Երեք երկրների նախագահները երեկ պայմանավորվել են, որ իրենց հաջորդ հանդիպումն անցկացնելու են մայիսի 8-ին՝ Մոսկվայում: Կրկին՝ առանց Հայաստանի: Իսկ դա ուշագրավ է նաև նրանով, որ մայիսին կայանալու է նաև Եվրամիության Արևելյան գործընկերության գագաթաժողովը, որին պատրաստվում է մասնակցել նաև Հայաստանը:
Վերջին տարիների ամենաառեղծվածային ու հակասական պատմությունը, հարկավ, հանրահայտ «Նաիրիտին» է վերաբերում: Գիտաարտադրական այս հսկան շատ ինքնատիպ ու տարօրինակ մեթոդով է վրեժ լուծում: Հիմա քչերն են հիշում, որ 1988-ի ազգային զարթոնքը սկսվեց «Նաիրիտը եղեռն է» ցուցապաստառ-կարգախոսերուվ: Հավանաբար, ոչ ոք չի էլ հիշում, թե ինչպես էր մեր պատգամավորներին ԽՍՀՄ տվյալ պահի վարչապետ Նիկոլայ Ռիժկովը լացակումած պաղատում` չփակել այդ ձեռնարկությունը:
Նյույորքաբնակ նշանավոր դաշնակահար Շահան Արծրունին ասում է` մեծ ջանքեր է գործադրել` պնդելով, որ Ախթամարի «Սուրբ Խաչ» եկեղեցու մուտքին դրված բացատրական ցուցանակում անգլերեն և թուրքերեն լեզուներով ավելացվի այսօր արդեն առկա «հայկական» բառը։
«Չգիտես ինչու` ընդունված է, որ ցանկացած մեկին, ում մեղադրանք է ներկայացվել, ձերբակալում են, կալանավորում են, տանում են բանտ։ Հատկապես կարծում եմ` այն մարդիկ, ովքեր առաջին անգամ են հանցանք գործում, ովքեր մեղմ հանցանք են գործում, ընդհանրապես չպետք է հայտնվեն կալանավայրերում, նրանց նկատմամբ կալանավորման հետ կապված խափանման միջոցներ չպիտի ընտրված լինեն։ Բայց մեր իրականությունը բոլորովին այլ բանի մասին է խոսում»,- ասում է իրավապաշտպան Վարդան Հարությունյանը:
«Կերպարների գաղափարը հետաքրքիր, անսպասելի և զարմացնող էր եվրոպացի հանդիսատեսի համար, այդ մասին էին վկայում արձագանքները։ Գուցե մեր երկրպագուների համար դիմահարդարումը տարօրինակ էր, բայց հավատացեք, դա չափազանց ազդեցիկ, էկզոտիկ և հետաքրքիր էր այլազգի հանդիսատեսի համար»,- ասում է Ինգա Արշակյանը:
«Ամեն ինչ մեր կյանքում քարացած չէ։ Ես ասում եմ` լինելով խորհրդարանական կառավարման համակարգի կողմնակից` չեմ ուզում միանալ այն մարդկանց, ովքեր մեկ օր առաջ դեմ էին դրան, հիմա կողմ են։ Ես ընդհակառակը` մեկ օր առաջ կողմ էի, հիմա դեմ եմ, որովհետև ինձ համար դա տեսական վեճ է` ո՞ր կառավարման մոդելն է ավելի նպատակահարմար ՀՀ-ի համար։ Ես կարծում եմ` ցանկացած մոդելի պարագայում, եթե չինովնիկը, պետական պաշտոնյան, երկրի նախագահը, վարչապետը, ԱԺ նախագահը, պատգամավորները, նախարարները նվիրված են իրենց ժողովրդին, իրենց գործին, իրենց պետությանը, բոլոր մոդելները կաշխատեն»,- ասում է Գառնիկ Իսագուլյանը:
Վարկավորման ծավալների սահմանափակման և պայմանների խստացման մասին խոսում են ոչ միայն տնտեսավարողներն ու քաղաքացիները, այլ հենց իրենք` բանկիրները։
«Ես պարբերաբար ասում եմ` 1991 թվականին Հայաստանում ստեղծվեց պետության կառավարման հետ կապված, այսպես կոչված, քաղաքական օլիմպոս, որը դարձել է համարյա փակ ակումբ։ Այնտեղ մարդիկ են, որոնք մե՛կ ընդդիմադիր են եղել, մե՛կ ոչ իշխանական, մե՛կ իշխանական ոլորտներում, որպես կանոն, տապալել են իրենց ոլորտները, բոլորը չէ, բայց ճնշող մեծամասնությունը, և իրենք փաստորեն անհաջողակ են։ Բնական է, որ անգամ, եթե ինչ-որ բան ուզեն անել, իրենց հին մոդելների շրջանակում պետք է ման գան, որովհետև իրենք դրան են սովոր»:
«Վելես» հասարակական կազմակերպության անդամները Երևանի կենտրոնում պաստառներ են փակցրել հետևյալ բովանդակությամբ. «Փնտրվում է Կենտրոնի քննչական բաժնում իրավապաշտպան Մարինա Պողոսյանի դեմ սարքված քրեական գործի նյութերը։ Գտնողին, խնդրում ենք, ներկայացնել Կենտրոնի դատարան։ Խոստանում ենք դրամական պարգև»։
«Արտաքին քաղաքականություն ենք մշակում, որը ձեռնոց է նետում Թուրքիային, երբ Ռուսաստանն է, որ սպառնում է մեր անկախությանը, ու մենք ինքնիշխանությունը փոքր քայլերով հանձնում ենք Ռուսաստանին»,- ասում է Ժիրայր Լիպարիտյանը:
Ի վերջո, ի՞նչ կերպ կարող է այլևս Եվրասիական տնտեսական միության անդամ Հայաստանը համագործակցել Եվրամիության հետ: Կստորագրվի՞ արդյոք քաղաքական փաստաթուղթ: Եվ արդյոք Ռուսաստանը կրկին չի՞ նպաստի, որ Հայաստանը «մեկ գիշերում» հրաժարվի ԵՄ-ի հետ բանակցությունների արդյունքներից, ինչպես եղավ 2013թ. սեպտեմբերի 3-ին: «Եվրանեսթ» ԽՎ-ի համանախագահ Հեյդի Հաուտալայի խոսքով` այժմ նոր քննարկումներ են ընթանում ՀՀ-ի և ԵՄ-ի միջև նոր համաձայնագրի շուրջ, հատկապես` Ասոցացման համաձայնագրի քաղաքական մասի վերաբերյալ:
«Եթե մի կուսակցություն ամեն օր, որպեսզի չմոռանա, հայտարարում է, որ ցանկություն չունի ինձ հետ հանդիպելու` այդ թեման քննարկելու, ի՞նչ անհրաժեշտություն կա հրավիրելու, և ինչի՞ դա կարող է բերել»։ Նա ասաց, որ բոլոր ուժերին հրավիրել է, պնդել, որ մեծ հաճույքով այդ հնարավորությունը կընձեռի բոլորին, թեև որոշ քաղաքական ուժերի անձնապես հրավեր է հղել` ընդգծելու այդ ուժի կարևորությունը։ Իսկ եթե, Սարգսյանի խոսքով, ուժը կրկնում է ցանկության բացակայության մասին, ապա չարժե պարտադրել։ ՀՀ նախագահի համոզմամբ` կամա թե ակամա, ՀԱԿ-ը մասնակցելու է այդ քննարկումներին` անկախ նրանից` կո՞ղմ է այդ գործընթացին, թե՞ ոչ։ «Հո բոլորը չե՞ն կարող կողմ լինել»,- ասաց Սարգսյանը։
«Ես պատրաստ չէի ընթերցելու մի փաստաթուղթ, որն ամրագրում է արտաքին քաղաքականության բնագավառում արդեն մի քանի տարի շարունակ ընթացող, մեր անկախությանը սպառնացող վտանգավոր փոփոխությունները»
Տեսանելի է, որ սեպտեմբերի 3-ից հետո Եվրամիության հետ գրեթե կանգ առած հարաբերություններում ինչ-որ գործընթաց է սկսվել: Ակնհայտ է նաև, որ Հայաստանի իշխանությունը դեռևս չի պատկերացնում այն սահմանը, որն իրեն կարող է թույլ տալ ԵՄ-ի հետ հարաբերությունների խորացման հարցում: Չի պատկերացնում, որովհետև չգիտի՝ որքանո՞վ դա թույլ կտա Ռուսաստանը:
Հարցազրուց Շանթ Հարությունյանի և մյուսների գործով ամբաստանյալներ Վահե Մկրտչյանի, Ալբերտ Մարգարյանի, Միսակ Առաքելյանի պաշտպան Հովհաննես Քոչարյանի հետ:
Ո՛չ ես և ո՛չ էլ Վահեն սիրո պակաս չունենք, և սերը, ինչպես և ամեն ինչ այս կյանքում, հարաբերական է: «Ուտեմ մռութդ, կյանքս, արևս, իմաստս» և այլ նման մեկնաբանություններ իրար նկարների տակ գրելով` սերն ավելի չի ուժգնանում: Մենք երկու տարբեր մարդիկ ենք, ովքեր որոշել են միանալ, որովհետև սիրում ենք:
«Նորը կամ լավ մոռացված հինն այն է, որ համանախագահները որոշել են շփվել ընդլայնված կազմով։ Մինսկի գործընթացի մեկնարկային փուլում բանակցություններն ընթանում էին ԼՂՀ-ի, ՀՀ-ի և Ադրբեջանի պաշտոնական պատվիրակությունների մասնակցությամբ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի 9 անդամ-երկրների ձևաչափով։ Այս փուլից հետո որպես միջազգային միջնորդներ` սկսեցին հանդես գալ միայն համանախագահները, իսկ մյուս երկրները` ժամանակ առ ժամանակ ստանալ հաշվետվություններ բանակցային գործընթացի վերաբերյալ»:
Կառավարությունն անուղղակիորեն խոստովանում է` միջոցներ է վերցնում ոչ թե տնտեսական աճը խթանելու, այլ` բյուջետային ընթացիկ ծախսերը փակելու համար։
Քաղաքական հարցերի, մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը հայտարարեց, որ Հայաստանը բարձր է գնահատում ԵՄ-ի հետ իրականացվող համապարփակ և բազմակողմանի համագործակցությունն այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են` ժողովրդավարությունը, օրենքի գերակայությունը, հիմնարար ազատությունների պաշտպանությունը, կայուն զարգացման ու արդյունավետ կառավարման համատեղ ծրագրերը, և այլն:
«Իհարկե, դա չի նշանակում, որ ներդրողները կխուսափեն նոր պարտատոմսերից, սակայն, իմ կարծիքով, Հայաստանը ստիպված կլինի ավելին վճարել ներդրողներին՝ պարտատոմսերի եկամտաբերության տեսանկյունից»
Խնդիրն այն է, թե որքանո՞վ Հայաստանի իշխանությունը կկարողանա օգտագործել այդ շանսը, եթե ոչ՝ ԵՏՄ-ից ուղղակի դուրս գալու, ապա Հայաստանի վրա Ռուսաստանի անթույլատրելի ազդեցությունը նվազեցնելու և ամեն օր կորսվող ինքնիշխանության գոնե վերջին փշրանքները պահպանելու համար:
Ինչքան էլ հիմա փորձենք պակասեցնել նախագահի լիազորությունները՝ այս անենք, այն անենք, միևնույն է՝ դատավորների կախումը չի վերանա: Կդադարեն կախված լինել նախագահից, այս անգամ ամբողջությամբ կախման մեջ կլինեն Արդարադատության խորհրդից: Դատավորներին անկախ դարձնելու միակ մեխանիզմը հավանաբար ընտրությունների մոդելն է, որը շատ հաջողությամբ գործում է, օրինակ, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում:
նա։
Հարցին, թե ինչպե՞ս է գնահատում այսօր մանրածախ առևտրի ոլորտի գործունեությունը Հայաստանում, «Management Mix» ընկերության տնօրենը պատասխանեց. «Հայաստանում, մասնավորապես` սուպերմարկետներում, մանրածախ վաճառքը մենաշնորհ չունի։ Հայաստանյան սուպերմարկետները («Երևան Սիթին», «ՍԱՍ»-ը, նաև մի քանի ուրիշներ) ունեն կառավարման հմտությունների հետ կապված որոշ խնդիրներ, նաև այլ տեղային խնդիրներ, որոնք ազդում են նրանց գործունեության վրա։
Մեծերը «խժռում են» փոքրերին, իսկ մենք ոգևորվում ենք, որ Հայաստանում ևս մեկ հիպերմարկետ է բացվում։
Ինչո՞ւ պետք է այժմ կրկին աուդիտ իրականացնել, ի՞նչ է փոխվել, որ այն ժամանակ ամիսներ տևած աուդիտի եզրակացությունն այժմ պիտանի չէ, և նորն է անհրաժեշտ:
Մարտի 12-ին նախագահ Սերժ Սարգսյանը հանդիպումների շարք էր կազմակերպել տարբեր քաղաքական ուժերի հետ` քննարկելու Սահմանադրական բարեփոխումների հարցը։ Երեկ արդեն Սերժ Սարգսյանը քաղաքական հավանության արժանացրեց փոփոխությունների հայեցակարգը` նշելով, որ ինքը դեռ ունի մտահոգություններ, քանի որ դեռևս լավ չի պատկերացնում, թե առաջարկվող մոդելն ինչպես է անվերապահորեն երաշխավորելու երկու կարևորագույն բաղադրիչ` երկրի արտաքին և ներքին անվտանգությունը և կառավարման համակարգի կայունությունը, ինչը, իր կարծիքով, ապահովված է կառավարման գործող մոդելի պայմաններում»։
Ուշագրավ է, որ երեկ Ս. Սարգսյանը չի բացառել նաև գործող՝ կիսանախագահական համակարգն ինչ-որ ձևով պահպանելու հնարավորությունը:
Այս շաբաթվա ամենակարևոր տնտեսական իրադարձությունը, հարկավ, այն էր, որ կառավարությունը պատրաստվում է եվրոբոնդեր թողարկել: Նման քայլի հնարավորության մասին պաշտոնապես հայտարարվել էր հունվարի 30-ին: Բայց կառավարության վերջին նիստից ակնհայտ դարձավ, որ կառավարությունն արդեն դուրս է եկել վերջնագիծ, և եվրոբոնդերի թողարկմանը շատ սպասել պետք չէ:
Տեսանյութում հստակ երևում է, որ մինչև Շանթ Հարությունյանի և ընկերների՝ բանուկ մաս դուրս գալը` մոտ 10 հոգի արդեն գտնվում էին երթևեկելի մասում: Նրանցից ոչ մեկին ոստիկանները դիտողություն չեն արել, Շանթ Հարությունյանն էլ դուրս եկավ, մոտ 3-4 մետր գնալուց հետո հետևից նրան մոտեցավ ոստիկան Գեղամ Խաչատրյանը, շատ կոպիտ և արժանապատվությունը նվաստացնող ձևով թևից քաշելով՝ փորձեց նրան հանել փողոցի երթևեկելի մասից:
– Չցանկանալը` հայտնի դառնալ, և չձգտելը` տարբեր հասկացողություններ են։ Ես ուզո՛ւմ եմ հանրահայտ լինել։ Ըստ էության, իմ մասնագիտության մեջ դա հաջողության մի յուրօրինակ ցուցանիշ է։ Այլ հարց է ձևաչափը։ Կարելի է անընդմեջ վազվզել այս ու այն հարցազրույցին կամ հեռուստահաղորդմանը, և վաղ թե ուշ կդառնաս ճանաչելի, բայց դա կլինի անցողիկ երևույթ։ Ես կուզենայի, որ հանրաճանաչությունը լիներ ուղիղ համեմատական` արած գործերի որակին, ոչ թե որոշվեր լրագրողների հետ հանդիպումների քանակով։