Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարած «Խաղաղության խաչմերուկ» ծրագիրն անիրատեսական է հատկապես այն դեպքում, որ Հայաստանի այս իշխանությունը գնում է դառնալու Թուրքիայի և Ադրբեջանի սատելիտը։ Նման զարգացումների դեպքում է, որ կարևոր է հասկանալ, թե այդ «Խաղաղության խաչմերուկ» ասվածին ինչպե՞ս են հասնելու, երբ մեր տարածաշրջանում կան այլ կոմունիկացիոն նախագծեր։
«Խաղաղության աղավնի՞ է ուզում դառնալ, քավ լիցի, կարող է այդպիսին դառնալ, բայց ամեն ինչ հանձնելով»,- ասաց Գասպարյանը՝ ընդգծելով՝ առաջնայինը Հայաստանի պետականությունը պահպանելն ու Արցախի հարցը չփակելն է, ինչը, սակայն, չի անում օրվա իշխանությունը, որն իրեն դրել է Ռեմբոյի տեղ և փորձում է գնալ աշխարհաքաղաքական վեկտորի փոփոխության՝ չգիտակցելով դրա ծանր հետևանքները Հայաստանի համար։
ԵԽ Խորհրդարանական վեհաժողովը հոկտեմբերի 12-ին ընդունեց «Հումանիտար իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում» բանաձևը։ ԵԽԽՎ-ն այս բանաձևով դատապարտեց 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Արցախի դեմ Ադրբեջանի ռազմական գործողությունները և արձանագրեց, որ Արցախի ամբողջ բնակչությունը լքել է իր հայրենիքը ֆիզիկական ոչնչացման վտանգի և Ադրբեջանի կառավարության երկար տարիներ իրականացրած հայատյաց քաղաքականության պատճառով։ ԵԽԽՎ-ն նաև Ադրբեջանին կոչ արեց ազատ արձակել Արցախի բոլոր կալանավորված ներկայացուցիչներին և Ադրբեջանում պահվող բոլոր հայ ռազմագերիներին։
Ռուսաստանի փոխարտգործնախարար Միխայիլ Գալուզինն օրերս ՌԲԿ-ին տված հարցազրույցում անդրադարձել է Հարավային Կովկասում տրանսպորտային և տնտեսական կապերի ապաշրջափակմանը՝ խոսելով Ադրբեջանը Նախիջևանի հետ կապող «Մեղրիի երթուղու» մասին:
«Ամոթ է, վիրավորական, որ Իրանը, ԱՄՆ-ը կամ այլ երկիր է խոսում Հայաստանի տարածքային ամբողջականության մասին։ Դա նույնն է, որ ընտանիք ստեղծես, բայց ընտանիքդ պահելու մասին խոսեն հարևաններդ»,- ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը՝ շեշտելով՝ Արցախի և Հայաստանի անվտանգային համակարգերը միմյանց շարունակությունն են, և, եթե փլուզվում է մեկը, դա հանգեցնում է նաև մյուսի փլուզման, հատկապես, որ անվտանգային համակարգը պաշտպանելու համար մեր դիվանագիտությունը որևէ բան չի անում։
Պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանն արցախաադրբեջանական շփման գծում և հայ-ադրբեջանական սահմանին թշնամու կողմից ծանր զինտեխնիկայի կուտակումը պայմանավորում է մի շարք հանգամանքներով։
Ադրբեջանական ագրեսիան Արցախի և Հայաստանի ուղղությամբ կանխատեսելի էր, որովհետևակնհայտ է, որ Ադրբեջանն ունի մաքսիմալիստական նպատակներ՝ հայաթափված Արցախ և իր ազդեցության զրոյական մակարդակում գտնվող Հայաստան, ինչից հետո տարածաշրջանը կվերածվի ադրբեջանաթուրքական գոտու։
Չեմ բացառում, որ Նիկոլ Փաշինյանը շատ էլ լավ հասկանում է Ադրբեջանի նպատակները՝ կապված Հայաստանի հետ, բայց հայ հանրությանը վաճառում է «խաղաղության» մասին խոսույթ, անհոգ ապագա, ուժեղ տնտեսություն։ Սա է վաճառում այն դեպքում, երբ Երասխում ադրբեջանական թիրախավորումը ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանը փորձում է թույլ չտալ Հայաստանի զարգացումը։
«Բանակցություններից հետո թուղթ ընդհանրապես կարող է և չստորագրվել, որովհետև անկախ դրանից, քանի այս իշխանությունն է, ամեն օր թուլանում է Հայաստանը։ Թղթի ստորագրումն ավելի շատ ձեռնտու է Հայաստանի դե ֆակտո իշխանությանը, որովհետև այդ կերպ կբավարարեն իր կադաստրի վկայականի մարմաջը»,- ասաց Էլբակյանը։
ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի նախկին ավագ խորհրդական Ժիրայր Լիպարիտյանը վստահ է՝ հայերն իրենց սխալ թշնամի են նշանակել։
«Թուրքիան հստակ ձևակերպել է իր պահանջը՝ Հայաստանը պետք է Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր կնքի և ճանաչի Արցախը Ադրբեջանի մաս։ Երբ Հայաստանը դա կանի, միայն դրանից հետո նոր Թուրքիան կորոշի՝ հարաբերություններ հաստատե՞լ, թե՞ ոչ, և ինչպիսի՞ հարաբերություններ հաստատել Հայաստանի հետ, ուստի, պետք է արձանագրել՝ ամբողջությամբ կեղծ է այն թեզը, թե Թուրքիայի հետ հարաբերություններ են փորձում հաստատել, որ այդ երկրից եկող վտանգները չեզոքացնեն»,- ասաց թուրքագետը։
Ադրբեջանի իշխանությունն իր առաջ մի շարք նպատակներ է դրել, որոնք վերաբերում են՝ ինչպես Արցախում 850 հազար ադրբեջանցու բնակեցնելուն, այնպես էլ՝ Արցախն Ադրբեջանին ինտեգրելուն, որով էլ կփակվի Արցախի ինքնորոշման իրավունքի հարցն առհավետ։
«Ակնհայտ է մի բան՝ գործ ունենք ոչ թե իրավական, այլ բացառապեսքաղաքական խնդրի հետ։ Ենթադրում եմ, որ իշխանության թիրախը ոչ այնքան Գրիշա Խաչատուրովն է, այլ նրա միջոցով մյուսներին և առաջին հերթին Սեյրան Օհանյանին հասնելը։ Վստահ եմ սակայն, որ Խաչատուրովի հաշվարկով ձախողվելու են»,- ասաց Մինասյանը։
«Կա՞ պատմության մեջ գեթ մեկ դեպք, երբ եվրոպացի մի զինվոր եկել և մեր սահմանն է պաշտպանել։ Եթե Ռուսաստանը համարում եք մեր ոխերիմ թշնամին, իսկ ռուս խաղաղապահներն էլ իրենց գործառույթը չեն կատարում, այդ դեպքում ինչո՞ւ Ադրբեջանը զենքով չի գրավում Ստեփանակերտը, եթե չի գրավում, նշանակում է, որ պետք է Հայաստանն աշխատի այդ երկրի հետ. առաջարկի ռուսական և ադրբեջանական կողմերին կնքել տարածաշրջանային կապուղիների վերաբերյալ պայմանագիր, որով կսահմանվեն այն անցագրային ռեժիմները, որոնցով պետք է գործեն այդ կապուղիները»։
Դեկտեմբերի 24-ին լրանում է Ադրբեջանի կողմից Արցախի շրջափակման 13-րդ օրը. սա մեզ համար ամոթալի վիճակ է. ամոթ է, որ Հայաստանում ապրող 3 միլիոն հայը հանդուրժում է, որ իր արյունակից 120 հազար հայ պատանդ մնա թշնամական բարբարոսական Ադրբեջանին։
Դեկտեմբերի 12-ից Ադրբեջանը, խախտելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ ստանձնած պարտավորությունները, փակել է Արցախը Մայր Հայաստանին կապող միակ՝ Բերձորի միջանցքը՝ շրջափակման մեջ պահելով և հումանիտար աղետի առջև կանգնեցնելով Արցախում ապրող 120 հազար հայի։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ԵՊՀ արևելագիտության դեկան, թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը Իրանի սահմանին մեկնարկած զորավարժությունները համարեց մեծ պատերազմի նախերգանք, մեծ պատերազմի, որի համար Հայաստանը կդառնա թատերաբեմ։
Այսօր 1999 թվականի Հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործության 23-րդ տարելիցն է. ոճրագործություն, որը, եթե չլիներ, չէր կասեցվի անկախությունից հետո Հայաստանի զարգացման մեծ ընթացքը, ինչը բերելու էր նրան, որ Հայաստանը դառնալու էր ինքնիշխան և ժողովրդավար երկիր, իսկ նման երկիրն ակնկալելի էր Հայաստանի թշնամիների համար։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում Արթուր Խաչիկյանը ռուս խաղաղապահներին միջազգային խաղաղապահներով փոխարինելու կողմնակիցներին նաև հիշեցրեց պատմության դառը փորձը, երբ միջազգային խաղաղապահներ տեղակայված երկրներում իրականացվել են ցեղասպանություններ, օրինակ՝ Սոմալիում զոհ է դարձել 500 հազար, Ռուանդայում՝ 800 հազար, Բոսնիա և Հերցեգովինայում՝ 8 հազար, իսկ Դարֆուրում՝ 200 հազար մարդ։
«Հիմա նույնն են անում, շարունակում են հանձնել։ Այս Կառավարությունը մինչև հիմա հանձնում է, որևէ բան հետ չի բերել, ուստի, քանի իրենք են իշխանություն, անհնար է խոսել հնարավորության մասին, թե երբևէ կարող ենք հետ բերել հանձնվող տարածքները, որովհետև նրանց համար կարևորը ոչ թե հայրենիքն է, այլ իրենց իշխանությունը պահելու հարցը»,- ասաց Կարեն Իգիթյանը։
