Մարտի կեսերին Պուտինը, Լուկաշենկոն և Տաջիկստանի նախագահ Ռահմոնը զանգահարում են Ալիևին, խոսում այն մասին, որ Մեծ Հայրենական պատերազմի 80-ամյակին նվիրված միջոցառումների շրջանակներում նրանք հավաքվելու են:
Փաշինյանի իշխանության յոթնամյակն արժե համեմատել նախորդ երկու յոթնամյակների՝ 2003-2009-ի և 2010-2017 թթ․-ի հետ։ Այս յոթ տարում Հայաստանի ՀՆԱ-ն աճել է 43 տոկոսով, դա, միջին հաշվով, տարեկան անում է 5,1 տոկոս։
Արցախյան առաջին պատերազմում կրած պարտությունից հետո Ադրբեջանը 30 տարի չի կաշկանդվել հիշել այս կամ այն տարածքը, քաղաքը կորցնելու տարեթիվը, եթե անգամ որպես պարտվող կողմ՝ որոշակի բարդույթներ եղել են:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, ԱՄՆ Լիհայի համալսարանի պրոֆեսոր Արման Գրիգորյանն է։
«Մենք մեր ակնկալիքները չպետք է գերագնահատենք, ոչ մեկն էլ ոչինչ չի անելու, բոլորն էլ հաշվի են նստելու ռեալ իշխանության հետ, ով իշխանության է՝ իր հետ են խոսում, մնացածի հետ աշխատում են: Քաղաքական գործիչների մի ամբողջ խուրձ կա, որ երկու րոպեն մեկ ասում է՝ ես Մոսկվայից «դաբրո» ունեմ, ասես Կրեմլի դիմաց մի կրպակ կա, վրան գրված է՝ «դաբրո», գնում են, այդտեղից թուղթ են բերում, իրենց թվում է, որ իրենք Հայաստանում իշխանության կարող են գալ»:
«Բնականաբար, հանրությունը պետք է տեղեկացված լինի, թե իր երկրի ղեկավարությունն ինչ պայմանագրեր է պատրաստվում ստորագրել, առավել ևս այն պարագայում, որ օբյեկտիվորեն չկան այս իշխանությանը վստահելու հիմքեր, որովհետև բազմիցս են եղել օրինակները, երբ ձեռք են բերվել գաղտնի պայմանավորվածություններ, դրանց իրականացվելուց հետո ենք բախվել դրանց հետևանքներին»:
Իրանի Իսլամական Հանրապետության ու Ադրբեջանի միջև ուշագրավ շփումները շարունակվում են։ Ինչպես երևում է, վերջերս ԻԻՀ նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի մեծ պատվիրակությամբ այցն Ադրբեջան արդյունքներ է տվել, և կողմերի միջև համագործակցության նոր մեխանիզմներ են հաստատվում։
Հայ-ադրբեջանական բանակցություններում Հայաստանի ղեկավարության կողմից Ռուսաստանի միջնորդական օգնության դուրսբերումը հարցված քաղաքացիների մեծ մասի կարծիքով՝ բացասաբար է ազդել բանակցությունների վրա․ սա «GALLUP International Association»-ի Հայաստանում լիիրավ անդամ «Էմ Փի ՋԻ» ՍՊԸ-ի վերջին հարցման արդյունքներն են։
«Տասնյակ տարիներով քարոզվում է, որ մեր թշնամին Ռուսաստանն է, Ղարաբաղի ժողովուրդն է, որ կոռուպցիայի մեղավորը Ղարաբաղի ժողովուրդն է: Դա ասում է այն պետությունը, որտեղ 150 մլն դոլարով նախագահ է ընտրվում: Նրանք մեզ սովորեցնում են, թե կոռուպցիան ինչ է: Ահաբեկչին բերում են իշխանության, հետո սովորեցնում, թե դեմոկրատիան ինչ է: Այսինքն՝ ստեղծվում է գաղտնի պետություն, և մեզ սկսում են ղեկավարել: Երբ հարցնում ենք՝ ո՞նց հասանք էս վիճակին, հենց այսպես էլ հասանք, որովհետև մեր գլուխը լվանում էին դրսից»,- շեշտեց նա:
ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հանդիպել է Հայկական համալսարանի դասախոսների և ունկնդիրների հետ, պատասխանել նրանց հուզող հարցերին:
«Խնդիր է դրված ոչ թե պարզապես Սահմանադրությունը փոխել, այլ լուծարել մեր պետությունը, որովհետև սովորաբար եթե անհրաժեշտություն է առաջանում փոխել Սահմանադրությունը, այդ փոփոխությունը վերաբերում է կառավարման ձևին։ Եթե Սահմանադրության մեջ բովանդակային փոփոխություններ չեն լինելու, ապա ինչո՞ւ են սրանք փոխում Սահմանադրությունը, ո՞ւմ թելադրանքով են դա անում»,- ասաց նա:
Ես ինչո՞ւ եմ դա ասում, որովհետև 2014 թվականից սկսած արդեն Հայաստանի Հանրապետությունում ընթանում էին նախագծային փորձարարական աշխատանքներ անօդաչու թռչող սարքեր ստեղծելու ուղղութամբ: Եվ արդեն 2016 թվականին մենք ինքներս ունեինք նախատիպեր, որոնք, ցավոք սրտի, հետախուզական էին, հարվածային չէին, և 2016 թվականին մեր դեմ կիրառվեցին հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր:
Իհարկե, Հայաստանը մեզ ամբողջովին աջակցում էր: Ոչ միայն աջակցում էր, այլև, ինչ ասեմ, եթե չլիներ Հայաստանի և ամբողջ հայ ազգի օժանդակությունը, մենք չէինք կարող հասնել այդպիսի արդյունքների: Ես սա ձևի համար չեմ ասում. սա իրականություն է:
Բայց կա շատ ավելի կաևոր հանգամանք. ասում էին չդադարեցնեինք: Լավ չէինք դադարեցնում: Ո՞րը պետք է լիներ նպատակը: Այսինքն` մենք պետք է հասնեինք Բաքու, գերի վերցնեինք Ադրբեջանի ղեկավարությանը և ասեինք` ճանաչե՞ք: Ի՞նչ եք կարծում, մենք ունեի՞նք այդպիսի հնարավորություններ:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինն ասաց, որ Փաշինյանն ու Ալիևն, ամենայն հավանականությամբ, կընդունեն Կրեմլի հրավերը։ Սակայն, ըստ նրա, ծրագրված լուրջ հանդիպման նախաձեռնությունը ռուսական կողմից այդ միջոցառումների շրջանակում քիչ հավանական է, քանի որ այս տարի Հաղթանակի 80-ամյակի միջոցառումներն այլ մասշտաբ ու ծավալ ունեն։
Օրերս ավարտվեց Հայաստանում լայնորեն քննարկված Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի այցն Ադրբեջան։ Այն, ադրբեջանական ԶԼՄ-ների, քաղաքագետների կարծիքների համաձայն, անցավ բավականին դրական մթնոլորտում։
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության հաղորդմամբ, տրվել է «Տագնապ» ազդանշան, և մասնակից ստորաբաժանումները շարժվել են զորավարժությունների անցկացման վայր, որտեղ ստուգվել են նրանց մանևրելու ունակությունները, ինչպես նաև՝ հրամանատարների ու շտաբների կառավարման հմտություններն օպերատիվ պայմաններում:
«Հուսալի, հեռուն գնացող համաձայնագիր աշխարհակարգի փլուզման ու ՀՀ-ում հնարավոր ներքին ապակայունացման ֆոնին Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև հնարավոր չէ: Երաշխավորներ չկան, անհասկանալի է Փաշինյանի դիրքորոշումը»,- այս մասին 168TV-ի «Դիպլոմատ» հաղորդման ընթացքում ասաց արևելագետ, քաղաքագետ Կարինե Գևորգյանը՝ անդրադառնալով Հայաստանի շուրջ զարգացող միջազգային իրավիճակին ու վտանգներին:
Ճիշտ այն նույն րոպեներին, երբ Կառավարության նիստում Նիկոլ Փաշինյանը երթևեկության օրինակով խոսում էր օրենքի առաջ բոլորի հավասարության մասին ու «կռուտոյ արագության» դրսևորումները պայմանավորում էր «քուչում ապրածով», Նոր Նորքի վարչական շրջանի ղեկավարը բառի բուն իմաստով «կռուտոյ արագությամբ» ու քուչայական մեթոդներով իր ենթակաների հետ ծեծի էր ենթարկում ակտիվիստ Արթուր Չախոյանին։
Մոսկվայում իշխող «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության նախաձեռնությամբ տեղի ունեցած Հայրենական պատերազմի հաղթանակի 80-ամյակին նվիրված սիմպոզիումի ժամանակ ադրբեջանական պատվիրակությունը հակահայկական քարոզչություն էր իրականացրել, ինչին կտրուկ պատասխանել էին հայկական պատվիրակության ներկայացուցիչները:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, էներգետիկ անվտանգության փորձագետ Վահե Դավթյանն է։
Այս ամենին զուգահեռ՝ բանակցություններ են սկսել նաև Իրանն ու ԱՄՆ-ը, այստեղ ևս ամեն բան հարթ չէ, քանի որ պատերազմի կողմնակիցները քիչ չեն, ուստի, եթե Իրանը կոշտ դիրքավորվի, ապա այստեղ ևս վտանգները կմեծանան։ Աշխարհը մեծ ու բարդ վերադասավորումների փուլ է ապրում, որը վերաբերում է գրեթե բոլոր երկրներին, սակայն կան ռեգիոններ, որոնք ավելի են ազդվում այս ամենից, որոնցից մեկը հենց Հարավային Կովկասն է։
ՇՊՀ դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանի կարծիքով՝ Փեզեշքիանի վերոնշյալ հայտարարություն ուղղված է ոչ թե Ադրբեջանին, այլ Հայաստանի իշխանություններին:
Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը 120 հոգանոց պատվիրակությամբ մեկնել է Ադրբեջան: Սակայն մինչ այցը նախագահ Փեզեշքիանը հարցազրույց է տվել ադրբեջանական AzTV-ին, անդրադառնալով՝ ինչպես իրանա-ադրբեջանական, այնպես էլ՝ հայ-ադրբեջանական օրակարգին առնչվող թեմաներին:
Այսօր Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը այցելել է Ադրբեջան։ Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էին իրանական լրատվամիջոցները՝ Իրանի նախագահը Բաքու է մեկնել Ալիևի հրավերով։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը հասարակական-քաղաքական գործիչ, Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանն ու «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ, քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցն են։
Հայ-ադրբեջանական բանակցությունները ֆարս են, խաբեություն, ինչպես և սրանց ամբողջ իշխանությունը և կեղծ ու հակահայկական բոլոր օրակարգերը։ Խաղաղություն հասկացությունը սրանց համար ավերիչ պատերազմից հետո դարձել է հանրային խաբեության և մանիպուլյացիայի գլխավոր դրույթը։ Իրենք էլ շատ լավ գիտեն, որ Ադրբեջանին խաղաղություն պետք չէ, և վերջնական խաղաղությունը բոլորովին այլ տեղերում է որոշվելու։ Այսօրվա աշխարհն առաջնորդվում է ոչ թե խաղաղության, այլ չոր շահերի տոտալ պաշտպանության սկզբունքով։ Այնտեղ, որտեղ անհրաժեշտ է ագրեսիա, այն անպայման տեղի է ունենում, իսկ որտեղ անհրաժեշտ է բանակցություն, ժամանակավոր դադար է լինում։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման պնդում արեց ՀՀ պաշտպանության նախկին փոխնախարար, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը:
«Շատ փորձագետներ, այդ թվում՝ երկրից դուրս, համոզված են, որ անհնար է Հարավային Կովկասում կատարել թիվ մեկ դերակատարի փոփոխություն՝ առանց հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման։ Իսկ հայ-թուրքական սահմանի բացումն այդ կարգավորման մի մաս է»,- «Պրեսսինգ» հաղորդաշարում ասաց «Ապրի Արմենիա» (APRI Armenia) հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանը:
«Ակնհայտ է, որ իրենք ծառայում են թուրքին: Բայց իրենք արդեն գործում են իրենց խելքով: Ես նկատում եմ, որ ՔՊ-ական խաժամուժը մի տեսակ առանց իրար հերթ տալու՝ Նիկոլի համար ականջահաճո ինչ-որ բան է ուզում ասել: Տպավորություն է, որ սրանք հիմա գործում են Նիկոլի ինտելեկտով և թելադրանքով: Ընդ որում՝ այնտեղ ինտելեկտուալ հրետանի ունեն, որը նստած՝ Դաշնակցություն է վարկաբեկում, Ցեղասպանության ուրացման, այն կասկածի տակ դնելու վերաբերյալ բաներ են ասում, բայց դա ապարդյուն է: Իրենց կերպարը պարզ է: Ես հաճախ եմ ասել, որ մեր հասարակությունը զոհի է վերածվել, բայց աստիճանաբար մեր ժողովուրդը շտկում է ողնաշարը»:
Եվրոպական միության արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Կայա Կալլասն այցելել է Բաքու, որտեղ բանակցություններ է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և ադրբեջանցի այլ պաշտոնատար անձանց հետ։
