«Պետք է ԼՂ հակամարտության համար փորձենք գտնել անվտանգության հնարավորություններ»,- այս մասին այսօր Երևանում ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում ասաց Գերմանիայի ԱԳ նախարար, ԵԱՀԿ գործող նախագահ Ֆրանկ Վալտեր Շտայնմայերը՝ անդրադառնալով իր ուղերձին, որով հանդես է գալու Բաքվում:
«Այս սպառնալիքների դեմ պայքարելու շուրջ քաղաքական կոնսենսուսի ձեռքբերումն ամենաբարդ խնդիրն է: Դա բավարար ռեսուրսներ է պահանջում: Ուելսում գործընկերները պարտավորություն ստանձնեցին բարձրացնել պաշտպանական ծախսերը մինչև ՀՆԱ 2%-ի»:
«Իմ դիվանագիտական փորձից հասկացել եմ, որ այս հայտարարությունները սովորաբար տարբեր կերպ են մեկնաբանվում և ներկայացվում, ուստի մեզ անհրաժեշտ են հստակ հայտարարություններ։ Ես կսպասեի, որպեսզի Մինսկի խումբը մեկնաբաներ, քանի որ Մինսկի խմբի համանախագահները կապի մեջ կլինեն նախագահ Ալիևի հետ ուղիղ կերպով»։
«ԵՄ-ն արժեքների վրա հիմնված միություն է, և երբեմն հենց այդ արժեքները պահպանելու համար, երկրներ կլինեն, որ դուրս կգան: Հայաստանը պետք է ընտրի, թե ինչ կարգի միության անդամ կցանկանա լինել»,- ասում է Լիլիթ Գևորգյանը:
«ՆԱՏՕ-ն չի ծրագրում հարձակվել կամ խախտել Հայաստանի օդային տարածքը, ուստի այս համատեղ մեխանիզմը չի կարելի դիտարկել՝ որպես ՆԱՏՕ-ի դեմ միջոց, քանի դեռ կողմերը՝ Հայաստանն ու Ռուսաստանը, այդ մասին չեն հայտարարել»,- նկատեց Բատու Կուտելիան:
Հայաստանը, նրա համոզմամբ, պետք է սխալ չգնահատի իրավիճակը, և համարի ներկայիս նահանջը իբրև ԵՄ-ի տապալում: Վերլուծաբանի դիտարկումների համաձայն, ԵՄ-ն ստատիկ միություն չէ, որ փակ դռների հետևում պարտադրվում է քաղաքացիներին:
168.am-ին հաջողվեց կապ հաստատել ԵԱՀԿ-ում Գերմանիայի նախագահության մամլո խոսնակ Հոլգըր Դրայսայքլի հետ, ով նշեց, որ հիմք պետք է ընդունել արդեն իսկ տարածված հաղորդագրությունը: Այցի մասին հավելյալ տեղեկություններ ստանալու համար նա հորդորեց դիմել այցի գերմանացի կազմակերպիչներին, որոնք դեռևս չեն պատասխանում 168.am-ի զանգերին:
«Եթե Սանկտ Պետերբուրգում համաձայնեցված դիրքորոշումները փոխվել են, ապա բանակցությունները շատ ավելի բարդ փուլում են»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում ամերիկացի նախկին համանախագահ, ԱՄՆ պետքարտուղարի Հարավային Կովկասի հարցերով նախկին օգնական, Ադրբեջանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Մեթյու Բրայզան՝ անդրադառնալով Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի դիտարկմանը, թե այս փուլում հետաքննությունների մեխանիզմների կիրառման անհրաժեշտություն չկա:
«Տեղի ունեցածը, իհարկե, շատ լուրջ մարտահրավեր է ԵՄ-ի համար և ստիպելու է որոշ չափով սրբագրել այն քաղաքականությունը, որն իրականացնում է ԵՄ-ն տարբեր ուղղություններով՝ սոցիալական քաղաքականության, միգրացիոն, Հարևանության և Ընդլայնման քաղաքականությունների ոլորտում»:
«Վերջին հաշվով, կարգավորումը կախված է և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի` զիջումների գնալու որոշումից, և Ղարաբաղի շուրջ ռուս-ամերիկյան համագործակցության ոչ մի ծավալ չի կարող ստիպել Բաքվին և Երևանին՝ գնալ կոմպրոմիսի, եթե նրանք դա չեն ցանկանում»,- նկատեց Պոլ Ստրոնսկին:
«ԵՄ-ն պետք է դասեր քաղի Բրիտանիայում տեղի ունեցած քվեարկության արդյունքներից»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց վրացի քաղաքական վերլուծաբան Գելա Վասաձեն՝ գնահատելով բրիտանացիների՝ Եվրոպական միությունը լքելու որոշումը հանրաքվեի միջոցով:
«Ամեն դեպքում Սանկտ Պետերբուրգում կայացած հանդիպումից հետո Վաշինգտոնը մեծացնելու է ճնշումը Մոսկվայի նկատմամբ, քանի որ չարձանագրեց սենսացիաներ, որը նրանից ակնկալում էին։ Ավելի ճիշտ, Վաշինգտոնն իր համար պարզ եզրակացություն է կատարել, որ այս դաշտում Մոսկվան արդեն սպառվել է»:
«Համանախագահներն ապրիլյան պատերազմից հասկացան, որ այլևս իրավունք չունեն անուշադրության մատնել»,- նման համոզմունք հայտնեց գերմանացի վերլուծաբան Ուվե Հալբախը։
Այդ մեխանիզմի ներդրման հարցով պատասխանատու կազմակերպությունը կլինի ԵԱՀԿ-ն, իսկ Եռանախագահները՝ որպես ԵԱՀԿ միջնորդներ, կշարունակեն աշխատել կողմերի հետ՝ առաջարկները հղկելու ուղղությամբ:
Սրանով, Տարասովի որակմամբ, Ադրբեջանը փորձել է անհաջող կերպով ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների միջև բաժանարար գիծ մտցնել: Նրա խոսքով՝ Մոսկվայի հասցեին նման ռևերանսը Բաքվի կողմից նշանակում է, որ ադրբեջանական կողմը կասկածում է, որ Վաշինգտոնն ու Փարիզը ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում կխաղան հայամետ սցենարի օգտին:
«Վստահ եմ, որ Նովրուզ Մամեդովը ստում է, իսկ Էդվարդ Նալբանդյանը ճիշտ է ասում ոչ թե՝ այն պատճառով, որ ես սիրում եմ Նալբանդյանին, կարող եմ ասել, որ բացարձակապես չեմ սիրում, բայց նա ճիշտ է ասում: Մամեդովի այդ արտահայտությունը, սուտը նպատակ ունի թաքցնել Ադրբեջանի հասարակությունից Բաքվի դիվանագիտական ձախողումը: Այսքան բան: Մնացած գործընթացները կշարունակվեն Ֆրանսիայում»:
«Մոսկվան ու Վաշինգտոնը համաձայնեցված չեն գործում արդեն բավականին վաղուց (վերջին անգամ երկու մայրաքաղաքները համաձայնեցված գործել են 1975թ. «Ապոլլոն-միություն» ծրագրի շրջանակում)»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս միջազգայնագետ Գրիգորի Տրոֆիմչուկը:
ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանը չի մեկնելու Մոսկվա: 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին տեղեկացրեց ԼՂՀ նախագահի մամուլի խոսնակ Դավիթ Բաբայանը՝ անդրադառնալով ռուս քաղաքագետ Ալեքսանդր Կարավաևի տարածած տեղեկությանը, թե ԼՂՀ նախագահ նախագահ Բակո Սահակյանը շտապ Մոսկվա է կանչվել:
«Դա իրենց շլյագերն է դարձել, ամեն անգամ նույն բանն են ասում, իմաստ էլ չկա դա մեկնաբանել: Ամեն անգամ իրենք երգում են, մենք հերքում ենք, այդպիսի բան է դարձել»:
«Եթե ծանուցում չի կատարվել, դա կստանա իր համապատասխան արձագանքը՝ հաշվի առնելով նույն Վիեննայի փաստաթուղթը։ Դա ևս մեկ անգամ գուցե ապացուցում է, որ արագ, հապճեպ որոշում է կայացվել»,- ասաց վերլուծաբանը։
«Ես կարծում եմ, որ ոչ մեկն էլ մեծ սպասումներ, այդ թվում՝ բացասական, այս բանակցություններից չուներ, թեև Հայաստանում լուրջ կարծիքներ և սպասումներ կային այդ առնչությամբ: Դա ավելի վաղ ևս համարում էի PR քայլ, իսկ ներկայումս դա քննարկելն անիմաստ է: Պարզապես Մոսկվան իր օգտին ևս մեկ քայլ արձանագրեց, Եվրոպան հնարավորություն տվեց Մոսկվային կատարել այդ քայլը»:
«Ինքս հրահանգել եմ բաց մոտեցում ցուցաբերել հայտերին այն կատեգորիայի մարդկանց համար, որոնք այս կամ այն նկատառումներից ելնելով` տնտեսական, մշակութային, գործնական, դիմում են երկարաժամկետ վիզա ստանալու համար: Եվս մկ անգամ նշեմ հետևյալը, որ, բացի այդ կատեգորիաները, ցանկացած ոք, ով հյուպատոսական ծառայություն կներկայացնի ճիշտ փաստաթղթեր, մերժում ստանալու պատճառ չկա»,- ասաց դեսպանը:
«Ամեն դեպքում այս պահի դրությամբ համապատասխան տեղեկատվության չեմ տիրապետում, որ հետաքննողական մեխանիզմների ներդրման հարցն անտեսվել է, աշխատանքները կատարվում են Վիեննայում, եթե այդ մասին չի նշվել հայտարարության տեքստում, դա դեռ չի նշանակում, որ այդ ուղղությամբ աշխատանքներ չեն կատարվում»,- ասաց ֆրանսիացի դիվանագետը:
«Ես, որպես ՄԽ համանախագահող երկրի ներկայացուցիչ, դեսպան, կարող եմ ևս մեկ անգամ ընդգծել Ֆրանսիայի պատրաստակամությունը ուղեկցել այս բանակցային գործընթացը»,-ասաց դեսպան Շարպանտիեն:
«Ռուսաստանը բոլոր հարցերում փորձում է համագործակցության ճանապարհով ընթանալ, քանի որ ուկրաինական հակամարտության գինը բարձր էր թե՛ Ռուսաստանի, և թե՛ Արևմուտքի համար»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքագետ Ֆյոդոր Լուկիանովը
Սկակովի կարծիքով՝ առաջիկա հանդիպումը, չնայած ԵԱՀԿ ներկայացուցիչ Նատաշա Ռաջակովիչի հայտարարությանը, համաձայնեցված է Մինսկի խմբի համանախագահ բոլոր երկրների հետ, և համանախագահները ներկա են գտնվելու հանդիպմանը։
ՀՀ ՊՆ-ն մանրամասնորեն անդրադառնալու է Ադրբեջանի ԶՈՒ-ի զորավարժություններին, որոնք մեկնարկելու են կիրակի օրը: Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց ՀՀ ՊՆ մամլո խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը՝ անդրադառնալով հունիսի 19-24-ը կայանալիք Ադրբեջանի ԶՈՒ զորավարժություններին:
«Հուսով եմ, որ հակամարտությունը չի սրվի հետագայում ևս։ Դա որևէ հարավկովկասյան երկրի շահերից չի բխում և կարող է կործանարար ազդեցություն ունենալ ողջ տարածաշրջանի զարգացման վրա։ Կարծում եմ նաև, որ խաղաղ քաղաքական կարգավորումը կգտնվի կողմերի և միջազգային հանրության մեծ ջանքերի շնորհիվ»,- ասաց նա Վրաստանի Պաշտպանության նախկին նախարար, ԱՄՆ-ում Վրաստանի նախկին դեսպան, ներկայումս՝ Վրաստանի Ատլանտյան խորհրդի նախագահ Վասիլ Սիխարուլիձեն։
«Սանկտ Պետերբուրգում հանդիպումը համաձայնեցված է ԵԱՀԿ արևմտյան համանախագահների հետ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց գերմանացի քաղաքագետ Ալեքսանդր Ռարը՝ անդրադառնալով նախագահական հանդիպմանը Սանկտ Պետերբուրգում:
«Բայց չի լինի կարգավորում, եթե լինի Ռուսաստանը միայնակ, ինչպես Պուտինն է ցանկանում։ Նա ցանկանում է սեփական ուժերով ղեկավարել գործընթացը, բայց կարծում եմ՝ ոչ մի կողմ չի վստահի նման տեսակի բանակցություններին»:
