«Պետք է զարգացնանք հայ-վրացական ավանդական լավ հարաբերությունները»,- այս մասին այսօր Հայաստանի ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում հայտարարեց Վրաստանի արտաքին գործերի նորանշանակ նախարար Միխեիլ Ջանելիձեն, ով իր նախարարական պաշտոնում առաջին այցը կատարել է Հայաստան:
<Ես գործընկերոջս տեղեկացրի Ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման վերջին զարգացումների մասին, այս առումով կարևոր է Վրաստանի աջակցությունը միջնորդության միջազգային մանդատ ունեցող միակ ձևաչափի Մինսկի խմբի համանախագահության ջանքերին ուղղված հիմնահարցի բացառապես խաղաղ հանգուցալուծմանը»,- նման տեսակետ հայտնեց Նալբանդյանը:
«Հարց է, թե ԱՄՆ-ի համար արդյոք Ղարաբաղի հարցն առաջնահերթությո՞ւն է, թե՞ ոչ։ Եթե առաջնահերթություն է, կարող ենք սպասել նախաձեռնություն, եթե՝ ոչ, ապա չպետք է սպասել կարևոր քայլ»,- ասում է Ֆրանսիայի Ռազմավարական հետազոտությունների հիմնադրամի փորձագետ, քաղաքագետ Կայծ Մինասյանը։
Մեզ հետ զրույցում Վրաստանի ԱԳ նախկին նախարար Իրակլի Մենագարիշվիլին նշեց, որ Հայաստանն ու Վրաստանը պետք է քննարկեն էներգետիկ նախագծերն Իրանի հետ:
«Մենք ևս այդ հարցը բարձրացրել ենք: Սակայն այս պահին դեռ որևէ հստակ պատասխան չենք ստացել: Այս պահին չունենք ահազանգեր կորած անձանց մասին և չենք կարող անուն-ազգանունը ներկայացնելով պարզել կա նման անունով տուժած կամ զոհ, իսկ ամբողջական ցուցակները դեռ պարզ չեն, որպեսզի մեզ հստակ պատասխանեն: Ուստի այս հարցով դեռ զբաղվում ենք»:
«Խոսակցություններ կային, որ Բելգիայի մայրաքաղաքի օդանավակայանի և մետրոյի պայթյուններից հետո մեկ հայ երիտասարդ է կորել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց «Եվրոպայի Հայ դատի հանձնախմբի» լրատվության և հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու Պետո Դեմիրճյանը՝ անդրադառնալով հայ համայնքում տիրող տրամադրություններին ու երիտասարդին գտնելու համար ձեռնարկվող միջոցներին:
«Աշխարհաքաղաքական իրավիճակը չափազանց բարդ է Բաքվի համար, և նրանք փորձում են ինչ-որ կերպ դուրս գալ իրավիճակից։ Թուրքիան և Ադրբեջանը, որոնք դեռ վերջերս մտածում էին, որ պատմական քամու տակ են ընկել, համոզվեցին, որ դա այդպես չէ, նրանք այսօր ծեծված և ընկճված վիճակում են՝ հազիվ պահպանելով իրենց իշխանությունները»։
«168 Ժամի» զրուցակիցն է «Ջեյմսթաուն» հիմնադրամի սյունակագիր, միջազգայնագետ Արմեն Գրիգորյանը:
«Բելգիայի մայրաքաղաքի օդանավակայանում և մետրոյում իրականացված ողբերգական պայթյուններից հետո Բրյուսելում ՀՀ դեսպանատունը կապի մեջ է երկրի բոլոր պատկան մարմինների հետ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում վստահեցրեց դեսպանատան խորհրդականը, ով նաև տեղեկացրեց, որ դրությունը լարված է, և դեսպանն այս պահին չի կարողանա զրուցել 168.am-ի հետ:
168.am-ի զրուցակիցն է Ժնևի CIMERA կենտրոնի ներկայացուցիչ, քաղաքական վերլուծաբան, արևելագետ Վիգեն Չետերյանը:
«Ադրբեջանը փորձում է «դուրս թռչել այրվող գնացքից», և պատահական չէ, որ Բաքուն առաջինն աջակցեց Կասպրչիկի նախաձեռնությանը: Ադրբեջանը հասկանում է, որ այս ամենից կերոսինի հոտ է գալիս, իրավիճակը կտրուկ կերպով փոխվում է ընդդեմ Ադրբեջանի, Թուրքիան անսպասելիորեն անդունդն է գլորվում, Ադրբեջանը հայտնվել է Ռուսաստանի, Իրանի և խորտակվող Թուրքիայի միջև»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին է ասել ռուս վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը
Այսօր կարելի է վստահությամբ պնդել, որ նոյեմբերի 8-ին կայանալիք ԱՄՆ նախագահական ընտրապայքարն ընթանալու է դեմոկրատ Հիլարի Քլինթոնի և հանրապետական Դոնալդ Թրամփի միջև, քանի որ այս թեկնածուների դիրքերն այլևս դուրս են մրցակցությունից, և հետագա ներկուսակցական պայքարն արդեն միայն ընթացակարգի հարց է:
«Համանախագահները, մասնավորապես ԱՄՆ ջանքերը ցույց են տալիս, որ կա հակամարտությունը կարգավորելու ցանկություն, սակայն կարգավորման ճանապարհների ընկալումները բոլոր կողմերի և միջնորդների մոտ տարբեր են, ինչն էլ անհնար է դարձնում կարգավորումը»,- նկատեց Ռարը։
«Միջնորդական ձևաչափի փոփոխման անհրաժեշտություն չկա։ Կա հակամարտության կարգավորման հարցում միջազգային միջնորդների մոտեցումների փոփոխման և լիարժեք, եռակողմ բանակցային ձևաչափի վերականգնման, այսինքն` ԼՂՀ պաշտոնական ներկայացուցիչների մասնակցությամբ ձևաչափի, անհրաժեշտություն»։
«Կարծում եմ, որ գազային բանակցությունները Հայաստանի համար դրական հետևանքներ կունենան, քանի որ գազի գինն էլ ավելի կնվազի Հայաստանի համար` պայմանավորված նավթի գներով: Իմ հաշվարկներով՝ այդ իջեցումը կկազմի մոտավորապես 15-20%, հաշվի առնելով նավթի գների անկումը»,- նշեց Սիմոնովը:
«Ռուսաստանը շարունակելու է պահպանել ուժերի հավասարակշռությունը Հարավային Կովկասում, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև։ ՌԴ քաղաքականության հիմքն այս տարածաշրջանում դա է, որից բխում են մյուս քայլերը։ Անպայման չէ նույն զենքը, բայց ՌԴ-ն պահպանում է պարիտետը և երկու կողմերին համարժեք զինամթերք է վաճառում»։
«Հայաստանի իշխանությունների ռազմավարական նպատակը պետք է լինի երկրի զարգացման և պաշտպանունակության ապահովման խնդիրը, իսկ այդ խնդրի կարևորագույն բաղադրյալն այն է, որ ոչ մեկին չպետք է թույլ տրվի՝ մեր կենսական շահերը անտեսելու և ոտնահարելու միջոցով՝ անխափան առաջ մղել սեփական շահերը»:
«168 Ժամի» հետ զրույցում գերմանացի վերլուծաբան Ուվե Հալբախը հիշեցրեց Գերմանիայի ԱԳ նախարար Ֆրանկ Վալտեր Շտայնմայերի տարեսկզբյան խոսքերն այն մասին, որ Գերմանիան ցանկանում է իր նախագահությամբ դրական դերակատարություն ունենալ ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման հարցում։
«Երբ Հայաստանը զորակցում է ռուսական գործողություններին, դրանք ոչ միայն ռադիկալ ուժերի դեմ են, այլև Թուրքիայի կողմից ֆինանսավորվող, ուստի, բնականաբար, Հայաստանը դեմ պետք է լինի այդ քաղաքականությանը»:
Թեև այցի մանրամասները մնացին գաղտնիության բավականին լայն քողի ետևում, նախագահներն իրենց արարողակարգային ելույթներում որոշ ուշագրավ հայտարարություններ արեցին։
«ԻՊ-ը ոչնչացնում է մարդկանց, համաշխարհային մշակութային ժառանգության օբյեկտները և փորձում է իրեն վերագրել կրոններից մեկը` Իսլամը, այնինչ Իսլամի հետ որևէ առնչություն չունի: Այս հարցերն էին այսօր մեր ուշադրության կենտրոնում: Ստեղծվել է բավարար նորմատիվային բազա ՀԱՊԿ գործունեության համար՝ ընդդեմ ահաբեկչական և ծայրահեղական սպառնալիքների, այսօր մենք մանրամասն տեղեկատվություն լսեցինք այդ մասին ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի կողմից՝ այն միջոցների մասին, որոնք կան ՀԱՊԿ տրամադրության տակ»,- ասաց Նարիշկինը:
«Նա, իհարկե, կովկասյան տարածաշրջանի մասնագետ չէ, ուստի հասկանալի է, որ սա ինչ-որ մեկին անհրաժեշտ էր, և այդ տեղեկատվությունը, եթե համապատասխանում է իրականությանը, նրան փոխանցվել է ինչ-ինչ նպատակներով: Իսկ ո՞վ կարող է դա լինել, այլ հարց է»:
«Սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում նախագահի պաշտոնը ոչ մի իմաստ չունի, նույնիսկ վարչապետի, ԱԺ նախագահի` ևս։ Միակ պաշտոնը, որն իմաստ ունի Հայաստանի նոր իշխանական համակարգում, կուսակցության ղեկավարի պաշտոնն է, իսկ դա մեկն է»։
«Ես նույնիսկ կարող եմ ասել, որ Մոսկվայում վստահություն կա այն ամենի նկատմամբ, ինչն այս դեպքում անում է Սերժ Սարգսյանը: Երկրորդ` Դաշնակցության հետ կոալիցիան նորություն չէ, քանի որ այն ժամանակ առ ժամանակ նորացվում է, և դրանում որևէ նորություն չկա»:
«Ռուսաստանի ներկայիս քաղաքականությունը տարբեր տարածաշրջաններում հենց այդպիսի որակներ ունի, ուստի պետք է խուսափել էլ ավելի մեծ կախվածությունից»,- ընդգծեց Մենագարիշվիլին:
«ԵՄ-ն պետք է պահանջներ դնի, չպետք է լինեն սոսկ հռչակագրային խոսքեր, այլև մշակվեն մեխանիզմներ, որովհետև բոլորս հասկանում ենք, որ բառացիորեն ամբողջ բանակցությունների բովանդակությունը չի կարող ներկայացվել հանրությանը, բայց ամեն դեպքում՝ հիմնական և կարևոր սկզբունքային ուղերձները բանակցությունների վերաբերյալ պետք է հասնեն ՀՀ յուրաքանչյուր քաղաքացու»:
«Վստահաբար կարելի է ասել, որ տեղում մարտնչող Թուրքիայի իրավապահ ուժերի աջակցության դեպքում դա հնարավոր կլիներ անել, սակայն չկա այդ աջակցությունը, այդ ուժերն այսօր ևս անվերահսկելի են»,- ասաց Էստուկյանը` շարունակելով, որ այս դեպքում հարկ է սպասել:
«Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը սահմանափակող գործոնները շատ են»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արևելյան Եվրոպայի հետազոտությունների կենտրոնի (Վիլնյուս) Քաղաքական վերլուծության և ուսումնասիրության բաժնի ներկայացուցիչ, հեղինակավոր եվրոպացի վերլուծաբան Լինաս Կոժալան:
Փետրվարից մեծ թափ առած Ադրբեջան-Ռուսաստան բարձր մակարդակի բանակցությունները դեռ շարունակվում են։ Փետրվարի 25-ին և 27-ին Պուտին-Ալիև հեռախոսազրույցներին հաջորդեցին ՌԴ բարձրաստիճան պաշտոնյաների այցերն Ադրբեջան։
«Մոգերինիի այցը Երևան, ընդհանուր առմամբ, դրական ուղերձներով ուղեկցվեց»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Միջազգային հարաբերությունների լեհական ինստիտուտի (Վարշավա) քաղաքական փորձագետ Կոնրադ Զաշտովտը՝ անդրադառնալով ԵՄ բարձր ներկայացուցիչ, Եվրոպական հանձնաժողովի փոխնախագահ Ֆեդերիկա Մոգերինիի պաշտոնական այցին Երևան ու Հայաստան-ԵՄ բանակցություններին։
