Իմ երրորդ ուղերձն այն է, որ ես շատ ուժեղ օժանդակում եմ վարչապետ Փաշինյանի «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը: Եթե այդ նախաձեռնությունն իրականացվի, այն կօժանդակի առևտրի և բազմակողմանի հարաբերությունների զարգացմանն ամբողջ Կովկասում»,- ասաց նա՝ շեշտելով՝ ուզում է, որ ԵՄ-ն ֆինանսապես օժանդակի ճանապարհների, երկաթուղու, ճանապարհային անցումների և նման ենթակառուցվածքների կառուցումը:
«Ներքին ինֆորմացիայով գիտենք, որ 2026թ. ընտրություններում իր հաղթանակին Փաշինյանն այդքան էլ չի հավատում, և իր վրա մեծ է ճնշումը՝ մինչև իր հեռանալը փոխել Սահմանադրությունը: Դրա համար 2025թ. լինելու է շատ բուռն, Փաշինյանն ամեն ինչ անելու է, որ պահպանի իր իշխանությունը: Սերժ Սարգսյանն ասում էր, որ իշխանությունը պահում է մարդ, ով կյանքում ավելի կարևոր բան չունի, բացի այդ իշխանությունից: Նիկոլ Փաշինյանն այսօր ապրում է այդ աթոռի համար, իսկ այդ աթոռն իրեն տրված է կատարելու հակահայկական օրակարգը, որը նա փայլուն կերպով անում է»:
Փաշինյանական իշխանությունը, ըստ Ասլանյանի, պաշտոնավարման ընթացքում որևէ առաջընթաց չի կարողացել գրանցել հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում, ավելին՝ սկուտեղի վրա մատուցել է ադրբեջանական կողմին այն, ինչը եղել է նրանց համար 30 տարվա երազանք, հետևապես՝ ՔՊ-ական այս թիմն ու նրա ղեկավարը «մուրազ են Ադրբեջանի համար»։
Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը փաստաթղթի ստորագրումը հետաձգում է ոչ թե այն պատճառով, որ համաձայնեցվածը շատ հայանպաստ է, այլ որովհետև, ըստ էության, ցանկանում է ստանալ միանգամից «երկաթբետոնե» փաստաթուղթ, քանի որ Փաշինյանի նկատմամբ վստահության պակաս կա, և ունի որոշակի վախեր՝ ՀՀ ներքաղաքական հնարավոր զարգացումների հետ կապված։
«Թվում է՝ այլևս թշնամուն զիջելու բան չկա, բայց ոչ՝ կա, Հայաստանն ամբողջությամբ, սա՛ է թշնամու պահանջը։ Ունենք իշխանություն, որի մեջ որևէ ազգային ու հայկական զգացում չկա, հետևաբար՝ այդ իշխանությունը Հայաստանն էլ կտա, հայ ժողովրդին էլ կծախի։ Ես չեմ զարմանա, որ վաղը Փաշինյանը հայտարարի, թե մենք արմատներով ադրբեջանցի ենք արդեն։
«Իհարկե, դրական է, որ Արթուր Հովհաննիսյանն այլևս չի լսում Նիկոլ Փաշինյանին, դա կարող է իր ընդհանուր ինտելեկտուալ զարգացման վրա դրական ազդեցություն թողնել: Նախագծի տեքստը գրվում է Ադրբեջանում, դա էլ են խոստովանել: Նիկոլ Փաշինյանը խոստովանել է, որ երբ հայկական կողմից առաջարկներ են ուղարկվում, ադրբեջանցիները ջնջում են այդ առաջարկները և իրենց հետ են ուղարկում: Այսինքն՝ դեռ չի արձանագրվել մի դեպք, երբ հայկական կողմի մի առաջարկ ընդունված լինի…»:
«Պետք է գիտակցել, որ այս տարածաշրջանում կայուն խաղաղություն չի լինելու. այդ խոսույթը պետք է աղբաման նետել, պետք է ստեղծել այդ կայուն խաղաղությունը՝ ոչ թե խոսելով, այլ ստեղծել մեխանիզմներ, որոնք դա կպարտադրեն Ադրբեջանին: Պետք է համաձայնեցնել մեր քաղաքականությունն այլ երկրների հետ և Հայաստանի կարողությունների բարձրացում իրականացնել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Խաղաղության պայմանագրի տեքստի շուրջ համաձայնության գալու մասին հայտարարելուց հետո՝ մարտի 17-ին, մեկ օրվա ընթացքում Բաքուն տարածեց նույնաբովանդակ երեք հայտարարություն՝ Հայաստանին մեղադրելով ադրբեջանական դիրքերը գնդակոծելու մեջ։
«Մի կողմից՝ թվում է, թե սա դրական է, բայց մյուս կողմից, երբ Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականության դեպքում չկա որևէ երաշխավոր, բնականաբար, այս պայմաններում խոսել այդ փաստաթղթի իրական անվտանգության երաշխիք լինելու մասին՝ ուղղակի ճիշտ չէ»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Աշոտ Մելքոնյանը։
«Ադրբեջանի պահանջներին որևէ սահմանագիծ չկա, այսինքն՝ որքան զիջեն, այնքան պահանջելու է։ Չեմ էլ կարծում, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է ստանձնել որևէ պարտավորություն՝ թեկուզ որևէ թուղթ ստորագրելով»,- ընդգծեց Կարեն Վրթանեսյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում ամերիկահայ հայտնի փաստաբան, «Քերքոնյան & Դաջանի» (Kerkonian Dajani) ընկերության գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ, Արցախի ժողովրդի հավաքական հայրենադարձության և հիմնարար այլ իրավունքների պաշտպանության հանձնախմբի անդամ, Հայ փաստաբանների միության (Armenian Bar Association) ներկայացուցիչ Գառնիկ Քերքոնյանն (Karnig Kerkonian) է։
Որևէ մեկը խաղաղությանը դեմ չէ, մենք պարզապես դեմ ենք փաշինյանական խաղաղությանը. այդպիսի խաղաղություն է հիմա Արցախում. 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում այս մասին ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աննա Գրիգորյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի այն հայտարարությանը, որ Հայաստանի լինելիության միակ երաշխիքը խաղաղությունն է։
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Գագիկ Մինասյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից համաձայնեցված խաղաղության պայմանագրի տեքստը եղել է Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի նկատմամբ ուժի սպառնալիքի կիրառման ներքո:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, սահմանադրագետ Վարդան Պողոսյանն է։
«Մենք պատմության մեջ առաջին ազգն ենք դառնում, որն իր 1.5 մլն նահատակների հիշատակը վաճառում է, որպեսզի լինի առևտուր, փոր և գրպան: Այսպիսի բան պատմության մեջ չի եղել»:
«Օրվա իշխանությունը գնալու է այն նույն ճանապարհով, որով արդեն 7 տարի գնում է՝ զիջողական ճանապարհով։ Ադրբեջանն ու Թուրքիան ներկայացնում են պահանջներ, ՀՀ իշխանությունը սկզբում հայտարարում է, թե չի անելու, հետո ձևափոխում է ու կատարում։ Եթե չանի, Ալիևը հարվածելու է, իսկ Փաշինյանը դուրս է գալու կրկին հայտարարի, թե՝ ժողովուրդ ջան, պետք է անենք, հակառակ դեպքում պատերազմ կլինի»,- նշեց Կ. Իգիթյանը։
Թող Ադրբեջանին հստակ ասեն՝ գույքագրի ու ներկայացնի իր հստակ պահանջները, որպեսզի Հայաստանը կողմնորոշվի՝ այդ պահանջներով նման պայմանագիր իրեն անհրաժե՞շտ է, թե՞ ոչ։ Իսկ եթե այսպես են շարունակելու, հնարավոր է՝ մինչև 3000 թվական նման պայմանագիր չստորագրվի։
Նա վստահ է՝ Նիկոլ Փաշինյանն ի սկզբանե իմացել է, որ Ալիևը ոչ մի թուղթ չի ստորագրելու, բայց մտել է պրոցեսի մեջ. «Նա այդ թեման օգտագործեց վերընտրվելու համար: Տեսեք՝ այդ խաղաղության պայմանագրի բովանդակությունն ինչ փոփոխություններ է կրել: Այդ ամբողջ ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը զիջելով խաղաքարտեր ու զոհելով մարդկային կյանքեր, կոնկրետ պետության տարածք, ասում է՝ դե էս է: Ալիևի նպատակը Հայաստանի չգոյությունն է: Հայաստանի իշխանություններն իրենց գործողություններով արձակում են Ալիևի ձեռքերը»:
«Պահը ճակատագրական է։ Ժողովո՛ւրդ, մենք պետք է սեպտեբերի 21-ի նման կա՛մ «այո» ասենք մեր անկախությանը, կա՛մ ասենք՝ «ոչ»։ Ժողովուրդ, էլ կորցնելու բան չունենք։ Փաշինյանը խուրդում է Հայաստանը. Նիկոլի ևս մեկ վերարտադրությունը հավասարազոր է նրան, որ հայ ժողովուրդը մասնակցի ևս մեկ Անկախության հանրաքվեի և ասի՝ «ոչ»»,- ասաց Սուրենյանցը։
Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը շեշտում է՝ տեղի ունեցող գործընթացները Հայաստանի համար մեծ աղետ են բերելու, հատկապես՝ ՀՀ Սահմանադրությունը փոխելու պարագայում։
168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանն է:
Նիկոլ Փաշինյանը «Խաղաղության բոլոր նախադրյալներն առկա են» վերտառությամբ հոդված է հրապարակել, որտեղ կան ձևակերպումներ, որոնց վրա ցանկանում ենք ուշադրություն հրավիրել:
Ռուսաստանը կողմ է, որպեսզի հայկական և ադրբեջանական կողմերը մշակեն խաղաղության պայմանագիր, որը ճանապարհ կբացի և կնշանակի հարաբերությունների կայուն երկարաժամկետ կարգավորում և «ական» չի դնի ապագա սերունդների համար։ Այս մասին «Известия»-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարի տեղակալ Միխայիլ Գալուզինը՝ անդրադառնալով Երևան-Բաքու բանակցություններին։ ՌԴ ԱԳ փոխնախարարի խոսքով, ՌԴ-ն միշտ պատրաստ է նպաստել առաջընթացին։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը հասարակական գործիչ, արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, Լեհաստանում ՀՀ նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանն ու Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Հայաստան» ընդդիմադիր խմբակցության պատգամավոր Աննա Գրիգորյանն են։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ ճեպազրույցում անդրադարձավ Ադրբեջանի ԱԳ նախարարի հայտարարությանը, շեշտելով՝ «խաղաղության պայմանագրում» ՀՀ սահմանադրության մասին կետ չկա և նման քննարկում գոյություն չունի։
Նիկոլ Փաշինյանից ակնկալիքներ չունեմ, մոտ 2 ամիս առաջ մենք հանդիպել ենք նրա հետ, որևէ նորմալ արձագանք չեղավ մեր հարցերին, միայն ասաց՝ «մինչև խաղաղության պայմանագիրը չլինի, մենք որևէ բան չենք կարող անել գերիների հետ կապված»։ Անձամբ եմ Փաշինյանից լսել, որ պայմանագրում կետ կա, որը վերաբերում է գերիներին, չնայած իշխանության տարբեր ներկայացուցիչներ ասել են, որ պայմանագրում գերիների հետ կապված կետ չկա։
Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանն այն կարծիքին է, որ Նիկոլ Փաշինյանն ու իր թիմն ուժով են պահում իշխանությունը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Հակոբ Բադալյանն է։
Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Թևան Պողոսյանն այն կարծիքին է, որ խաղաղությունը հնարավոր է միայն պարտադրանքով:
Թուրքիայի Արտաքին գործերի նախարար (ԱԳ) Հաքան Ֆիդանը 2024 թվականի իր ամփոփիչ մամուլի ասուլիսում մանրամասն անդրադարձել է հարավկովկասյան իրողություններին և Թուրքիայի շահերին՝ ռեգիոնը կարգելով Թուրքիայի համար ծայրահեղ կարևորության տարածաշրջան։
