«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
Հատուկ ռազմական գործողության մեկնարկից հետո Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության առանձնահատկություններից մեկը դարձել է Անկարայի աստիճանական նահանջը հակաարևմտյան հռետորաբանությունից և հակաարևմտյան գործողություններից։ Դա հատկապես նկատելի էր 2023-ի նախագահական և խորհրդարանական ընտրություններից հետո։ 2024-ին այդ միտումը շարունակվել է, ինչի մասին վկայում են թուրք-ֆրանսիական հարաբերությունները։ Նոյեմբերի 7-ին Բուդապեշտում եվրոպական քաղաքական ընկերակցության գագաթնաժողովի շրջանակներում բանակցություններ են տեղի ունեցել Էրդողանի և Մակրոնի միջև:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղտեխնոլոգ, «ՎԵՏՕ» նախաձեռնության և հակասորոսական շարժման ղեկավար, քաղբանտարկյալ Նարեկ Մալյանն է։
ՀՀ-ում տեղակայված ԵՄ դիտորդական առաքելության ճակատագիրն այս տարեվերջին նրանց տեղակայման ժամկետի ավարտից հետո դեռ պարզ չէ։ Եվրամիության դեսպան Վասիլիս Մարագոսը, պատասխանելով «Ազատության» հարցին, ասել է՝ դեռ վերջնական որոշում չկա։
Վաշինգտոնն ու Լոնդոնը համառորեն Հայաստանին մղում են ազգային ինքնասպանության՝ ստիպելով նրան հրաժարվել սեփական ավանդույթներից, արժեքներից և շահավետ տնտեսական կապերից:
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին արձագանքել է Վրաստանից չվերահսկվող Աբխազիայում ընթացող զարգացումներին։ Նախագահը դատապարտել է Ռուսաստանի գործողությունները, որը «հապճեպ քայլեր է անում անեքսիայի ուղղությամբ»։ Նախագահը համերաշխություն է հայտնել Սոխումիում փաստացիորեն Ռուսաստանի դեմ տեղի ունեցած բողոքի ակցիային։
Սերժ Սարգսյանը ՀՀ ինքնիշխանության համար պայքարող վերջին ղեկավարն էր, իսկ Նիկոլը՝ Հայաստանի վիլայեթացման սիմվոլը։
Զավեշտ են ընդդիմությանն ուղղված այդ ձևակերպումները, երբ 2020-ի նոյեմբերի 9-ից հետո իշխանափոխությունը կանխելու համար նրանք պարբերաբար Մոսկվայից մարդ են բերել մեզ վրա (օրինակ, «Իմ քայլը» դաշինքի 2020 թվականի նոյեմբերի 12-ի գիշերային, ափալ-թափալ հայտարարությունը)։
Աշխարհահռչակ տնտեսագետ, վերլուծաբան Ջեֆրի Սաքսն այսօր հայ հանրային շրջանակների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադառնալով միջուկային գերտերությունների հարաբերություններին՝ նկատեց, որ նրանց համար պետք է գործի կանոն՝ մի՛ կանգնիր մյուս գերտերության պոչին, մի՛ անհանգստացրու, հեռավորություն պահիր, խելամիտ եղիր։ Ըստ նրա՝ ԱՄՆ-ը սա բոլորովին չի հասկանում։
«44-օրյա պատերազմի ժամանակ ինչո՞ւ թույլ չեն տվել ռուսական զորքը գործի, քաղաքականությունը, որն այս իշխանությունն է վարել՝ բերել հանգեցրել է սրան, որ ռուսական կողմը պահպանի չեզոքություն։ Դրա համար Ռուսաստանը հիմա այս հարցերում շատ «դելիկատ» է։ Այո, ՀԱՊԿ-ում կան թերություններ, ինչպես շատ կառույցներում, բայց առանց այդ կառույցի Հայաստանն ամբողջովին մնում է միայնակ, իսկ Ադրբեջանի ու Թուրքիայի հետ որևէ դաշինքի ստորագրում նշանակում է՝ ՀՀ պետականության դե ֆակտո վերացում։ Ադրբեջանը խորամանկ է, Փաշինյանին ասում է, որ կարող են պայմանագիր ստորագրել ու խաղաղ ապրել, բայց դրան հավատում է միայն Փաշինյանը, նրանից բացի, որևէ մեկը չի հավատում»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
«Նա ասում է՝ քանդում եմ պատմական Հայաստանը, այն արժեհամակարգը, որի վրա հիմնված է պատմական Հայաստանը։ Իսկ իրականում Փաշինյանը քանդում է իրական Հայաստանը, որովհետև այն Հայաստանը, որը կարող է հետաքրքրություն առաջացնել աշխարհում, հիմնված է հենց այն արժեհամակարգերի ու իդեոլոգիայի վրա, այդ թվում` պատմական Հայաստանի, որը գոյություն ուներ և որը, ի վերջո, ներառված է հռչակագրում՝ Ցեղասպանություն, Արցախ, վերամիավորման գաղափարախոսություն, Անկախ Հայաստան, կրոն․․․»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ, «Միասին» շարժման համանախագահ, պրոֆեսոր Հրանտ Բագրատյանն է։
Եվրամիության երկրների կշիռը հայկական արտահանման մեջ 5 անգամ ավելի փոքր է, քան միայն Ռուսաստանինը։ Ու դա անգամ այն պարագայում, երբ այս տարի Ռուսաստանի բաժինն ավելի քան կիսով չափ կրճատվել է։
«Ադրբեջանն էլ գիտի՝ ինչ անի՝ անպատիժ է մնալու, որովհետև Հայաստանի իշխանությունը միայն խոսելու է»,- ասաց Տիգրան Աբրահամյանը՝ ընդգծելով՝ ՀՀ այս իշխանության նման որակի քաղաքականության հետևանքով հանձնումները հասնելու են Հայաստանի այլ մարզերին։
44-օրյա պատերազմից հետո ստեղծված անվտանգային իրավիճակում, 2021-2022 թվականներին Ադրբեջանի կողմից ՀՀ ինքնիշխան տարածքների օկուպացիայից հետո Նիկոլ Փաշինյանը չի կարողացել հասնել զորքի հայելային կսմ երկկողմանի հետքաշման (միակողմանի հետքաշում եղել է իր իսկ միանձնյա որոշմամբ և եռակողմ հայտարարության առաջին կետի խախտմամբ), ռազմական և քաղաքական ճանապարհով օկուպացված տարածքների վերադարձման կամ ՀՀ ինքնիշխան տարածքից Ադրբեջանի զորքի հեռացման:
Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին ուշագրավ հարցազրույց է տվել ամերիկան հեղինակավոր New York Times-ին։ Ամերիկյան պարբերականն էլ իր հերթին՝ ոչ պակաս ուշագրավ հոդված է պատրաստել ռեգիոնալ ճանապարհների ապաշրջափակման, մասնավորապես՝ այդ հարցում Սյունիքի կարևորության, Ռուսաստան-Իրան-ԵՄ-ԱՄՆ շահերի մասին՝ այս հարցում փորձելով իրար մոտեցնել Իրանի ու Արևմուտքի շահերը։
Օտարների կոշիկ լիզելուց խոսող Փաշինյանն իշխանության գալու առաջին իսկ օրերից Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը հանձնել է այլոց, նախ՝ Արևմուտքին և Ռուսաստանին, հիմա արդեն՝ Թուրքիային։
Նրա խոսքով՝ չի կարելի թերագնահատել՝ ինչպես համաձայնագրի, այնպես էլ՝ անձամբ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի դերը, ով զգալի ջանքեր է կիրառել պայմանավորվածությունների կատարման համար։
ՄԱԿ-ի կլիմայի փոփոխությունների՝ COP29 գագաթնաժողովը մեկնարկեց առանց հայկական կողմի ներկայության, բայց Ալիևն իր ելույթներում հիշեց Հայաստանի ու զավթված Արցախի մասին՝ նոր ագրեսիվ հռետորաբանությամբ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն էներգետիկայի հարցերով ՄԱԿ-ի ազգային փորձագետ Արա Մարջանյանն է։
Աբխազիայում երկրորդ օրն է՝ շարունակվում են բողոքի ակցիաները, լարվածությունն աճեց հատկապես հինգ ընդդիմադիրների կալանավորումից հետո։ EuroNews-ի փոխանցմամբ, կալանավորումից հետո մարդիկ սկսել են հավաքվել Սուխումի Անվտանգության ծառայության շտաբի մոտ, և այնտեղ բախումներ են տեղի ունեցել։
«Վալդայ» դիսկուսիոն ակումբի ամենամյա նիստի ելույթում ՌԴ նախագահ Պուտինը մի շարք ուշագրավ աշխարհաքաղաքական հայտարարություններ արեց։ Սակայն ՀՀ-ի, հայ ժողովրդի և արցախահայության դիտանկյունից ուշագրավ էր նրա հայտարարությունը Ղրիմի և Նովոռոսիայի բնակիչների իրավունքների մասին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, ԱՄՆ Լիհայի համալսարանի պրոֆեսոր Արման Գրիգորյանն է։
«Դժվար է լինելու այդ հակառուսականության ալիքը մարել։ Այս քաղաքականությունը տանում է կործանման. հնարավոր է՝ ցնցումներից դուրս չգանք, հատկապես, որ պարզագույն ուսումնասիրություն անգամ չի արվում, թե ի՞նչ է կատարվում այդ մեծ դաշտում։
«Նա ասում էր՝ մենք հպարտանում ենք, որ փակում ենք Թուրքիայի ճանապարհը դեպի թուրքական աշխարհ, և այդ պատճառով նրանց հետ պատերազմի մեջ ենք, ու հարցնում էր՝ ինչո՞ւ ենք դա անում, եկեք դա չանենք, ճանապարհ տանք, թող գնան։ Քսան և ավելի տարի առաջ իրենք այս մասին ուղիղ գրում էին։ Մենք տեսնում ենք, որ նրանք եկան իշխանության, և այն, ինչ ասում էին, իրականացավ։ Դրա համար դժվար է պնդել, թե սա զուգադիպություն էր, չգիտեին, այսպես ստացվեց, և այլն»:
«Հայաստանում տիրող հակառուսականությունն իրականացվում է «պետպատվերի» շրջանակներում։ Այդ պատվերի դրսի տերերը վերջերս փաստացի անընդմեջ պարտություններ են կրում. Մոլդովայում նախագահը վերընտրվեց դրսի քվեարկողների շնորհիվ, Վրաստանում ո՛չ իշխանությունը փոխվեց, ո՛չ էլ հետընտրական թեժացումը ստացվեց։ Ի դեպ, գուցե նույն Միացյալ Նահանգներում Թրամփը հաղթեց նաև ա՞յդ պատճառով։ Ժամանակն է, որ այդ պսևդոլիբերալները պարտվեն նաև Հայաստանում, և սա ասում եմ անկախ հայ-ռուսական հարաբերություններից։
Մինչ Վրաստանում և Միացյալ Նահանգներում ընտրական գործընթացները կմեկնարկեին, քաղաքագիտական ու փորձագիտական դաշտում պնդում էին՝ դրանք տոտալ ազդեցություն են ունենալու նաև Հայաստանի քաղաքական իրողությունների վրա։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայ ազգային կոնգրես» կուսակցության փոխնագահ Լևոն Զուրաբյանն է։
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում տեղի ունեցած նախագահական ընտրությունների արդյունքում ԱՄՆ 47-րդ նախագահ ընտրվեց Հանրապետական, ԱՄՆ 45-րդ նախագահ Դոնալդ Թրամփը։
ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում Դոնալդ Թրամփի հաղթանակն էական փոփոխություններ է մտցնելու համաշխարհային քաղաքականության, տաք և սառը հակամարտությունների շարունակության, գերտերությունների ազդեցության տիրույթների վերաբաժանման գործընթացներում։ Դրանք անխուսափելիորեն ազդելու են նաև մեր տարածաշրջանի, Հայաստանի անվտանգային միջավայրի, Արցախի հարցի և մեզ համար կենսականորեն կարևոր այլ խնդիրների վրա։