«Ադրբեջանը երբեք որևէ փաստաթուղթ չի ստորագրելու և երբեք չի հրաժարվելու իր դրած որևէ նպատակից, սա այդպես էլ հայկական կողմում չհասկացա՞ն։ Ադրբեջանը տարբեր մանիպուլյացիաներով իր խաղն է առաջ տանում՝ ցանկություն չունենալով որևէ բան ստորագրել։ Ադրբեջանն ասել է՝ Սյունիքն էլ եմ տանելու, Սևանի կեսն էլ, դրա համար այժմ ինչո՞ւ պետք է ինչ-որ բան ստորագրի»։
168.am-ի հետ զրույցում «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Շիրազ Խաչատրյանը նշեց, որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան տարբեր միջազգային հարթակներում միշտ են խոսել «Զանգեզուրի միջանցքի» հատուկ ռեժիմով կարգավիճակի մասին, այլ հարց է՝ ադրբեջանական կողմը կարո՞ղ է լիովին ազդել հայ-թուրքական քննարկումների, որոշումների վրա, թե՞ ոչ։
«Ադրբեջանի ահաբեկչական ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը գիտակցում է, որ մարդկության դեմ հանցագործություն կատարելը չի կարող չհանգեցնել պատասխանատվության: Սրան զուգահեռ՝ COP29-ին ընդառաջ Ադրբեջանի ղեկավարությունը ջանում է «մարդասեր» ձևանալ և փորձել խաղալ այն խաղը, որը իրենց թույլ կտա որպես քաղաքական մեծ թատերաբեմում դեռևս որոշ ժամանակ պատասխանատվության չենթարկված և բռնապետության անունը կրող երկիր հանդես չգալ»:
ՀՀ արտգործնախարարությունը երեկ արձագանքել է Ալիևի հատուկ ներկայացուցիչ Էլչին Ամիրբեգովի այն հայտարարությանը, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը փոխադարձ համաձայնությամբ որոշել են հանել, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին կետը երկու երկրների միջև խաղաղության համաձայնագրի նախագծից և տեղափոխել քննարկումն ավելի ուշ փուլ։
Կովկասագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Կարեն Իգիթյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում անդրադառնալով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրման հնարավորությանը, նշեց, որ Բաքվից հստակ ժամկետներ են նշվել:
«Հետ-առաջ՝ էլի պատերազմ լինելու է, խաղաղություն չի լինելու։ Էդ գյուղերը, որ տվեցին իրեն, էլի է պահանջելու, ու քանի որ նա եկել է մեր տերիտորիան՝ մեզ պիտի խփի։ Այս ղեկավարությունը ճիշտ չի. Հեն ա, թող Հայաստանը տան՝ պրծնեն»։
«Ես պատգամավոր եմ, ով ծանոթացել է Ադրբեջանի հետ քննարկվող փաստաթղթի մի քանի տարբերակի: Բազմիցս զգուշացրել ենք, թե ինչ նախապայմաններով է տեղի ունենում գործընթացը, խոսել ենք նաև այն մասին, որ Ադրբեջանը նոր տարածքային պահանջներ ունի, պահանջում է, որպեսզի Արցախի հարցը փակենք, Ադրբեջանն ուզում է այստեղ բնակեցնել տասնյակ-հազարավոր ադրբեջանցիների, բայց անգամ հիմա Ալիևն այնպիսի պահանջներ է հրապարակայնացնում, որ մենք, որ ծանոթ էինք այդ փաստաթղթին, մենք անգամ այդ պահանջներից տեղյակ չէինք»:
«1988 թվականին, երբ Արցախյան շարժումը սկսվեց, այն պետք է տեղի ունենար Արցախում առհասարակ և պահանջը լիներ ոչ թե ՀՀ-ին վերամիավորվելը, այլ՝ որպես անկախ պետականություն ունեցող երկիր։ Այդ դեպքում կոնֆլիկտը չէր տեղափովի ՀՀ դաշտ, և Հայաստանն ավելի շատ կարող էր օգնել Արցախին։ Իսկ այս պարագայում սրանից Ադրբեջանը շահեց՝ խնդրին տալով հայ-ադրբեջանական կոնֆլիկտ»,- եզրափակեց Նուբար Չալըմյանը։
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովն այն կարծիքին է, որ հայկական ազգային պետականության փշրանքները պահելու համար Հայաստանը պետք է կատարի 2 քայլ: Մինչ այդ քայլերը ներկայացնելը 168.am-ի հետ զրույցում նա առաջարկեց վերհիշել, թե ինչ վիճակում էր Հայաստանն անգամ նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի ստորագրումից հետո, և հետո ինչ վիճակում հայտնվեց, և որոնք էին պատճառները:
«Պատերազմ, այսպես թե այնպես, լինելու է, այլ հարց է, թե ինչպես ես մտնելու այդ պատերազմի մեջ, ինչ դիրքերից: Պատերազմից խուսափելու տարբերակը Հայաստանը լուծարելու տարբերակն է: Պատերազմ լինելու է՝ անկախ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումից: Ադրբեջանին պետք չի այստեղ Հայաստան, պետք չեն այստեղ հայեր: Հիմա հարց՝ եթե այդ պատերազմը լինելու է, մենք ի՞նչ դիրքերով ենք մտնելու այդ պատերազմ՝ մերկ ու անզե՞ն, թե՞ հակառակը՝ զինված և պատրաստված»:
«Ակնհայտ է, որ արևմտյան թևի ներքո տարվող բանակցությունները և հռետորաբանությունը որևէ լավ բանի մասին չեն հուշում: Այնպես չէ, որ ռուսականը երկնքից նվերներ է մեզ ուղարկելու, բայց հարմարավետությունը կապում եմ հենց այդ փաստի հետ, որ Հայաստանն այսօր հայտնվել է խիստ ճնշված վիճակում: Թե ինչու է հայտնվել, ում սկսած զրոյական կետից և ում վարած զիջողական քաղաքականության արդյունքում, բոլորս տեղյակ ենք, բայց Ռուսաստանը՝ որպես գերտերություն, աշխարհաքաղաքական այս մեծ դասավորումներում կարևորելով Հարավային Կովկասի դերը՝ փորձում է փրկօղակ նետել Հայաստանին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Հայաստանի գործող իշխանությունը մերժում է ռուսական որևէ առաջարկ, հայ-ադրբեջանական հարցի կարգավորման համար հարթակի տրամադրումը, փոխարենը՝ Ադրբեջանն արձագանքում է անմիջապես և շատ լավ գիտակցում է աշխարհաքաղաքական գլոբալ զարգացումներում Ռուսաստանի դերակատարումը և առիթը բաց չի թողնում, եթե ոչ՝ Ռուսաստան սիրաշահել, ապա՝ գոնե ցույց տալ, որ շարժվում է Ռուսաստանի հետ նույն ուղով»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Հարությունյանը։
«Վիզաների ազատականացման գործընթացը վաղուց պետք է սկսված լիներ, ոչ թե նոր. 2015 թվականից հետո անընդհատ անդրադարձել ենք դրան: Դա քաղաքական որոշում է, որը հասունանում է, երբ երկիրդ բարեփոխումներ է կատարում, բայց այսօրվա դրությամբ, չգիտեմ՝ բացի ԵՄ-ի հետ ցուցադրական «լավ լինելուց», ուրիշ որևէ բան արե՞լ ենք, թե՞ ոչ: Հիմա ԵՄ-ն չուներ ավելի լավ բան ասելու, թե ոնց պետք է նպաստեր, որպեսզի Արցախը մնար Արցախ, ցեղասպանության չենթարկվեր, էթնիկ զտումներ չլինեին, այսպես ինչ-որ հերթական կոնֆետի նման մեր առջև են շպրտել, որ՝ կմտածենք, կանենք»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Թևան Պողոսյանը:
«Եթե լիներ ԱՄՆ բանակի ներկայացուցիչ, նրան կֆինանսավորեր Պենտագոնը, եթե լիներ Կենտրոնական հետախուզական վարչության ներկայացուցիչ, ապա կֆինանսավորվեր այդ կառույցից։ Ֆինանսավորվում է ԱՄՆ Պետքարտուղարությունից, իսկ Պետքարտուղարությունը մի կառույց է, որն իրականացնում է ԱՄՆ-ի կողմից գրավված պետությունների շահագործումով և կառավարումով»,- ասաց Նահապետյանը՝ շեշտելով, որ արդյունքում մենք ունենալու ենք առճակատումներ ՀԱՊԿ-ի հետ, թեև խորքում ոչ թե Հայաստանի Զինված ուժերի կարողությունների բարձրացում ենք ունենալու, այլ Զինված ուժերին Հայաստանում բողոքի ցույցերի ժամանակ օգտագործելու համար։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ամերիկաբնակ քաղաքագետ, միջազգայնագետ Աղասի Ենոքյանն է։
«Դա այս իշխանության համար ծանր փոխզիջում չէ: Դա Հայաստանի այս իշխանության համար թեթև զիջում է՝ ասելու են, որ տվեցին ոչ թե ռուսին, այլ երրորդ կողմին։ Արևմուտքն արդեն հոգնել է՝ Հայաստանին ասել, որ Արևմուտք գնալու ճանապարհն անցնում է Թուրքիայի դռնով»,- ասաց Արման Աբովյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ Հրանտ Բագրատյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
«Լոնդոնյան հրավերը Հայաստանի արևմտացման հերթական և տրամաբանական փուլն է, որովհետև, այնուամենայնիվ, ՀՀ արևմտացման ճարտարապետները հենց Լոնդոնում են, իսկ տարածաշրջանում այդ ծրագիրն իրականացնողը Թուրքիան է,- 168․am-ի հետ զրույցում Լոնդոնում տեղի ունեցող քաղաքական իրադարձություններին անդրադառնալով՝ նշեց քաղաքագետ Վիգեն Հակոբյանը՝ հիշեցմամբ նաև,- ՀՀ ներկայիս իշխանություններն արևմտյան դրոշի տակ թաքնվելով՝ տանում են, ըստ էության, պրոթուրքական քաղաքականություն, իսկ Թուրքիան անգլիական «կրիատուրա» է։ Մեծ Բրիտանիայի հետաքրքրությունների «պրովոդնիկը» տարածաշրջանում միշտ էլ Թուրքիան է եղել»։
Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում իրար են հաջորդում ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյաների այցերը Հայաստան, որոնց շրջանակներում՝ որպես օրակարգային հարց, քննարկվում է մի փաթեթ՝ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների հաստատում, Խաղաղության պայմանագրի ստորագրում, Հայաստանով՝ Թուրքիան և Ադրբեջանն իրար կապող ճանապարհի գործարկում։
«Ադրբեջանի համար շատ բարենպաստ պայմաններ են, որ այս պարտության սիմվոլներն են իշխանության Հայաստանում: Նրանք նվեր են Ադրբեջանի իշխանություններին: Մենք տեսնում ենք, որ երբ Փաշինյանի դիրքերը թուլանում են, թուրք-ադրբեջանական տանդեմից աջակցություն են հայտնում՝ ընդհուպ ֆիզիկապես անվտանգություն ապահովելու: Մենք տեսնում ենք, որ պարտության սիմվոլ հանդիսացող իշխանություննը՝ հող հանձնելով՝ իրենց պաշտոնավարման ժամկետը երկարացնելով, կարողանում են հասարակությանը քնեցնել և կատարել իրենց սև գործը»:
Հուլիսի 5-ին Հայաստանի Սահմանադրության օրվան նվիրված ուղերձում Հայաստանը ներկայացնող Նիկոլ Փաշինյանն ուղերձ էր հղել, որով կարծես Ադրբեջանի ղեկավարին տալիս է խոստում Հայաստանի Սահմանադրությունը փոխելու վերաբերյալ։
Հայ-ռուսական հարաբերություններում լարվածության հերթական ալիքը բարձրացավ, երբ Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը լրագրողների հետ զրույցում ասաց՝ Ռուսաստանը Լեռնային Ղարաբաղը վերցրել է Հայաստանից և վերադարձրել Ադրբեջանին։
168.am-ի հետ զրույցում Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Գրիգորի Այվազյանն էլ համոզված ասաց, որ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու համար չկա որևէ նպաստավոր պայման, ավելին՝ Ադրբեջանը երբեք այդ թուղթը չի ստորագրելու։
2020 թվականի ողբերգական պատերազմի ավարտից 4 տարի անց Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է «Խաղաղության պայմանագիր» կնքել Ադրբեջանի հետ: Ոչ թե ուղղակի ցանկանում է, այլ դրա համար պատրաստ է և դիմում է բոլոր հնարավոր ու անպատկերացնելի նվաստացումների՝ համաձայնելով կատարել Ադրբեջանի/Թուրքիայի, իրենց շահերի բերումով վերջիններիս պաշտպանող բազմաթիվ այլ երկրների պահանջները։ Բայց հենց ինքը՝ Փաշինյանը, հայտարարում է, որ այդ պայմանագիրը կնքելուց հետո էլ ինքը չի կարող երաշխավորել, որ նոր պատերազմ չի լինի:
168.am-ը Բագրատ Սրբազանից հետաքրքրվեց՝ Տավուշում իշխանությունները կարողացան իրագործել սահմանազատման իրենց նպատակները, արդյո՞ք Սրբազան շարժումը չպետք է վերանայի իր նպատակներն ու մարտահրավերները, ինչին ի պատասխան՝ նա ասաց, որ դա իրենց առանցքային վերլուծության թեման է:
«Հիմա իրավիճակը Թուրքիայի և շատերի կողմից այնպես է գնահատվում, որ բանակցային գործընթացն ընթանում է առաջ, այդ պատճառով էլ Թուրքիան անում է համապատասխան հայտարարություններ։ Նախապայմանը, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը պետք է կնքեն խաղաղության պայմանագիր, և միայն դրանից հետո Թուրքիան պետք է մտածի հարաբերությունների կարգավորման մասին՝ մնում է, սա ակնհայտ է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան, քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը սփյուռքահայ գործարար, համաշխարհային էներգետիկայի և անվտանգության փորձագետ, տնտեսագետ, գրող Վահան Զանոյանն է։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում հայտարարեց, որ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու հնարավորություն կար դեռ նախորդ տարվանից, պարզապես քաղաքական կամք էր պետք Ադրբեջանի կողմից։
