Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանն այն կարծիքին է, որ գործող իշխանությունները Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ առաջ են տանում այն թեզերը, որոնք առաջ է տանում Թուրքիան:
Ադրբեջանը փորձում է հարթել տարեսկզբին բռնկված իրանա-ադրբեջանական լարվածությունը։
Ադրբեջանական քարոզչական լրատվամիջոցները, այսպես ասած՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» համատեքստում սկսել են արդեն Հայաստանին սպառնալ, թե Թուրքիան ևս տարածքային պահանջներ կներկայացնի, Ալեքսանդրապոլի պայմանագիր և այլն: Այսինքն, Հայաստանը ստիպված կլինի Թուրքիայի հետ ևս «սահմաններ ճշգրտել»:
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը հասարակական գործիչ, արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, Լեհաստանում ՀՀ նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանն ու Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Հայաստան» ընդդիմադիր խմբակցության պատգամավոր Աննա Գրիգորյանն են։
«Մենք այդ նիստը չենք գումարել, և այդ տեքստը գրվել է միայն նրա համար, որ ժողովուրդը կարողանա անվտանգ դուրս գալ թշնամու ցեղասպան գործողություններից: Այդ տեքստում ՀՀ իշխանություններն առաջարկ են արել, փոփոխություններ են արվել, և այդ տեքստն ի սկզբանե այն կերպ է շարադրվել, որ լինի հակասահմանադրական և հետագայում շահարկման առարկա չդառնա: Բայց Նիկոլ Փաշինյանն ու իր թիմակիցներն այդ «փաստաթուղթը» սարքել էին դրոշակ և փորձում էին ցույց տալ, որ Արցախը լուծարված է»:
Stratfor վերլուծական կենտրոնի կանխատեսմամբ, հայ-ադրբեջանական սահմանին լարվածությունը կարող է աճել տարվա երկրորդ կեսին, եթե սահմանազատման գործընթացը դադարեցվի:
Իլհամ Ալիևն անընդհատ խոսում է Արևմտյան Ադրբեջանի մասին, չի թաքցնում իր նպատակները՝ հարձակվել Հայաստանի վրա, բա ՆԱՏՕ անդամ երկրները՝ Իտալիա, Սլովակիա, Թուրքիայի մասին չենք խոսում, բա ո՞նց եղավ, որ մի երկիր չի թաքցնում իր նպատակները մյուս երկրի նկատմամբ, չգիտես՝ ինչու, ժողովրդավար երկրները շատ հանգիստ պատրաստ են փողի դիմաց զենք վաճառել
Հունվարի 29-ին Եվրամիության երկրների դեսպանները Բրյուսելում հավանություն տվեցին Հայաստանում ԵՄ քաղաքացիական առաքելության մասին որոշմանը, որով եվրոպացի դիտորդները կմնան Հայաստանի սահմանամերձ շրջաններում ևս երկու տարի՝ մինչև 2027 թվականի փետրվարի 19-ը։ Բյուջեն կազմում է 44 մլն եվրո։
«Մենք Ադրբեջանին շատ կոնկրետ առաջարկ ենք արել: Ընդ որում, դա նույնիսկ առաջարկ չէ, այլ հարցի լուծում, որը մեր գնահատմամբ և ակնհայտորեն՝ հաշվի է առնում և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի դիրքորոշումները, և էդ դիրքորոշումների հաշվառմամբ առաջարկել ենք, որ Արևմտյան Ադրբեջանից, այսինքն՝ Ադրբեջանի արևմտյան շրջաններից, Հայաստանի տարածքով, կոնկրետ Մեղրիով լինի երկաթուղային բեռնատար հաղորդակցություն Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության հետ և հակառակ ուղղությամբ, բայց նույն սկզբունքով էլ»։
Երբ դու ասում ես, որ Հայոց ցեղասպանության հարցը պատրաստ ես քննարկել, արդեն իսկ դու այն դնում ես կասկածի տակ։ Այսպիսի հարցերում շատ կարևոր է հասարակական կարծիքը։ Կամաց-կամաց դիսկուրսը ծավալում են, ու հենց հավաքվումէայդ թեզերնաջակցողներիկրիտիկական զանգված, հարցը դնում են լայն քննարկման։
«Այստեղ շատ կարևոր նրբություն կա՝ կապված հատկապես Իրանի հետ: Իրանը պարբերաբար ասում է, որ Սյունիքն իրենց համար կարմիր գիծ է. իմ համոզմամբ, դա մեր իշխանություններին է վերաբերում: Ադրբեջանի նպատակները բոլորին հայտնի են, Իրանը մտահոգություն ունի, որ մենք մեր կարմիր գծերը հերթական անգամ կարող ենք փոխել»:
«Պետք է հիշեցնեմ, որ վերջին մեծ պատերազմից հետո Վրաստանի ղեկավարությունը կողմերին և միջազգային հանրությանը մի քանի անգամ միջնորդական հարթակ դառնալու առաջարկով է հանդես եկել, նման նախաձեռնություններ ժամանակ առ ժամանակ հայտնել են, երբ միջնորդների դեֆիցիտ է նկատվել։ Այնպես որ՝ սա նոր առաջարկ չէ, պարզապես այն ևս մեկ անգամ է համակարգային ձևով ներկայացվում կողմերին, որպեսզի նրանք ցանկության դեպքում չկաշկանդվեն ո՛չ միջնորդից, ո՛չ բանակցություններից»,- նկատեց նա։
Լեմկինի ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտը դարձյալ քննադատել է Նիկոլ Փաշինյանին՝ Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ «անիմաստ հայտարարություններ անելու» և «թուրքական ժխտողական նարատիվները» շարունակելու համար:
Մինչ Հարավային Կովկասում անորոշ տրամադրություններ են՝ պայմանավորված ԱՄՆ 47-րդ նախագահ Դոնալդ Թրամփի պաշտոնամուտով և աղմկահարույց որոշումներով, դրա հետևանքով աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների սպասումով, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը չի շեղվում քաղաքական իր օրակարգերից՝ հիշեցնելով, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին։
Տրանսպորտի ուղեվարձը 150 դրամ դարձնելու՝ իշխանությունների որոշումն առաջին իսկ պահից որակվեց՝ որպես «հետքայլ»։ Ֆորմալ առումով դա, իհարկե, հետքայլ է, որովհետև հետևում է ընդամենը երկու օր առաջ Երևանի քաղաքապետի հնչեցրած հայտարարությանը, թե «ոչ մի հետքայլ չի անելու»։
Հունվարի 28-ին՝ ՀՀ ԶՈՒ կազմավորման 33-րդ տարեդարձի օրը, Սուրեն Պապիկյանի ղեկավարած պաշտպանության նախարարությունը Նիկոլ Փաշինյանին դիմավորել է հանդիսավոր շարանցումով, այնուհետև տոնական միջոցառումը շարունակվել է ՊՆ վարչական համալիրի ներսում:
Հունվարի 28-ին ադրբեջանական լրատվամիջոցները գրեցին, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը տրանսպորտային հարցերով խորհրդակցություն է հրավիրել, որի ժամանակ նա դարձյալ անդրադարձել է «Զանգեզուրի միջանցքին»:
Ֆրանսիայի, Հնդկաստանի և այլ երկրների՝ Հայաստանին սպառազինության մատակարարման կամ ՀՀ զինված ուժերի զինման, դրա հետ կապված Ադրբեջանի պահանջների և Փաշինյանի որդեգրած քաղաքականության համատեքստում (սահմանափակումներ մտցնել ՀՀ բանակաշինության, ռազմական քաղաքականության մեջ, չեղարկել զենքի ձեռքբերման պայմանագրերը և մատակարարվածը վերադարձնել) 168.am-ը գրել է, որ Փաշինյանը «հաղորդում» է տվել ՀՀ զինված ուժերի դեմ:
«Ալիևն ո՞վ է, որ Մինսկի խումբ փակի: Փաշինյանը ոչ մի հարցում դերակատար չէ: Ուղղակի Ալիևը, մտածելով իր ապագայի մասին, ուզում է փակել Մինսկի խումբը, որ հետո հանկարծ, օրինակ, ռուսների, Ֆրանսիայի հետ հարաբերություններում լարվածություն լինելու ժամանակ, էդ մեծ երկրներն իրենց դիվանագիտությունն առաջ տանելու համար էդ թուղթը նորից չօգտագործեն»,- «Պրեսսինգ» հաղորդաշարում ասաց ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանը:
Մինչ մենք զբաղված ենք խաղաղություն մուրալով, Ադրբեջանն ամրապնդում է իր դիրքերը և պատրաստվում նոր պատերազմի։
«Հանուն Հանրապետության» կուսակցության նախագահ Արման Բաբաջանյանը երեկ ԱԺ-ում «Եվրոպական միությանը Հայաստանի Հանրապետության անդամակցելու գործընթացի մեկնարկի մասին» օրենքի նախագծի շուրջ լսումների ժամանակ Արցախի օկուպացված տարածքներն իր խոսքում համարել է Ադրբեջանինը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
Լեռնային Ղարաբաղի հայաթափումը տեղի է ունեցել բազմաթիվ գործոնների պատճառով․ դրա մեղավորը Հայաստանի իշխանությունը չէ։
Դիտարկմանը՝ Նիկոլ Փաշինյանը պնդում է, որ իրենք բալանսավորված արտաքին քաղաքականություն են վարում, նա արձագանքեց, որ եթե այդպես լիներ, ապա սահմաններում խնդիրներ չէինք ունենա, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» և «Արևմտյան Ադրբեջանի» մասին չէին խոսի, խաղաղապահները կլինեին Արցախում, արցախցիները կլինեին այնտեղ, ավելին՝ 44-օրյա պատերազմը կկանգներ 4-5 օրում. «Նիկոլ, դու քո էությամբ դիսբալանս ես, ո՞նց կարող ես բալանսավորված քաղաքականություն իրականացնել»:
2023 թվականի հոկտեմբերին ստեղծված ՀՀ արտաքին հետախուզության ծառայությունը ներկայացրել է իր առաջին հրապարակային զեկույցը, որը, ինչպես նշվում է, Հայաստանի Հանրապետության 2025թ. արտաքին անվտանգության ռիսկերի վերաբերյալ ծառայության կանխատեսումն է՝ հիմնված 2023-2024թթ. զարգացումների և սեփական գնահատականի վրա։
Փաշինյանի օրոք թե՛ աշխատող, թե՛ նորաստեղծ պետական ինստիտուտների գերակշիռ մեծամասնությունը պրոֆանացիա է։ Եվ «հայկական ЦРУ»-ն բացառություն չէ։ Բայց… Թերագնահատել այդ էսսեն նույնպես պետք չէ, քանզի նաև նրանով են բացահայտվում և արտահայտվում իշխող վարչախմբի իրական նպատակները, վախերը և ծրագրերը։
Ինչպե՞ս է գնահատում ՀՀ ազգային անվտանգության խորհուրդն Ադրբեջանի կողմից լայնածավալ հարձակման հավանականությունը, հատկապես, երբ Միացյալ Թագավորությունն օրերս զգուշացում էր հրապարակել իր քաղաքացիների համար՝ նրանց խորհուրդ տալով խուսափել դեպի Հայաստան-Ադրբեջան արևելյան սահմանից 5 կմ հեռավորության վրա բոլոր ճանապարհորդություններից:
Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն այն կարծիքին է, որ հայ-ռուսական հարաբերությունները գահավիժում են և շարունակելու են գահավիժել, քանի որ, ըստ նրա՝ Հայաստանի իշխանությունները Ռուսաստանի և Իրանի դեմ քայլեր են կատարում:
Գառնիկ Դանիելյանը զարմացավ. «Միգուցե դահլիճում հարցնենք՝ որևէ մեկը Ձեր ասածից բան հասկացա՞վ, թե՞ ոչ: Կոնկրետ հարց եմ տալիս՝ ակնկալելով հստակ պատասխան: Նորից եմ կրկնում հարցս՝ Կիրանց-Ոսկեպար ճանապարհահատվածում Հայաստան-Վրաստան ճանապարհն անցնելո՞ւ է ադրբեջանական վերահսկողության տակ, թե՞ ոչ»:
Հունվարի 17-ին Բաքվի դատարանում մեկնարկել է Բաքվում պահվող 23 գերիներից 15-ի, այդ թվում՝ Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դատավարությունը։
