«ՆԱՏՕ-Ռուսաստան առճակատումն արհեստական բնույթ է կրում»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ռուսաստանը՝ գլոբալ քաղաքականության մեջ» ամսագրի գլխավոր խմբագիր, ռուսական «Վալդայ» ակումբի գիտական տնօրեն Ֆյոդոր Լուկիանովը՝ անդրադառնալով Վարշավայում կայացած ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովի արդյունքներին:
«Կարծում եմ, որ Փարիզում առաջընթաց սպասվում է, հանդիպումը Փարիզում ինքնին առաջընթաց է, որովհետև այս հանդիպումների շնորհիվ է, որ պահպանվում է այս խաղաղությունը»։
«Որքանով ես եմ հասկանում հայկական կողմի գործողությունները, այդ թվում՝ ՀՀ ՊՆ-ում կադրային փոփոխությունները, վերադասավորումները, ապրիլյան պատերազմի սխալների վերացման աշխատանքը մեծ ծավալով առաջ է մղվում»,- նշեց Արեշևը:
«Մինչև չվերանայեն իրենց տեսլականը, չփոխեն այդ կարծրատիպերը՝ ռևանշիզմն ու ֆաշիզմը, որևէ բան չի ստացվելու: Այստեղ հիմնական քայլը պետք է կատարել»,- ընդգծել է Բաբայանը:
«Երկու աթոռի վրա նստելու փորձը կարող է ավարտվել նրանով, որ և՛ ՆԱՏՕ-ի հետ համագործակցությունը կավարտվի, և՛ Ռուսաստանի աջակցության վրա հույս դնել հնարավոր չի լինի»,- ասում է Ուկրաինայի Ռազմավարության և անվտանգության հետազոտությունների խմբի ղեկավար, ուկրաինացի վերլուծաբան Սերգի Գերասիմչուկը։
«ՆԱՏՕ-ն նախկինի նման ճիշտ չի գնահատում Պուտինի արձագանքը: Հիբրիդային պատերազմի հերթական ճակատները կարող են դառնալ Բալթյան երկրները և Լեհաստանը, քանի որ Պուտինի նպատակն Ուկրաինան չէ»,- այս մասին glavnoe.ua կայքում իր հոդվածում գրել է ուկրաինացի վերլուծաբան Վիտալի Պորտնիկովը` ամփոփելով Վարշավայում կայացած ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովի արդյունքները:
«Չի բացառվում, որ Ռուսաստանը փորձի հակազդել ՆԱՏՕ-ի որոշումներին՝ ինչ-ինչ, այդ թվում՝ ռազմական եղանակներով»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Վրաստանի Դիվանագիտական ակադեմիայի ռեկտոր, քաղաքագետ Սոսո Ցինցաձեն:
«Ժամանակը ցույց կտա՝ ինչ ձևաչափով կշարունակվի Հայաստան-ՆԱՏՕ համագործակցությունը` ՆԱՏՕ-ի և Ռուսաստանի միջև խորացող կոնֆրոնտացիայի պայմաններում»:
«Հայաստանը նշվում է որպես ՌԴ-ի գործընկեր և դա կարող է իր դերակատարությունն ունենալ: Երկու աթոռի վրա նստելու փորձը կարող է ավարտվել նրանով, որ և՛ ՆԱՏՕ-ի հետ համագործակցությունը կավարտվի, և՛ Ռուսաստանի աջակցության վրա հույս դնել հնարավոր չի լինի»,-ասել է Գերասիմչուկը:
«ՆԱՏՕ-ն կարևոր որոշումներ է կայացնում Վարշավայի գագաթնաժողովի ընթացքում»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Թբիլիսիի «Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի» ղեկավար, քաղաքագետ Կախա Գոգոլաշվիլին, անդրադառնալով ՆԱՏՕ-ի վարշավյան գագաթնաժողովի նախնական արդյունքներին:
ՀՀ նախագահի մասնակցությունը գագաթաժողովին թույլ է տալիս ենթադրել, որ գագաթաժողովի եզրափակիչ հռչակագրում ԼՂ հակամարտության հատվածը չի լինի հակահայկական: Վարշավայի գագաթաժողովի ընթացքում Հարավային Կովկասի երկրներից գագաթաժողովից արդյունքներ է ակնկալում վրացական կողմը, որը հույս ունի ՆԱՏՕ-ից անդամակցության ճանապարհային քարտեզ ստանալ:
«Կարծում եմ՝ ՀՀ իշխանությունները կգնահատեն պահի լրջությունը, ինչպես միշտ են անում»,- ակնարկել է վրացի դիվանագետը: Իր հերթին՝ գերմանացի վերլուծաբան Սյուզան Ստյուարտը նշել է, թե ՆԱՏՕ-ն զգույշ է լինելու, հենց այդ պատճառով էլ հայտարարվել է Ռուսաստանի հետ երկխոսության անհրաժեշտության մասին:
«ԼՂ հակամարտությունը չի եղել ռուս-թուրքական սրման պատճառ։ Թեև մեզ մոտ հիմնավոր կարծիքներ էին շրջանառվում, որ ռազմական գործողությունների նախաձեռնումն առանց Թուրքիայի աջակցության չի եղել»։
«Վարշավայում ՆԱՏՕ-ն իր նոր քաղաքականության մեկնարկը կտա»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Լոնդոնի Քինգս քոլեջի Անվտանգության դասընթացների բաժնի առաջատար ռազմական վերլուծաբան Թրեյսի Ջերմանը` անդրադառնալով վաղը Վարշավայում մեկնարկող ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովին:
«Հարավային Կովկասը մնում է բավականին բարդ շրջան, որտեղ ՆԱՏՕ-ն չի կարող ունենալ բոլոր երկրների նկատմամբ միատեսակ վերաբերմունք այն պարզ պատճառով, որ այդ երկրների ցանկությունները ՆԱՏՕ-ի հետ համագործակցելու տարբեր արագություններ, տարբեր խորություններ ունեն»:
«Ռազմական գործողությունների վերսկսումն Ադրբեջանին դիվիդենտներ չտվեց, բացի այն օգուտից, որ կարողացավ երկրի ներսում օգտագործել տեղի ունեցածն ու շեղել հասարակության ուշադրությունը առկա այլ խնդիրներից»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին է ասել ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի տնօրեն Կոնստանտին Զատուլինը
Հարցին, թե ռուս-թուրքական մերձեցման ընթացքում հնարավո՞ր են արդյոք գործարքներ, որոշումներ Հայաստանի շահերի հաշվին, հատկապես, երբ քննարկվում են ԼՂ հակամարտության կարգավորման ռուսական ծրագրեր՝ ադրբեջանամետ բաղադրիչներով, Մալաշենկոն պատասխանեց, որ Ռուսաստանը շարունակում է պահպանել իր չեզոքությունը՝ չսատարելով ոչ մի կողմի դիրքորոշմանը, հետաքրքրված չլինելով ո՛չ Հայաստանի, ո՛չ Ադրբեջանի հակամարտությունում ավելի գերակա դիրքերով:
Հուլիսի 8-9-ին Վարշավայում կայանալիք ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովին ՀՀ մասնակցության մակարդակն ու ձևաչափը դեռ պարզ չէ: 168.am-ի հետ զրույցում ՀՀ ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Տիգրան Բալայանն ասաց, որ Հայաստանի մասնակցության ձևաչափի ու մակարդակի մասին կհայտնեն գագաթաժողովից առաջ:
«Ռուս-թուրքական ռեաբիլիտացիան դրական կանդրադառնա ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցի վրա»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սուլեյման Շահ համալսարանի քաղաքագիտության պրոֆեսոր, հայտնի հրապարակախոս Ջենգիզ Աքթարը:
Երևանում գտնվող ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը հրաժարվեց հայ լրագրողների հետ զրույցից: Այսօր Երևանում անցկացված ՀԱՊԿ անդամ-պետությունների արտաքին գործերի նախարարների նիստից հեռանալիս, ՌԴ ԱԳ նախարարը միայն մի քանի բառով արձագանքեց լրագրողների ԼՂ հակամարտությանն առնչվող հարցերին. «Հայտարարություն է ընդունվել, որը կտարածվի և կծանոթանաք»:
«ՀԱՊԿ անդամ-պետությունների արտաքին գործերի նախարարների ընդլայնված կազմով նիստի ընթացքում Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ հայտարարություն է ընդունվել»,- այս մասին այսօր Երևանում անցկացված ՀԱՊԿ անդամ-պետությունների արտաքին գործերի նախարարների նիստից հետո լրագրողների հետ կարճ հանդիպման ընթացքում տեղեկացրեց ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Նիկոլայ Բորդյուժան:
«ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում առաջընթացը ՄԽ համաձայնեցված գործողություններն են»,- 168.am-ի զրույցում ասաց ռուս քաղաքագետ Ալեքսանդր Սկակովը:
«Կարծում եմ, որ ի վերջո այս մեխանիզմները կընդունվեն, քանի որ կա կոնսոլիդացված աշխատանք համանախագահների միջև։ Կարգավորման գործընթացում, իմ համոզմամբ, շատ նուրբ հարցեր առաջ կգան, ինչպես ինքնորոշման և տարածքային ամբողջականության սկզբունքներն են, այդ հարցում դեռ շատ համաձայնեցման կարիք ունեցող նրբություններ կան։ Բայց կարծում եմ՝ այդ փուլին դեռ բավականին ժամանակ կա»:
Օքսֆորդի համալսարանի Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի պրոֆեսոր, Ռուսաստանի և Հարավային Կովկասի հարցերով փորձագետ, քաղաքագիտության դոկտոր Նեյլ Մաքֆարլեյնի դիտարկմամբ՝ ներկայումս կարծես ռուսական կողմը Ղարաբաղում իր առանձին ծրագրերն առաջ չի մղում, փորձելով շարժվել ԱՄՆ-ի ու Ֆրանսիայի հետ համագործակցության ճանապարհով՝ Արևմուտքի հետ շատ ավելի լայն հարաբերությունները կարգավորելու հեռանկար ունենալով։
«Brexit-ը կբերի տնտեսական խնդիրներ, և Լոնդոնի՝ համաշխարհային ֆինանսական առաջատար կենտրոն լինելու համբավը միանշանակ կտուժի։ Պարզ չէ նաև, թե երկարաժամկետ հեռանկարում Brexit-ի հետևանքներն ինչպես կկերպարանափոխեն Բրիտանիան թե՛ ներքաղաքական և թե՛ արտաքին քաղաքականության առումներով»։
«Գերմանացիները ցանկանում են ինչ-որ արդյունքի հասնել իրենց նախագահության ավարտին, և ներկայումս ԵԱՀԿ բոլոր ուժերը կենտրոնացված են ԼՂ հակամարտության կրակը հանգցնելու վրա, քանի որ հակամարտությունը բավականին լուրջ է, վերսկսվել է ապրիլին, կա վտանգ, որ կրկին գլուխ կբարձրացնի: Գերմանիայում ԼՂ հակամարտության գոտում լարվածության թուլացման հարցին մեծ կարևորություն է տրվում»:
«Մեծ Բրիտանիան չի գնա ինքնամեկուսացման ճանապարհով Brexit-ից հետո»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց պ․գ․թ., Բրիտանական Լեսթերի համալսարանի հետախուզության, անվտանգության ու ստրատեգիական հետազոտությունների դեպարտամենտի գիտաշխատող, Վաշինգտոնյան Կովկաս-Միջին Ասիայի ինստիտուտի տարածաշրջանային անվտանգության հարցերով փորձագետ Էդուարդ Աբրահամյանը՝ անդրադառնալով Brexit-ի հետևանքով ՆԱՏՕ-Բրիտանիա հարաբերություններին:
«Եռանախագահող երկրներն ամենաբարձր մակարդակով մշտապես նշել են, որ ԼՂ վերջնական կարգավիճակը պետք է որոշի ԼՂ ժողովուրդը՝ ազատ կամարտահայման միջոցով, սա է ասում ՀՀ-ն, եռանախագահող երկրները բարձր մակարդակով: Շինծու վարկածներ են, որոնք ներկայցվում են Ադրբեջանի ղեկավարության կողմից»,- ասաց նախարարը:
«ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում դրական պահի ենք հասել»,- այս մասին այսօր Երևանում ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում ասաց Գերմանիայի ԱԳ նախարար, ԵԱՀԿ գործող նախագահ Ֆրանկ Վալտեր Շտայնմայերը:
Նրա գնահատմամբ՝ որքան շարունակվում է այս հակամարտությունը, ռազմական գործողությունների էսկալացիայի ռիսկը մեծանում է: