Դեռևս ունենք իրավիճակը փրկելու հնարավորություն. Տիգրան Աբրահամյան
«Արցախում իրավիճակը շարունակում է օրեցօր ավելի վատթարանալ, նկատի ունեմ՝ հումանիտար առումով»,- այսօր ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի դիմաց 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը։
«Բողոքի ակցիայի նպատակը մի քանիսն է, բայց ամենակարևորն այն է, որ մենք այս կապիտուլյանտ ուրացողների նման Եռաբլուրը չենք ուրացել: Մենք Վազգենի, Մոնթեի, Դուշման Վարդանի ժառանգներն ենք: Մենք անկախ ու ինքնիշխան Հայաստանի, հայկական ու անկախ Արցախի, Աշոտ Նավասարդյանի, Անդրանիկ Մարգարյանի ժառանգներն ենք,- Կառավարության մոտ բողոքի ակցիայի ժամանակ ասաց ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովը, ապա հավելեց,- Ինչքան էլ սրանք կանգնեն, ասեն, որ թուրք լինելուց չեն վիրավորվում, Ալիևից ավելի լավ հիմնավորեն, որ Արցախն Ադրբեջանինն է, «Լաչինի միջանցքի» խնդիրը գցեն ռուսների գրպանը, մենք ասում ենք՝ աշխարհ, Հայաստանում կան մարդիկ, քաղաքական ուժեր, սովորական քաղաքացիներ, որոնք թքած ունեն սրանց արժեքների վրա: Անգլոսաքսոնական, ՆԱՏՕ-ական ու թուրքական պիղծ արժեքների ջատագովը չեն»:
«34 տարի առաջ մեկնարկեց մի շարժում, որի նպատակն էր՝ երկու հայկական պետության վերականգնում, որի նպատակն էր՝ հայ ժողովրդի անվտանգության, արժանապատվության ապահովում: Այդ շարժումը վերջին 4.5 տարվա ընթացքում քայքայվում է»,- Կառավարության մոտ բողոքի ակցիայի ժամանակ ասաց ՀՀԿ անդամ Հայկ Դերզյանը:
«Ռուս խաղաղապահների քանակի ավելացումը խնդրի որոշակի լուծում է, բայց խնդիր կա մանդատի առումով, թե նրանք ինչ լիազորություններ ունեն: Նրանք պետք է լիազորություն ունենան՝ ուժ կիրառելու»,- ասաց ՄԱԿ-ի գրասենյակի առջև անժամկետ նստացույց իրականացնող Արցախի պետնախարարի խորհրդական, նախկին պետնախարար Արտակ Բեգլարյանը լրագրողների հետ զրույցում՝ հավելելով, որ հաջորդ խնդիրն այն է, թե արդյո՞ք ռուս խաղաղապահները Ռուսաստանի ներկա ծանր, աշխարհաքաղաքական խառը իրավիճակում միայնակ ի վիճակի են երաշխավորել մեր երկարաժամկետ անվտանգությունը:
Արցախի պետնախարարի խորհրդական, նախկին պետնախարար Արտակ Բեգլարյանն անժամկետ նստացույց ու շարժում է սկսել Երևանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի առջև:
Արդեն երկրորդ օրն է՝ Արցախի ժողովուրդը գտնվում է շրջափակման մեջ՝ կտրված արտաքին աշխարհի հետ հաղորդակցության հնարավորությունից. ադրբեջանցիները կեղծ բնապահպանական հիմնավորումներով փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս ճանապարհը, որը կյանքի ճանապարհ է և միակը, որն Արցախը կապում է Հայաստանին:
Ադրբեջանի կողմից Արցախն արտաքին աշխարհի հետ կապող միջանցքը շարունակում է փակ մնալ: Արցախցի և հայաստանցի երիտասարդները ՄԱԿ-ի գրասենյակի, Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի դեսպանատների առջև հանդես եկան հայտարարությամբ` ակնկալելով ստանալ պատշաճ արձագանք:
«ՀՀ, այսպես կոչված, իշխանությունները պարտավոր են քայլեր ձեռնարկել, հրաժարվել իրենց թուրքահպատակ քաղաքականությունից, և ՀՀ-ն պետք է ստանձնի Արցախի անվտանգության և ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի իրացման հանձնառությունը»:
Ադրբեջանի կողմից Արցախն արտաքին աշխարհի հետ կապող միջանցքը շարունակում է փակ մնալ: Արցախցի և հայաստանցի երիտասարդները ՄԱԿ-ի գրասենյակի, Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի դեսպանատների առջև հանդես եկան հայտարարությամբ:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանը հեռավար կապով զրուցել է Սթենֆորդի համալսարանի միջազգային հարաբերությունների դոկտոր, միջազգայնագետ Արթուր Խաչիկյանի հետ:
Խախտելով միջազգային իրավունքի բոլոր նորմերը, ինչպես նաև 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի` Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական բոլոր գործողությունների դադարեցման մասին եռակողմ հայտարարության դրույթները` դեկտեմբերի 12-ին, մի խումբ ադրբեջանցի, այսպես կոչված, բնապահպաններ ու լրագրողներ կրկին փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղին, ինչը շարունակվում է մինչ այժմ:
Իրանագետ, Միջին Արևելքի հարցերի փորձագետ Հարութ Արթին Առաքելյանն այն կարծիքին է, որ միջազգային հարաբերությունների առկա բնույթը հաշվի առնելով՝ Ադրբեջանի սադրանքներն Արցախում բնական են:
«9 միլիարդ դրամ պարգևավճար ստացած ոստիականները՝ կարմիր և սև բերետավորերը, ջանասիրաբար բացում էին Արցախը Ադրբեջանի կազմում չտեսնողների փակած երևանյան փողոցները, բայց այսօր այդ նույն ոստիկանները՝ այդ կարմիր և սև բերետավորները, չեն բացում ադրբեջանցիների փակած փողոցները. սա է Փաշինյանի իշխանության վերաբերմունքը Արցախի վերաբերյալ»,- ասաց Դանիելյանը։
Այսօր Երևանում անցկացվող «Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործության» 4-րդ գլոբալ ֆորումի շրջանակներում Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթում ներկայացրեց ցեղասպանությունների կանխարգելման համար իր տեսլականը։
Ազգային ժողովի «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աննա Գրիգորյանի համար մեր երկրին պատուհասած խնդիրներն առավել կարևոր են, քան «Վերածնվող Հայաստան» կուսակցությունից իր դուրս գալու հարցը. կարծում է՝ այդ կուսակցությունից իր դուրս գալու դեպքում խոսքն ընդամենն աշխատանքային խնդիրների և տարաձայնությունների մասին է, բայց կարևոր է, որ ինքը՝ խորհրդարանում, իսկ Վահե Հակոբյանը՝ խորհրդարանից դուրս, շարունակում են աշխատել հանուն այն գաղափարի, որի հիման վրա էլ ձևավորել է այդ կուսակցությունը։
«Ադրբեջանական հակահայկական քարոզչությանն ավելի շատ օգնող, քան Հայաստանի ներկայիս իշխանություններն են, գոյություն չունի»,- այսօր «Հայկական օրակարգ. ինչպե՞ս դուրս գալ իլյուզիաներից» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Անժելա Էլիբեգովան։
«VERELQ» տեղեկատվական վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանի կարծիքով՝ Հայաստանի իշխանությունների գործողություններից պարզ է, որ Արցախում ինչ էլ լինի՝ ռուսների գործն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայ ազգային կոնգրես» կուսակցության (ՀԱԿ) փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է:
Արցախի տեղեկատվական շտաբը հայտնեց, որ փակ է Շուշի-Քարին տակ խաչմերուկը. քաղաքացիական հագուստներով մի խումբ ադրբեջանցիներ բնապահպանական պատճառաբանությամբ փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղին: «Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանն այս քայլով դիմում է սադրանքի Հայաստանի և Արցախի միջև ցամաքային կապի ընդհատման և խաղաղ բնակչությանը հոգեբանական ահաբեկչության ենթարկելու համար:
«Եթե Նիկոլ Փաշինյանը չլիներ իշխանության, վստահեցնում եմ՝ մենք կասեինք ո՛չ Ռուսաստան, ո՛չ արևմտյան տարբերակ: Կասեինք՝ միայն հայկական տարբերակ»,- «Մոսկվա՞, թե՞ Վաշինգտոն. Հայաստանի ընտրությունը» համաժողովի ժամանակ ասաց ԱԺ նախկին պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանը:
«Հայաստանն ու Ռուսաստանը, ըստ իս, բնական դաշնակիցներ են՝ նախևառաջ արժեքային համակարգով: Իսկ Կովկասում ովքե՞ր են մեր սպառնալիքը. Հայաստանն ունի երկու սպառնալիք՝ դա թուրք-ՆԱՏՕ-ական տանդեմն է և Ադրբեջանը»,- «Մոսկվա՞, թե՞ Վաշինգտոն. Հայաստանի ընտրությունը» համաժողովի ժամանակ ասաց ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովը:
Ռուսաստանի արտգործնախարարը երեկ ծավալուն ասուլիսում նաև քողազերծեց հայ-ադրբեջանական բանակցությունների մի քանի դրվագներ, մասնավորապես նկատելով, թե հոկտեմբերի սկզբին Պրահայում ստորագրված քառակողմ փաստաթղթով հայկական կողմը փակել է Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը, ինչից հետո անհիմն են մեղադրանքները, որ Ռուսաստանն է հրաժարվել խնդրի կարգավորումը ապագային թողնելու իր առաջարկից:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար Թևան Պողոսյանն է:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը դարձյալ հայտարարել է, որ Հայաստանի և Թուրքիայի ու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացները զուգահեռ է տեսնում:
«Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ նախագահ Լարիսա Ալավերդյանի գնահատմամբ՝ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի հռչակագրի և Հայաստանին օգնություն ցուցաբերելու համատեղ միջոցառումների նախագծերի չստորագրման հետևանքները միայն այդ դրվագով չէ, որ պայմանավորված են, այլ աշխարհաքաղաքական զարգացումներով: Իսկ «դեմարշը», ըստ Լարիսա Ալավերդյանի, այն է, ինչի համար եկել են այս իշխանությունները:
Հայաստանի դեմ Ադրբեջանը շարունակում է պատերազմել ոչ միայն առաջնագծում, այլև տեղեկատվական-քարոզչական դաշտում, ընդ որում, այդ տեղեկատվական պատերազմը, հնարավոր է՝ նոր թափ առնի:
Քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանի կարծիքով՝ Հայաստանի իշխանություններն ընդհանրապես հրաժարվել են Արցախի անվտանգության երաշխավորի կարգավիճակից, բայց գեղեցիկ ձևակերպում են հորինել, թե դա պատվիրակել են ռուս խաղաղապահներին:
Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանի խոսքով՝ Շիրակի պետական համալսարանում ռեկտոր նշանակվելուց հետո Երվանդ Սերոբյանը բավականին երկար ժամանակ է ունեցել հերթական ինստիտուցիոնալ հավատարմագրմանը նախապատրաստվելու համար, բայց տապալել է ՇՊՀ հավատարմագրումը:
«Ֆրանսիայի խորհրդարանի ընդունած բանաձևն ընդամենը բանաձև է: Այսինքն՝ օրենք չէ, իրավական պարտադիր ուժ ունեցող փաստաթուղթ չէ, իրավական առումով նախադեպ չէ, բայց կարող է քաղաքական առումով նախադեպ լինել՝ ինչպիսիք եղան ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի և Սենատի կողմից ընդունված բանաձևերը, որոնք կարևոր ազդեցություն ունեցան նաև Նախագահի կողմից Ցեղասպանության ճանաչման տեսանկյունից»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը՝ անդրադառնալով Ֆրանսիայի Սենատի ընդունած Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցներ սահմանող բանաձևի հնարավոր հետևանքների մասին մեր հարցադրմանը: