Ադրբեջանական CBC TV-ին տված հարցազրույցում ԵԱՀԿ ՄԽ ԱՄՆ նախկին համանախագահ, Ադրբեջանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Մեթյու Բրայզան նշել է, թե վստահ է՝ Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է, այսպես ասած, ընդհանուր լեզու գտնել Ադրբեջանի հետ, բանակցել խաղաղության պայմանագրի շուրջ, սակայն Հայաստանի քաղաքական ընդդիմությունը խնդիրներ է ստեղծում:
2021-ի նոյեմբերին Նիկոլ Փաշինյանը Պաշտպանության նախարարությանը հանձնարարել էր ակտիվորեն օգտագործել Ադրբեջանի հետ ուղիղ կապը:
CBC TV Azerbaijan-ի հետ զրույցում ադրբեջանցի գեներալ Էլբրուս Օրուջևը խոսելով երկրի պաշտպանական բյուջեի ավելացման մասին, նշել է, որ 44-օրյա պատերազմից հետո հասկացել են՝ պետք է գնել ժամանակակից սպառազինություն:
168.am-ը գրել էր, որ Ադրբեջանը զգուշացնում է՝ Տավուշի ուղղությունն իր համար ռազմավարական նշանակություն ունի, և որ Այգեպարի մոտ՝ նախկին օդանավակայանի տարածքում, ռուսական օբյեկտ կառուցելով Կրեմլն էլ իր նպատակներ ունի, այդ թվում՝ Ադրբեջանի վրա ճնշումներ բանեցնելու:
Պաշտպանական գերատեսչությունը նպատակահարմար էր գտել, որ լրատվամիջոցների ներկայացուցիչները հետևեն նորակոչիկների շարային և ֆիզիկական պատրաստության պարապմունքներին, այնուհետև ծանոթանան ժամկետային զինծառայողների առօրյային և, բնականաբար, մարտական հերթապահության կրման պայմաններին:
Ադրբեջանի խորհրդարանի պատգամավոր Ռասիմ Մուսաբեկովն ադրբեջանական CBC TV–ի հետ զրույցում ասել է, որ կոմունիկացիաների թեմայի շուրջ ՀՀ իշխանությունները շարունակում են «խաղը»:
Այն ժամանակ այդքան պարզ չէր այդ դավաճանական ցանցը, հիմա լրիվ բացահայտ է: Պատերազմի ժամանակ ինչ-որ բաներ կանխազգում էինք, կանխատեսում, բայց այդքան համոզված չէինք շատ բաներում: Մենք հասկանում էինք, որ կա ինչ-որ դավաճանական բան, բայց որ ցանցն այդքան մեծ կլինի… Օրինակ, ես պատերազմի ժամանակ հենց նույն Ջալալ Հարությունյանի մասին դեռ այն կարծիքին չէի, ինչ հիմա եմ: Այսինքն, միայն Նիկոլ Փաշինյանը չէր կարող հասնել…
2021-ին Նիկոլ Փաշինյանը մի քանի անգամ հայտարարել է՝ «ՀՀ համապատասխան ինստիտուտները մինչև 2020 թվականի սեպտեմբերի 25-ը ներառյալ պատերազմի վերսկսումը համարել են քիչ հավանական, խոսքն այն ինստիտուտների մասին է, որոնք իրավասու են այդպիսի գնահատական տալ»:
Կապանից դեպի Ճակատեն տանող ճանապարհի մասին մենք խոսել ենք, և ես ասել եմ և շարունակում եմ պնդել՝ այսքան ծախսերից հետո ճանապարհը պետք է այնպիսի տեղանքներով կառուցեին, որ այն թշնամու կողմից անմիջական դիտարկման տիրույթում չլիներ:
Տևական ժամանակ ակտիվ քննարկվում էր այն, որ հայկական, այդ թվում՝ արցախյան կողմը համաձայնել է Բերձոր (Լաչին) քաղաքը, Աղավնո և Ներքին Սուս գյուղերը հանձնել Ադրբեջանի վերահսկողությանը՝ նոր այլընտրանքային ճանապարհի կամ միջանցքի պատրաստ լինելուց հետո: Ընդ որում, Բերձորի հանձնման շուրջ աղմուկ էին հանում մարդիկ, որոնք դեռ անցած տարի հանրությանը վստահեցնում էին, որ թուրքը Բերձորով չի անցնի:
ՀՀ ՔԿ մամուլի քարտուղար Վարդան Թադևոսյանը 168.am-ին հայտնեց, որ մարտական դիրքի վագոն-տնակում տեղադրված վառարանի կայծից բռնկված հրդեհի և դրա հետևանքով հուլիսի 17-ին ժամկետային զինծառայող Պալյան Ջիվանի Պողոսյանի՝ ջերմային 2-րդ աստիճանի այրվածք ստանալու փաստով հարուցվել է քրեական գործ՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 532-րդ հոդվածի (Զենքի, ռազմամթերքի, ռազմական տեխնիկայի կամ ռազմական այլ գույքի, շրջապատի համար առավել վտանգ ներկայացնող նյութերի, սարքերի կամ առարկաների հետ վարվելու կանոնները խախտելը) առաջին 1-ին մասով:
Հուլիսի 17-ին ջերմային 2-րդ աստիճանի այրվածք ստացած ժամկետային զինծառայող, շարքային Պալյան Ջիվանի Պողոսյանի վիճակը շարունակում է մնալ ծայրահեղ ծանր:
Արգենտինայի հայ համայնքում պրո/հակա Փաշինյան բաժանումների թեմայով բախումներ չկան: 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արգենտինայի Լանուսի պետական համալսարանի դասախոս Խաչիկ Տեր-Ղուկասյանը:
Հունիսի 17-ի Կառավարության նիստի օրակարգում չզեկուցվող հարցերի շարքում ընդգրկված էր «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության միջև 2012թ. հոկտեմբերի 3-ի` ՀՀ կառավարության և ՌԴ կառավարության միջև ՀՀ տարածքում ռուսաստանյան ռազմակայանի տեղաբաշխման կետերի մասին» արձանագրության մեջ փոփոխություններ կատարելու մասին» N 2 արձանագրության ստորագրման առաջարկությանը հավանություն տալու մասին հարցը:
ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը հաղորդագրություն է տարածել, որ հուլիսի 17-ին ջերմային 2-րդ աստիճանի այրվածքով Զանգեզուրի կայազորային հոսպիտալ է ընդունվել N զորամասի պարտադիր ժամկետային զինծառայող, շարքային Պալյան Ջիվանի Պողոսյանը:
Մասնավորապես, պրն Քոչարյանն ԱԺ-ում, լրագրողների հետ ճեպազրույցի ընթացքում նշել է հետևյալը. «Այսօր մեր ռազմաօդային ուժերի հրամանատարը մի մարդ է, որը չի թռնում։ Աշխարհում էդպիսի բան չկա։ Ռազմաօդային ուժերի հրամանատար՝ պարոն Տոնոյանի նշանակած»։
Մամուլում հիմնականում քննարկում ենք պատերազմի առաջին րոպեներին Պաշտպանության բանակի (ՊԲ) և նրա ղեկավարության պատրաստ լինելուն վերաբերող հարցերը, ինչը, իհարկե, սխալ չէ, բայց հաշվի առնելով, որ պատերազմը պետությունն է վարում, և բանակն ընդամենը մի բաղադրիչ է, ինչպես մյուս պետական կառույցները, ապա պետք է հարց տանք՝ որքանո՞վ են պետական մյուս կարևոր մարմինները և նրանց ղեկավարները պատրաստ եղել պատերազմն ընդունելուն: Այսինքն, նրանք պատերազմը արթուն, իրենց աշխատավայրերո՞ւմ, թե՞ քնած են դիմավորել և միայն պատերազմը սկսելուց հետո են շտապել աշխատավայր:
Հուլիսի 7-ին Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները խոշոր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներից կրակ էին բացել հայ-ադրբեջանական սահմանի արևմտյան, մասնավորապես, Վայոց ձորի մարզի Ելփին գյուղի հատվածում տեղակայված հայկական մարտական դիրքերի, ինչպես նաև դեպի գյուղ տանող ճանապարհի ուղղությամբ, ինչի հետևանքով վնասվել է քաղաքացիական ավտոմեքենա։
Ադրբեջանցի ռազմական փորձագետ Ռամիլ Մամեդլին ադրբեջանական լրատվամիջոցներից մեկի հետ զրույցում ադրբեջանական բանակի բարեփոխումների համատեքստում խոսել է իրենց հրետանային ստորաբաժանումների և ականանետային մարտկոցների վերափոխման և որակի բարձրացման մասին, այնուհետև նշել է, որ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ հայկական հրետանին բավականին արդյունավետ և հաջող է կիրառվել: Մամեդլին առանձնացրել է հատկապես 82 մմ-անոց ականանետերի «աշխատանքը»:
Նիկոլ Փաշինյանն այսօր այցելել է Պաշտպանության նախարարություն և Զինված ուժերի բարձրագույն սպայակազմին է ներկայացրել ԶՈՒ գլխավոր շտաբի նորանշանակ պետ, գեներալ-մայոր Էդվարդ Ասրյանին:
Հարց տվել եմ, պատասխանն էլ եմ ստացել, պատասխանից հետո էլ ուրիշ բան էլ եմ ասել, բայց քանի որ, նորից եմ կրկնում, կան քննչական գործողություններ, կան տարբեր հանձնաժողովներ, որ աշխատում են, դրանք ընթացքի մեջ են, ոչինչ չեմ կարող ասել:
ՀՀ նախագահի հրամանագրով՝ գեներալ-մայոր Էդվարդ Ասրյանը 5 տարի ժամկետով նշանակվել է ՀՀ ԶՈՒ Գլխավոր շտաբի (ԳՇ) պետ:
«Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար Վիտալի Մանգասարյանի դիտարկմամբ՝ ցանկացած պետություն ուզում է ունենալ արտաքին հետախուզական հզոր ծառայություն, և դա նորմալ է, սակայն ամբողջ հարցն այն է, թե որքանո՞վ է նպատակահարմար այս փուլում նման գործընթաց սկսել, և ամենակարևորը՝ ովքե՞ր են զբաղվելու այդ ծառայության ստեղծման գործով:
«Ըստ իս, վերջին ԱԱԾ տեղեկությունները՝ լրտեսների մասով, և պատերազմի հանգամանքները ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նախագահի հայտարարությունները՝ Օնիկ Գասպարյանի վերաբերյալ, պատահական չեն։ Իրենց մաքրագրելու պրոցեսի մեջ են, Օնիկ Գասպարյանն էլ վերջին սպան չի, նա ԳՇ պետի պաշտոնն է զբաղեցրել պատերազմի ժամանակ, այսինքն, քավության նոխազն այս դեպքում ինքն է։ Պատահական չի, որ Տիգրան Աբրահամյանը և էլի մարդիկ միշտ ասում են, որ գեներալը պիտի խոսի: Եթե չխոսեց, պասիվ պահեց իրեն, շատ բաներ բարդելու են իր վրա։
Այս համատեքստում ևս մի շատ կարևոր հանգամանք, որին ժամանակին և հետո քչերն ուշադրություն դարձրեցին. հուլիսյան մարտերի մասնակիցներին ՀՀ նախագահի հրամանագրով տրվող շքանշանները, այդ թվում՝ Ազգային հերոսի կոչմանն արժանացածներին շնորհվող Հայրենիքի շքանշանը Նիկոլ Փաշինյանը պատերազմից մեկ ամիս առաջ հանձնեց Սարդարապատում՝ 2020թ․ օգոստոսի 28-ին, ավելին, շեշտեց.
Կառավարության որոշմամբ, 2022 թվականի օգոստոսի 1-ից մինչև հոկտեմբերի 30-ը ՀՀ ԶՈւ-ում նախատեսված է պահեստազորի վարժական հավաքներ` երեք ամիս ժամկետով:
«Անվտանգություն. եռամսյա հավաքները որպես քաղաքական մահակ» թեմայով քննարկմանը քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանը նշեց, որ իշխանությունը խոսում է անվտանգության, միաժամանակ՝ նաև եռամսյա հավաքների մասին, որի իմաստը միայն խրամատ փորելն է:
«Անվտանգություն. եռամսյա հավաքները որպես քաղաքական մահակ» թեմայով քննարկմանը «Ռազմինֆո» մասնագիտացված կայքի համակարգող, ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը նշել է, որ վերադարձել ենք պետականություն չունենալու շրջան, մինչդեռ վաղուց դուրս էինք եկել ֆիդայական ջոկատների, ինքնաբուխ դիմադրությունների մակարդակից, երբ ամեն գյուղ և շրջան ինքն էր մտածում իր ինքնապաշտպանության մասին:
Եռամսյա վարժական հավաքներն իրականացվում են միայն մարտական հերթապահությանն ընդգրկելու համար, որովհետև կա անձնակազմի խնդիր. ՀՀ պետական սահմանը կամ առաջնագիծը երկարել է, և մեր ունեցած միջոցներով և ուժերով չենք կարողանում իրականացնել մարտական հերթապահություն:
Բանակի կառավարման մոդելը փոխելու փաշինյանական իշխանության ձգտումներին և օրենսդրական համապատասխան փաթեթի բովանդակությանը 168.am-ը մի քանի անգամ անդրադարձել է տարբեր տեսանկյուններից:
