«ՀՀ ԱԳ նախարարը հայտարարել է նոյեմբերին ադրբեջանական հնարավոր ռազմական հարձակման մասին, և աշխարհաքաղաքական վերլուծությունները թույլ են տալիս եզրահանգել, որ դա, թերևս, այն քիչ ճշմարտություններից է, որ ինքն ասում է, որովհետև դա ոչ թե իր կարծիքն է, այլ իր լսածն է իր պաշտոնական հանդիպումներից, որովհետև այդ սպառնալիքները հնչում են բոլոր կողմերից: Թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները կանոնավոր կերպով, ըստ պլանի շարունակվում են»:
ՀՀ պաշտպանության նախարարի պաշտոնավարման երկրորդ շրջանը Ս. Սարգսյանի համար ևս դյուրին չէր: Ադրբեջան-Արցախ հակամարտությունը ռազմական ճանապարհով լուծելու պաշտոնական Բաքվի անշեղ կուրսը, այդ երկրի արագ տեմպերով ռազմականացումը և սպառազինությունների մրցավազքը, Ալիևյան կլանի ռազմատենչ հայտարարությունները, Արցախի Հանրապետության և ՀՀ-ի դեմ ռազմական գործողությունները վերսկսելու չդադարող սպառնալիքները լուրջ մարտահրավերներ էին հայկական պետականությանը:
168.am-ի հետ զրույցում «Պարալլելս Ֆիլմպրոդաքշն» կինոընկերության հիմնադիր, կինոռեժիսոր Հովհաննես Գալստյանն անդրադարձավ Հայ Առաքելական եկեղեցու դեմ իշխանությունների որդեգրած քաղաքականությանը՝ մասնավորապես հիշեցնելով մայիսի 28-ին Սարդարապատի հուշահամալիրում տեղի ունեցած խայտառակ միջադեպը, երբ ոստիկանական պատն արգելում էր Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի մուտքը հուշահամալիր: Մեր զրուցակցի գնահատմամբ՝ իշխանությունը դա կատարել է գիտակցված։
«Բլոկադայի ժամանակ ծառայության մեջ էի գտնվում, և այդ ընթացքում քիչ էինք զգում, թե ինչ է կատարվում, որովհետև ուտելիքը հիմնականում ուղարկում էին առաջնագիծ։ Ճիշտ է, սնունդի չափաբաժինը պակասում էր աստիճանաբար, բայց նկատելի չէր դրա բացակայությունը։ Ծառայությունն ավարտելուց հետո նոր քաղաքացիական կյանքի դժվարությունները սկսվեցին։ Չէի հասցնում օգնել հարակից բնակավայրերի մարդկանց, այդ գործով հիմնականում պապիկս էր զբաղվում։ Ես միայն օգնում էի»,- մանրամասնեց Ռուդիկը։
«Արևմտյան ծուղակի և՛ մասնակից, և՛ զոհ Փաշինյանը, միևնույն ժամանակ վախենում է ռուսական զայրույթից. եթե չվախենար, ապա հիմա ստորագրել էր արևմտյան տարբերակը, որը նույն ադրբեջանականն է, որի նպատակն Արցախում ապրող հայերի տարհանումն է»։
«Միջազգային տարբեր կառույցների ամլությունը, անկարողությունն առաջին հերթին կապված է այն հանգամանքի հետ, որ ՀՀ գործող քաղաքական ռեժիմն ինքն է հայտարարել, որ Արցախը ճանաչում է Ադրբեջանի մաս»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց միջազգայնագետ Արմեն Մանվելյանը՝ անդրադառնալով ՄԱԿ ԱԽ նիստին, որին այդպես էլ չհաջորդեցին գործուն քայլեր:
Բելգիայի Թագավորության արտգործնախարար Հաջա Լահբիբը ժամանել է Հայաստան, նրան դիմավորել է Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը: Նախարարների առանձնազրույցին հաջորդել է հանդիպումը լրագրողների հետ:
Բելգիայի Թագավորության ԱԳ նախարար Հաջա Լահբիբի համատեղ ասուլիսում ՀՀ արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը նշեց՝ գործընկերոջ հետ հանդիպման ընթացքում քննարկումների առանցքում են եղել ԼՂ-ում ահագնացող հումանիտար ճգնաժամին առնչվող հարցերը, որոնք ստեղծվել են Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի արդեն 8 ամիս շարունակվող ապօրինի արգելափակման հետևանքով։
Արցախի ներառմամբ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելով՝ Նիկոլ Փաշինյանն ամենամեծ նպաստն է բերել Լեռնային Ղարաբաղի ադրբեջանացմանը։ Նա դրել է այդ գործընթացի իրավական հիմքը, Ալիևը հիմա՝ Արցախը սովամահության մատնելով, իրականացնում է Արցախի ադրբեջանացման «տեխնիկական» գործողությունները։ Այդ տեսանկյունից, իրականում Նիկոլ Փաշինյանը զբաղված է Ալիևի համար ժամանակը երկարաձգելով, որին ծառայում են, օրինակ, Հրազդան մարզադաշտը՝ Երևանում, և ՄԱԿ կենտրոնակայանը՝ Նյու Յորքում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը դիզայներ, ոճաբան Արամ Նիկոլյանն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Ստեփանակերտից Արցախի քաղաքացի Աննա Մանգասարյանն է։
Փոքր աղջիկը ծնվել է շրջափակման պայմաններում, ինչից հետո էլ Ռիման թողել է աշխատանքը, որպեսզի կարողանա տանը մնալ և երեխային պահել, դրանից զատ, կրճատվել են նաև աշխատատեղերը։ Աշխատանքը թողնելն է՛լ ավելի է խորացրել խնդիրը՝ զրկվել են եկամտի աղբյուրից, որով նախկինում գոնե մինիմալ հարցերն ի վիճակի էին լուծել։
Ֆրանսիայի Բլուա քաղաքի հայ համայնքն օրերս Արցախի ապաշրջափակման պահանջով ակցիա է իրականացրել: Նախաձեռնությունը Բլուա քաղաքի հայ համայնքի ղեկավար Անի Մանուկյանինն է եղել:
Առկա գործընթացների վրա Սերժ Սարգսյանի նամակ-ուղերձի հնարավոր ազդեցության մասին մեր հարցադրումներին ի պատասխան՝ վերլուծաբանն արձանագրեց, որ մեր նախագահները, նույնիսկ պաշտոնաթող կարգավիճակում, քաղաքական ծանրաքաշներ են, որոնք հսկայական ինֆորմացիայի, կապերի են տիրապետում և տարբեր շրջանակներում մեծ հեղինակություն ունեն:
Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսն այսօր, թերևս, մի քանի անցանկալի շեղումներ ունեցավ. դրանցից մեկն Արցախի բնակչի հարցն էր: Հեռախոսով հնչեցված հարցը, տպավորություն էր, որ հունից հանեց ասուլիսում իր հունը դժվարորեն պահող պաշտոնյային: Իսկ Արցախի բնակչին՝ 44-օրյա պատերազմի մասնակից Միքայելին, հարց տալու հնարավորություն էր տվել լրագրողը:
Հրավիրված ասուլիսում լրագրողի հարցադրմանն ի պատասխան՝ Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրեց, թե ինչ քայլեր է ձեռնարկում Հայաստանը՝ Արցախում առկա հումանիտար ճգնաժամը մեղմելու համար։
Մենք մեր Արցախում ենք ապրելու
«Մենք միշտ ունեցել ենք փորձը, որ ոչ մի երկիր մեզ համար իր արյունը չի թափել. մենք ինքներս կամ պետք է այնքան խելք ունենայինք, չհասցնեինք դրան, կամ՝ դրանից հետո խելք ունենանք: Մեր հույսով պետք է մենք ապրենք ու պայքարենք»,- վստահեցրեց մեկ ուրիշը:
«Ո՞վ էր խանգարում նրանց դա անել անցյալ տարվա դեկտեմբերին, հունվարին,- 168.am-ի հետ զրույցում արձագանքեց քաղաքագետը՝ մանրամասնելով,- Փաստահավաք առաքելությունը պետք է փաստեր հավաքեր ադրբեջանական շրջափակման, մարդկության դեմ գործվող հանցագործություն մասին, բայց քանի որ Փաշինյանը համամասնակից է այդ գործություններին, չի դիմել: Այժմ՝ իր համար ընդամենն ալիբի է փորձում ստեղծել՝ թե այդ 7 ամիսներին սեփական փիառով չի զբաղվել, այլ Արցախի մասին է մտածել: Մինչդեռ ինքը համամասնակից է այդ իրավիճակին. իր խոսքերից հետո ամեն անգամ Արցախում իրավիճակը սրվել է, այսինքն՝ Ադրբեջանը դա համարել է քարտ-բլանշ:
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանն Արցախում ստեղծված իրավիճակի մասին լրագրողի հարցադրումներին ի պատասխան՝ դարձյալ խոսեց ՀՀ արձանագրած «աճերի» մասին: Ինչպես ասում են՝ արջը 7 երգ գիտի, 7-ն էլ՝ մեղրի մասին:
Մետաքսե Հակոբյանը չցանկացավ անդրադառնալ Հարությունյանի երեխաների՝ Արցախում լինել-չլինելու վերաբերյալ խոսակցություններին, բայց ընդգծեց՝ շատ է կարևորում սեփական օրինակը՝ յուրաքանչյուր պաշտոնյա պարտավոր է սեփական օրինակով ցույց տալ՝ ինչպես պետք է ապրել այս իրավիճակում Արցախում:
«Գործող քաղաքական ռեժիմը չի ծառայում հայության շահերին, հայությանը բաժանել է հայաստանցի-ղարաբաղցի սկզբունքով, և կեղծ իբր ՀՀ շահերն է պաշտպանում՝ դրանից դուրս թողնելով արցախահայությանը: Սակայն գիտենք, որ իրականում ՀՀ հայության շահերն էլ առանձնապես իրենց հետաքրքիր չեն. նա ընդամենը ցանկանում է ճանապարհ ծառայել թուրք-ադրբեջանական տանդեմի շահերի համար՝ հանձինս միջանցքների տրամադրման, ճանապարհների բացման և այլն»,- մանրամասնեց միջազգայնագետը:
«Պրոֆեսիոնալիզմն այստեղ որևէ դերակատարում չունի, որովհետև ԱԳՆ-ում կան պրոֆեսիոնալ կադրեր, նաև ունենք բավականին լավ պատրաստված միջազգային իրավունքի մասնագետներ. այստեղ խնդիրն ավելի տրամադրվածության և քաղաքական կամքի ոչ միայն բացակայության, այլև դրան հակառակ գործողությունների իրականացման մեջ է»:
Արձակագիր, հրապարակախոս, թարգմանիչ Գրիգոր Ջանիկյանը համոզված է՝ օրվա իշխանությունները վարում են ապազգային քաղաքականություն:
«Արցախում ժողովուրդը շատ դժվար կացության մեջ է, ուզում է, որ այս վիճակից դուրս գա, էն էլ փոսն ավելի են խորացնում, հարվածները գնալով ավելի ուժգին են լինում»,- 168.аm-ի հետ զրույցում ասաց շուրջ 5 ամիս շրջափակման մեջ գտնվող Արցախի Հանրապետության մայրաքաղաք Ստեփանակերտի բնակիչ Լեսմոնյա Օհանջանյանը:
«Այդ մարդկանց հետ կա նաև 3 տարեկան երեխա, մայրը մնացել է գյուղում, ինքը քրոջ հետ Գորիս է գնացել, որ վերադառնա, բայց մնացել են Տեղ գյուղի մոտ։ Այդ երեք տարեկան երեխան առանց մոր ինչպե՞ս մնա»։
«Մեր երկիրը հանձնվում է «ժամում՝ մեկ գյուղ» արագությամբ: Մենք ապրիլի 6-ին Սյունիքում էինք՝ Տեղ գյուղում, և այդ օրը հերթական խայտառակ բացահայտումն արեցինք: Ընդամենը եկ-երկու օրում սրանք նորից ահռելի տարածքներ էին զիջել թշնամուն, և ապրիլի 2-ի դրությամբ Արցախ տանող միակ՝ նորակառույց շրջանցող ճանապարհը ևս գտնվում էր ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ»։
«GALLUP International Association»-ի Հայաստանում լիիրավ անդամ Էմ Փի ՋԻ ՍՊԸ-ն մարտի 24-27-ը «Սովորական պատերազմ» խորագրով հարցում է իրականացրել, որում անդրադարձել է ինչպես ռուս-ուկրաինական հակամարտությանն ու դրա տարածաշրջանային հետևանքներին, այնպես էլ՝ Հայաստանի ներքաղաքական հարցերին:
41-ամյա Նորա Նավասարդյանը մինչ պատերազմը ապրել է իր 4 երեխաների և ամուսնու մայրիկի հետ Հադրութի շրջանի գյուղ Ջրակուսում: Նորայի ամուսինը՝ Նավասարդյան Դավիթը, զոհվել է 2014թ. հոկտեմբերի 1-ին Ջրականում:
Տնտեսագետ Լիլյա Ամիրխանյանը թեև այս պահին բարդագույն խնդիր է համարում Արցախում տնտեսական երաշխիքների ու բուֆերների ստեղծման մասին քայլերը, այդուհանդերձ նկատում է՝ այդ ուղղությամբ պետք է մշակվեն ծրագրեր: