ԵԱՀԿ-ում ԱՄՆ դեսպան Մայքլ Քարփենթերը Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ հայտարարություն է արել, որը բավականին սուր է ընկալվել Բաքվում։ Նա մասնավորապես նշել է, որ Միացյալ Նահանգները մտահոգված է մնում, որ Լաչինի միջանցքն արգելափակված է արդեն երեք շաբաթից ավելի` ստեղծելով ծանր հումանիտար իրավիճակ։
Շուրջ 5 ամիս պաշտոնավարելուց հետո Արցախի շրջափակման ֆոնին Կովկասյան բանակցությունների գծով ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի ավագ խորհրդական, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ Ֆիլիպ Ռիքերը հեռանում է պաշտոնից։ Այս մասին հայտարարել է Պետդեպարտամենտի մամուլի ծառայության ղեկավար Նեդ Փրայսը։
«Ադրբեջանն է՛լ ավելի է սրում վերջին մեկ տարվա ընթացքում զարգացող իրանաադրբեջանական լարվածությունը»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց իրանցի վերլուծաբան Ալի Սալամին՝ անդրադառնալով տարածաշրջանային իրավիճակին ու Արցախի շրջափակման խնդրին։
Հայտնի հայազգի հեռուստաաստղ Քիմ Քարդաշյանն իր սոցիալական ցանցերի էջերում անդրադարձել է Արցախում ստեղծված հումանիտար ճգնաժամին։ Նա 8 ժամ առաջ Ֆեյսբուք և Ինստագրամ ցանցերի իր էջերի «Պատմություն» (Story) բաժնում կիսվել է «Զարթոնք» լրատվամիջոցի պատրաստած գրառմամբ․
Խոսելով Լաչինի միջանցքի ֆոնին այս դիպվածի և Միութենական պետությունում ՀՀ հնարավոր դերակատարության մասին՝ ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովը մեզ հետ զրույցում ասաց, որ Միութենական պետության հեռանկարն ակտիվորեն քննարկվում է Ռուսաստանի ու Բելառուսի միջև:
«Ռուս խաղաղապահները չունեն հստակ մանդատ ոչ Ռուսաստանի մեղքով, դա կողմերի մեղքով է, Ռուսաստանն իր իսկ որոշմամբ եկել-հայտնվել է այս փակուղային իրավիճակում, և բոլոր քննադատություններն էլ ուղղվում են Ռուսաստանին, որը չափազանց տհաճ իրավիճակ է այն դեպքում, երբ խաղաղապահ կոնտինգենտի տեղակայումը, դրա հագեցումը ռեսուրս է ենթադրում: Այո, դա նաև բխում է Ռուսաստանի շահերից, քանի որ դրանով ապահովում է Հարավային Կովկասում ռուսական ներկայություն, սակայն Ռուսաստանի համար այս փուլում դա նույնիսկ այդքան էլ էական ու կարևոր հարց չէ»,- ասաց նա:
Այսօր ամենշաբաթյա ճեպազրույցի ընթացքում ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան, անդրադառնալով ՀՀ ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանի պնդմանը, թե Հայաստանը ենթարկվում է ճնշումների Միութենական պետությանը միանալու համար, ինչպես նաև խոսակցություններին, թե ՌԴ օրակարգում կա միջանցքի հարց, հերքեց ռուսական պարտադրանքի մասին ՀՀ իշխանությունների հայտարարությունները:
«Մի մարդու, ում վրա Ալիևը հրապարակային ծիծաղել է, ծաղրել է, իսկ նա լռել է, ինչպե՞ս կարելի է լուրջ վերաբերվել, համարել բանակցային հավասարազոր կողմ: Առավել ևս Նիկոլ Փաշինյանն այնքան է փորձել գցել, խաբել, որ նրան որևէ մեկը լուրջ չի ընկալում, և դա ստեղծում է խնդիր, քանի որ Ռուսաստանում շատ հարցեր ամեն դեպքում լուծվում են փակ դռների ետևում առաջին դեմքերի մակարդակով բանակցությունների ընթացքում: Այս առումով նշեմ, որ թեև Ադրբեջանի քաղաքականությունն ավելի հակառուսական է, սակայն այն գոնե հասկանալի է ռուսական ղեկավարության համար և նույնիսկ Արևմուտքում:
Սանկտ Պետերբուրգում նախօրեին մեկնարկած ԱՊՀ ոչ պաշտոնական գագաթնաժողովի շրջանակում կայացել է Փաշինյան-Պուտին-Ալիև ոչ պաշտոնական շփում, այսօր էլ՝ Նիկոլ Փաշինյան-Վլադիմիր Պուտին հանդիպումը:
Քիչ առաջ Սանկտ-Պետերբուրգում մեկնարկել են Վլադիմիր Պուտինի ու Նիկոլ Փաշինյանի բանակցությունները: Հանդիպումը տեղի է ունենում ԱՊՀ ոչ պաշտոնական գագաթնաժողովի շրջանակում: Այս մասին տեղեկացնում է ռուսական TASS-ը:
168.am-ի հետ զրույցում, դիտարկելով բանակցային գործընթացը և Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակը, եվրոպացի վերլուծաբան Ուվե Հալբախն ասաց, որ վերջին դիվանագիտական գործընթացները ցույց են տալիս, որ արևմտյան բանակցային գործընթացը տապալվեց, և չնայած տպավորությանը, որ այն շարունակվի Մոսկվայում, ՌԴ միջնորդությամբ գործընթացը ևս դեռ չի հաջողվում: Ըստ նրա, չի բացառվում, որ ՌԴ միջնորդությամբ գործընթացը խնդիրների է բախվում միջանցքում ստեղծված իրավիճակի պատճառով:
168․am-ի հետ զրույցում, մեկնաբանելով ռուս-ադրբեջանական բանակցությունները, ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ հայ-ռուսական հարաբերություններում լարվածություն կա, ինչը պայմանավորված է այն քննադատություններով, որոնք հնչում են Ռուսաստանի քաղաքականության և այս փուլում՝ նաև ռուս խաղաղապահների հասցեին։
«Ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտը հստակորեն իրականացնում է այն խնդիրները, որոնք հստակեցված են 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունում»,- այս մասին Ադրբեջանի ԱԳ նախարարի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում ասաց ՌԴ ԱԳՆ ղեկավար Սերգեյ Լավրովը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի՝ ռուս խաղաղապահներին ուղղված մեղադրանքներին։
Պարոն Վարդանյանը որևէ առնչություն չունի ՌԴ-ի հետ, ՌԴ իշխանությունները նրա հետ չունեն որևէ առնչություն, նրա խնդրանքով նախագահի հրաման է ստորագրվել, նա այլևս ՌԴ քաղաքացի չի հանդիսանում, և Ղարաբաղ ուղևորվելու և այնտեղ քաղաքական կյանքին մասնակցելու նրա որոշման հետ որևէ առնչություն չենք ունեցել, չունենք և չենք պատրաստվում ունենալ։
«Ռուս խաղաղապահներն աշխատում են ամենժամյա ռեժիմով՝ Լաչինի միջանցքում իրավիճակը կարգավորելու համար, և կապ են պահպանում կողմերի հետ»,- այս մասին քիչ առաջ Մոսկվայում ադրբեջանցի պաշտոնակցի հետ բանակցություններից հետո հրավիրված ասուլիսի ընթացքում հայտարարել է ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը։
«Ի վերջո, Ռուսաստանն ունի տեղում ներկայություն և իսկապես աշխատում է իրավիճակը հարթելու ուղղությամբ։ Պարզ է, որ այդ աշխատանքի արագությունը գոհացնող չէ, բայց ինչպես տեղում իրավիճակն ունի առանձնահատկություններ, այնպես էլ ՌԴ միջազգային իրավիճակն ունի առանձնահատկություններ։
«168 Ժամ»-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսեյ Մալաշենկոն ասաց, որ աշխարհակարգի փլուզման պայմաններում նման հարթակներում քննարկումների կարևորությունը չպետք է գերագնահատել, ինչպես նաև թերագնահատել: Ըստ նրա, Հայաստանի համար դրական է, որ իր դիմումի հիման վրա կազմակերպվեց քննարկում, հարցը հնչեց միջազգային նման հարթակում, ավելի մեծ հնչեղություն ստացավ:
168TV-ի եթերում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովն անդրադարձավ Լաչինի միջանցքի փակմանը, ռուս խաղաղապահների գործառույթներին ստեղծված իրավիճակում, ՄԱԿ ԱԽ-ում այս հարցի քննարկմանն ու Մեծ Բրիտանիայի գաղտնի հետախուզական ծառայության MI-6-ի ղեկավար Ռիչարդ Մուրի այցին Երևան:
Արցախի շրջափակման հարցով Եվրախորհրդարանի 30 պատգամավորներ դիմել են ԵՄ խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելին և ԵՄ-ի արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ջոզեֆ Բորելին: Այս մասին հայտարարել է Եվրախորհրդարանի ֆրանսիացի պատգամավոր և արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի անվտանգության և պաշտպանության ենթահանձնաժողովի նախագահ Նատալի Լոիզոն։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինն ասաց, որ խաղաղապահներն ունեն առաքելություն՝ ապահովել միջանցքի անխափանությունը։ Սակայն, ըստ նրա, այն ապահովելու ձևերը շատ տարբեր են, և եթե տևական ժամանակ պարզապես բանակցությունները չեն օգնում, խաղաղապահներն ունեն իրավունք ինչ-որ ձևով վերականգնելու երթևեկությունը և կապը։
«ՀՀ կառավարությունը մի կողմից փորձում էր հավասարեցնել ԼՂՀ-ի կարգավիճակը ՀՀ մարզի կարգավիճակին, hենց այդպես՝ մարզպետ էր որակում ԼՂ նախագահին Փաշինյանի իշխանությունը: Անում էին հայտարարություններ, թե ԼՂ-ն Հայաստան է և վերջ»,- այս մասին 168TV-ի եթերում ասաց ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր Կոնստանտին Զատուլինը` անդրադառնալով ԼՂ հարցում ՀՀ իշխանությունների վարած քաղաքականությանը:
«Ես հասկանում եմ, որ հայկական կողմը՝ Հայաստանը (ոչ միայն իշխանությունները, որոնց մասին կարելի է առանձին խոսել), իր դաշնակից Ռուսաստանի Դաշնության խոսքային և իրական աջակցության կարիքն ունի»,- այս մասին 168TV-ի տաղավարում ասաց ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ հարցերով հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը։
168TV-ի եթերում ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ գործերի, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի հանձնաժողովի առաջին փոխնախագահ Կոնստանտին Զատուլինն անդրադարձավ Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակին, հնարավոր ելքերին, խաղաղապահների գործողություններին, ՌԴ դիվանագիտական զգուշավորությանը և ՀՀ իշխանությունների դիրքավորմանը ստեղծված ճգնաժամային իրավիճակում:
Նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ կողմերը համապատասխան պարտավորություններ են ստանձնել, որոնք պետք է անվերապահ պահպանվեն. Զախարովան՝ Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակի մասին
«Լաչինի միջանցքի արգելափակմամբ Ադրբեջանը երկու նպատակ է հետապնդում»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի արևելագիտության ինստիտուտի փոխտնօրեն Ալեքսանդր Սկակովը՝ անդրադառնալով Լաչինի միջանցքում ադրբեջանցի, այսպես կոչված, էկոակտիվիստների ստեղծած հումանիտար աղետին:
Ադրբեջանցի, այսպես կոչված, բնապահպանները, ֆեյք ակտիվիստները, որոնք արդեն երկրորդ օրն է՝ փակ են պահում Գորիս-Ստեփանակերտ ճանապարհը կեղծ բնապահպանական պատճառաբանություններով, իրականում ոչ միայն քաղաքական խնդիր են լուծում, ոչ թե ցանկանում են իբրև թե մոնիտորինգ իրականացնել Մարտակերտի շրջանի Դրմբոնի և Կաշենի հանքավայրերում, այլև տնտեսական խնդիր են լուծում:
Մինչ դեպի Արցախ կյանքի ճանապարհը շարունակում է փակ մնալ ադրբեջանցի կեղծ բնապահպանների ակցիայի պատճառով, զուգահեռաբար թիրախավորելով Արցախում տեղակայված ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտը, ուշագրավ նոր թեզեր են դրվում շրջանառության մեջ՝ կանխորոշելով ապագա հնարավոր զարգացումներն Արցախի շուրջ:
Բնապահպանական արհեստական պատճառաբանություններով Ադրբեջանի մի շարք քաղաքացիներ, որոնք ներկայանում են իբրև թե «բնապահպան-ակտիվիստներ», կրկին փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղին՝ փորձելով էքզիստենցիալ սուր մարտահրավերների առջև կանգնեցնել Արցախի բնակչությանը:
Նոյեմբերի 23-ին Երևանում Փաշինյան-Պուտին հանդիպմանը հաջորդեց նախօրեի երկկողմ հանդիպումը Բիշքեկում։ Փաշինյան-Պուտին հանդիպումները մշտապես հայտնվում են փորձագիտական հանրության խոշորացույցի տակ, սակայն այս անգամ ոչ այնքան ուշագրավ է բուն հանդիպումն առանձին վերցրած, որի ընթացքում քննարկվեց ռեգիոնալ իրադրությունը, բնականաբար, ընթացքը դեպի, այսպես կոչված, Խաղաղության պայմանագիր, որքան գործընթացը՝ ավելի լայն առումով։
Դեկտեմբերի 7-ին Բրյուսելում ծրագրվող Փաշինյան-Միշել-Ալիև հանդիպման տապալման ֆոնին ՀՀ այցելեց Հարավային Կովկասում և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը:
