Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության քարոզչությունը հիմնված է տնտեսական ձեռքբերումների ներկայացման, դրանց՝ իրականից բազմապատիկ մեծ նշանակություն հաղորդելու ու որպես հետևանք՝ «լավ կյանքի» կեղծ պատրանք ստեղծելու վրա։ Անձամբ Նիկոլ Փաշինյանը, նրա կառավարության բոլոր անդամները առիթը բաց չեն թողնում թմբկահարելու «աննախադեպ» տնտեսական աճը, տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի ավելացումը, զբոսաշրջիկների ու կապիտալի ներհոսքը, ասֆալտապատվող ճանապարհներն ու վերանորոգվող դպրոցները, և այդպես շարունակ…
Հայաստանի Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը կարծում է, որ ԱՄՆ Պետքարտուղարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մեթյու Միլլերն իր հայտարարությամբ վկայում է, որ ծանոթ չէ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի իրավական հիմքերին:
Առավոտյան Մոլդովայի մայրաքաղաք Քիշնևում մեկնարկում է Եվրոպական քաղաքական համայնքի երկրորդ գագաթնաժողովը։ Այսպես կոչված` Եվրոպական քաղաքական համայնքը (ԵՔՀ), որը նոր կոլեկտիվ է և ստեղծվել է Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի նախաձեռնությամբ Ուկրաինայում պատերազմից հետո, կոչված է իբրև թե միավորելու եվրոպական առաջնորդներին ԵՄ-ից դուրս:
«Արցախում իրավիճակը նույնն է. շուրջ 6 ամիս է՝ շրջափակման մեջ ենք, և գնալով ավելի ցայտուն են դառնում խնդիրները: Ունենք էլեկտրաէներգիայի հետ կապված խնդիրներ, Սարսանգի ջրամբարն արդեն դատարկվում է, դա նույնպես բնապահպանական աղետ է, և, ցավոք, օրվա իշխանությունները չեն կարողանում այդ մասին իրականությունը ներկայացնել միջազգային հանրությանը, որ՝ եթե այս շրջափակման սկիզբը իբր բնապահպանական խնդիրներն էին, ապա այսօր իրականում մենք ունենք բնապահպանական խնդիր՝ կապված Սարսանգի ջրամբարի հետ»:
Երբ մահամերձ հիվանդի միմիկան կամ մատները թեկուզ աննշան շարժվում են, չնայած բժիշկների դատավճռին, հարազատները հույս են ապրում, որ նա կարող է փրկվել։ Հայաստանը, ահա, նման է այդ մահամերձ հիվանդին, որը, սակայն, անշարժացել է՝ անգամ թվացյալ որևէ նշան ցույց չտալով։ Հայաստանը գտնվում է մահամերձ երկրից մահացող երկիր փոխադրվելու ճանապարհին, որի ասֆալտապատմամբ հիմա զբաղված է Նիկոլ Փաշինյանը։
Հ․Գ․ «Ֆրիդոմ հաուզ» իրավապաշտպան կազմակերպությունը, ինչպես հոդվածի սկզբում նշեցի, անկախ կառույց չի։ «Ֆրիդոմ հաուզ»-ն արտահայտում է ԱՄՆ քաղաքական շահերը՝ մարդու իրավունքների շղարշի տակ։Մինչև 2005թ․ Ուզբեկստանում տեղի ունեցած Անդիջանի դեպքերը, «Ֆրիդոմ հաուզ»-ն Ուզբեկստանը համարում էր կայացած ժողովրդավարականերկիր:
Թեհրանի համալսարանի «Կովկասյան հետազոտությունների կենտրոնի» տնօրեն Ջաֆար Խաշեն «Հայաստան-Իրան հազարամյակների բարեկամությունը և տարածաշրջանային զարգացումները» խորագրով քննարկման շրջանակներում լրագրողների հարցադրումներին ի պատասխան՝ անդրադարձավ Հայաստան-Իրան հարաբերությունների այսօրեական շեշտադրումներին:
ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը համոզված է, որ հատկապես այս փոթորկուն ժամանակաշրջանում հայերն ու իրանցիները լավագույն օրինակը կարող են ծառայել խաղաղությունը ոչ թե բառերով, այլ իրականում փայփայելու ու շարունակելու հարցում:
«Ալիևին այդ բանակցային գործընթացը խաղաղության հասնելու համար չի պետք, պետք է հաջորդ պատերազմը լեգիտիմացնելու համար: Նա անում է ամեն ինչ, որպեսզի բանակցությունները ձախողվեն, և միջազգային հանրության աչքում ձախողման մեղավոր հռչակվի հայկական կողմը, և դա այդ հերթական քայլն էր: Այսինքն՝ պետք չէ ակնկալել, որ Ադրբեջանին խաղաղություն է պետք, նրանց պետք է օգտվել այս իրավիճակից և առավելագույնը պոկել, ինչն առայժմ հաջողվում է: Հետևաբար՝ քանի դեռ հաջողվում է, նա շարունակելու է տորպեդահարել և Հայաստանի իշխանությունների ցանկացած զիջման դիմաց նորանոր զիջումներ է առաջ քաշելու»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանը:
«Ռուսական կողմի պնդմամբ՝ արդեն բոլոր փաստաթղթերը պատրաստ են, և գործը հասել է տեխնիկական դետալների հստակեցմանը,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ադրբեջանագետ Արմինե Ադիբեկյանը՝ մանրամասնելով,- Այսինքն՝ փաստաթղթերը նա ստորագրելու է, որովհետև նրան հարցնող չկա. նա ընդամենը գրիչ բռնողի դերում է: Այսինքն՝ նա չի վայելում հեղինակություն, նա բանակցային գործընթացի սուբյեկտ չէ, այլ օբյեկտ, ու նրա ձեռքում, բախտի բերմամբ թե պատահմամբ, հայտնվել է գրիչը»:
Արցախի Հանրապետության Գնահատման և թեստավորման կենտրոնի տնօրեն Յուրի Քարամյանը 168.am-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ դիմորդները հայտագրվել են և՛ Հայաստանի, և՛ Արցախի բուհերում:
«Մարդը, երբ հարկը վճարում է, ակնկալում է առաջին հերթին՝ հասարակական հանրային ծառայություն, իսկ առաջին տեղում անվտանգությունն է, բանակի զինվածությունն է, սահմանների անխոցելիությունն է, և դա չանելով՝ հպարտանալ, որ իրենք փոխհատուցում են եկամտային հարկը, մարդիկ հերթական բնակարանն են առնում, մեծ սխրագործություն չէ»,- նշեց նա
Նիկոլ Փաշինյանի ներկայիս գործողությունների ներքին տրամաբանությունն ուղղված է նրան, որ նա երբևէ կարող է հայտարարել՝ «Եվ ուրեմն՝ կեցցե՛ Ազատությունը, կեցցե՛ Ադրբեջանի Հանրապետությունը, կեցցե՛նք մենք և մեր երեխաները, որ ապրում ենք և ապրելու ենք Ազատ և Երջանիկ Ադրբեջանում»։
Դավիթ Ջամալյանը շեշտեց. «Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության օրոք պատերազմն անխուսափելի է: Փաշինյանը վաղուց բաց է թողել այն հնարավորությունը, որը թույլ չէր տա նոր պատերազմի մեկնարկը: Իրավիճակն այնպիսին է, որ արհեստականորեն թույլ են տվել, որ Ադրբեջանը մեր հանդեպ գերազանցություն ունենա, և այս իրավիճակում, հաշվի առնելով թուրք-ադրբեջանական ագրեսիվ նկրտումները, Ալիևը հարվածելու է, և այդ հարվածի դեպքում, եթե ունենանք Նիկոլի իշխանություն, ունենալու ենք տարածքային և մարդկային կորուստներ, իսկ եթե ունենանք արժանապատիվ հայաստանակենտրոն իշխանություն, ապա նվազագույն կորուստներով ունենալու ենք մեծ ձեռքբերումներ»:
«2018թ. բազմաթիվ գործիչներ, քաղաքական ուժեր ահազանգել են, որ այն ուժը, որն իշխանության եկավ ՀՀ-ում, եկել է Արցախը հանձնելու մտադրությամբ: Բազմաթիվ գործողություններ և միջոցառումներ չկարողացան և մինչև օրս էլ չեն կարողանում կանգնեցնել այդ իշխանության գործունեությունը: Փաշինյանն իր վարչախմբի հետ համակարգված կերպով Արցախը հանձնում է Ադրբեջանին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Արցախի «Արդարություն» կուսակցության համահիմնադիր Հակոբ Հակոբյանը:
«Այս բանակցությունները, իմ կարծիքով, հաստատեցին, որ որպես միջնորդ՝ բանակցային գործընթացում առաջատարն Արևմուտքն է, և Ադրբեջանն ու Հայաստանն ավելի հակված են հարցերը լուծել հենց Արևմուտքի միջնորդությամբ՝ միևնույն ժամանակ հասկանալով, որ թեև ՌԴ-ն իր դիրքերը թուլացել է տարածաշրջանում, միևնույն է, մնում է լուրջ խաղացող տարածաշրջանում, և ո՛չ Ալիևը, ո՛չ Փաշինյանը չեն կարող անտեսել մասնակցելու այս հրավերը»,- «ՀՀ-ՌԴ ռազմաքաղաքական դաշինքի մարտահրավերներն ու հեռանկարները» խորագրով քննարկումից հետո պատասխանելով մոսկովյան եռակողմ հանդիպման արդյունքների մասին 168.am-ի հարցերին՝ նշեց քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը:
«Մեր վարչապետի կողմից հնչեցված որևէ միտք ինձ համար զրո արժեք ունի, որովհետև իր վարչապետ դառնալուց մինչ օրս որևէ մի խոսք կամ խոստում չկատարեց այնպես, ինչպես հայտարարել էր: Այսինքն, եթե նա նման բան է ասում, պետք է մտածենք ճիշտ հակառակի մասին»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ԵԱՏՄ բարձրագույն խորհրդի ընդլայնված կազմերով նիստի ընթացքում Ալիևի հնչեցրած, այսպես կոչվա,ծ «Զանգեզուրի միջանցք» արտահայտության հակադարձումներին:
Մոսկվայում Եվրասիական բարձրագույն տնտեսական խորհրդի նիստին Փաշինյան-Ալիև բանավեճին հաջորդած Պուտինի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպումն ավարտվել է երեկ ուշ գիշերը՝ առանց որևէ հայտարարության:
«86.600 քառակուսի կիլոմետրի մեջ ներառված են նաև ադրբեջանական անկլավները, որովհետև 29.800 քառակուսի կիլոմետրի մեջ Արծվաշենը նույնպես մտնում է»,-մայիսի 22-ին լրագրողների հետ հանդիպմանն ասել է Նիկոլ Փաշինյանը՝ ի պատասխան 168.am-ի լրագրողի հարցադրմանը, թե արդյո՞ք Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումը 86.6 ք/կմ տարածքով ներառում է նաև Տավուշի գյուղերն ու Տիգրանաշենը:
Մայիսի 22-ին Նիկոլ Փաշինյանն իր հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց, որ Ադրբեջանի՝ 86.600 քկմ տարածքի ճանաչումը նշանակում է, որ այդ տարածքում ներառված է նաև Լեռնային Ղարաբաղը։
Ընդամենը երկու շաբաթ առաջ, Շուշիի ազատագրման օրը Եռաբլուր պանթեոն այցելած ԵԿՄ վարչության նախագահ Սասուն Միքայելյանը վստահեցրել էր՝ Արցախի օկուպացված տարածքները ազատագրելու են, բայց «ոչ լեզվով՝ գործով»:
«Արցախն Ադրբեջանի կազմում տեսնում են երեք կառույց և անհատ՝ Թուրքիան՝ Էրդողանի գլխավորությամբ, Ադրբեջանը՝ Ալիևի գլխավորությամբ, և «Քաղաքացիական պայմանագիր»-ը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ: Ո՛չ առաջինը, ո՛չ երկրորդը, ո՛չ երրորդը չունեն հայ ժողովրդի համաձայնությունը, վստահություն և այն մանդատը, որով Արցախը հանձնեն Ադրբեջանին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանը:
Նիկոլ Փաշինյանը չի բացառում, որ Հայաստանը կարող է դե յուրե որոշում կայացնել ՀԱՊԿ-ում անդամությունը դադարեցնելու կամ սառեցնելու վերաբերյալ: Մենուա Սողոմոնյանից հետաքրքրվեցինք՝ ի վերջո, ի՞նչ նպատակ են հետապնդում Փաշինյանի այս հայտարարությունները, եթե ինքն էլ է խոստովանում, որ Արևմուտքից որևէ երաշխավոր չկա:
Երևանի ավագանին նախագիծ է մշակել, համաձայն որի՝ Երևանում սեփականության իրավունքով պատկանող և անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ համարվող բնակելի նշանակության շինությունների և փոխադրամիջոցի գույքահարկի համար կսահմանվի արտոնություն՝ Արցախի և Հայաստանի պաշտպանության, մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված կամ ստացված վնասվածքներից հաջորդող տարիներին մահացած անձանց ընտանիքի անդամներին, առաջին, երկրորդ խմբի զինհաշմանդամներին, ինչպես նաև ՀՀ պաշտպանության ժամանակ գերեվարված, անհայտ բացակայող անձանց ընտանիքներին:
«Այն, ինչ հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանը, առնվազն մեզ համար անակնկալ չէր։ Եթե հիշում եք, վերջին երեք տարիներին, նախորդ տարի հենց այս օրերին այս վտանգները, որի մասին երեկ բացահայտ ասեց, խոսել ենք դրա մասին։ Ըստ էության վերջին օրերին նաև Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակել է Արցախը և Հայաստանը հանձնելու ճանապարհային քարտեզն ու ժամանակացույցը»,- ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ, «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Իշխան Սաղաթելյանը։
«Նիկոլ Փաշինյանը հասարակությանը թողեց մեկ ընտրություն. կա՛մ Նիկոլի ասածներին սատարում և մասնակից է դառնում նոր դավադրությանը, կա՛մ դիրքորոշում է արտահայտում և ասում է, որ իր անունից որևէ մեկը Արցախը հանձնելու, Հայաստանը կապիտուլացնելու, անկլավներ կոչվածը հանձնելու իրավունք չունի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Քրիստինե Վարդանյանը:
«Իր հայտարարություններն իրավական առումով առոչինչ են, ինչպես և՝ Արցախին վերաբերող հայտարարությունները: Ափսոս, մեր ժողովրդի մեջ կան խավեր, որոնք մինչ այսօր չեն հասկացել, թե ինչի համար են եկել, և ինչի համար են բերել ամենապղտոր կենտրոններն այդ քաղաքական նպատակները հետապնդող խմբին:
«Հարցը պարկեշտ չեմ համարում, որովհետև չեմ կարծում, թե Արցախի ներքին գործերին միջամտելը և խառնվելը պատեհ է, բայց մյուս կողմից, կարծում եմ՝ ԼՂ-ում կա իշխանություն, որն ընտրված է և օրենսդրությամբ սահմանված իր լիազորություններն իրականացնում է և կիրականացնի: Քաղաքական ակտիվությունը վատ բան չէ»,- արձագանքելով հարցին՝ ի՞նչ եք կարծում, Արցախում իշխանափոխություն կլինի՞, և կա՞ արդյոք այնտեղ քաղաքական ճգնաժամ՝ հարցերին, ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
«Զորքերի հայելային հետքաշումն առնվազն չի հակասում Հայաստանի Հանրապետության պետական շահերին: Ընդհանրապես, երբ խոսում ենք խաղաղության օրակարգի մասին, զորքը ոչ Տեղ գյուղի գյուղապետարանի մոտ պետք է լինի, ոչ էլ զորքը պետք է լինի զորամասում, որը կարող է, օրինակ, լինել Գորիսում, իսկ սահմանին պետք է լինի սահմանապահը, որովհետև, երբ սահմանի անվտանգությունը դե յուրե հիմնավորված է և միջազգային մեխանիզմներով ամրագրված է, այդ իրավիճակում զորքերը գտնվում են իրենց մշտական տեղակայման վայրում»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ խոսքն ուղղելով լրագրողին՝ երբ ասում են, որ Փառուխը հայաթափվել է, այնտեղ քանի՞ մարդ էր ապրում:
«Ադրբեջանը մեր ընկալմամբ՝ Լեռնային Ղարաբաղում էթնիկ զտումների և ցեղասպանության քաղաքականություն է իրականացնում, և մեր խնդիրն է՝ ամեն ինչ անել այդ քաղաքականության իրագործումը թույլ չտալու համար, և եթե հնարավոր է՝ այդ քաղաքականությունը փոխելու ուղղությամբ՝ ոչ միայն միջազգային հանրության կողմից իրականացվող ճնշումներով, այլև՝ Ադրբեջանի հետ կառուցողական բանակցությունների միջոցով, Բաքու-Ստեփանակերտ երկխոսության` ինստիտուցիոնալ երկխոսություն ձևավորելու միջոցով»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը: