ՀՀ-ում տեղակայված ԵՄ դիտորդական առաքելության ճակատագիրն այս տարեվերջին նրանց տեղակայման ժամկետի ավարտից հետո դեռ պարզ չէ։ Եվրամիության դեսպան Վասիլիս Մարագոսը, պատասխանելով «Ազատության» հարցին, ասել է՝ դեռ վերջնական որոշում չկա։
Թրամփի վերընտրությունից հետո արդեն երկրորդ անգամ Փաշինյանը Թրամփին փորձում է տեղեկացնել, թե որտեղ են հասել ԱՄՆ-ՀՀ հարաբերությունները դեմոկրատ Բայդենի պաշտոնավարման օրոք։
Նիկոլ Փաշինյանը, ով օրերս ոչ միայն հայ ժողովրդին, այլև նույնիսկ Ադրբեջանին ու ՀՀ գործընկեր երկրներին բացասական առումով հերթական անգամ զարմացրեց ՀՀ Անկախության հռչակագրի վերաբերյալ «մտորումներով»՝ հայտարարելով, թե այն նրա մասին է, որ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ, զուգահեռաբար խոսեց Ադրբեջանի հետ ռազմավարական գործարք կնքելու անհրաժեշտության մասին։ Ի դեպ, Փաշինյանի խոսքից ոչ ավել, ոչ պակաս, կարելի է ենթադրել, որ այն պետք է կարգավորի Երևանի ու Բաքվի հարաբերություններն առաջիկա 100 տարվա կտրվածքով։
«Որքան էլ գործընթացը կողմերի միջև լարված է, լի տարաձայնություններով ու պահանջներով, որոնք չեն կարող իրագործվել կարճ ժամանակահատվածում, նրանք նաև գործում են միևնույն աշխարհաքաղաքական միջավայրում, որը թելադրում է նույնանման քաղաքականություն որոշ շրջափուլերում, ինչպիսին ներկայիս փուլն է։ Ինչպես ավելի վաղ եմ ասել, Անդրկովկասում շատ բան կախված է լինելու ԱՄՆ նոր վարչակազմի ու Ռուսաստան, Իրան ձևավորվելիք հարաբերություններից»,- ասաց նա։
«Եթե կողմերը դեռ չեն ավարտել համաձայնագրի վրա աշխատանքը ու կարող էին այն ստորագրել նույնիսկ ամիսներ առաջ, ինչո՞ւ են հիմա որոշում օրակարգում ավելացնել ինչ-որ նոր բան՝ ռազմավարական գործարք, ի՞նչ է դա իրենից ներկայացնելու, բարդ է հասկանալ, թե ինչո՞ւ է առաջացել դրա անհրաժեշտությունը, ևս պարզ չէ, ի՞նչ խնդիր է այն լուծելու․․․ հարցերը չափազանց շատ են։ Ինչո՞ւ է այս թեման բացվում, երբ կողմերը դեռ չեն ավարտել խաղաղության համաձայնագրի համաձայնեցումը և չեն ստորագրել այն»։
Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին ուշագրավ հարցազրույց է տվել ամերիկան հեղինակավոր New York Times-ին։ Ամերիկյան պարբերականն էլ իր հերթին՝ ոչ պակաս ուշագրավ հոդված է պատրաստել ռեգիոնալ ճանապարհների ապաշրջափակման, մասնավորապես՝ այդ հարցում Սյունիքի կարևորության, Ռուսաստան-Իրան-ԵՄ-ԱՄՆ շահերի մասին՝ այս հարցում փորձելով իրար մոտեցնել Իրանի ու Արևմուտքի շահերը։
Ազգային ժողովի նախագահի տեղակալ Ռուբեն Ռուբինյանն այսօր ԱԺ-ում փորձեց իբրև թե հասկանալ, թե ինչու են ՀՅԴ պատգամավորները բողոքում պետական պաշտոնյաների թիկնապահներից։ Նա մտաբերեց ՀՀ նորագույն պատմության ներխուժումներն ԱԺ, դրանք կապելով ՀՅԴ-ի հետ։
Նրա խոսքով՝ չի կարելի թերագնահատել՝ ինչպես համաձայնագրի, այնպես էլ՝ անձամբ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի դերը, ով զգալի ջանքեր է կիրառել պայմանավորվածությունների կատարման համար։
Մինչ Բաքվում տեղի է ունենում ՄԱԿ-ի Կլիմայի COP29 միջազգային համաժողովը, Երևան-Բաքու, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման շուրջ քննարկումները չեն դադարում։
Արդարադատության միջազգային դատարանը քիչ առաջ հրապարակեց «Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի» գործով Ադրբեջանի ներկայացրած նախնական առարկությունների վերաբերյալ վճիռը։ Հրապարակային նիստը տեղի ունեցավ Հաագայի Խաղաղության պալատում, որի ընթացքում Դատարանի նախագահ, դատավոր Նավաֆ Սալամը կարդաց Դատարանի վճիռը։
Թեև երդմնակալությանն առնվազն 2 ամիս կա՝ ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը ժամանակ չի կորցնում և արդեն աշխատում է իր վարչակազմի առաջիկա նշանակումների ուղղությամբ։
Աբխազիայում երկրորդ օրն է՝ շարունակվում են բողոքի ակցիաները, լարվածությունն աճեց հատկապես հինգ ընդդիմադիրների կալանավորումից հետո։ EuroNews-ի փոխանցմամբ, կալանավորումից հետո մարդիկ սկսել են հավաքվել Սուխումի Անվտանգության ծառայության շտաբի մոտ, և այնտեղ բախումներ են տեղի ունեցել։
«Վալդայ» դիսկուսիոն ակումբի ամենամյա նիստի ելույթում ՌԴ նախագահ Պուտինը մի շարք ուշագրավ աշխարհաքաղաքական հայտարարություններ արեց։ Սակայն ՀՀ-ի, հայ ժողովրդի և արցախահայության դիտանկյունից ուշագրավ էր նրա հայտարարությունը Ղրիմի և Նովոռոսիայի բնակիչների իրավունքների մասին։
Freedom House-ը և 6 այլ գործընկեր կազմակերպություններ արձանագրել են, որ Ադրբեջանի իշխանությունները նպատակային արշավ են իրականացրել՝ Լեռնային Ղարաբաղը հայ ազգաբնակչությունից դատարկելու համար։ Ադրբեջանի ռեժիմը Լեռնային Ղարաբաղի հայ ազգաբնակչության նկատմամբ իրականացրել է էթնիկ զտում։ Այս մասին ասվում է այսօր հրապարակված միջազգային փաստահավաք առաքելության զեկույցում։
«Տեսնում ենք Ադրբեջանից Արևմուտքին ուղղված ինտենսիվ քննադատություն։ Դա հնչեց նաև նախօրեին, երբ Ադրբեջանի ղեկավարն Արևմուտքին մեղադրեց ռեգիոնում մի շարք քայլերի մեջ։ Ադրբեջանի դժգոհությունը վերաբերում է Արևմուտքի քաղաքականությանը Հարավային Կովկասում, որը վերջին շրջանում էականորեն կապված է Երևանի հետ, Բաքվի ու Թբիլիսիի հետ Արևմուտքի հարաբերությունները վերջին տարիներին այնպիսին չեն, ինչ Երևան-Բրյուսել, Երևան-Վաշինգտոն հարաբերությունները։ Ուստի Ադրբեջանը ցանկանում է վերջ դնել ռեգիոնում Արևմուտքի ակտիվությանը»։
Հայաստանի, Արցախի Հանրապետությունների համար ողբերգական հետևանքներով 44-օրյա պատերազմից 4 տարի անց ռազմական գործողություններն ավարտվել են, սակայն չի հաջողվել ավարտին հասցնել Ադրբեջանի հարձակողական և անընդհատ նորանոր զիջումներ կորզող քաղաքականությունը։ Երևան-Բաքու պատերազմն ավարտվել է միայն ռազմի դաշտում, այն ավելի մեծ ինտենսիվությամբ շարունակվում է բանակցային սեղանի շուրջ։
«Ներկայումս «որոշ արևմտյան հովանավորներ ցանկանում են Հայաստանը որպես «խաղաղության աղավնի»ներկայացնել»,- ադրբեջանական ԶԼՄ-ների փոխանցմամբ՝ այս մասին այսօր հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, քննադատության ենթարկելով Արևմուտքին՝ Հայաստանի հետ հարաբերությունների և իբրև թե ՀՀ-ին աջակցելու համար։
«Վալդայ» ակումբի նիստում ՌԴ նախագահ Պուտինը հայտարարել է, որ Ղրիմի և Նովոռոսիայի բնակիչները միջազգային իրավունքի և ՄԱԿ-ի կանոնադրության համաձայն՝ ունեն ինքնորոշման իրավունք։
Միջազգային հեղինակավոր ԶԼՄ-ները շարունակում են ակտիվորեն քննարկել ԱՄՆ հանրապետական գործիչ Դոնալդ Թրամփի շռնդալից վերադարձը Սպիտակ տուն։ Ընտրությունների արդյունքները շատերի համար անակնկալ դարձան, ուստի աշխարհաքաղաքական պատերազմական զարգացումների ֆոնին փորձագիտական հանրությունն աշխարհում և ռեգիոնում քննարկում է, թե Թրամփի վերադարձից հետո ով «կհաղթի» և ով «կպարտվի» համաշխարհային առաջնորդներից:
Թրամփի նախագահության նոր ժամկետի մասին խոսելիս՝ Հայաստանում շատերը հիշում են 44-օրյա պատերազմի օրերին նրա հայտարարությունը, թե կօգնի հայերին։ 2020թ. հոկտեմբերի 23-ին ԱՄՆ-ում նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում Դոնալդ Թրամփն ասել էր. «Մենք աշխատում ենք Հայաստանի հետ: Մենք Հայաստանի հետ շատ լավ հարաբերություններ ունենք: Նրանք շատ լավ մարդիկ են, շատ նվիրված: Եվ տեսնենք, թե ինչ կլինի: Կարծում եմ, լավ առաջընթացի ենք հասել: Այս երկրում շատ մարդիկ ունենք, որոնք Հայաստանից են եկել: Նրանք շատ լավ մարդիկ են, և մենք կօգնենք նրանց»:
Հարիսը դեռ որևէ հրապարակային հայտարարություն չի արել, թեև նա նախատեսում էր ելույթ։ Արևմտյան մամուլը գրում է, որ Հարիսի շտաբում խլացրել են հեռուստացույցների ձայները և այն փոխարինել երաժշտությամբ այն բանից հետո, երբ CNN-ի հյուրն ասել է, որ այս երեկոն «ավելի շատ նման է 2016-ին, քան 2020-ին», ինչը ենթադրում է, որ Թրամփի հաղթանակն ավելի սպասելի էր:
ԱՄՆ նախագահի հանրապետական թեկնածու Դոնալդ Թրամփը Ֆլորիդայում իր կողմնակիցների հետ հանդիպմանը հայտարարեց ընտրություններում իր հաղթանակի մասին և դիմեց ուղերձով։
ԱՄՆ-ում նախագահական ընտրություններում հաղթում է հանրապետական թեկնածու, ԱՄՆ նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփը։ Թրամփն ամենայն հավանականությամբ դառնում է ԱՄՆ 47-րդ նախագահը՝ առաջ անցնելով իր հիմնական մրցակից, փոխնախագահ, դեմոկրատական կուսակցության թեկնածու Քամալա Հարիսից։
«Ինձ համար անհասկանալի պատճառներով Ադրբեջանը բարձրացնում է հարց, որը թույլ չի տալիս համաձայնագիրը ստորագրել առաջիկայում։ Թե ինչպես կշարունակվեն բանակցությունները, կդժվարանամ ասել, քանի որ չի բացառվում նաև, որ այդ պահանջը դուրս գա, կամ Ադրբեջանը շարունակի պնդել, անկանխատեսելի է»,- նկատեց Տարասովը։
«ԵՄ-ից Երևան պատվիրակություն է ժամանել ՀՀ-ի հետ վիզային արտոնագրերի ազատականացման բանակցությունների ծրագրի մշակման համար»,- այս մասին ՀՀ Ազգային ժողովում խորհրդարանական մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում 2025թ. պետբյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ ասաց արտաքին գործերի փոխնախարար Պարույր Հովհաննիսյանը։
Վրացական տուրօպերատորը, որը հայկական Լոռին, Տաշիրը և այնտեղ գտնվող մշակութային հուշարձանները ներկայացրել էր՝ որպես «պատմական Վրաստան», փոփոխել է դեպի Հայաստան շրջագայության նկարագրությունը՝ հեռացնելով «պատմական Վրաստան», «Մեծ Վրաստան» ձևակերպումները։
Ադրբեջանը 4,7 միլիոն դոլար է վճարել բրիտանական լոբբիստներին՝ COP29 կլիմայական գագաթնաժողովից առաջ իր վատ հեղինակությունը, համբավը «մաքրելու» համար: Ռուսական «Настоящее Время»-ի հաղորդմամբ, այս մասին ասվում է Ավստրալիայի Democracy for sale-ի հետաքննության մեջ, որն անցկացվել է iPaper-ի և SourceMaterial-ի հետ համատեղ։
Եվրոպացի քաղաքական վերլուծաբան Սյուզան Ստյուարտը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ԱՄՆ-ում կայանալիք ընտրություններին ընդառաջ՝ մի շարք զարգացումներ տեղի ունեցան, որոնք մեծացրին աշխարհաքաղաքական անորոշությունը։
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի ֆեյսբուքյան անձնական էջում հրապարակվել է վրացական տուրօպերատորներից մեկի գրառումը՝ Լոռի և Տաշիր այցելելու մասին։
Երևան-Բաքու, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ողջ տեքստը վերջնականացնելու մասին պաշտոնական Երևանի հայտարարություններից հետո Ադրբեջանը շարունակում է պնդել իր նախապայմանները։