Ժամանակին ձևավորելով չափազանց բարձր սպասումներ` Նիկոլ Փաշինյանը եկավ իշխանության։ Ու հիմա ստիպված է ընդունել, որ չի կատարել այն բազմաթիվ խոստումները, որոնք շռայլել է հեղափոխության օրերին։
Շուրջ 20 տարի առաջ Հայաստանի դպրոցներում մեծ ոգևորություն կար՝ համակարգիչների ներմուծման հետ կապված։ Շատերը մտածում էին, որ նոր տեխնոլոգիաների կիրառումը կնպաստի կրթության որակի բարձրացմանը։
Փաստորեն, մեզ նախօրոք ու բարեխիղճ տեղեկացնում են, որ նոր տնտեսություն է ստեղծվել` տնտեսություն, որը չի չափվում թվերով: Ավելի ճիշտ՝ շատ դժվար է չափվում, բայց անպայման աճում է:
Եթե վարչապետին թվում է, թե նվազագույն կենսաթոշակի շեմը մի քանի հազար դրամով ավելացնելով՝ կատարել է կենսաթոշակների բարձրացման խոստումը, ապա չարաչար սխալվում է։
«Հիմա շվարած, նստած ենք: Հա, հասկացանք, տեղափոխվենք, բա որ հետո գան ասեն՝ սա էլ ենք ուզում, սա էլ ենք տանում: Այսպես չի կարելի: Լաբորատորիայի տեղափոխությունը 6-8 ամսվա քրտնաջան աշխատանք է պահանջում»:
«Մոսկվան ելնում է այդ գլխավոր նպատակից, փորձում է դիտարկել կարգավորման բոլոր փոխընդունելի տարբերակները, շատ տարբերակների շուրջ են քննարկումներ եղել այս ընթացքում, Մոսկվան պետք է ստեղծագործ մոտեցում ցուցաբերեր, բայց նաև հարցը միայն Մոսկվան չէ»:
«Ես անուն չեմ տվել, չեմ ասել՝ «Իմ քայլը» դաշինք, ինչո՞ւ են իրենք հանձնառումով հանդես գալիս: Որովհետև իրենք ընդունում են, որ այդ պատգամավորներն իրենց շարքերում են»:
Գաղտնիք չէ, որ Ֆրանսիայի նախագահ Էմմանուիլ Մակրոնին մեղադրում են պոպուլիստ (ամբոխահաճո) և որոշումներ կայացնելու անկարող ղեկավար լինելու մեջ: Այսօր արդեն նրան մեղադրում են նույնիսկ նրանք, ովքեր սոցիալիստ Մակրոնին ընտրել էին՝ ընդդեմ ծայրահեղ աջ Մարին Լե Պենի:
Ընդդիմության ու իշխանության միջև այս բանավեճում իշխանությունն ակնհայտորեն պարտվում է, քանի որ, ունենալով լծակներ, ոչ միայն չի իրագործում, ասենք, մեկ տարի առաջ հնչեցված իր իսկ հայտարարությունները, այլև անում է ճիշտ հակառակը։
«Մենք՝ որպես այս գործընթացի դիտորդներ, առաջիկայում կտեսնենք՝ այդ կամքը կա՞, թե՞ ոչ։ Բնականաբար, նման պրոյեկտների իրականացումը վստահություն կձևավորի հակամարտող կողմերի միջև, կլավանա բանակցային մթնոլորտը»։
«168 Ժամի» տեղեկություններով, Գագիկ Ծառուկյանն իր պատգամավորների գլխին «շանթ ու որոտ է տեղացել»՝ այդքան մեծ բացթողնման համար: Եվ նույն օրը՝ ապրիլի 12-ին, «ԱրարատՑեմենտ» գործարանի աշխատակիցները ծանուցումներ են ստացել՝ 2 ամսից աշխատանքից ազատման մասին, որի արդյունքում էլ ոտքի են ելել:
Իսկապես, ո՞րն է ճիշտ՝ բռնե՞լը, թե՞ չբռնելը: Իհարկե, ճիշտը բռնելն է, որ հանկարծ չփախչի: Բայց մի՞թե փախչում է. կարծես թե՝ չէ, նույնիսկ ասուլիս է տալիս, բողոքի ակցիա է անում, կոչ է անում քննարկման գալ, այդ դեպքում ինչո՞ւ բռնել:
Չկա որևէ վկայություն, որ Ռուսաստանը հրաժարվել է «Լավրովի պլանից», ճիշտ հակառակը՝ կա հավանականություն, որ ցանկացած նման՝ Մոսկվայի ներքո կայացող հանդիպման ընթացքում Կրեմլը փորձելու է վերաթարմացնել «Լավրովի պլանը»։
Որպեսզի ասվածը հիմնավոր լինի, բերենք որոշ ցուցանիշներ. պաշտոնական վիճակագրության համաձայն՝ 2018թ. ապրիլին Հայաստանում հայտարարագրված է եղել ավելի քան 538,3 հազար աշխատատեղ։ Նույն տարվա հունվարի համեմատ կամ մինչև իշխանափոխություն՝ աշխատատեղերի քանակն ավելացել է 28,7 հազարով։
Մեր կրթության ոլորտի խնդիրներից մեկն այն է, որ շատ քիչ մասնագետներ ունենք, ովքեր կարողանում են համադրել խորհրդային համակարգի և ժամանակակից աշխարհի լավագույն որակները։ Կարեն Մելքոնյանի մոտ դա ստացվում էր։
Պետական պարտքի ակնկալվող աճը կլինի գերազանցապես կառավարության մասով։ Ըստ այդմ, կառավարության պարտքն ընդհուպ կմոտենա 7 մլրդ դոլարի սահմանագծին։ Մինչդեռ, ինչպես հայտնի է, պարտքի ռիսկերը հիմնականում այս հատվածում են։ Կառավարության պարտավորությունները վճարվում են բացառապես պետական բյուջեի միջոցների հաշվին։
«Երբեմն չեմ հասկանում՝ ինչ են ցանկանում, ինչ են խոսում, ինչ ասել է, օրինակ, լինել հայաստանակենտրոն, դա ի՞նչ է նշանակում, դա նշանակում է, որ գործընկերները պետք է պտտվե՞ն Հայաստանի շուրջ, թե՞ ինչ-որ այլ ձևաչափ է։ Կան լուրջ բարդույթներ, հայ ժողովուրդը, որը մեծ պատմություն ունի, ներկայումս բարդույթներ է ձեռք բերել, որոնցից ելնելով՝ արտաքին քաղաքական ուղերձներ է հղում»:
Ժամերի տարբերությամբ աշխատատեղերի այդ զգալի աճի հանելուկը վարչապետը չի բացահայտել: Մինչդեռ, մեր երկրում ոչ թե 1000, այլ անգամ 100 աշխատատեղն էական նշանակություն ունի։ Թե որտե՞ղ են այդ նորաստեղծ աշխատատեղերը և ինչպե՞ս 50 հազարը դարձավ 51 հազար, «168 Ժամը» փորձեց պարզաբանումներ ստանալ գործադիրի ու օրենսդիրի ներկայացուցիչներից:
Փաստաբանի խոսքով՝ նախարարությունն այս դիտավորությանը գնացել է, որպեսզի խոշոր խաղացողին հեռացնի պետգնումների գործընթացից: Իսկ անձնական շահագրգռվածությունը նախարարինը չէ, փաստաբանը սլաքներն այլ ուղղությամբ է տանում՝ կառավարության պաշտոնյայի անունը խոստանալով հրապարակել առաջիկայում:
«Երկրում իրավիճակ է փոխվել, իշխանական պատգամավորները պարտական չեն և չեն տիրապետում բիզնեսում տեղի ունեցող ամբողջ պրոցեսներին: Նախկինում փայ էին մտնում ու դաբրոներ էին տալիս, դրա համար գիտեին՝ որտեղ ինչ կա: Հիմա նման ֆունկցիա չունեն իշխանական պատգամավորները, մենք ընդամենը համակարգում ենք դաշտը, ըստ այդմ՝ նոր տնտեսվարողներ, խաղացողներ են հայտնվում դաշտում»:
Գործող իշխանության համար հեղափոխությունը գերագույն արժեք է, ամեն ինչից վեր։ Հեղափոխությունը, ինչպես հայտարարել են շատ հեղափոխականներ, վեր է Արցախյան հաղթանակից, չի հայտարարվել, սակայն հեղափոխականների ընկալմամբ, թերևս, վեր է նաև Սահմանադրությունից, և, ինչո՞ւ ոչ՝ նաև պետությունից։
Արտաքին շուկաներում հայկական մատակարարումներն այս տարի դադարել են ավելանալ։ Տարեսկզբի երկու ամիսներին արտահանումը երկնիշ անկում է գրանցել։ Գրեթե 12 տոկոսով կրճատվել են արտաքին հատվածի մատակարարումները։ Սա խիստ մտահոգիչ երևույթ է՝ ինչպես ընդհանրապես տնտեսության, այնպես էլ՝ ֆինանսական հատվածի համար։
«Հայաստանում դեռևս չի եղել որևէ ղեկավար, որը բացահայտ ասի, որ ինքը միջամտում է դատարանների աշխատանքին։ Եվ ընդհանրապես, դա իմ անձնական մոտեցումն է, ես պետական քաղաքական գործիչների ոչ այնքան ասածներին եմ հավատում, որքան գործունեությանը։ Կապրենք՝ կտեսնենք»։
Այն բանից հետո, երբ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, թե հրահանգել է գործ հարուցել իր բարեկամներից մեկի նկատմամբ, սկսեցին խոսակցություններ պտտվել, որ դրանով վարչապետը նախապատրաստում է ձերբակալությունների հերթական փուլը։
Պետությունն իր ողջ ուժով կանգնել է մասնավոր, բայց խոշոր (45-րդը՝ խոշոր հարկատուներից) ընկերության դիմաց: Հաղթանակի հարցում, իհարկե, ինտրիգ չկա: Միակ ինտրիգը հետևանքների ոլորտում է: Չնայած առանձին հոռետեսներ այստեղ էլ ինտրիգ չեն տեսնում: Եթե հոդվածս Fecebook-ում հրապարակեի, կհարցնեի՝ «Իսկ դուք կհանդգնեի՞ք պաշտպանել թույլին»:
«Սա նշանակում է նաև, որ կողմերը, չգտնելով ներկայումս բանակցային լուծում, պատրաստ են նաև այլ տեսակի լուծման։ Բայց կարծում եմ՝ կողմերին դա ձեռնտու չէ, և չի լինի կարգավորման պատերազմական սցենար»։
«Տղաս էլ պատմում է, թե ինչպես է մի քանի անգամ սպառնացել, որ, եթե գնաք ձեր մամաներին պատմեք, ասեղով ձեր թաթիկները կծակեմ: Ես հեռախոսով փորձել եմ նկարել, թե ոնց է երեխաս տատիկին պատմում, ձեռքով ցույց է տալիս, թե ոնց է դաստիարակը ծեծում իրեն, ոնց է հարվածում իր գլխին, թևը կճմթելով՝ հատակին շպրտում»:
Նիկոլ Փաշինյանն իր այդ քայլով ցույց է տվել իշխանության, պետության իրական վերաբերմունքը քաղաքացու նկատմամբ։ Նա ցույց է տվել, որ քաղաքացին ոչ թե նպատակ է, ինչպես ենթադրում էր իր իրականացրած հեղափոխության գաղափարախոսությունը, այլ ընդամենը միջոց։
Ո՞վ էր խանգարում կառավարությանը բարձրացնել աշխատավարձերը կամ նվազեցնել հանրային ծառայությունների սակագները, որոնք ժամանակին համարվում էին ուռճացված ու չհիմնավորված։ Այսօր էլ կառավարությունը շարունակում է բանակցել գազամատակարար ընկերության հետ` սակագները ոչ թե նվազեցնելու, այլ չբարձրացնելու ակնկալիքով։
«Պարոն Փաշինյանը լավ հասկանում է, որ մեկ-երկու տարի անց ՀՀ բնակչությունը կցանկանա տեսնել, զգալ կոնկրետ պտուղներ նրա իշխանությունից` նյութական վիճակի բարելավում, աշխատավարձերի բարձրացում, ներդրումների ակտիվացում, որպեսզի աշխատի տնտեսությունը, որպեսզի մարդիկ ավելի լավ ապրեն»:
