Պաշտպանության նախկին նախարար, ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում խոսելով Ադրբեջանի նախագահի վերջին հայտարարությունների մասին, ասաց, որ իրականում վերջին տարիներին դաշինքում ընդգրկված քաղաքական ուժերի միտքն այսօր հաստատվում է. թուրք-ադրբեջանական տանդեմը հաջողության հասնելով 2020 թվականի պատերազմից հետո, շարունակում է ճնշումների, պարտադրանքի լեզվով խոսել։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանի խոսքով՝ ՀՀ իշխանությունները տարբեր դրվագներում՝ ըստ քաղաքական նպատակահարմարության, փորձում են սեփական ձևով մեկնաբանել իրադարձությւոնների ընթացքը։
«Իրականում սա շտապողականության արդյունք չէ, այստեղ կարևոր մեսիջներ կան: Ոչ միայն թուրքական կողմում որևէ գործողություն չկա արված, այլև Գյումրի-Կարս երկաթգծի բացման ուղղությամբ ոչինչ արված չէ, անգամ տարածքը մաքրված չէ: Այս և այլ փաստեր հիմք են տալիս մտածել, որ հայ-թուրքական սահմանի բացումը բացարձակապես հետաքրքիր չէ թուրքերին: Իրենց ընդամենը պետք է ճանապարհ Սյունիքով, որ Ադրբեջանի հետ կարողանան ունենալ իրենց երազած ուղիղ միջանցքը»։
Հայաստանցիների մեծ մասը համաձայն չէ ՀՀ իշխանությունների վարած՝ զիջումներով «խաղաղության» հասնելու քաղաքականության հետ: Նրանք համոզված են, որ թշնամու հետ խաղաղության լեզվով խոսել չի կարելի: Իսկ խաղաղության, ըստ նրանց, հնարավոր է հասնել միայն զենքով և ուժով:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի դիվանապետ Գերաշնորհ Տեր Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյանն է։
«Ուզում եմ հարցնել, թե որտե՞ղ է կորել Երկրապահը և այս խառնակ իրավիճակում ո՞ր անկյուններում է սպասում ու ինչի՞ է սպասում։ Այժմ պետք է սահմանամերձ շրջաններում քայլեր ձեռնարկեին, թող անեն, բայց ոչ բացահայտ, բայց մենք վստահ լինենք, որ քայլեր ձեռնարկում են։
«Ադրբեջանը Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագիր կստորագրեր, եթե դիտարկեր, որ այն իր անվտանգային համակարգի համար կարևոր է։ Եթե Ադրբեջանը տեսնի, որ Հայաստանը Իրանի ու Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները մերձեցնում է, որ ռազմաքաղաքական տարածաշրջանային նոր դաշինք է ձևավորվել, որ մենք սինխրոնիզացնում ենք մեր բանակները՝ շահագրգռված կլինի ստորագրել խաղաղության պայմանագիրը»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, միջազգայնագետ, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
168.am-ի հետ զրույցում խոսելով Բաքվի բռնապետի ագրեսիայի հերթական չափաբաժնից՝ ադրբեջանագետ Գառնիկ Դավթյանն արձանագրեց, որ Ադրբեջանը, ըստ իր պատկերացումների ու քաղաքականության, Հայաստանի հետ չի էլ ցանկանում խաղաղության պայմանագիր կնքել:
«Ալիևը բացահայտ ասում է, որ իր համար ամենաարդյունավետը երկկողմ բանակցությունն է, Նիկոլ Փաշինյանի հետ տետ-ա-տետը, որի արդյունքում ինքը ստանում է այն, ինչ ցանկանում է: Որովհետև եթե այս պայմանավորվածությունները երաշխավորվեն որևէ երրորդ կողմի մասնակցությամբ՝ կլինի Արևմուտքը թե Ռուսաստանը, Ալիևն ունենալու է որոշակի պարտավորություններ: Իսկ ինքը շատ լավ գիտի, որ Նիկոլի իշխանությունն այն իշխանությունն է, որի առաջ ինքը երբևէ, անգամ ստորագրված փաստաթղթի դեպքում, որևէ պարտավորություն չի ունենալու:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
Ենթադրում եմ, որ հավանաբար հասկացան, որ նույնիսկ Ադրբեջանի այս վերջին ժեստը՝ երկկողմ ձևաչափում գերիների մի մասի փոխանակության հետ կապված, ընդամենը ժեստ էր՝ ՀՀ իշխանություններին բերելու իր դաշտ և համոզելու, որ երկկողմ ձևաչափում կարելի է ավելի արդյունավետ բանակցել»,- տեսակետ հայտնեց քաղաքագետը՝ հիշեցնելով նաև ԱՄՆ-ի վերջին չկայացած հանդիպումից հետո Ադրբեջանի գործադրած ջանքերը՝ Վրաստանին բանակցություններում ներգրավելու հարցում:
ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ Սարգիս Խանդանյանի խոսքով՝ Հայաստանը կողմ է, որպեսզի Ադրբեջանի հետ բանակցություններն արդյունավետություն ունենան։ Եվ այն ողջ տրամաբանությունը, որ բանակցային գործընթացի ընթացքում ձևավորվել են և եղել են համաձայնություններ, արտահայտվեն խաղաղության պայմանագրում, նաև Ադրբեջանը դրանք հրապարակայնորեն վերահաստատի։
Հաշվի առնելով քաղաքական տեսանկյունից իշխանության մոտեցումները՝ 44-օրյա պատերազմի հետ կապված, ոչ կարելի է բացառել, ոչ էլ հաստատել իրադարձությունների նոր ընթացքը, առավելևս՝ դրանում նոր գործոնների ներգրավումը, քանի որ դա քաղաքական որոշակի իրավիճակից է կախված: Բայց եթե խոսում ենք հանրության համար կարևոր կամ իրական պատճառների, հանգամանքների բացահայտումից, ապա այս իշխանության օրոք, բնականաբար, բոլոր հարցերի պատասխանները չենք ստանալու: Այսինքն, դրանց մի մասը քողարկվելու է, մի մասն էլ պատասխանատվության մասով լղոզվելու է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, տնտեսագետ Հրանտ Միքայելյանն է.
««Խաղաղության պայմանագիր»-ն առանց սահմանները ֆիքսելու կնքել՝ նշանակում է սառեցնել խնդիրները, հետաձգել մի ուրիշ պահի, տեղ ենք թողնում, որ իրենք էլի ինչ-որ պրետենզիաներ ներկայացնեն: Իսկ մեր նպատակն այն է, որ հարցը վերջնական լուծվի, համաձայնության պայմանագիր կնքվի, ապրենք, առաջ գնանք, տեսնենք՝ ինչ է լինում հետո»,- ասաց մեր զրուցակիցը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն անվտանգության, ռազմական հարցերով փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է։
«Հայաստանը հայտնվել է դիվանագիտական միայնության, դիվանագիտական լքվածության մեջ. և ԱՄՆ-ը, և ԵՄ-ն, և ՌԴ-ն, բացի հայտարարություններից, որևէ այլ գործուն քայլ չեն անում։ Այս իշխանությունը տապալել է Հայաստանի դիվանագիտությունը, որի հետ ոչ դաշնակիցը, ոչ գործընկերները չեն կարող շփվել սրտացավորեն։ Արցախից հետո հաջորդ թիրախը Սյունիքն է. չկա Սյունիք, չկա Հայաստան»։
Քաղաքագետ Սերգեյ Շաքարյանցի խոսքով՝ ՀՀ իշխանություններն այլևս որևէ դեր չեն խաղում միջազգային հարթակներում՝ սկսած 2018 թվականից, ինչն էլ նշանակում է, որ նրանք պետք է համաձայնեն ադրբեջանական կողմի բարձրացրած բոլոր պահանջներին: Իսկ «որևէ մի «խաղաղության պայմանագիր», ինչ-որ կովկասյան թաթարների կամ թուրքերի հետ» կնքելը, ըստ քաղաքագետի, ի սկզբանե անարդյունք ու անիմաստ է:
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի կարծիքով՝ Հայաստանը կարող է դիտարկել այն գործելաոճը, ըստ որի՝ սահմանների սահմանազատումը կարելի է իրականացնել խաղաղության պայմանագրից զատ, քանի որ ժամանակային առումով այդ գործընթացը կարող է շատ ավելի երկար տևել, նույնիսկ տարիներ։
«Քանի դեռ իր վարկանիշն ադրբեջանական հասարակության մոտ բավականին բարձր է, քանի որ ինքը համարվում է հաղթանակ տարած ղեկավար, մարդ, ով կատարել է իր խոստումները, ինքը հիմա փորձում է արագընթաց, է՛լ ավելի ամրապնդել իր դիրքերը՝ իշխանության աթոռին: Այսպիսով նա հնարավորություն կունենա նաև շարունակելու իր նեոպանթուրանական ու նեոպանօսմանական ծրագիրը, որի կնքահայրը Թուրքիայի նախագահ Էրդողանն է»,- ասաց քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը:
«Այն, որ Հայաստանը ևս միանում է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցներ սահմանող այդ ցուցակի երկարաձգման մասին որոշմանը, հայ-ռուսական հարաբերությունների վրա բացասաբար է անդրադառնալու։ Իհա՛րկե, Ադրբեջանի՝ այդ ցուցակին միանալը ևս Ռուսաստանում կառաջացնի դժգոհություն, պարզապես տարբերությունն այն է, որ Ադրբեջանը Ռուսաստանի օգնության կարիքը չունի, ինչը ունի Հայաստանը։ Միայն, եթե տնտեսությանը նայենք, Ադրբեջանի արտահանումների մեծ մասն անգամ Ռուսաստանի տարածքով չի էլ անցնում, իսկ Հայաստանի տնտեսական շուկան հիմնականում Ռուսաստանն է»,- ասաց Խալաթյանը։
«Այս իշխանության նպատակը մեկն է՝ համակերպվել այս խղճուկ իրավիճակի հետ՝ ցանկացած գնով կառչած մնալով իշխանությունից։ Վստահ եմ՝ դա խաղաղության պայմանագիր չի լինելու, որովհետև Ադրբեջանը որևէ քայլ չի զիջելու, իսկ Հայաստանի այս չարաբաստիկ իշխանությունը, փաստաթղթով ամբողջությամբ հրաժարվելով Արցախին տեր կանգնելու Հայաստանի իրավունքից, Հայաստանը դարձնելու է զրոյական ազդեցությամբ մի երկիր»։
««Խաղաղության խաչմերուկ նախագծի ծրագրի մեջ կան ենթակառուցվածքներ, որոնք արդեն մշակված և իրականացման փուլում են, ինչպիսին է, օրինակ, հյուսիս-հարավ ավտոճանապարհը»,- ՀՀ-ՌԴ միջկառավարական խորհրդի նիստից հետո լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը։
ԱԺ նախկին պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանն իրատեսական չի համարում մինչև տարեվերջ «խաղաղության» պայմանագրի կնքման հավանականությունը՝ այդուհանդերձ արձանագրելով, որ հայկական կողմը հասկանում է՝ դրա ուշացումն ի վնաս ՀՀ ինքնիշխանության է:
Որևէ մեկի հայտարարությամբ չի կարող Լեռնային Ղարաբաղի լուծարվել. Սերժ Սարգսյան
Այսօր Երևանում ընթացող դեպի ծով ելք չունեցող երկրների նախարարական հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը, խոսելով Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու հնարավորությունների և սկզբունքների մասին, հայտարարեց, որ տրանսպորտային ապաշրջափակման մասին համաձայնությունները պետք է տեղի ունենան երկրների սուվերենության, համաձայնության և փոխադարձության համաձայնության հիման վրա։
Այսօր խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցների ժամանակ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանն ասաց, որ մինչև այժմ գաղտնիության թույլտվություն չունի, հետևաբար՝ որևէ բան չի կարող ասել, թե ընդդիմադիր պատգամավորներն ԱԳՆ-ում խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ ադրբեջանական ինչ առաջարկների են ծանոթացել։ Միայն կարող է ասել, որ ադրբեջանական բաց աղբյուրներում էլ խոսում են այդ առաջարկների մասին՝ չթաքցնելով իրենց նկրտումներն ու պահանջները հայկական տարածքների նկատմամբ։
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Վաղարշակ Հակոբյանը վստահեցնում է՝ խաղաղության պայմանագրի շուրջ այսօր Հայաստանն Ադրբեջանի հետ գտնվում է խորը բանակցային պրոցեսում։ Հետևաբար, ՔՊ-ի օրակարգում խաղաղության օրակարգն է ու դրանից բխող քայլերի հաջորդականությունը։
«Ադրբեջանը երբ ցանկանա, կգնա ռազմական էսկալացիայի՝ հաշվի առնելով իշխանությունների այս պարտվողական քաղաքականությունը, Ադրբեջանն աստիճանաբար մեծացնելու է ճնշումը։ Փորձելու են ամեն կողմից հարված հասցնել Հայաստանին, թեպետ Հայաստանից բան էլ չի մնացել, բոլոր բարձունքներում, ռազմավարական ճանապարհների վրա թշնամին է կանգնած։ Նայեք Ադրբեջանի գրաված դիրքերին, ու կտեսնենք, թե ինչ վիճակում ենք։