«168 Ժամի» խիստ հավաստի տեղեկություններով՝ անցյալ շաբաթ աշխատավայրում կտրուկ վատացել է ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի առողջական վիճակը, ԱԳՆ աշխատակազմը ստիպված է շտապ օգնություն կանչել։
Հարցին՝ արդյոք ունե՞ք Հայաստանի համար անցումային արդարադատության կոնկրետ տարբերակ, Կարենցան պատասխանել է. «Ինչպես ասացի, մենք դեռևս տեղեկատվություն ենք տրամադրում, համեմատական օրինակներ, այլ երկրների դասերը։ Մենք դեռ պատրաստ չենք ավելի մանրամասն տարբերակներ տրամադրել, թե ո՞ր օրենքն է լավ կամ վատ այս դեպքում»:
Կրթական տեխնոլոգիաների ազգային կենտրոնի տրամադրած տվյալների հիման վրա Վիճակագրության պետական կոմիտեն օրերս հրապարակեց հետհեղափոխական Հայաստանի առաջին կրթական վիճակագրությունը։
«Ասում են՝ այդ փաթեթն ուղարկել են Կառավարություն, լավ են արել, որ ուղարկել են, ուզում են՝ Սպիտակ տուն, Եվրամիություն կամ այլ տեղ ուղարկեն, բայց մենք պետք է ստանանք նախագծի հաստատման պատասխանը։ Կառավարությանը մեկ ամիս առաջ նամակ ենք գրել, բայց պատասխան չկա»։
Եթե հիշում եք, մի ժամանակ էլ վարչապետը զարգացումների չարիքը համարում էր հանրապետականացված Ազգային ժողովին, որն իբր թե խանգարում էր տնտեսության առաջընթացին ու ներդրումների իրականացմանը։
Իրականում, սակայն, այս աճպարարությունը հետևանքն է այն աղաղակող կեղծարարության, որի մասին 168.am-ը դեռևս 2019թ. փետրվար ամսին էր բարձրաձայնել։ Խոսքը 2018թ. հարկային մուտքերի թերակատարման ու դրանք կեղծիքներով լրացնելու մասին էր։
Պատգամավորը տեղյակ չէ նաև, թե ընտրություններից հետո այս ժամանակաշրջանում իրավապահները քննե՞լ են արդյոք որևէ գործ դավադիրների վերաբերյալ, և ինչո՞ւ որևէ մեկի դեմ պետական դավաճանության հոդվածով գործ չի հարուցվել, կամ ձերբակալվածներ չկան. «Ես, ճիշտն ասած, տեղեկություն չունեմ, դա ԱԱԾ-ից կամ ՀՔԾ-ից պետք է ճշտեք»:
«Զեկույցն այս իրավիճակում արտացոլում է երկու խնդիր՝ դատական իշխանությունը պետք է լինի անկախ և չպետք է ենթարկվի ճնշումների, բայց այդ իշխանության կայացրած որոշումներն էլ, իրենց հերթին՝ պետք է լինեն վստահելի հասարակության համար։ Այսինքն՝ սա է իրավիճակը, որին անդրադարձ է եղել»։
Անցումային արդարադատության շուրջ առաջին հրապարակային լսումները կանցկացվեն վաղը՝ մայիսի 24-ին, Ազգային ժողովում: Դատական համակարգի բարեփոխումների մասին իր ելույթում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նախանշեց «վիրահատական գործիքները», որոնցից մեկն էլ վեթինգն է՝ զտումը:
«ԵԽԽՎ համազեկուցողների հայտարարությունն օբյեկտիվ է և անկողմնակալ։ Իսկ մտահոգիչ է, թե ոչ, պետք է որոշեն Հայաստանում, քանի որ համազեկուցողներն իրենց դիտարկումները, դիտողություններն են ներկայացնում, հետևություններ կարող է անել կամ չանել հայկական կողմը, դա հայկական կողմի որոշման տիրույթում է»։
Գոնե կառավարությունը պատկերացնո՞ւմ է, թե իր անպատասխանատու պահվածքի հետևանքով ինչպիսի վնասներ է հասցրել Հայաստանի տնտեսությանը։ Խոսքը զուտ տնտեսական, ինչպես նաև սոցիալական էֆեկտի մասին չէ, թեև դա պակաս կարևոր չէ։ Խոսքը նախ և առաջ՝ երկրի ներդրումային գրավչության խաթարման մասին է։
Պետեկամուտների կոմիտեն վերջապես հրապարակեց այս տարվա առաջին եռամսյակի խոշոր հարկատուների ցանկը։ Ցանկում ընդգրկված կազմակերպությունների վճարներն ավելացել են։ Սակայն այնպես չէ, որ դրանից, հարկային մուտքերի հետ կապված՝ տարօրինակությունները պակասել են։
«Ասել, որ ղարաբաղցիները կարող են սադրել պատերազմ ու տարածքներ հանձնել, չի կարելի, նրանք դա երբեք թույլ չեն տա։ Եթե Ղարաբաղը քո տարածքը չէ, ինչո՞ւ ես նկատողություն անում ԼՂՀ նախագահին։ Եթե դա դիտարկվում է հայկական տարածք, ուրեմն այլ կերպ է պետք գործել»։
«Բայց ախր ապրիլյան պատերազմի բացահայտումն Ազգային ժողովի խնդիրը չէ։ Մենք ունենք իրավապահ մարմիններ, և եթե իրավապահ մարմիններն ամեն անգամ լինեն իրենց դիրքում, շատ դեպքերում պետք էլ չի լինի նման հանձնաժողովներ ստեղծելը և քննելը։ Այլապես իրենք ինչի՞ համար են ծառայում»։
«Նա փակուղում է հայտնվել, բայց դրանից դուրս գալ է հարկավոր, որովհետև արդեն աջակցության մակարդակը նախկինը չէ, այս անգամ մարդիկ դուրս եկան իր կոչի ետևից, բայց ոչ այն թափով, ինչ անցյալ տարի գարնանը: Ավելին՝ շատ մարմիններ, այդ թվում՝ նախագահը, կոչ արեց հետևել օրենքի տառին։ Նա քիչ-քիչ հայտնվում է մեկուսացման մեջ։ Ո՞վ է Ղարաբաղում դավադրություն կազմակերպում՝ Ռոբերտ Քոչարյա՞նը… Կամ Բակո Սահակյա՞նն է դավադրություն կազմակերպում»։
Ինչպես հայտնի է, ժամանակին նման նախաձեռնությամբ հանդես եկավ նաև Կարեն Կարապետյանի կառավարությունը։ Բայց այն չհասցրեց սկսել պրոգրեսիվ գույքահարկի ներդրման գործընթացը, թեև այդ ուղղությամբ բավական աշխատանքներ կարծես կատարվեցին։
«Գլխովս շատ բան է անցել, հիմա հայն ու ադրբեջանցին չեն կարող իրար հետ կողք կողքի խաղաղ ապրեն, հիմա ամեն մեկն ուզում է ինքը հաղթի այս պատերազմում։ Պատերազմն ու ապագան ձմերուկ են՝ առանց կտրելու, ո՞վ գիտի, ի՞նչ կլինի՝ լա՞վ, թե՞ վատ կլինի։ Մենք պետք է ուժեղ լինենք, դիմադրենք»։
Առաջին տպավորությունն այն է, որ այցն այդ ծրագրերին միանալու առումով՝ ոչինչ կամ գրեթե ոչինչ չտվեց հայ-չինական տնտեսական հարաբերություններին։ Վարչապետի Չինաստան կատարած այցից ամենատպավորիչը, թերևս, չինական հյուրասիրության և «պենկինյան բադը» համտեսելու վերաբերյալ Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան գրառումն էր։
ԱՄՆ-Իրան հարաբերությունների սրման նոր ալիքի ֆոնին օրերս Բրյուսելում ընթացող Արևելյան գործընկերության բարձր մակարդակի կոնֆերանսի ընթացքում Ադրբեջանի ԱԳ նախարար էլմար Մամեդյարովը ՀՀ երրորդ սահմանի փակում է կանխատեսել։
«Որքան ես գիտեմ՝ շատ երկրներում արգելվում են դատարանի շենքի մոտ նման հավաքները։ Մարդիկ իրավունք ունեն ազատ հավաքների, ցույցերի, բայց դրանք չեն թույլատրվում պետական նման կառույցների մոտ։ Ուստի նույնը կարող են անել ուրիշ վայրում։ Եթե անում են դատարանի շենքի մոտ, իհարկե, կարող է դիտարկվել՝ որպես ճնշում։ Պատկերացրեք՝ ներսում նստածները լսում են դրսում հնչող հայհոյանքները։ Պարզ է, որ դատավորը կարող է ճնշվել»։
«Դա նորմալ երևույթ է, մարդկայնորեն նորմալ է, ընկերներ են, ինչ-ինչ հարաբերություններ ունեն, մարդիկ եկել են, պարտավորվեցին, ստորագրեցին։ Այլ հարց է, որ դատարանի առջև դրված է որոշում կայացնելու լուրջ խնդիր։ Ինչպե՞ս պետք է կողմնորոշվի, ի՞նչ չափորոշիչներով պետք է ղեկավարվի։ Ի վերջո, մենք պետք է ընդունենք, որ սրա փորձը չունենք, էլ չասեմ՝ նախադեպը»։
Երբ 12-ամյա կրթությունը դարձավ պարտադիր, ոչ ոք չմտածեց այն մասին, թե ինչպես են 9-ամյա դպրոց ունեցող գյուղերի երեխաները գնալու հարևան գյուղի կամ քաղաքի դպրոց։
Տնտեսական տեղեկատվության ամենակարևոր լուրը, հարկավ, կարելի է համարել «Աշխատիր, Հայաստան» անունով ծրագիրը, որ մեր իշխանությունները գործարկեցին Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության 100-ամյակին նվիրված միջոցառման ընթացքում: Ներկա էր փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը: Միջոցառման բնույթի հետ կապված նրա ելույթը հետաքրքիր էր:
Վերջին մեկ տարում բանկերի վարկային պորտֆելի աճի գրեթե կեսը բաժին է ընկել սպառողական վարկերին։ Ապրիլի 1-ի դրությամբ դրանք հասել են 744 մլրդ դրամի։ Այն կազմում է բանկային վարկերի ավելի քան 25 տոկոսը։ Միայն անցած մեկ տարում դրանք ավելացել են 196 մլրդ դրամով կամ գրեթե 36 տոկոսով։
Հարցին, թե հնչում են համեմատություններ Վրաստանում Վարդերի հեղափոխությունից հետո ամերիկյան աջակցության աննախադեպ ծավալների և ՀՀ-ում տեղի ունեցած զարգացումներից հետո աջակցության ծավալների միջև, որքանո՞վ են այդ համեմատությունները տեղին, նա պատասխանեց, որ պատահականորեն չի նշում հարաբերությունների քաղաքական մակարդակի մասին։
«Ինչ վերաբերում է Մամեդյարովի իմպերատիվ հայտարարություններին, որ փաստաթուղթը սեղանին է, և այլ օրակարգ չկա, դրա շուրջ պետք է նստեն ու բանակցեն, ես շատ կցանկանայի, որ ՀՀ իշխանություններն արձագանքեին, առաջին հերթին՝ ՀՀ ԱԳ նախարարը, որովհետև որքան ես հետևում եմ վարչապետի հայտարարություններին, իրենք նշում են, որ բանակցություններ՝ որպես այդպիսին, չկան, մենք ընդամենը խոսում ենք բանակցությունների համար անհրաժեշտ մթնոլորտ ձևավորելու շուրջ, որը, ըստ էության, հակասում է Մամեդյարովի արած հայտարարությանը»:
«Հայաստանն իր արտաքին քաղաքական հակվածությունը դեպի Ռուսաստան չի փոխել, Ռուսաստանի հետ կան այդ բավարար խողովակները, իսկ Նահանգների հետ՝ ոչ»,- ասում է Փոլ Գոբլը:
Ֆինանսական միջոցների արտահոսքը Հայաստանից բավական ինտենսիվ տեմպերով շարունակվում է։ Քաղաքացիները միայն բանկային համակարգով ամսական շուրջ 100 մլն դոլար են դուրս հանում երկրից։
Շարժիչային գազի վաճառքի ժամանակ խորանարդից կիլոգրամի անցնելու վերաբերյալ կառավարության հաշվարկները չարդարացան։ Գներն այսօր շատ ավելի բարձր են, քան կանխատեսվում էր։ Ու հիմա կառավարությունն անհույս փորձեր է անում արդարացումներ գտնելու համար։
«Ցավոք սրտի, Դուշանբեի պայմանավորվածությունները չհանգեցրին խաղաղ համաձայնագրի կամ իրավիճակի ձևավորման, ուստի ներկայումս, այսպես կոչված, սիմվոլիկ լարումը սպասելի էր և տրամաբանական»։
