Այսօր Անթալիայում շարունակվող դիվանագիտական 4-րդ ֆորումի շրջանակում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը ոչ միայն քննարկում ունեցավ իր Ադրբեջանի ու վրացի գործընկերների հետ, այլև փակ հանդիպում՝ Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ։
Ադրբեջանի Զինված ուժերի հրթիռահրետանային զորքերի տակտիկական հրթիռների ստորաբաժանումները մարտական պատրաստության պարապմունքներ են անցկացրել:
Անթալիայի դիվանագիտական ֆորումի շրջանակներում հանդիպել են Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում հատուկ բանագնաց Ռուբեն Ռուբինյանը և Թուրքիայի հատուկ ներկայացուցիչ Սերդար Քըլըչը։ Հանդիպումից հետո Քըլըչը հայտնել է, որ քննարկել են Անիի կամրջի վերականգնման հարցը։
Ցանկացած պետություն կարողանում է պաշտպանական համակարգ կառուցել այնքան, որքան թույլ է տալիս տնտեսությունը: Իսկ տնտեսությունն իրեն շատ բան կարող է թույլ տալ միայն արդյունաբերական շոշափելի ներուժ ունենալու դեպքում: Թիրախավորելով Հայաստանի արդյունաբերական ներուժի «կորիզը»՝ հանքարդյունաբերությունը, Ադրբեջանը ձգտում է Հայաստանը զրկել թե՛ տնտեսական արդյունքի մի հսկա մասից, թե՛ նաև պաշտպանական կայուն ծախսերի շոշափելի հնարավորություններից:
«Եթե մենք հիմա կենտրոնանանք խոչընդոտների, պատմական հարցերի վրա և սկսենք քննարկել, թե որ տարածքը 100 տարի առաջ ում է պատկանել, թե ով ավելի շատ մարդ է սպանել մյուս ազգությունից, մենք մեկ այլ հակամարտության կհանգենք։ Այնինչ Հայաստանի կառավարության ու ժողովրդի ցանկությունն է տևական խաղաղություն կառուցել ռեգիոնում, առաջին հերթին՝ Ադրբեջանի հետ»,- այս մասին քիչ առաջ Անթալիայի դիվանագիտական ֆորումի շրջանակում ընթացող «Հարավային Կովկասում տարածաշրջանային համագործակցության մարտահրավերներ և հնարավորություններ» թեմայով քննարկման ժամանակ հայտարարեց Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը։
Ադրբեջանի և Թուրքիայի նախագահներն այսօր Անթալիայում կայացած երկկողմ հանդիպման ընթացքում քննարկել են նաև Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակը: Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմին հղումով այս մասին հայտնում են ադրբեջանական ԶԼՄ-ները։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, ՀՀ պաշտպանության նախարարի նախկին առաջին տեղակալ Արտակ Զաքարյանն է։
Նախօրեին հայտնի դարձավ, որ Հայաստանն ու Իրանը զորավարժություններ են կազմակերպում։ ՀՀ ՊՆ-ն հաղորդեց՝ ապրիլի 9-10-ը Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի և Իրանի Իսլամական Հանրապետության զինված ուժերի հատուկ նշանակության ստորաբաժանումներն անցկացնելու են համատեղ զորավարժություն:
«Սա հազվագյուտ խոստովանություն է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից․ նա տգիտության մեջ մեղադրեց և՛ ինքն իրեն, և՛ կառավարության ամբողջ կազմին, որովհետև, իր խոսքերով, հենց դա է պատճառը, որ չեն կարողանում գիտելիքը հասցնել ժողովրդին։ Միայն մեկ բան կարող եմ ասել, ինչպես Ֆեյսբուքում արդեն նշել եմ հրապարակմամբ՝ այս հարցում վերջապես ձևավորվեց համազգային կոնսենսուս»։
Հայաստան-Ադրբեջան, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի տեքստի համաձայնեցման, հայ-ադրբեջանական սահմանի վերաբերյալ ադրբեջանական մանիպուլատիվ տեղեկատվական քաղաքականության ֆոնին՝ Ալիևը խոսել է ռազմական առճակատման վտանգի մասին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ և «Միասին» շարժման համահիմնադիր Հրանտ Բագրատյանն է։
«Վաղը-մյուս օրը Նիկոլը ասելու է՝ եթե ինձ չվերընտրեք 2026-ին, պատերազմ կլինի: Ես չեմ զարմանա, եթե այդ խոսույթն էլ մտնի իշխանական քարոզչության բառամթերք, որ՝ եթե ես չլինեմ, կլինի պատերազմ: 2021-ին ինքը դա փորձարկեց և աշխատեց: Ես հուսով եմ, որ 2026-ին մեր հասարակությունն արդեն արթուն է և հասկանում է՝ դա ծուղակ է, որովհետև վերընտրվելուց հետո մենք տեսանք՝ ինչ եղավ»:
168.am-ը գրել է, որ օրերս Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը հրավիրած ծառայողական խորհրդակցությանը համապատասխան պաշտոնյաներին հստակ խնդիրներ է առաջադրել՝ կապված ադրբեջանական բանակի ստորաբաժանումների պատրաստ լինելու և ցանկացած «սադրանքի» օպերատիվ արձագանքելու հետ, և, որ սրանից անմիջապես հետո Ադրբեջանի ՊՆ հաղորդագրության լեզուն փոխվեց ու ադրբեջանական կողմը սկսեց խոսել «պատասխան կրակոցների» մասին՝ գրելով. «Ադրբեջանական ստորաբաժանումների կողմից ձեռնարկվել են պատասխան համաչափ միջոցներ»:
Լեհաստանում ՀՀ նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանն այսօր ԱԺ-ում ՏԿԵ փոխնախարար Քրիստինե Ղալեչյանից հետաքրքրվեց՝ տեղյակ չե՞ն, որ ձմռանը հնարավոր է՝ ձյուն գա։ Մանրամասնելով՝ Էդգար Ղազարյանն ասաց, որ նախորդ տարի Կառավարությունը որոշում է ընդունել, ըստ որի՝ պարտադիր պայման է, որ ձմռանը պետք է վարորդները երթևեկեն բացառապես ձմեռային անվադողերով։
Վերջին շաբաթների ընթացքում ԱՄՆ-Իրան դիվանագիտական «փոխհրաձգությունից», Իրանին ուղղված Թրամփի սպառնալիքներից հետո ԱՄՆ-ը և Իրանը պատրաստվում են բանակցել։
Մոտ մեկ ամիս է՝ Ադրբեջանը պարբերաբար ՀՀ զինված ուժերին մեղադրում է հրադադարի ռեժիմը խախտելու համար, մինչդեռ տևական ժամանակ է՝ Ադրբեջանն ինքն է սահմանագոտու գրեթե բոլոր ուղղություններով խախտում հրադադարը՝ կրակոցներ արձակում, մասնավորապես, բնակավայրերի ուղղությամբ:
BBC-ի կովկասյան թղթակից Ռեյհան Դեմիտրին ծավալուն հոդված է հրապարակել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հնարավոր «խաղաղության պայմանագրի» և, այդ համատեքստում, Բաքվում պահվող Ռուբեն Վարդանյանի ու հայ գերիների ճակատագրի մասին՝ նշելով, որ նրանք «կարող են դուրս մնալ խաղաղության համաձայնագրից»:
Ապրիլի 5-ին 168.am-ն անդրադարձել էր նույն օրն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հրավիրած ծառայողական խորհրդակցությանը, որի ժամանակ լայնորեն քննարկվել էր հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող օպերատիվ իրավիճակը, այդ թվում՝ վերջին օրերին «հայկական կողմից հրադադարի խախտման» և ադրբեջանական դիրքերի վրայով «հետախուզական թռիչքների» վերաբերյալ ադրբեջանական պնդումները, որի վերաբերյալ ոչ մի փաստ չի ներկայացվել հայկական կողմին:
Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Թևան Պողոսյանն այն կարծիքին է, որ ՀՀ ԱԳՆ հայտարարությունը, թե՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայության բռնի տեղահանության և Լեռնային Ղարաբաղի լուծարման վերաբերյալ հրամանագրի հրապարակումից հետո խնդիրը դուրս է եկել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև միջպետական հարաբերությունների կարգավորման օրակարգից, մեկնաբանելու բան չէ:
«Իրանը, չնայած Արևմուտքի հետ մշտական խնդիրներին, ունի զսպող դերակատարություն, ուստի, եթե Իրան-ԱՄՆ բանակցություններ չսկսվեն թեկուզ անուղղակի, կլինեն ավելի բացասական միտումներ Հարավային Կովկասում, քանի որ Իրանի շուրջ իրավիճակը կսկսի սրվել։ Ուստի այստեղ գործ ունենք բազմաթիվ խնդիրների հետ, որոնք ունեն թե ռեգիոնալ, թե արտատարածաշրջանային բնույթ»,- ասաց Խրամչիխինը։
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները, հղում կատարելով թուրքական պաշտպանական արդյունաբերության և ռազմական ավիացիայի SavunmaSanayiST պորտալին, գրել են, որ Ադրբեջանի զինանոցի Սու-25 գրոհիչը հաջողությամբ ավարտել է թուրքական ռազմարդյունաբերությանը պատկանող SOM ŞAHİN թևավոր հրթիռների փորձարկումը:
Թրամփի վարչակազմի հերթական ներկայացուցիչն անդրադարձել է Հայաստան-Ադրբեջան, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման թեմային։
«Ընտրություններից հետո չտեսանք այնպիսի գործընթացների մեկնարկ, որը հայ ժողովուրդը ցանկանում էր տեսնել: Մի քանի ամիս խոսվում էր, որ Գյումրիի ընտրությունները գուցե դառնան այն հարմար առիթը, որով հնարավոր կլինի ընդվզման մեծ ալիք գեներացնել գործող իշխանության հանդեպ: Ընդդիմության ֆավորիտ թեկնածուն ուներ այդ հնարավորությունը, այս պահին ևս ունի, և հուսով եմ՝ այդ հնարավորությունից կօգտվի: ՔՊ-ի պարտության տրամաբանությունը կարելի է օգտագործել երկրում ընդվզման ալիք բարձրացնելու համար: Դրա համար շատ տարբեր բաներ կարելի էր անել»
«Մինչ իրենց հավաքական վերադարձն Արցախ՝ արցախցիները պահանջում են արժանապատիվ կեցության հնարավորություն ՀՀ-ում: Սա վերաբերում է և՛ սոցիալական խնդիրներին, և՛ մեր հիմնական պահանջին՝ վերադառնալ և մեր իրավունքն իրացնել: Երրորդ պահանջը գերեվարված, պատանդառված մեր հայրենակիցների ազատ արձակման ուղղությամբ աշխատանքներ տանելու պահանջն է»:
Անթալիայում՝ Թուրքիայի «տուրիստական մայրաքաղաքում», հերթական դիվանագիտական ֆորումի նախապատրաստական աշխատանքներն ընթացքի մեջ են։ Անթալիայի Դիվանագիտական 4-րդ ֆորումը, որը կազմակերպվել է Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարության կողմից Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի հովանու ներքո, տեղի կունենա 2025 թվականի ապրիլի 11-13-ը Թուրքիայի Անթալիա քաղաքում։ Այս տարի ֆորումը տեղի է ունենում «Վերականգնել դիվանագիտությունը մասնատված աշխարհում» խորագրի ներքո և, ըստ կազմակերպիչների, թեման արտացոլում է դիվանագիտության հրատապ անհրաժեշտությունը՝ վերահաստատելու իրեն որպես կայունացնող ուժ՝ աճող գլոբալ բաժանումների ֆոնին:
Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակներում (2025-ի փետրվար) Ադրբեջանի էներգետիկայի նախարար Փարվիզ Շահբազովի հանդիպումն ատոմային Էներգիայի միջազգային գործակալության (ՄԱԳԱՏԷ) գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսիի հետ հերթական անգամ վկայեց՝ Ադրբեջանը պատրաստ չէ վերջնականապես հրաժարվել ԱԷԿ-ի կառուցումից։
Հարավային Կովկասում էսկալացիայի մտահոգությունների ֆոնին այս ամիս սպասվում է Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի այցն Ադրբեջան։ Սա կլինի նախագահի պաշտոնում Փեզեշքիանի առաջին այցն Ադրբեջան։
Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերը մարտի 30-ին պաշտոնական այց կատարեց Հայաստան։ Ըստ Գերմանիայի նախագահի պաշտոնական կայքի՝ Շտայնմայերը տարածաշրջանում կլինի մինչև ապրիլի 2-ը, կայցելի նաև Ադրբեջան։ Սա Գերմանիայի նախագահի առաջին այցն է Երևան և Բաքու, որի ընթացքում նա ռեգիոնում խաղաղության ուղերձ պետք է փոխանցեր և նպաստեր ռեգիոնալ լարվածության նվազեցմանը, հակամարտող կողմերի միջև համաձայնությանը, սակայն այցն անակնկալ ու աղմկահարույց ընթացք ունեցավ։
Իրանի Իսլամական Հանրապետության ԱԳ նախարարի Երևան կատարած այցից օրեր անց կայացել է ԻԻՀ նախագահի հեռախոսազրույցն Իլհամ Ալիևի հետ։
Ադրբեջանը փոքր դադարից հետո մարտի 30-ին դարձյալ ապատեղեկատվություն է տարածել և ՀՀ զինված ուժերին մեղադրել «հրադադարի ռեժիմը խախտելու համար»՝ հայտարարելով, թե «ՀՀ զինված ուժերի ստորաբաժանումների կողմից մի քանի անգամ՝ դադարներով, հրաձգային զենքից թիրախավորվել են Գորիսի, Վարդենիսի և Ճամբարակի ուղղությամբ տեղակայված ադրբեջանական դիրքերը»:
