«Կարծում եմ, որ այդ հանդիպումն ագրեսորի ներման ակտ է: Վիեննայում կայանալիք բանակցությունները նախադեպ են ստեղծում, որպեսզի ապրիլյան պատերազմը կրկնվի ամեն ամիս, քանի որ Ադրբեջանի կողմից բանակցային գործընթացի խախտումը հանգեցրեց այն բանին, որ բանակցային գործընթացը չի կարող վերականգնվել՝ առանց հավելյալ նախապայմանների: Մայիսի 16-ին մենք կտեսնենք, թե ինչպիսի հավելյալ անհրաժեշտ պայմաններ են դրվել Ադրբեջանի առջև: Եթե այդ հավելյալ պայմանները չլինեն, դա կնշանակի՝ ագրեսորի ներում»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին է ասել Ռուսաստանի Դաշնության առաջին կարգի պետական խորհրդական, «Ռեգնում» լրատվական գործակալության գլխավոր խմբագիր Մոդեստ Կոլերովը:
«Սերժ Սարգսյանի դիտարկումները նպատակներ են, որոնց հասնողը պետք է լինի ԱԳ նախարարությունը, ի՞նչ է անում, չի անում, չեմ կարող ասել: Փաստն այն է, եթե անում են, լավ չեն անում, քանի որ արդյունքները տեսանելի չեն, եթե չեն անում, պետք է բացատրություն տան, թե ինչու չեն անում»:
«Գերմանիայի քայլերը հակազդեցության չեն արժանանա ո՛չ Ռուսաստանից, ո՛չ Արևմուտքից, կարծում եմ՝ Գերմանիան կառուցողական կլինի, և կլինեն մեխանիզմների տեղակայման, նախագահական հանդիպումների հստակ առաջարկներ»,- ասում է գերամանացի վերլուծաբան Ուվե Հալբախը:
«Արդյոք իմաստ կա՞ր հանդես գալ այդ նախապայմաններով, եթե պետք է մասնակցեինք նախագահական հանդիպման: Եթե լրացուցիչ երաշխիքներ չկան, այս պահին երևի թե նպատակահարմար չէ հանդիպել»:
Հարցին, թե հնարավո՞ր է՝ Թուրքիայում հայ համայնքը հայտնվի վտանգի տակ, հաշվի առնելով Էրդողանի սպառնալիքները՝ ուղղված ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանին այն մասին, որ Թուրքիայում 100 հազարից ավելի հայ է ապրում, որոնցից ոմանք՝ առանց բնակության իրավունքի, Գյուրն ասաց, որ այսօր Թուրքիայում իրենց վտանգված են զգում բոլորը, ուստի պետք է զգուշանան բոլորը, առավել ևս՝ հայերն ու քրդերը:
«Ռուսաստանն ուշացնում է Հայաստան մատակարարվելիք սպառազինությունը՝ օբյեկտիվ պատճառներից ելնելով»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ռազմական կանխատեսման կենտրոնի տնօրեն, ռուսաստանցի ռազմական փորձագետ Անատոլի Ցիգանոկը:
«Պետք է քայլեր ձեռնարկել, այլապես սպասել, որ ևս մեկ անգա՞մ հարվածի Ադրբեջանը, իսկ եթե հարվածեց չորս օրից, տասն օրից, ու ՀՀ-ն ճանաչեց ԼՂՀ-ն, հետո ի՞նչ է լինելու, կամ Սերժ Սարգսյանի ասածի նման՝ դա պատերա՞զմ է նշանակելու, իսկ մինչ դա պատերազմ չէ՞ր»։
«Իրատես լինենք` կա՛մ Հայաստանն է քաղաքական պատմություն կերտելու տարածաշրջանում` դուրս հանելով թատերաբեմից հիմնական մրցակցին, կա՛մ` Ադրբեջանը։ Նմանատիպ մրցակցությունները երկար չեն տևում և ավարտվում են միայն մի կողմի տարածքային, ռազմական ու քաղաքական հաջողությամբ»։
Հայկական կողմի ներկայացրած երեք պայմանները ևս նշանակում են՝ ծառայել ռուսական շահերին, որովհետև ՌԴ-ն առաջին պատերազմով տեսավ, որ կողմերը կարողացան իրենք իրենց սեփական միջոցներով ընտրել՝ պատերազմը չշարունակել, ուստի անհրաժեշտ է հակամարտության խորացում, անհրաժեշտ է պատերազմի ալիքի մեծացում, երբ այլևս հնարավոր չի լինի սեփական միջոցներով խաղաղության հասնել։
«Հայաստանի դեմ այլ հարձակումներն անխուսափելի են լինելու»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Քաղաքական և միջազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի տնօրեն Աղասի Ենոքյանը՝ անդրադառնալով Արցախի ճանաչման օրինագծի վերաբերյալ ռուսական արձագանքներին:
«Արցախի միացումը Հայաստանին չի նվազեցնի սպառնալիքների աստիճանը, բայց կկրճատի հնարավորությունները մի շարք տարածաշրջանային խաղացողների համար, օրինակ՝ Ռուսաստանի կողմից Արցախի, այսպես կոչված, ինստրումենտալիզացիան, օգտագործելով այս դե ֆակտո պետական կազմավորումը մանիպուլյացիայի ենթարկելու համար թե Հայաստանին և թե Ադրբեջանին»։
«Ադրբեջանի կողմից ռուսական պլանի դեմ չարտահայտվելը հասկանալի է. այդ պլանով, ըստ էության, նախատեսվում է որոշ տարածքների վերադարձ` առանց ԼՂՀ կարգավիճակի հստակեցման և անվտանգության լուրջ երաշխիքների. ռուս խաղաղապահների տեղակայումն անվտանգության երաշխիք չէ, այլ ընդհակառակը` լրացուցիչ սպառնալիք»:
Ռուսաստանը դիտավորյալ այդ վարկի տրամադրումը ձգձգել էր, որպեսզի Ռուսաստան-Ադրբեջան ռազմաքաղաքական նպատակներն առավել հեշտությամբ իրագործվեին։ Ընդ որում, 200 միլիոնը չի կարող համեմատվել Ռուսաստան-Ադրբեջան սպառազինության գործարքների ծավալների հետ։
«Ճնշումը Ռուսաստանի նկատմամբ չպետք է թուլացնի ո՛չ պետությունը, ո՛չ հասարակությունը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Քաղաքական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի» փորձագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը` անդրադառնալով ադրբեջանական լրատվամիջոցներում շրջանառության մեջ դրված տեղեկություններին, թե Ռուսաստանը շարունակում է զենքի մատակարարումներն Ադրբեջան՝ վերջերս ձեռք բերված համաձայնությունների համաձայն:
Հայկական կողմին, ըստ մեր աղբյուրների, չի հաջողվել վերացնել հարաբերություններում վերջին տարիներին պահպանվող անվստահության մթնոլորտը, ավելին, հայկական կողմի պահվածքը բանակցային գործընթացում նորանոր հարցեր է առաջացնում։
«Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում դրական առաջընթացի հնարավորություն չի երևակվում»
«ՀՀ ԱԳ նախարար էդվարդ Նալբանդյանը փոքր-ինչ խորամանկում է` ասելով, որ Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը Երևան առաջարկների նոր փաթեթ չէր բերել…
Լեռնային Ղարաբաղում ապրիլի 2-ին բռնկված քառօրյա պատերազմն աննախադեպ ծավալի հասցրեց ինչպես՝ ավանդական դարձած տեղեկատվական պատերազմը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, այնպես էլ՝ ռուսական քարոզչամեքենայի ակտիվությունը։
«Այո, չափ ու սահման չկա Էրդողանի համար, և աշխարհը դա գիտի»,- ասում է Գերմանիայում Ցեղասպանության ճանաչման հանձնախմբի անդամ Ժիրայր Քոչարյանը։
«Ես դժվարանում եմ հավատալ, որ օրինագիծն ընդունվելու է։ Ինչպե՞ս Էրդողանը կընդունի դա, և ի՞նչ կպատահի հետո այդ փախստականների հետ, սրանք հարցեր են, որոնք ինձ տալիս եմ՝ ունենալով այս հարցում տասնյակ տարիների փորձ։ Թեպետ դա մեծ իրադարձություն կլինի, քանի որ Գերմանիայի կողմից Ցեղասպանության ճանաչումը կսթափեցներ Թուրքիային, որը վերջապես կզսպեր իր բռնած սխալ ճանապարհը»։
«Ռուսաստանը խաղաղություն է քարոզում, միևնույն ժամանակ լցնելով տարածաշրջանն իր ամենաարդիական սպառազինությամբ, նա ցանկանում է միջազգային աջակցություն իր խաղաղությանն ուղղված ջանքերի համար, բայց չի ցանկանում, որպեսզի մյուս միջնորդներն ապագա կարգավորման մասը լինեն»։
«Առայժմ Թուրքիայի հայ համայնքն իր դեմ շոշափելի գործողություններ չի տեսնում Թուրքիայի իշխանությունների կողմից»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Ստամբուլում լույս տեսնող հայկական «Ակոս» պարբերականի հայերեն էջերի խմբագիր Բագրատ Էստուկյանը` անդրադառնալով Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի` ՀՀ-ին ու Թուրքիայի հայ համայնքին ուղղված սպառնալիքներին:
«Ցավոք սրտի, վերահսկողությունից դուրս է գալիս իրավիճակը, չի ենթարկվում ֆորմալ քաղաքական տրամաբանության, և դա հասկանում են և՛ երկու կողմերը, և՛ բոլոր միջնորդները, ուստի կանխատեսել տրամաբանությունից ելնելով՝ հնարավոր է, բայց կա նաև իրականություն, և դա հետևյալն է` կողմերը չեն բացառում լոկալ լայնամասշտաբ գործողություններ, այդ մտայնությունից ելնելով էլ դրան պատրաստվում են»:
«Հայաստանի ստանձնած դիրքորոշումն արդարացված է»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը` անդրադառնալով վերջին օրերին ռուսական լրատվամիջոցների այն հրապարակումներին, որոնցում անուղղակի դժգոհություններ են արտահայտվում Հայաստանի դիրքորոշումների առնչությամբ:
«Եթե հակամարտության կողմերը ցանկանում են, որպեսզի ԵՄ-ն խաղա ավելի ակտիվ դեր ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում, նրանք այդ մասին պետք է բարձրաձայնեն: Ես Ձեզ ուղիղ հարց եմ ուղղում` Դուք լսե՞լ եք Ձեր նախագահից կամ ԱԳ նախարարից, որ նրանք ասեն, թե ԵՄ-ն ավելի ակտիվ դերակատարություն պետք է ստանձնի կարգավորման գործընթացում: Նրանք պետք է ասեն»:
«Ապրիլի 2-5-ի իրադարձությունները ցույց տվեցին, որ ադրբեջանական կողմը կարող է սկսել լայնամասշտաբ պատերազմ և տապալել բանակցային գործընթացը, չնայած Արցախի ճանաչման հարցում պաշտոնական Երևանի զգուշությանը»:
«Ի՞նչ զիջումների մասին կարելի է խոսել ահաբեկչական պետության հետ: Մենք միշտ ասել ենք, որ Արցախի համար առաջնայինն անվտանգության խնդիրն է, դրա մեջ մենք հասկանում ենք մեր կարգավիճակը, այսինքն` Ադրբեջանը պետք է ընդունի, որ Արցախն անկախ պետություն է, պետք է համակերպվի դրա հետ, սա բացարձակապես ենթակա չէ շահարկումների»:
«Համաձայն չեմ Հայաստանում շրջանառվող այն կարծիքների հետ, թե Մոսկվան է հրահրել։ Այո, Մոսկվան զենք է վաճառել, որի պահանջարկը եղել է, Մոսկվան պահել է կողմերի միջև հավասարակշռությունը, միանշանակ է նաև այն, որ եթե կա զենքի պահանջարկ, այն գնվում է, ապա նաև օգտագործվում է…»։
ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը շտապ խորհրդակցություն չի հրավիրել։ Քիչ առաջ 168․am-ի զրույցում ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի մամուլի քարտուղար Վլադիմիր Հակոբյանն, անդրադառնալով ԶԼՄ-ներում հայտնված տեղեկություններին այն մասին, թե ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը ավտոբուսի պայթյունից անմիջապես հետո խորհրդակցություն է հրավիրել, ասաց, որ այդ լուրերն իրականությանը չեն համապատասխանում։
«Փաստորեն Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների տեղակայման սխեմաներ չեն քննարկվել բանակցությունների ընթացքում, նույնիսկ եռակողմ բանակցությունների ընթացքում: Եթե Սերժ Սարգսյանը նշում է, որ ռուսաստանյան ուժերը չեն կարող հայտնվել Ղարաբաղում, նշանակում է, որ նման առաջարկ չի եղել կամ էլ եթե նույնիսկ եղել է՝ մերժվել է կողմերի կողմից կամ կմերժվի, թեև նման առաջարկների մասին հակամարտության ողջ պատմության ընթացքում խոսվել է»: