Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հրավերով Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանն ապրիլի 28-ին մեկօրյա այցով գտնվում էր Բաքվում: Ի՞նչ խնդիր լուծեց ԻԻՀ նախագահի այցը Բաքու իրանական կողմի համար, և որքանո՞վ էր այն շահեկան Ադրբեջանի համար: Արդյո՞ք սա երկկողմ հարաբերությունների վերանայում է, և Իրանը փորձում է չկորցնել իր դերը տարածաշրջանում: Եվ հաշվի առնելով, որ խոսվել է Իրանի՝ դեպի […]
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները՝ հղում անելով պակիստանյան աղբյուրներին, հաղորդում են, որ Պակիստանի հետախուզական ծառայության ղեկավար, գեներալ-լեյտենանտ Ասիմ Մալիկը երկրի կառավարությունում նշանակվել է Ազգային անվտանգության խորհրդական, ինչը պատմության մեջ առաջին դեպքն է: Այն պայմանավորված է վերջին շրջանում Հնդկաստան-Պակիստան լարված հարաբերություններով, որը ռազմական դրսևորումներ է ունենում:
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության հաղորդմամբ, տրվել է «Տագնապ» ազդանշան, և մասնակից ստորաբաժանումները շարժվել են զորավարժությունների անցկացման վայր, որտեղ ստուգվել են նրանց մանևրելու ունակությունները, ինչպես նաև՝ հրամանատարների ու շտաբների կառավարման հմտություններն օպերատիվ պայմաններում:
«Նիկոլ Փաշինյանի անպատասխանատու հայտարարությունը եղել էր 2020 թվականի դեկտեմբերին, որից հետո պարբերաբար հարցումներ եմ ուղարկել Քննչական կոմիտե, և վերջում պատասխանը եղել է հստակ՝ որևէ մեկը ներգրավված չէ այդ քրեական գործում: Եվ շուրջ մեկ տարի առաջ, երբ խորհրդարանում Փաշինյանին հիշեցրեցի իր այս հայտարարությունը՝ շեշտելով, որ 2020 թվականին սուտ է խոսել և թիրախավորել է Զինված ուժերը, աչքերը ճպճպացնելով, իրեն միամիտի տեղ դրած՝ զարմացած հայացքով նայում էր, թե բա տեղյակ չի եղել, իրեն ասել են: Այսպիսի անպատասխանատու խմբագիր է եղել և այդպիսին էլ մնացել է՝ նստած պետական կառավարման ամենաբարձր պաշտոնին»:
Ապրիլի 28-ին Բաքվում Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարության» օրակարգում 1992 թվականի մայիսին հայկական կողմի իրականացրած Շուշիի օպերացիան էր՝ հաղթական ելքով:
Եթե Փաշինյանի առաջարկների սկզբունքները նույնն են, ապա ինչո՞ւ են Իրան-Ադրբեջան պայմանավորվածությունները մշտապես գործնական աշխատանքների վերածվում, իսկ Հայաստանի կողմի առաջարկները մշտապես մնում բանակցային մակարդակի վրա։ Պարզ է, չէ՞, որ Ադրբեջանն ավելի մեծ պահանջներ ունի Հայաստանի նկատմամբ, Բաքուն Երևանից պահանջում է առանց հայկական վերահսկողության ճանապարհ ՀՀ տարածքով, և տարբեր միջոցներով ճնշումներ բանեցնելով՝ փորձում հասնել իր ուզածին։ Չի կարող նույնանման առաջարկ լինել, դրանք էապես տարբեր են թե՛ ռազմաքաղաքական, թե՛ տնտեսական, և թե՛ այլ առումներով։
Ապրիլի 26-ին Նիկոլ Փաշինյանը մասնակցել էր Ազգային անվտանգության ծառայության սահմանապահ զորքերի օրվա առթիվ կազմակերպված միջոցառմանը, որի ժամանակ, մասնավորապես, նշել է, որ տեղի է ունենում գաղափարախոսական կարևոր վերափոխում, որտեղ առանձնակի նշանակություն է ստանում սահմանը և սահմանապահը։
ՔԿ նախագահի խոսնակ Կիմա Ավդալյանը 168.am-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ սահմանապահ զինծառայողի մահվան դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ՝ Քրեական օրենսգրքի 522-րդ հոդվածի (Զինծառայողին անզգուշությամբ ինքնասպանության հասցնելը) 2-րդ մասի 3-րդ կետի հատկանիշներով, և որ հոդվածը վերաբերում է մարտական հերթապահություն կամ մարտական ծառայություն կրելու ընթացքում տեղի ունեցած դեպքին:
Ադրբեջանը շարունակում է սահմանագոտում կրակոցները և դրանում մեղադրելը հայկական կողմին: Ադրբեջանը շարունակում է նաև ՀՀ զինված ուժերի զինումը դիտարկել որպես սպառնալիք՝ չհրաժարվելով սահմանափակում կիրառելու իր պահանջներից, բայց դրան զուգահեռ՝ ադրբեջանական կողմն ընդլայնում է իր ռազմական և ռազմավարական համագործակցության աշխարհագրությունը, այդ թվում՝ Չինաստանի համար աստիճանաբար ռազմավարական նշանակություն ունեցող գործընկեր դառնալով Հարավային Կովկասում:
Ապրիլի 26-ին լրանում է Նիկոլ Փաշինյանին ուղեկցող ավտոշարասյան կողմից՝ ոստիկանության մեքենայի հարվածից Սոնա Մնացականյանի և նրա չծնված երեխայի զոհվելու 3 տարին:
7 տարի երկրի կառավարման ղեկը վերցրած անձը՝ Նիկոլ Փաշինյանը, ՀՀ քաղաքացու օրվա իր ուղերձում, ըստ էության, հոգեբանորեն «մնացել» է դեռևս 2018 թվականի «թավշյա հեղափոխության» ճանապարհներին, և շարունակում է խաբել, թե երկրի տերն իրեն իշխանության բերած քաղաքացին է:
«Որտեղի՞ց է Խաչատուր Սուքիասյանի՝ 44-օրյային առնչվող տեղեկացվածությունը, ո՞վ է «ինֆորմատորը»…» վերտառությամբ հոդվածում օրերս անդրադարձել ենք ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի՝ 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարությանը, որը հնչեցրել է լրագրողների հետ ճեպազրույցում: Նա, մասնավորապես, ասել է՝ «ես լավ ամեն ինչից տեղեկացված եմ, ձեզ եմ ասում, որ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ մեծ մասը չի կռվել, մի մասն ինադու սաբոտաժ է արել, մի մասն էլ ինադու տվյալներ է տվել, սա բոլորը գիտեն, ընթացքում էլ կտեսնենք դատական պրոցեսները»:
Համատեղ ձեռնարկությունների ստեղծումը ռազմարդյունաբերական ոլորտում կարող է երկարաժամկետ ազդեցություն ունենալ Ադրբեջանի տնտեսության վրա։ Տեղական արտադրական հնարավորությունների զարգացումն ու տեխնոլոգիական հզորությունների տեղայնացումը կզարգացնի նաև քաղաքացիական ոլորտում կիրառվող նորարարական լուծումները։ Դա իր հերթին՝ կնպաստի ոչ միայն ռազմական, այլև ազգային տնտեսության ընդհանուր տեխնոլոգիական առաջընթացին։
Ապրիլի 23-ին տեղի է ունեցել ջահերով ավանդական երթը: Այս տարի՝ Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին, այն կրում էր «Մի՛ ուրացիր» կարգախոսը՝ հաշվի առնելով ՀՀ գործող իշխանության դիրքորոշումը, որ Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցն արտաքին քաղաքական օրակարգի առաջնահերթություն չէ։ Ավելին, ինչպես այս տարվա հունվարին շվեյցարահայ համայնքի մի խումբ ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանն ասել էր Նիկոլ Փաշինյանը, «մենք Հայոց ցեղասպանության պատմությանն էլ պետք է վերադառնանք, պետք է հասկանանք, լավ՝ ինչ է տեղի ունեցել և ինչու է տեղի ունեցել, և ինչպես ենք մենք դա ընկալել, ում միջոցով ենք ընկալել…»:
Պեկինում Ադրբեջանի և Չինաստանի ղեկավարները ստորագրել են «Համատեղ հայտարարություն Ադրբեջանի և Չինաստանի միջև համապարփակ ռազմավարական գործընկերության հարաբերությունների հաստատման մասին», այն անդրադառնում է Բաքվի և Պեկինի միջև բազմաթիվ ոլորտներում փոխգործակցության և գործողությունների համակարգման խորացմանը:
2021 թվականի Գլխավոր շտաբի գործողությունները, ինչն արտահայտվել է հանրայնացված հայտարարությամբ, պետք է առաջին հերթին պարզաբանեն այն մարդիկ, որոնք նախաձեռնել էին դա, և նրանք, որոնք դրա տակ ստորագրել էին: Այդ զինվորականների մի մասն այսօր հրապարակային և ոչ հրապարակային հրաժարվում է իր ստորագրությունից և փորձում է կատարվածը ներկայացնել որպես չիմացության արդյունք՝ դրանով իսկ ապահովելով իր պաշտոնական առաջխաղացումը, կամ՝ միգուցե կանխելով իշխանության կողմից իրենց նկատմամբ քրեական հետապնդումները:
2025 թվականի փետրվարի 7-ին Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Գարիկ Աբելյանի նախագահությամբ, մեղավոր էր ճանաչել Ջալալ Հարությունյանին՝ դատապարտելով ազատազրկման՝ հինգ տարի վեց ամիս ժամկետով։ Մեղադրանքը վերաբերում է 2020 թվականի հոկտեմբերի 12-ին «Ցորի» զորամասի Դ-20 դիվիզիոնի վրա թշնամու հարձակմանը և դրա ծանր հետևանքներին:
2025 թվականի փետրվարի 7-ին Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Գարիկ Աբելյանի նախագահությամբ, մեղավոր էր ճանաչել Ջալալ Հարությունյանին՝ դատապարտելով ազատազրկման 5 տարի 6 ամիս ժամկետով։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցությունը որոշել է շրջանառության մեջ դնել Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրենսդրական նախագիծ՝ ի պատասխան Թուրքիայից պարտադրվող ժխտողական քաղաքականությանը և գործող իշխանությունների՝ դրան ենթարկվելու փաստին։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ անդրադառնալով մոտ երկու ամիս լսվող ադրբեջանական կրակոցների մասին հարցին, և, թե որքանով են դրանք հուշում հնարավոր պատերազմի և էսկալացիայի մասին, պնդել է, թե պատերազմի հավանականությունը որևէ քայլով չի ավելացվելու, և, որ կրակոցների հետ կապված հետևություններ անում են:
Արդյոք նա կարո՞ղ է ասել, թե իշխանությունների կողմից ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ կարգված Արծրուն Հովհաննիսյանի՝ 44 օր հայտնած տեղեկությունների քանի տոկոսն է ճիշտ և սխալ եղել, թե՞ սա փորձ է «մաքրելու» իշխանական քարոզչամեքենային և նաև այս հարցում սլաքն ուղղելու ԳՇ-ի վրա:
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները հաղորդել են, որ գեներալ-մայոր Ակիֆ Պիրվերդիևը նշանակվել է Ադրբեջանի ԶՈՒ 4-րդ բանակային կորպուսի (Բաքու) հրամանատար՝ փոխարինելով գեներալ-մայոր Մունասիբ Բաբաևին. նրա ազատման մասին տեղեկություններ շրջանառվել էին դեռ անցած տարի:
Ադրբեջանից հայտարարում են, որ «հայկական ագրեսիայի» բազան դեռ ամբողջապես վերացած չեն համարում, և գործընթացը մի քանի փուլից է բաղկացած: Սրան զուգահեռ՝ արդեն մոտ երկու ամիս է՝ սահմանագոտու տարբեր ուղղություններով և սահմանամերձ բնակավայրերի հատվածում ադրբեջանական կողմը շարունակում է խախտել հրադադարի ռեժիմը և բնակչությանը լսելի դարձնել կրակոցի ձայները, Նիկոլ Փաշինյանը հորդորում է մոռանալ Հայաստան-Ադրբեջան էսկալացիայի ու պատերազմի մասին՝ պնդելով, թե «Հայաստան-Ադրբեջան նոր սրացում, նոր պատերազմ չի լինելու, լինելու է խաղաղություն»:
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցում հերթական անգամ 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարություն է արել։
Ապրիլի 17-ին խորհրդարանում Ազգային ժողովի պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Արմեն Խաչատրյանը խոսելով ռազմական կրթության ոլորտում արձանագրված փոփոխությունների մասին, անընդունելի ձևակերպումներ է թույլ տվել:
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ Տիրան Խաչատրյանի՝ դատարանում գտնվող և 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործը վկաների հարցաքննության փուլին է մոտեցել: Այս մասին 168.am-ին հայտնեց գեներալի փաստաբանական թիմի անդամ Արմեն Անդրիկյանը: Վկաների թիվը 23 է, որոնց թվում է ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանը:
Հետաքրքիր է՝ ե՞րբ են եկել այդ եզրահանգման, ինչի՞ց ելնելով, գուցե հենց սկզբից իրականում Տոնոյանին չե՞ն համարել իրենց քաղաքական թիմից, ինչպես մի առիթով նախկին նախարարը խոստովանել էր 168.am-ին տված հարցազրույցում։ Սա իրականում զավեշտալի եզրահանգում է, քանի որ նույնիսկ այն զինվորականները, որոնց գուցե Փաշինյանի իշխանությունը յուրային է համարում, կայացել են նախկինների օրոք՝ անկախ նրանից, թե ինչ դիրք են ունեցել և ունեն այսօր:
2020թ. պատերազմից հետո 168.am-ը բազմիցս անդրադարձել է 44-օրյա պատերազմին Թուրքիայի ուղիղ մասնակցությանը, թուրք գեներալների կողմից Ադրբեջանի գլխավոր շտաբը ղեկավարելու, այդ թվում՝ ի դեմս Թուրքիայի զինված ուժերի գեներալ Բախտիար Էրսայի, ով պատերազմից հետո դարձավ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարի խորհրդականը, որ ադրբեջանական բանակն աստիճանաբար դառնա թուրքական մոդելի բանակ:
Ազգային ժողովում 2024թ. կառավարության ծրագրի կատարողականի քննարկման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը չի շրջանցել խաղաղության օրակարգը, և հերթական անգամ պնդել է, որ բանակը չի կարող դիտարկվել անվտանգության ապահովման առաջնային գործոն՝ ասելով՝ եթե այդպես են մտածում՝ ուրեմն չգիտեն, թե ինչ ասել է անվտանգություն, քանի որ այն բոլորովին այլ բան է, որը ներառում է նաև բանակը, բայց որը միայն բանակը չէ: Ըստ նրա՝ եթե անվտանգություն ասելիս հասկանում են միայն բանակ, նշանակում է՝ անվտանգություն չունենք:
2024թ. տարեվերջին 168.am-ը գրել է, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հանձնարարական է ստորագրել՝ «Ադրբեջանում 2025 թվականը հայտարարված է սահմանադրության և ինքնիշխանության տարի», քանի որ 2025-ին նշելու են Ադրբեջանի սահմանադրության ընդունման 30-րդ տարին և 44-օրյա պատերազմում տարած հաղթանակի 5-րդ տարին: