Հոկտեմբերի 20-ին ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն Առաջին ալիքի եթերում հարցին՝ կկարողանա՞նք միջազգային դիտորդների առաքելության ընթացքում հասնել ադրբեջանական զորքերի հետքաշմանը ՀՀ սուվերեն տարածքից, պատասխանել էր՝ «ես կարծում եմ՝ զորքերն էապես հետ քաշված են»:
168.am-ի տեղեկություններով, Մեղրիի զորամասում զինվոր է մահացել: Մեր աղբյուրի փոխանցմամբ՝ նախնական վարկածով զինվորը մահացել է ոչ կանոնադրական հարաբերությունների արդյունքում։
Փաստորեն այն, որ պատերազմի մեջ գտնվող երկիրը, արդեն մի քանի ամիս է՝ չունի ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ հետախուզության գլխավոր վարչության պետ, և այն ղեկավարվում է պաշտոնակատարի մակարդակով, դա չի վտանգում երկրի անվտանգությունը, այդ թվում՝ հակառակորդին ինչ-ինչ ենթադրություններ անելու առիթ տալով, բայց որ պետք է թույլատրելիի սահմանում պատասխանեն, թե ո՞րն է պատճառը, հիշում են պետության անվտանգության մասին:
Պաշտպանության նախարարության նախաձեռնությամբ նոյեմբերի 5-ից հրաձգության դասընթացներ են ընթանում զինվորական ծառայություն չանցած քաղաքացիների համար։ Այս փուլում առաջնահերթությունը տրվել է իգական սեռի ներկայացուցիչներին. հայտ ներկայացրած 1500 քաղաքացուց 1300-ը՝ իգական, իսկ 200-ը՝ արական սեռի ներկայացուցիչներ են։
2020 թվականի պատերազմից 2 տարի անց մոտ մեկ ամիս 168.am-ն առանձին-առանձին ներկայացրել է 44-օրյա պատերազմի ուշագրավ օրերը, մասնավորապես, երկրի ղեկավարության, իշխանական շրջանակների հայտարարությունների, հարցազրույցների, ֆեյսբուքյան գրառումների առումով, որոնց հատկապես այսօր արժե հետադարձ հայացք գցել՝ հասկանալու համար բազմաթիվ երևույթներ:
Ամիսներ առաջ իշխանական շրջանակներն ակտիվորեն տարածում էին լուրը, թե մայիսի 25-ին, Երևանի ժամանակով 22:35-ին ԱՄՆ-ի Կանավերալ հրվանդանում գտնվող տիեզերակայանից Space X ընկերության տիեզերանավով Երկիր մոլորակի ուղեծիր է դուրս բերվել Հայաստանի առաջին տիեզերական արբանյակը, և, որ արբանյակից արված լուսանկարները կօգտագործվեն նաև սահմանների պաշտպանության համար։
Կապիտուլյացիոն փաստաթղթի ստորագրման օրը՝ նոյեմբերի 10-ին, 168.am-ն ամփոփում է 44-օրյա պատերազմի ուշագրավ օրերի հետահայաց անդրադարձ-շարքը, որի շրջանակում առանձնացրել էինք երկրի ղեկավարության, իշխանական շրջանակների այն հայտարարությունները, հարցազրույցները, ֆեյսբուքյան գրառումները, որոնց հատկապես այսօր արժե հետադարձ հայացք գցել՝ հասկանալու համար բազմաթիվ երևույթներ:
2020թ. 44-օրյա պատերազմի այս օրը՝ նոյեմբերի 9-ին, երբ Ադրբեջանն արդեն տոնում էր Շուշին գրավելու կամ ստանալու հաղթանակը, հայկական կողմի պատասխանատուները հայտարարում էին, որ բերդաքաղաքի համար ռազմական պայքարը շարունակվում է:
2016 թվականի Ապրիլյան պատերազմից հետո ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը 2017-ի հոկտեմբերի 24-ին ՀՀ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանին հանձնարարել էր մշակել բանակի արդիականացման 2018-2024թթ. նոր յոթնամյա ծրագիր, քանի որ, ըստ Սերժ Սարգսյանի, թեպետ ստեղծման օրվանից ՀՀ զինված ուժերը մշտապես գտնվել են զարգացման գործընթացում, սակայն ՀՀ զինված ուժերը հասել է մի փուլի, երբ պետք է ունենալ ավելի երկարաժամկետ զարգացման ծրագիր, ինչը հանգեցնելու է ոչ միայն զինված ուժերի ամրապնդմանն ու կատարելագործմանը, այլ նաև զինատեսակների արդիականացմանը:
Արցախի ՊՆ տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի բաժնի նախկին պետ, գնդապետ Սենոր Հասրաթյանը ֆեյսբուքյան իր գրառումներում հաճախ է հիշեցնում Արցախյան առաջին գոյամարտի հաղթանակները, գրում նախկինների և ներկաների «պահած» բանակի, գեներալների հանդեպ քաղաքական ղեկավարության եղած երբեմնի հարգանքի և այլնի մասին: Բնականաբար, չեն շրջանցվում նաև Ապրիլյան և 44-օրյա պատերազմական գործողությունների ժամանակ տեղեկատվական քաղաքականության թեման, որի մեջ է եղել երկար տարիներ:
2020-ի 44-օրյա պատերազմի այս օրը՝ նոյեմբերի 7-ին, ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը հայտարարում էր, որ մարտական գործողություններ են ընթանում Շուշիի մերձակայքում ու ճանապարհներին։
168.am-ն ուսումնասիրել էր 44-օրյա պատերազմի ընթացքում, դրանից առաջ տարբեր պաշտոնյաների, այդ թվում՝ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան էջում տեղադրված գրառումները, հրապարակային ելույթները, ժողովրդին ուղղված ուղերձներն ու կոչերը, առանձնացնելով հատկապես այն հայտարարությունները, որոնցում առկա են ռազմական կամ պետական գաղտնիք պարունակող տարրեր:
Իշխանությունը 2021թ․ խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ կարողացավ վերարտադրվել նաև խաղաղության օրակարգն առաջ մղելով: Լրագրողների հետ զրույցում նշել է «Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար Արթուր Վանեցյանը՝ հավելելով, որ Նիկոլ Փաշինյանը և իր թիմակիցները մի քանի անգամ ԱԺ ամբիոնից, տարբեր հարցազրույցներում և հանրային ելույթներում ասել են, որ խաղաղության օրակարգը ձախողված է, թեպետ շարունակում են ասել՝ այո, բերելու ենք խաղաղություն, բայց ի՞նչ գնով:
«Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար Արթուր Վանեցյանը լրագրողների հետ զրույցում՝ պատասխանելով հարցին՝ մասնակցելո՞ւ եք Երևանի քաղաքապետի ընտրություններին, նշել է, որ դեռ բավական ժամանակ կա ընտրություններին:
2 տարի առաջ այս օրը՝ նոյեմբերի 4-ին, Շուշի-Բերձոր ճանապարհը փակվեց:
Սեպտեմբերի 13-ին ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, թե Հայաստանն ունի բոլոր ֆինանսական հնարավորությունները պաշտպանական զենք գնելու համար, բայց ոչ բոլոր երկրներն են պատրաստ զենք վաճառել Հայաստանին:
Հակակոռուպցիոն դատարանում հրթիռների գործով հաջորդ շաբաթվա դատական նիստը տեղի չի ունենա։
Բանակի, այսպես ասած, զինվորական մասը շարունակում է մնալ իշխանությունների թիրախում, կամ այնպես է արվում, որ հանրության և լրատվամիջոցների թիրախում հայտնվի հենց ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետը, որը բանակի կառավարման մոդելի փոփոխությունից հետո համարվում է նաև ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալը, սակայն անհրաժեշտության դեպքում չի կարող փոխարինել Պաշտպանության նախարարին, այլ վարչապետի որոշմամբ այդ իրավունքը վերապահվելու է Սուրեն Պապիկյանի քաղաքական տեղակալներից մեկին: Իսկ Զինված ուժերը՝ ԳՇ-ն, պետք է զբաղվի միայն երկրի պաշտպանությամբ, մարտական պատրաստությամբ։
ՀՀ հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանը «ՍիվիլՆեթի» հետ զրույցում ասել է, որ Փաշինյան-Պուտին-Ալիև եռակողմ հայտարարության մեջ Լեռնային Ղարաբաղի մասին անվանական հիշատակում չկա, երբ խոսվում է, օրինակ, ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի անվտանգային առանցքային ներդրման մասին, որովհետև Ադրբեջանը դրան չի համաձայնել:
2021-ին ավելի ուշ ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը հարցում էր ուղարկել ՀՀ գլխավոր դատախազին՝ պարզելու՝ Նիկոլ Փաշինյանի հայտնած ենթադրյալ գողության դրվագին տրվե՞լ է քրեադատավարական ընթացք, կա՞ արդյոք հարուցված քրեական գործ, կա՞ն մեղադրյալներ, կասկածյալներ, ի՞նչ խափանման միջոց է նրանց համար կիրառված, և առհասարակ, Ս-300 զենիթահրթիռային համալիրներից ծառայողների կողմից գողություն կատարելու փաստով երբևէ հարուցվե՞լ է քրեական գործ, և այլն:
2022թ. ապրիլի 13-ին ԱԺ ամբիոնից Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, թե միջազգային հանրությունը Հայաստանից պահանջում է ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և իջեցնել Արցախի կարգավիճակի հարցում ՀՀ նշաձողը։
Իշխանական պատգամավոր Արմեն Խաչատրյանն օրերս հայտարարել էր, որ Ադրբեջանը, ընդհանուր առմամբ, 2021-2022 թվականներին վերահսկողության տակ է վերցրել Հայաստանի Հանրապետության մոտ 127 քառակուսի կիլոմետր սահմանամերձ տարածք:
ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ Էդվարդ Ասրյանը ասել է, որ Կուտականի ուղղությամբ հայ զինծառայողի դիտարկվող մեկ դիակ կա:
ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը հայտարարել էր, որ սեպտեմբերի 13-14-ի գործողությունների արդյունքում 50-ից ավելի դիրք ենք հանձնել հակառակորդին:
2 տարի առաջ հոկտեմբերի 29-ին ԼՂՀ ինքնապաշտպանական բանակի առաջին հրամանատար Արկադի Կարապետյանը (Ագո) ֆեյսբուքյան իր էջում տեսաուղերձի միջոցով ահազանգեց՝ պատերազմը հասել է Շուշիի պարիսպների տակ:
Նիկոլ Փաշինյանը, հատկապես, ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ 2021-ի փետրվարի 25-ի հայտնի հայտարարությունից հետո պատերազմի ամբողջ պարտությունը սկսեց ակնհայտորեն գցել բանակի «գրպանը» և գլխավոր մեղավոր հռչակել ԳՇ ղեկավարությանը՝ ի դեմս գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի:
ՔՊ համագումարում Նիկոլ Փաշինյանն ասել է, որ եվրոպական կամ միջազգային դիտորդներին ինքն է հրավիրել և նշել պատճառները՝ պարզ և բարդ:
2020թ․ նոյեմբերի 9-ի կամ 10-ի Հայաստան-Ադրբեջան-Ռուսաստան եռակողմ համաձայնագիրը Ադրբեջանը և Ռուսաստանը ստորագրել են տեսակոնֆերանսի միջոցով, Նիկոլ Փաշինյանը, սակայն, դա արել է կադրից դուրս:
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համագումարում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է՝ Հայաստանի Հանրապետությունը, պետականությունը նոր տեսության կարիք ունի:
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համագումարում Նիկոլ Փաշինյանն ասել է, թե իրեն քննադատողներից մեկն ասում է՝ երբ Ադրբեջանը հույսը կտրեց, որ բանակցային ճանապարհով կկարողանա հասնել նրան, ինչին ուզում է, պատերազմը տեղի ունեցավ: