լուծումն էլ տաս, այլապես` այն պարզապես մեկ ասելիք ունի: Միջազգային թերթերում կա քաղաքական երգիծանկարչի առանձին անկյուն, և նա իր ասելիքն է ասում այնտեղ, և այդպիսի նկարներ 10 տարի հետո նորից են տպվում, հնարավոր է` դեմքերը փոխվեն, բայց վերլուծումը, մոտեցումը նույնն է մնում:
Օրինակ` ինչո՞ւ Հայաստանում միայն ընդդիմադիրների մոտ է երգիծանկարչություն, այո, ճիշտ է` վրդովմունքը միշտ ընդդիմադիրներից է գալիս, բայց օրինակ` ԱՄՆ-ում 2 կողմն էլ ունեն իրենց թերթերը, մամուլը: Երկուսն էլ ունեն երգիծանկարիչներ, որոնք հավասարազոր ձևով նկարում և քննադատում են իրար, իսկ մեզ մոտ միայն ընդդիմադիրներն են: Ես կուզենայի` դա փոխվեր:
Իսկ Օսմանյան կայսրության ժամանակ երգիծանկարչությունն «ինտելիգենտ» էր, խոսքը միշտ նկարի հետ հավասարազոր էր, հետո հետզհետե խոսքը հանվեց, մնաց միայն նկարը: Հպարտանում ենք, որ երգիծանկարչությունը Անգլիայից և Ֆրանսիայից անմիջապես ներմուծված է Օսմանյան կայսրության տարածաշրջան և Միջին Արևելք` հայերի միջոցով: Հիմա մենք ո՞ւր ենք…
– Իսկապես, մեզ մոտ ազգային առանձնահատկություն է դարձել` հպարտանալ անցյալով` Ծովից ծով Հայաստան ենք ունեցել, Տիգրան Մեծգ բայց ներկայումս չկա այդ ամենը…
– Առնվազն դա իմը չէ. այո, եթե անցյալը շեշտելը պարտադիր է, ես աշխատում եմ այդ ուղղությամբ, որ ներկայացնեմ փաստը, քանի որ, երբ իմանում ես` քո անցյալում ինչ ես արել, դու ավելի սթափվում ես և տեր ես կանգնում: Եթե փառատոնի հետ զուգահեռ տանեմ. փառատոնը կա, որովհետև մեր մեծերը կային անիմացիայի ոլորտում: Բայց հիմա, թերևս, չկա քաղաքական երգիծանկարչության բեմահարթակ, կան անհատներ, բայց դա ընդհանուր քաղաքական մոտեցում չէ:
Խոսքս ավարտեմ այն լավատեսությամբ, որ, եթե ես ասում էի՝ անիմացիոն հեռուստասերիալներ կունենանք 5 տարուց, կարծում եմ` միգուցե ավելի շուտ էլ կունենանք լավ երգիծանկարչությունը: Ես լավատես եմ:
