«86.600 քառակուսի կիլոմետրի մեջ ներառված են նաև ադրբեջանական անկլավները, որովհետև 29.800 քառակուսի կիլոմետրի մեջ Արծվաշենը նույնպես մտնում է»,-մայիսի 22-ին լրագրողների հետ հանդիպմանն ասել է Նիկոլ Փաշինյանը՝ ի պատասխան 168.am-ի լրագրողի հարցադրմանը, թե արդյո՞ք Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումը 86.6 ք/կմ տարածքով ներառում է նաև Տավուշի գյուղերն ու Տիգրանաշենը:
Մայիսի 22-ին Նիկոլ Փաշինյանն իր հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց, որ Ադրբեջանի՝ 86.600 քկմ տարածքի ճանաչումը նշանակում է, որ այդ տարածքում ներառված է նաև Լեռնային Ղարաբաղը։
Ընդամենը երկու շաբաթ առաջ, Շուշիի ազատագրման օրը Եռաբլուր պանթեոն այցելած ԵԿՄ վարչության նախագահ Սասուն Միքայելյանը վստահեցրել էր՝ Արցախի օկուպացված տարածքները ազատագրելու են, բայց «ոչ լեզվով՝ գործով»:
«Արցախն Ադրբեջանի կազմում տեսնում են երեք կառույց և անհատ՝ Թուրքիան՝ Էրդողանի գլխավորությամբ, Ադրբեջանը՝ Ալիևի գլխավորությամբ, և «Քաղաքացիական պայմանագիր»-ը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ: Ո՛չ առաջինը, ո՛չ երկրորդը, ո՛չ երրորդը չունեն հայ ժողովրդի համաձայնությունը, վստահություն և այն մանդատը, որով Արցախը հանձնեն Ադրբեջանին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանը:
Նիկոլ Փաշինյանը չի բացառում, որ Հայաստանը կարող է դե յուրե որոշում կայացնել ՀԱՊԿ-ում անդամությունը դադարեցնելու կամ սառեցնելու վերաբերյալ: Մենուա Սողոմոնյանից հետաքրքրվեցինք՝ ի վերջո, ի՞նչ նպատակ են հետապնդում Փաշինյանի այս հայտարարությունները, եթե ինքն էլ է խոստովանում, որ Արևմուտքից որևէ երաշխավոր չկա:
Երևանի ավագանին նախագիծ է մշակել, համաձայն որի՝ Երևանում սեփականության իրավունքով պատկանող և անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ համարվող բնակելի նշանակության շինությունների և փոխադրամիջոցի գույքահարկի համար կսահմանվի արտոնություն՝ Արցախի և Հայաստանի պաշտպանության, մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված կամ ստացված վնասվածքներից հաջորդող տարիներին մահացած անձանց ընտանիքի անդամներին, առաջին, երկրորդ խմբի զինհաշմանդամներին, ինչպես նաև ՀՀ պաշտպանության ժամանակ գերեվարված, անհայտ բացակայող անձանց ընտանիքներին:
«Այն, ինչ հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանը, առնվազն մեզ համար անակնկալ չէր։ Եթե հիշում եք, վերջին երեք տարիներին, նախորդ տարի հենց այս օրերին այս վտանգները, որի մասին երեկ բացահայտ ասեց, խոսել ենք դրա մասին։ Ըստ էության վերջին օրերին նաև Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակել է Արցախը և Հայաստանը հանձնելու ճանապարհային քարտեզն ու ժամանակացույցը»,- ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ, «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Իշխան Սաղաթելյանը։
«Նիկոլ Փաշինյանը հասարակությանը թողեց մեկ ընտրություն. կա՛մ Նիկոլի ասածներին սատարում և մասնակից է դառնում նոր դավադրությանը, կա՛մ դիրքորոշում է արտահայտում և ասում է, որ իր անունից որևէ մեկը Արցախը հանձնելու, Հայաստանը կապիտուլացնելու, անկլավներ կոչվածը հանձնելու իրավունք չունի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Քրիստինե Վարդանյանը:
«Իր հայտարարություններն իրավական առումով առոչինչ են, ինչպես և՝ Արցախին վերաբերող հայտարարությունները: Ափսոս, մեր ժողովրդի մեջ կան խավեր, որոնք մինչ այսօր չեն հասկացել, թե ինչի համար են եկել, և ինչի համար են բերել ամենապղտոր կենտրոններն այդ քաղաքական նպատակները հետապնդող խմբին:
«Հարցը պարկեշտ չեմ համարում, որովհետև չեմ կարծում, թե Արցախի ներքին գործերին միջամտելը և խառնվելը պատեհ է, բայց մյուս կողմից, կարծում եմ՝ ԼՂ-ում կա իշխանություն, որն ընտրված է և օրենսդրությամբ սահմանված իր լիազորություններն իրականացնում է և կիրականացնի: Քաղաքական ակտիվությունը վատ բան չէ»,- արձագանքելով հարցին՝ ի՞նչ եք կարծում, Արցախում իշխանափոխություն կլինի՞, և կա՞ արդյոք այնտեղ քաղաքական ճգնաժամ՝ հարցերին, ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
«Զորքերի հայելային հետքաշումն առնվազն չի հակասում Հայաստանի Հանրապետության պետական շահերին: Ընդհանրապես, երբ խոսում ենք խաղաղության օրակարգի մասին, զորքը ոչ Տեղ գյուղի գյուղապետարանի մոտ պետք է լինի, ոչ էլ զորքը պետք է լինի զորամասում, որը կարող է, օրինակ, լինել Գորիսում, իսկ սահմանին պետք է լինի սահմանապահը, որովհետև, երբ սահմանի անվտանգությունը դե յուրե հիմնավորված է և միջազգային մեխանիզմներով ամրագրված է, այդ իրավիճակում զորքերը գտնվում են իրենց մշտական տեղակայման վայրում»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ խոսքն ուղղելով լրագրողին՝ երբ ասում են, որ Փառուխը հայաթափվել է, այնտեղ քանի՞ մարդ էր ապրում:
«Ադրբեջանը մեր ընկալմամբ՝ Լեռնային Ղարաբաղում էթնիկ զտումների և ցեղասպանության քաղաքականություն է իրականացնում, և մեր խնդիրն է՝ ամեն ինչ անել այդ քաղաքականության իրագործումը թույլ չտալու համար, և եթե հնարավոր է՝ այդ քաղաքականությունը փոխելու ուղղությամբ՝ ոչ միայն միջազգային հանրության կողմից իրականացվող ճնշումներով, այլև՝ Ադրբեջանի հետ կառուցողական բանակցությունների միջոցով, Բաքու-Ստեփանակերտ երկխոսության` ինստիտուցիոնալ երկխոսություն ձևավորելու միջոցով»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
Կոռնիձորում բազմամարդ հանրահավաք է, որին մասնակցում են Հայաստանի տարբեր մարզերից և Երևանից ժամանած քաղաքացիներ, քաղաքական, հասարակական գործիչներ:
Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանը վստահ է, որ Աշոտ Փաշինյանի հետ կապված աղմուկը բարձրացվել է հանրության ուշադրությունը շեղելու համար:
«Այսօրվա մեր կարգավիճակը՝ շրջափակման մեջ գտնվելը, ունի իր դրական կողմերը, այն է՝ մենք հասկանում և գնահատում ենք աշխարհը, որ հույսներս մեզ վրա պիտի դնենք»,- «Արցախի անվտանգության և զարգացման ճակատ» հանրային շարժման նախաձեռնող խմբի ներկայացուցիչների հրավիրած հանդիպմանը հայտարարել է ՊԲ հրամանատարի նախկին տեղակալ, գեներալ-մայոր Դավիթ Մանուկյանը:
«Ապրելով Արցախում, երբևիցե չեմ պատկերացրել, որ կարող եմ հանուն Արցախի ընդգրկված լինել մի շարժման, գործընթացի մեջ, որը քաղաքական և հասարակական ենթատեքստեր է պարունակելու: Ունեցել եմ նեղ մասնագիտություն, և պետական ինստիտուտներում ծառայելով, աշխատելով, ես ինձ այդ ասպարեզում չեմ տեսել։ Բայց մեր այս գործընթացը պարտադրված գործընթաց է՝ Ադրբեջանի և Հայաստանի իշխանությունների կողմից վարվող հակաարցախյան քաղաքականության, ինչո՞ւ չէ՝ նաև Արցախում տեղի ունեցող աննշան և փոքր խմորումների արդյունքում»։
Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանն այն կարծիքին է, որ Արցախում տեղի է ունենում «Նիկոլ-2» արարը:
Մայիսի 14-ին Բրյուսելում Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի միջնորդությամբ Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հանդիպումից և Շառլ Միշելի հայտարարությունից հետո, թե Հայաստանն ու Ադրբեջանը ճանաչել են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, այսօր Իսլանդիայի մայրաքաղաք Ռեյկյավիկում անցկացվող Եվրոպայի խորհրդի 4-րդ գագաթնաժողովի շրջանակներում էլ Նիկոլ Փաշինյանն է հայտարարել, որ ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ 86.600 քկմ տարածքով։
«Այս մղձավանջային իրավիճակից դուրս գալու եզակի ճանապարհը համախմբումն է»,- «Համախումբը՝ որպես հայկական օրակարգ» թեմայով քննարկման ժամանակ հայտարարեց «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի համահիմնադիր Վահե Հովհաննիսյանը:
«Ցավոք, մենք այնպիսի ժամանակահատվածում ենք ապրում, որ բոլոր լավ գաղափարները, մոտիվացնող բառերը, բառիմաստները խեղաթյուրվել ու վարկաբեկվել են: Շատ հստակ հաշվարկներ են եղել և հիմա էլ շարունակվում են, այդ հաշվարկները, ես վստահ եմ, որ որոշակի կենտրոններից են ուղղորդվում»,- «Համախմբումը՝ որպես հայկական օրակարգ» թեմայով քննարկման ժամանակ համախմբման մասին իր դիտարկումներն այսպես սկսեց Ժուռնալիստների միության նախագահ Սաթիկ Սեյրանյանը:
«Եթե կա ցանկություն երկիրը ստեղծված իրավիճակից դուրս բերելու համար, ապա ուղիղ բանակցություններով պետք է խնդիրներ լուծել Ադրբեջանի հետ՝ փոխվստահության առկայության դեպքում։ Պետք է մեր հասարակության լայն խավերի, քաղաքական գործիչների, կուսակցությունների, հասարակական կազմակերպությունների, անհատների հետ քննարկենք, հղկենք մի փաստաթուղթ, իսկ դրանով ով է բանակցելու, հետաքրքիր չէ»,- ասել էր Սամվել Բաբայանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը կոնֆլիկտաբան, բանակցային գործի մասնագետ, ԱՄՆ CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու Արթուր Մարտիրոսյանն է:
«Միլիոն տարբերակ կա։ Իսկ Փաշինյանի պատասխանատվությունը դրսևորվելու է մեկ ձևով՝ գծերով արև է տեսնելու՝ շատ երկար, կարծում եմ՝ ցմահ։ Ինչ վերաբերում է ընդդիմության պատասխանատվությանը, ապա այն արագ է վրա հասնում, որովհետև մեր ժողովուրդը շատ խելոք է ու տարբերում է թացը չորից։ Շատ հստակ հասկանում է, թե ով, երբ, ինչ է արել իշխանափոխության համար»,- ասաց Մամիջանյանը։
Հարցված քաղաքացիներն այս պահին պետության առջև ծառացած երեք ամենակարևոր խնդիրներից առաջնայինը համարել են անվտանգությանն առնչվող խնդիրները՝ 46.5 տոկոս:
Ապրիլի վերջին «GALLUP International Association»-ի Հայաստանում լիիրավ անդամ Էմ Փի ՋԻ ՍՊԸ-ն հերթական հարցումն է իրականացրել, անդրադարձել է նաև առկա անվտանգային մարտահրավերներին:
Արցախի Ազգային ժողովի «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանն այն կարծիքին է, որ բրյուսելյան հանդիպման պայմանավորվածությունների հիման վրա որևէ փաստաթուղթ ստորագրելու դեպքում Նիկոլ Փաշինյանը ենթարկվելու է պատասխանատվության:
Բրյուսելում, Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի հովանու ներքո, գիտեք, հանդիպել էին Իլհամ Ալիևն ու Նիկոլ Փաշինյանը: Հիշատակված Շառլ Միշելը հանդիպման արդյունքներն ի մի բերելուց հետո հայտարարեց, թե՝ կողմերը ճանաչել են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը՝ այդպես՝ քառակուսի կիլոմետրերով: Նույնն է, թե ասեր՝ Եվրոպան սրտանց ողջունում է Արցախի հայության բնաջնջումը…
Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Անժելա Էլիբեգովան չի կարծում, թե Բրյուսելում եռակողմ հանդիպումից հետո Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի հայտարարությունն անակնկալ էր:
Սահմանադրագետն ընդգծեց՝ հայտարարությունը հակասում է ՀՀ Սահմանադրությանը, Գերագույն Խորհրդի հայտնի որոշմանը, որում շեշտվում է՝ Հայաստանի Հանրապետության համար անընդունելի համարել միջազգային կամ ներպետական ցանկացած փաստաթուղթ, որտեղ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը նշված կլինի Ադրբեջանի կազմում:
Հայաստանում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Անդրեա Վիկտորինը համոզված է՝ ԵՄ առաքելությունը Հայաստանում արդեն բավականին տպավորիչ գործ է անում:
