«Սա օվերտոնի պատուհանի մեծ բացման արձանագրում է։ Այսինքն՝ առաջին անգամ ՀՀ այսօրվա իշխանություն կոչեցյալը և նրա լիդերը ուղղակիորեն հայտարարեցին, որ ռազմավարական դաշնակցությունը ՌԴ հետ մեր անվտանգությանը ոչ թե օգուտ է, այլ՝ վնաս»,- նկատեց նա:
«Ալիևը երբևէ չի թաքցրել, որ նրան Արցախը պետք է՝ առանց հայերի, և, որ նա հայաթափելու է Արցախը: Ըստ էության, Հայաստանի գործող իշխանությունները նույնպես հետապնդում են այդ նպատակը՝ հայաթափել Արցախը և վերջնականապես փակել այդ գլխացավանքն իրենց համար»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը՝ նկատելով, որ Արցախի հարցը լուրջ խնդիր է Հայաստանի գործող իշխանությունների համար՝ ոչ միայն արտաքին քաղաքականության մեջ, այլ նաև՝ երկրի ներսում:
Դեղագործական շուկայում պարբերաբար որոշ դեղերի դեֆիցիտ է նկատվում, իսկ ոլորտի ներկայացուցիչները բացատրում են՝ սա պայմանավորված է կորոնավիրուսով, ապա՝ նաև ռուս-ուկրաինական պատերազմով:
Պատմական գիտությունների թեկնածու, Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Տաթևիկ Հայրապետյանի կարծիքով՝ երբ Ալիևը խոսում է խաղաղության մասին, նկատի ունի՝ խաղաղություն՝ առանց հայերի: «Բաքվի համար խաղաղություն կոչվածը՝ առանց հայերի է, այսինքն՝ երբ ասում է՝ խաղաղություն հաստատենք, ոչ թե հայերի հետ է խաղաղություն հաստատում, այլ՝ առանց հայերի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա: Ալիևն ադրբեջանական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցում հայտարարել […]
«Միացյալ Նահանգների ռազմավարությունը, սկսած 90-ականների սկզբից, եղել է մեր տարածաշրջանում ռուսական ազդեցության կրճատումը՝ սա պլան մինիմումն է, կամ պլան մաքսիմումը՝ Ռուսաստանին ընդհանրապես տարածաշրջանից դուրս մղել»,- «Ինչո՞վ ավարտեցինք և սկսեցինք տարին» թեմայով քննարկման ժամանակ նշեց Ամերիկյան հետազոտությունների հայկական կենտրոնի հիմնադիր Սուրեն Սարգսյանը:
Թուրքիայի մեջլիսի և հակահայ քարոզչության խոսնակ Մուստաֆա Շենթոփը Անթալիայում անցկացվող Ասիական խորհրդարանական վեհաժողովի շրջանակներում Ադրբեջանի խորհրդարանի նախագահի հետ հանդիպմանը հայտարարել է, որ Թուրքիան անշեղորեն պաշտպանել է ու կշարունակի պաշտպանել «Ադրբեջանի արդարացի պայքարը»: Արցախի 30-օրյա շրջափակման ընթացքում սա, սակայն, Թուրքիայի առաջին բացահայտ աջակցությունը չէ Ադրբեջանին:
«Ամեն գիտակից հայ սփյուռքում հասկանում է, որ Լաչինի միջանցքի փակումը ֆեյք է. բնապահպանների և հանքի խնդիրն արդբեջանցիների համար իրենց լկտիությունը ցուցաբերելու հերթական պատրվակն է: Սրա արմատը գնում է մինչև կապիտուլյացիան»,- 168.am-ի հետ զրույցում Արցախի շրջափակմանն արձագանքելով՝ նշեց ՀՅԴ Կանադայի Կենտրոնական Կոմիտեի ներկայացուցիչ, Կանադայի Հայ դատի շրջանային հանձնախմբի նախագահ Մհեր Գարագաշյանը:
«Եթե Թուրքիայի նախագահ Էրդողանին առաջադրել են Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի, ապա արդեն Արցախը Հայաստանին կապող կյանքի ճանապարհն ադրբեջանցի կեղծ բնապահպանների կողմից փակելու մասով լռությունը պարզ է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի «Մերան» պաշտոնաթերթի գլխավոր խմբագիր Զոհրաբ Ըռքոյանը:
«Նրանք ասում են, որ Բերձորի միջանցքի հարցը ռուս-ադրբեջանական պատասխանատվության գոտում է, իրենք էլ թող լուծեն: Այսինքն՝ ՀՀ իշխանությունն իրեն հեռու է պահում դրանից: Եթե դու պաշտոնապես նման դիրքորոշում ես որդեգրում, ապա ի՞նչ իրավունք ունես ասելու՝ գիտեք, եթե չեք կարողանում՝ դիմեք ՄԱԿ: Հայաստանն Արցախի հարցում միջնո՞րդ է Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև, ո՞վ է Հայաստանը, որպես ի՞նչ է հանդես գալիս: Պետք է մի քանի բան ֆիքսել, և այս իշխանության հետ կապված հարցերն ինձ համար այդքանով պարզ են: Արձանագրում համար 1. նրանք հրաժարվել են Արցախից, դա իրենց խնդիրը չեն համարում: Արձանագրում համար 2. Հայաստանն ունի արտաքին քաղաքական վեկտոր փոխելու խնդիր: Նիկոլենք ունեն այդ խնդիրը և լուծում են այն»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Մեզ ձեռնտու է, որպեսզի գոնե այս կարգավիճակով Արցախը պահվի, որովհետև դա մեզ համար սուր վահան է: Ինչպես նկատում եք, Ուկրաինայում ՌԴ վիճակը բարվոք է, իսկ եթե դա չլիներ՝ Թուրքիան արդեն երկրորդ ճակատն էր փորձում բացել Ադրբեջանի ձեռքով, բայց իրենց մոտ ոչ մի բան չի ստացվելու: Կարևոր է՝ արցախահայությունը չպետք է լքի իր հայրենիքը»,- նշեց Գրիգորի Այվազյանը՝ շեշտելով, որ հակամարտությունը այլևս մեր ձեռքում չենք կարող պահել, այն լինելու է արցախա-ադրբեջանական, Ռուսաստան-Ադրբեջան:
168.am-ի արտակարգ թողարկումների Սաթիկ Սեյրանյանի հերթական հյուրը քաղաքագետ, «Քաղաքացիական գիտակցություն» ՀԿ նախագահ Նարեկ Սամսոնյանն է։
«Ադրբեջանում վերջին հարցումները ցույց տվեցին, որ այդ երկրում ՌԴ-ն դիտարկվում է՝ որպես թշնամի պետութուն, իսկ բարեկամ պետություն է համարվում Թուրքիան: Հայաստանում համեմատաբար դեռ պահպանվում է պրոռուսական կողմնորոշումը, սակայն Հայաստանում հարցումներն արձանագրեցին, որ որպես բարեկամ երկիր է ընկալվում Ֆրանսիան, ինչն աբսուրդ է»,- ստեղծված իրավիճակի ենթատեքստերին անդրադառնալով՝ նշեց փորձագետը:
«1920 թվականին Հայաստանը գնաց առճակատման Ռուսաստանի հետ, արդյունքում՝ կորցրեց մեծ տարածքներ, ու թուրքական զորքերը հայտնվեցին Հայաստանում: Հետո եղան Մոսկվայի, ապա Կարսի պայմանագրերը: Հայաստանը 1920թ. սպասում էր Արևմուտքի օգնությանը, Սևրի պայմանագրի իրականացմանը, Վիլսոնի իրավարար վճռին, ինչը չեղավ: Հիմա նույն իրավիճակը մի քիչ այլ ձև կատարվում է այս օրերին»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց պատմաբան Գևորգ Մելքոնյանը:
Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն այն կարծիքին է, որ Արցախում տեղի ունեցած բազմահազարանոց հանրահավաքի թիվ մեկ մեսիջը աշխարհին և բոլոր նրանց, ովքեր Արցախն Ադրբեջանի կազմում են տեսնում, այն էր, որ Արցախը երբեք չի լինելու Ադրբեջանի կազմում:
Դեկտեմբերի 22-ին, ելույթ ունենալով ՀՀ կառավարության հերթական նիստում, Նիկոլ Փաշինյանը քննադատության ենթարկեց Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահներին այն բանի համար, որ նրանք իբր չեն կատարում Լաչինի միջանցքում՝ Հայաստանը չճանաչված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությանը կապող միակ ճանապարհի վրա ապօրինի գործողությունները վերահսկելու և կանխելու իրենց գործառույթները: Ըստ Փաշինյանի՝ Լեռնային Ղարաբաղ և Լաչինի միջանցք, որոնց վարչատարածքային պատկանելությունն Ադրբեջանին Երևանում կարծես թե չեն վիճարկում, անհրաժեշտ է հրավիրել ՄԱԿ-ի կամ ԵԱՀԿ-ի փաստահավաք առաքելություն:
Ադրբեջանագետ Արմինե Ադիբեկյանը կարծում է, որ հարցն ունի բացառապես ուժային լուծում, քանի որ, նրա համոզմամբ՝ միայն արժանի հակահարվածի դեպքում Ադրբեջանը կզսպի իր ախորժակն ու նկրտումները:
Սոցցանցում կարելի է զվարճանալ, հարաբերվել ընկերների հետ, ի վերջո՝ աղջիկ կպցնել։ Բայց երբ դիվանագիտությունն է հասցվում «աղջիկ կպցնելու» մակարդակի, կպցնում են դիմացինները, բայց արդեն պետությանը։
Հարց է առաջանում՝ ինչո՞ւ մենք ճանաչեցինք Ցեղասպանությունը, եթե այսօր լռում ենք, ինչո՞ւ է այդքան շատ խոսվում Ուկրաինայի մասին ու չի խոսվում Հայաստանի մասին։
«Մենք բազմիցս բարձրաձայնել ենք, որ այս իշխանությունների անընդունելի քաղաքականության շնորհիվ ունեցել և շարունակելու ենք ունենալ մարդկային ու տարածքային կորուստներ, մշտապես վտանգված է լինելու արցախահայության խաղաղ ապրելու իրավունքը, կանգնած ենք և շարունակելու ենք կանգնել անվտանգային ու ռազմավարական լուրջ խնդիրների առջև»։
«Արդյո՞ք Հայաստանի իշխանություններն այն իշխանություններն են, որ եթե իրենք ինչ-որ օպերացիայի մասին տեղեկանան, 5 րոպե հետո, ասենք՝ Բրիտանիայի դեսպանատուն համապատասխան զեկուցագիր չեն գրի»:
Հակառակ միջազգային բազմաթիվ կոչերի ու հայտարարությունների՝ արդեն 10 օր է, ինչ Արցախն ամբողջական շրջափակման մեջ է: Ու թեև Հայաստանում շարունակվում են բողոքի ակցիաներով միջազգային տարբեր դերակատարներից պահանջել խնդրի շուտափույթ լուծում, այդուհանդերձ, քաղաքական ու փորձագիտական տարբեր շրջանակներ շեշտում են՝ խնդրի հասցեատերը նախ Հայաստանի իշխանություններն են:
«Մենք վաղուց մոռացել ենք, որ Ադրբեջանը հետխորհրդային երկիր է: Ասում են՝ Ադրբեջանը սուվերեն պետություն է, բլա-բլա-բլա…Ադրբեջանը թուրքական բենզալցակայան է, ոչ թե սուվերեն պետություն: Ովքե՞ր են Ալիևի ուժային բլոկի, բանակի ղեկավարները… Թուրքե՞րը չեն… Ո՞չ… Բա ո՞վ է… Ով ղեկավարում է բանակը, նա էլ հրամաններ է տալիս»,- «Սոլովյով լայվի» ուղիղ եթերում ասել է ռուս գիտնական, արևելագետ, տնտեսագետ, «Մերձավոր Արևելքի ինստիտուտ» գիտակլան կենտրոնի հիմնադիր և նախագահ Եվգենի Սատանովսկին:
168.am լրատվական-վերլուծական կայքը համագործակցություն է սկսում անգլալեզու Groong փոդքասթի հեղինակի հետ։ Արցախում տիրող ճգնաժամի լույսի ներքո, երբ Արցախում 120 հազար հայ շարունակում է շրջափակված մնալ, Groong փոդքասթի համահեղինակ Հովիկ Մանուչարյանը զրուցելու է քաղաքական, տնտեսական, հասարակական գործիչների հետ:
Արցախի հարցում «նշաձողն իջեցնելու» մասին Նիկոլ Փաշինյանն առաջին անգամ հայտարարեց այս տարվա գարնանը։ Հաջորդած 6-7 ամիսների ընթացքում այդ նշաձողն իջեցվեց այնպես ու այնքան, որ Նիկոլ Փաշինյանը հնարավորություն ստացավ միայն Հայաստանի 29.8 հազար քառակուսի մետրի պաշտպանության մասին իր հայտարարությունները ներկայացնել՝ որպես հերոսություն։
Ակնկալում ենք, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը քաղաքական գնահատական կտա տեղի ունեցող գործընթացների վերաբերյալ, նաև կապահովի Լաչինի միջանցքի անարգել շարժը. Կառավարության նիստից հետո ճեպազրույցի ժամանակ նշել է ՀՀ հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանը:
Դեկտեմբերի 12-ից Ադրբեջանը, խախտելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ ստանձնած պարտավորությունները, փակել է Արցախը Մայր Հայաստանին կապող միակ՝ Բերձորի միջանցքը՝ շրջափակման մեջ պահելով և հումանիտար աղետի առջև կանգնեցնելով Արցախում ապրող 120 հազար հայի։
«Ասում է՝ միտինգ եք անում Հրապարակում, գնացեք Ռուսաստանի դեսպանատան դիմաց: Ռուսաստանի դեսպանատունը ստեղ ի՞նչ կապ ունի: Ոնց որ ասես՝ երեխա եմ ուզում ունենամ, ի վիճակի չեմ, ռուսներին դիմեմ: Այ քեզ բան»,- Կառավարության մոտ բողոքի ակցիայի ժամանակ ասաց քաղաքացիներից մեկը՝ խոսքն ուղղելով իշխանական պատգամավորներին:
Ադրբեջանի կողմից Արցախն արտաքին աշխարհի հետ կապող միջանցքը շարունակում է փակ մնալ: Արցախցի և հայաստանցի երիտասարդները ՄԱԿ-ի գրասենյակի, Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի դեսպանատների առջև հանդես եկան հայտարարությամբ` ակնկալելով ստանալ պատշաճ արձագանք:
«ՀՀ, այսպես կոչված, իշխանությունները պարտավոր են քայլեր ձեռնարկել, հրաժարվել իրենց թուրքահպատակ քաղաքականությունից, և ՀՀ-ն պետք է ստանձնի Արցախի անվտանգության և ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի իրացման հանձնառությունը»:
Ադրբեջանի կողմից Արցախն արտաքին աշխարհի հետ կապող միջանցքը շարունակում է փակ մնալ: Արցախցի և հայաստանցի երիտասարդները ՄԱԿ-ի գրասենյակի, Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի դեսպանատների առջև հանդես եկան հայտարարությամբ:
