Արդեն 1 ամիս է, ինչ թշնամի Ադրբեջանը փակ է պահում Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ Գորիս-Ստեփանակերտ մայրուղին, ինչի հետևանքով 120.000 մարդ մնացել է շրջափակման մեջ, շատ ընտանիքներ էլ կիսվել են՝ մնալով շրջափակման տարբեր կողմերում։
«Ես՝ որպես հայ մարդ, հայ մտավորական, ինձ երբեք այսքան նվաստացած, վիրավորված չեմ զգացել՝ ինչպես այս շրջափակման ժամանակ: Մենք այժմ ունենք պետականություն, ու թեև Արցախում մեր եղբայրները, քույրերը, մեր պատմական հուշարձանները, սկսած Մեսրոպ Մաշտոցի Ամարասի 5-րդ դարի վարժարանից, պատանդ են, սակայն պետականորեն ոչինչ չի արվում»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Արցախի շրջափակմանը՝ ցավով արձանագրեց գրող, հրապարակախոս Գրիգոր Ջանիկյանը:
«Մեր համայնքում իրավիճակը նորմալ է, դժվարություններ կան, բայց հաղթահարում ենք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության Ասկերանի շրջանի Պատարա համայնքի ղեկավար Վալերի Ղահրամանյանը։
«Մարդկանց տրամադրությունները նորմալ են, խուճապ չկա, հիմնական խնդիրը սննդի պաշարների պակասությունն է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Աստղաշեն համայնքի ղեկավար Արթուր Գրիգորյանը։
«Շրջափակման մեջ ապրող ժողովուրդ ենք, անտեր ժողովուրդ ենք դարձել թուրքերի ձեռքին»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանի Վանք գյուղի բնակիչ Ալյոշա Հակոբյանը։
«Արցախում իրավիճակը գնալով լարվում է. մթերքի, սննդի բազմաթիվ կետեր արդեն փակ են, փակ են նաև որոշ հացի արտադրամասեր՝ ալյուր չլինելու պատճառով, բայց ժողովուրդը փորձում է պայքարի ուղիներ գտնել, չկա հուսահատվածություն, չեն կոտրվել, որովհետև Արցախի ժողովուրդը հստակ ունի իր տեսակետը, այսինքն՝ երբեք և ոչ մի ճնշումների տակ չի լքելու իր հայրենի հողը, ամուր մնալու է կանգնած իր հայրենիքում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Արցախի «Արդարություն» կուսակցության ԵԿ նախագահ Արշակ Աբրահամյանը:
Կառավարության այսօրվա նիստից հետո լրագրողները Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանին հարցրեցին, թե արդյոք Առողջապահության նախարարությունն ունի՞ լիազորություններ դիմելու Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությանը՝ շրջափակված Արցախում գտնվող քաղաքացիների առողջական խնդիրների մասին բարձրաձայնելու և դրանց լուծումներ տալու համար։
Կառավարության այսօրվա նիստի ավարտից հետո լրագրողները Սփյուռքի գործերով գլխավոր հանձնակատար Զարեհ Սինանյանին հարցրեցին, թե Արցախի շրջափակման հետ կապված ի՞նչ քայլեր են արվում սփյուռքում, և արդյոք դրանք նպաստո՞ւմ են խնդրի լուծմանը։
«Պիտի կրկին վերահաստատեմ Հայաստանի Հանրապետության հավատարմությունը 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի, 2021 թվականի հունվարի 11-ի, 2021 թվականի նոյեմբերի 26-ի, 2022 թվականի հոկտեմբերի 31-ի եռակողմ հայտարարություններին, ինչպես նաև 2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ի Պրահայի քառակողմ պայմանավորվածություններին, որոնք արձանագրված են հանդիպմանը հաջորդած հայտարարության մեջ:
«Արցախցին պատրաստ է դիմանալ այս արհավիրքին, և դեռևս չունենք այդ անկումային տրամադրությունները: Բայց բոլորս էլ հասկանում ենք, որ գալու է մի պահ, երբ մենք դիմանալու հետ կապված խնդիրներ ունենանք»,- շեշտեց նա:
«Մինչ օրս մեզ դիմել է 300 արցախցի, մարզպետարանում ստեղծվել է օպերատիվ շտաբ՝ կեցության և սննդի հարցերը հոգալու համար։ Այս ընթացքում համագործակցել ենք նաև կազմակերպությունների հետ ու մինչև հիմա էլ համագործակցում ենք՝ կենսական խնդիրների լուծման համար։ Գորիսի համայնքապետարանը շուրջօրյա կապի մեջ է նաև հյուրանոցների հետ՝ հարցերին հնարավորինս արագ արձագանքելու համար։
«Այդ հայտարարությունները, որ ինքն անում է, հենց այնպես հայտարարություններ չեն, ամեն մի հայտարարություն իր նպատակակետն ունի։ Այն, որ մենք հիմա այս օրվա մեջ ենք, դա մի օրվա բան չի, այլ ամբողջ 4 տարվա, ինչքան որ Փաշինյանը դարձավ վարչապետ։ Ինքը սրան էր ձգտում, չկարողացավ կռվով հանձնել, այդքան տղաների զոհեց, բայց չկարողացավ Արցախը միանգամից հանձնել, հիմա մեկ առ մեկ հանձնելու է։ Մենք կանգնելո՛ւ ենք հանուն Արցախի, բայց Նիկոլը հանձնելու է։ Փրկությունը ես տեսնում եմ ոչ թե նրա հեռանալով, նրան հեռանալ չի՛ կարելի, նրան չպետք է թողնել ոտքը ոտքի առաջ դնի, նրա պատիժը պետք է հրապարակում լինի․․․
Շուրջ 3 շաբաթ շրջափակման մեջ գտնվող Արցախում մարդիկ Ամանորին են պատրաստվում։ Ստեփանակերտի բնակիչ Դոնարա Գասպարյանը, որ 30 տարուց ավելի մայրաքաղաք Ստեփանակերտի շուկայում ժենգյալով հաց է պատրաստում-վաճառում, այսօր 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ի տարբերություն թշնամու կողմից ճանապարհը փակելու առաջին օրերի, արդեն 2 օր է՝ շուկայում կրկին աշխուժություն է նկատվում։
Խաղաղության դարաշրջան բացելու խոստումներով 2021 թվականին վարչապետի պաշտոնում վերընտրված Նիկոլ Փաշինյանը 2022 թվականի տարեվերջյան Կառավարության նիստում խոսեց ոչ թե սպասվելիք խաղաղության, այլ՝ պատերազմի մասին։
Հայաստանի իշխանությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ ու բարձր հովանու ներքո, բառի ամենաուղիղ իմաստով ձախողել է Հայաստանի ու Արցախի անվտանգության ապահովման գործառույթն ու առաքելությունը։ Որևէ նորմալ երկրում նման իշխանությունը ժամ առաջ հրաժարական ներկայացրած կլիներ՝ ամենավերին անկարողից, մինչև ամենաստորին պահակ։ Բայց քանի որ ո՛չ Հայաստանի իշխանությունն է հրաժարական ներկայացնող իշխանություն, ո՛չ հասարակությունը՝ հրաժարական պարտադրող հասարակություն, Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է այն քաղաքականությունը, որի պատճառով ադրբեջանցի զինվորները հայտնվել են Հայաստանի սարերում, «բնապահպանները»՝ Լաչինի ճանապարհին։
«Հանրահավաքը հույս տվեց բոլորին, որ գոնե Արցախում տակավին ունենք միասնություն: Դա կարծեք վերածնունդ էր բոլորիս համար 2020 թվականի պատերազմից հետո»,- 168.am-ի հետ զրույցում Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում համաժողովրդական հանրահավաքի մասին իր տպավորությունները նշեց Արցախում հաստատված սիրիահայ Հովիկ Ասմարյանը:
«Ճիշտ է՝ թշնամու կողմից Լաչինի միջանցքի փակումը Տեղ համայնքում լուրջ խնդիրներ չի առաջացրել, բայց մենք մտահոգված ենք Արցախում ապրող մեր հայրենակիցների համար»,- այսօր 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սյունիքի մարզի Տեղ համայնքի ղեկավար Դավիթ Ղուլունցը։
Լիսագոր գյուղի ղեկավար Գագիկ Նասիբյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց՝ մարդկանց մի մասը Լիսագորից վերադարձել է Հայաստան, մյուս մասը շարունակում է մնալ Լիսագորում՝ հավատով, որ ամեն պահի ճանապարհը կբացվի և շուտ կհասնեն իրենց տները։
«Մենք արցախցի ենք, ուժեղ ենք, դեռ դիմանում ենք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ստեփանակերտի բնակիչ Դոնարա Գասպարյանը, որը շուրջ 30 տարի Ստեփանակերտի շուկայում ժենգյալով հաց է պատրաստում, վաճառում։
«Կյանքը շարունակվում է, մենք բոլոր ուղղություններով պարտավոր ենք աշխատել»,- այսօր Գյումրիում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը։
«Հարցը կայանում է նրանում, թե այդ միջազգային ճնշումներն արդյոք բավարար կլինե՞ն, որպեսզի Ադրբեջանն իր սադրիչ գործողություններին վերջ տա։ Այս պահի դրությամբ, ցավոք սրտի, ճանապարհը մնում է փակ, և սա առաջացնում է այն իրավիճակը, որ մեր աշխատանքները պետք է ավելի ակտիվ լինեն, պետք է շարունակություն ունենան, որպեսզի ամեն կերպ ուժեղացնենք միջազգային ճնշումն Ադրբեջանի վրա»։
«Կալուգինը սեփական երկրի դավաճա՛ն է, հանկարծ Կալուգինով չդաստիարակեք արտաքին հետախուզության ծառայողներին, թե չէ՝ դավաճանների թիվը կշատանա»,- այսօր Ազգային ժողովի արտահերթ նիստի ժամանակ, դիմելով ՔՊ-ականներին, ասաց «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը։
«Այսօր այս շենքում, այս կառավարության ղեկավարն ուղղակի մեղադրել է ռուս խաղաղապահներին իրենց պարտականությունները չկատարելու մեջ, եթե մինչև հիմա խաղաղապահների հասցեին հնչում էին քննադատություններ, այսօր հնչել է ուղիղ մեղադրանք»,- Կառավարության շենքի դիմաց «Համախմբում» շարժման հրավիրած ասուլիսի ժամանակ ասաց Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանը՝ անդրադառնալով Կառավարության այսօրվա նիստում Նիկոլ Փաշինյանի կողմից Արցախի ճանապարհը փակ պահելու վերաբերյալ արված հայտարարությանը։
«Համախմբում» շարժման նախաձեռնող խումբն այսօր մամուլի ասուլիս էր հրավիրել Կառավարության շենքի դիմաց, որի ընթացքում նաև պահանջագիր ներկայացրեց ՀՀ կառավարություն՝ գործողություններ ձեռնարկելու Արցախի շրջափակման վերացման ուղղությամբ:
Կառավարության այսօրվա նիստի ավարտից հետո լրագրողներն Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանին հարցրեցին, թե Արցախը 10 օրից ավելի լինելով շրջափակման մեջ՝ էկոնոմիկայի, տնտեսության վրա ի՞նչ ազդեցություն է ունեցել, արդյոք Արցախի գործընկերների հետ այս հարցերը քննարկե՞լ են։
«Ստեղծված իրավիճակից որևէ մեկս գոհ չենք և դատապարտում ու որոշակի քայլեր ենք անում»,- Կառավարության այսօրվա նիստից հետո լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը՝ անդրադառնալով թշնամի Ադրբեջանի կողմից արդեն 11 օր Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ Լաչինի միջանցքը փակ պահելու փաստին։
«Քույրս, մայրս, ախպերս, սաղ բարեկամներս այստեղ են, տնով-տեղով, ցեղով այստեղ ենք՝ Արցախում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ադրբեջանի կողմից արդեն 2 տարի օկուպացված Շուշիի նախկին բնակիչ, Շուշիի մշակույթի և երիտասարդության կենտրոնի նախկին տնօրեն, այժմ Ստեփանակերտում ապաստան գտած Լաուրա Հովսեփյանը։
Արցախի Հանրապետության շրջվարչակազմի ղեկավար Արսեն Ավանեսյանը Արցախի Հանրային հեռուստատեսության թղթակցի հետ զրույցում ասել է, որ Մարտակերտում կյանքն ընթանում է բնականոն հունով։
«Նշեմ, որ բրիտանական ընկերությունը երբ Ադրբեջանից գնել է Կաշենի հանքավայրը, Հայաստանի Կառավարությունը որևէ քայլ չի ձեռնարկել դրա դեմ։ Ավելին՝ այդ ընկերությունը դիմել է Հայաստանի Կառավարությանը, որ Ադրբեջանից գնել է հայկական ուժերի վերահսկողության տակ գտնվող Կովսականի տարածքում գտնվող հանքը, Հայաստանի Կառավարությունից ասել են՝ չենք առարկում, և սա 2020 թվականից 6-7 ամիս առաջ. դրա համար եմ ասում՝ այդ պատերազմը գործարք էր»,- ասաց Հոխիկյանը։
Սա այն պահը չէ, որ ուժեղի մոտ միշտ թույլն է մեղավոր, ո՛չ։ Մենք ունենք պատմություն, հզոր ենք այդ պատմությամբ, մեր անցյալով, և յուրաքանչյուր հայ առաջին հերթին պետք է մտածի, որ չկա հայ ազգ՝ առանց Արցախ, չկա հայ ազգ՝ առանց Հայաստան, սա մեր պատմությունն է, և ես չեմ պատկերացնում՝ հայ լինենք և անցյալով խոսենք Արցախի մասին։
