Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այսօր իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակեց 15 կետից բաղկացած ճանապարհային քարտեզ, որը, ըստ նրա, անհրաժեշտ է ստեղծված իրավիճակը հաղթահարելու և երկրում կայունություն և անվտանգություն հաստատելու համար։
«Երբ փաստաթղթի ստորագրումից հետո Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական չտվեց, ես հասկացա, որ նա հեշտությամբ չի տալու այդ հրաժարականը: Բայց մենք ունենք ցուցիչներ՝ իշխող խմբակցությունն էլ կուռ չէ, այնտեղից կան մարդիկ, որոնք կամ հայտարարում են, որ դուրս են գալիս, կամ մանդատն են վայր դնում: Նախարարներ են դուրս գալիս: Մենք ունենք Փաշինյանի թիմակից անվտանգության հանձնաժողովի ղեկավար Անդրանիկ Քոչարյանի և անվտանգության գերատեսչության ղեկավար Դավիթ Տոնոյանի առճակատում՝ մամուլում: Վարչապետը ջղաձիգ գրառումներ է անում, ՀՀ նախագահը կոչ է անում վարչապետին՝ հրաժարական տալ»:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Գևորգ Գորգիսյանն ասաց, որ պատերազմական գործողությունների և եղած խնդիրների մասին իրենց խմբակցությունը տեղեկացել է ռազմաճակատում կռվող իր ծանոթների միջոցով։
Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանը, ըստ Սահմանադրության, պետք է հետևի Սահմանադրության պահպանմանը, ուստի հիմա, երբ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ոտնահարվում է Սահմանադրությունը, նախագահ Արմեն Սարգսյանը հանդես է եկել այդ նույն Սահմանադրության պահպանությամբ, ուստի նրա երեկվա ուղերձը ես պաշտպանում և կիսում եմ։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, անդրադառնալով նախագահ Արմեն Սարգսյանի երեկ ուշ երեկոյան հղած ուղերձին, ասաց «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գևորգ Պետրոսյանը։
Ինչ վերաբերում է Նիկոլ Փաշինյանի գիշերվա գրառմանը, ապա Արա Դեղտրիկյանն այն հրեշավոր որակեց. «Կինն էլ կարծեմ կիսվել էր իր էջում: Մարդը հիմա էլ քաղաքացիական պատերազմ է ուզում: Ոնց որ այնտեղ ջարդեց-փշրեց, հիմա էլ ուզում է այստեղ նույնն անել: Ասում եմ՝ վտանգված ենք մենք բոլորս, որովհետև այնպիսի մանիպուլյացիաներ, ոնց նա գիտի անել, ամեն ինչ կարելի է սպասել: Ես ոչ մի բանի վրա չեմ զարմանում: Մենք հիմա պետք է շատ զգոն և ուշադիր լինենք, գոնե համախմբվի այն հատվածը, որը գիտակից և մտահոգ է այս երկրի համար: Իր կողմնակիցները այս վիճա՞կն էին ուզում: Էն մարդիկ, որոնք սատարել են ու հիմա էլ սատարում են էդ մարդուն, ինձ համար դրանք թուրքից վերան են: Էլ արտաքին թշնամի թող չփնտրեն, թշնամին ներսում է»:
«Այդ ո՞ր իրավունքով է ՀՀ վարչապետն իր ստորագրությունը դրել մի փաստաթղթի տակ, որով սակարկման առարկա են դառնում Լեռնային Ղարաբաղին պատկանող տարածքները։ Հիմա փոքր դետալ պետք է բացեմ՝ 90-ական թվականներից Հայաստանը մշտապես ասել է, որ Արցախի ժողովրդի երաշխավորն է, իսկ հակամարտության հիմնական կողմն Արցախն է։ Հիմա, երբ դու գնում և այդ հայտարարության տակ դնում ես քո ստորագրությունը, տարածքները վերադարձնելով, վաղը քո թշնամին օգտվելու է դրանից, որ դու ես եղել այդ տարածքների դե յուրե տիրապետողը, և այսօր արդեն Ադրբեջանը խոսում է Հայաստանից միլիարդավոր դոլարների փոխհատուցում ստանալու պահանջի մասին»,- ասաց Սամվել Ֆարմանյանը՝ նշելով, որ նվազագույնը, որը պետք է գոնե Փաշինյանը ստորագրեր, դա քաղաքական հայտարարությունն էր, իսկ իրավական մասով թղթի վրա պետք է դրվեր Արցախի նախագահի ստորագրությունը։
Հայաստանի վարչապետը ստորագրել է հայ ժողովրդի համար ծաղր, վիրավորանք և ողբերգություն պարունակող կապիտուլյացիոն փաստաթուղթ, որը բոլոր հնարավոր ձևերով պետք է սրբագրվի, քանի դեռ այն չի դրվել գործածության մեջ։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, անդրադառնալով նոյեբերի 10-ի գիշերը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի ստորագրած եռակողմ հայտարարությանը՝ ասաց պատմաբան, պ.գ.դ., պրոֆեսոր, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ համաշխարհային պատմության ամբիոնի վարիչ Խաչատուր Ստեփանյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը «Մհեր Մկրտչյան» թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար, ռեժիսոր և սցենարիստ Մհեր Մկրտչյանն է։
«Այո՛, բանակն իր գործը գիտի, գիտի, որ պատերազմելու համար է, բանակն ինքն իր գործը գիտի, բայց, եթե որևէ բանի ունակ չես, չես կարողանում պատերազմի ընթացքում միջնորդների և թշնամու հետ հասնես այնպիսի համաձայնության, որ չկորցնես ամեն ինչ, ո՞ւմ է պետք քաղաքական իշխանության ղեկին մնալը»,- ասաց Հակոբյանը՝ նշելով, որ Նիկոլ Փաշինյանը ստորագրել է մի փաստաթուղթ, որում խոսք չի գնում որևէ փոխզիջման մասին, և ամբողջությամբ Ադբեջանին ձեռտու լուծումներ են տրված։
«Հասարակությունը հիմա բաժանված է երկու մասի. Մի մեծաքանակ շերտ խորը վրդովմունք ունի, կամ մի փոքր շերտ, որ փորձում է աջակցել իշխանություններին, ու կրքերը քանի գնում՝ լարվում են, արդեն իրար սպառնում են: Սա վառ ապացույցն է այն բանի, որ մենք՝ որպես ժողովուրդ, այնքան զարգացած չենք, որ նման կարգի հարցերը լուծենք՝ ինչպես քաղաքակիրթ աշխարհն է լուծում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց գրող, քաղաքական վերլուծաբան Արծրուն Պեպանյանը:
«Եթե Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական տա, այս գործընթացն իրավական առումով կառավարելու հնարավորություն կլինի», Գևորգ Կոստանյան
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայրենիք» կուսակցության նախագահ, Ազգային անվտանգության ծառայության նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ Հրանտ Բագրատյանն է։
Արդեն մի քանի օր է՝ Հայ Հեղափոխական Դաշնակցության գրասենյակում հավաքվում են արտախորհրդարանական շուրջ երկու տասնյակ կուսակցություններ և քննարկում սեպտեմբերի 27-ից Արցախում սկսված պատերազմը և դրա հետևանքով ստեղծված իրավիճակն Արցախում և Հայաստանում, և ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանը հայտնել է, որ քննարկումների ավարտին հանդես կգան համատեղ հայտարարությամբ: 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ՀՅԴ գրասենյակում ընթացող քննարկումներին մասնակցած կուսակցություններից Դեմոկատական կուսակցության նախագահ Արամ Սարգսյանը նշեց, որ քննակվում է հարցը, թե ինչպես վարվել, որ ստեղծված իրավիճակից դուրս գանք։
Քանի դեռ Ադրբեջանը կառավարվում է Թուրքիայի կողմից, և քանի դեռ Ալիևը հանդիսանում է Էդրդողանի աշխատակազմի բարձրաստիճան պաշտոնյա՝ նշանակված Ադրբեջանում, անիմաստ է խոսել կրակի դադարեցման մասին, և այս դեպքում պատերազմը շարունակվելու է, որովհետև Թուրքիան Ադրբեջանի միջոցով իրականացնում է իր վաղեմի պանթուրանական ծրագիրը, իսկ դրա համար պետք է Հարավային Կովկասում ստեղծի և պահի լարվածության օջախ։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, անդրադառնալով թուրք-ադրբեջանական տանդեմի նկրտումներին, ասաց «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արման Աբովյանը։
ԱԻՄ առաջնորդ Պարույր Հայրիկյանը պատերազմական իրավիճակում կարևորագույն գաղտնիքներից մեկն է համարում սեփական ուժերի պատրաստվածության մակարդակը հակառակորդից գաղտնի պահելը, ուստի չի պատկերացնում, թե ինչո՞վ էր պայմանավորված վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի երեկվա ուղիղ եթերը՝ կամավորական ջոկատներ կազմելու մասին։
Այսօր Մոսկվայում կայացավ Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի հանդիպումը Ռուսաստանի Արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովի հետ, կայացել է նաև Լավրովի հանդիպումն Ադրբեջանի համապատասխան պաշտոնյայի հետ, և ըստ ռուսական TASS լրատվական գործակալության՝ Բայրամովը Մոսկվա է մեկնել ռուսական կողմի հետ խորհրդակցություն անցկացնելու համար։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղոդաշարի եթերում «Օրբելի» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Կարեն Վերանյանը նկատեց, որ, առհասարակ, պատերազմի ընթացքում հնարավոր չէ խոսել բանակցությունների մասին, ուստի հիմա կողմերն իրենց հանդիպումներով խորհրդակցություններ են անցկացնում և փորձում հող նախապատրաստել բանակցությունների համար։
Հոկտեմբերի 16-ին Ազգային ժողովի Մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Նաիրա Զոհրաբյանն ու նախագահի տեղակալ Անի Սամսոնյանը նամակ էին ուղարկել ՀՀ-ում ՄԱԿ-ի մշտական ներկայացուցիչ Շոմբի Շարփին՝ կոչ անելով օբյեկտիվ գնահատել Արցախի դեմ տարվող պատերազմի իրողությունները, չսահմանափակվել միայն դատապարտող կոչերով և ձեռնարկել հրատապ միջոցներ Արցախում հումանիտար աղետը կանխելու նպատակով։ 168TV-ի եթերում հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ և «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Անի Սամսոնյանը նշեց, որ ԱԺ համապատասխան հանձնաժողովը ողջ տարին ջանք ու եռանդ չի խնայում այդ կազմակերպության հետ, և՝ ոչ միայն, Հայաստանի ստորագրած կոնվենցիաներով սահմանված իր պարտավորությունների կատարման համար։
«Ավելին՝ Թուրքիան ավելացրեց իր ռազմական աջակցությունն Ադրբեջանին և նաև հայտարարեց, որ իր երկինքը փակում է ՀՀ մարդասիրական բեռներ տեղափոխելու համար, իսկ սա նշանակում է, որ Թուրքիան այլևս անթաքույց ցույց է տալիս, որ այս տարածաշրջանում ցանկանում է դառնալ խաղացող, իսկ Ռուսաստանը հասկացնում է Թուրքիային, որ պետք է երբևէ մտադրություն չունենա Մինսկի խմբի համանախագահություն ընդգրկվելու համար»,- ասաց Հարությունյանը՝ ընդգծելով, որ Թուրքիան բացահայտ ցույց է տալիս նաև, որ իր նպատակը հայերի մասով շարունակում է նույնը մնալ, այն է՝ իրականացնել հայերի ցեղասպանություն։
Ինչ վերաբերում է Թուրքիայից ապրանքների ներկրմանը՝ ապա, ըստ տնտեսագետի, մենք Թուրքիայից տարեկան ներկրում ենք մինչև 270 միլիոն դոլարի ապրանք, իսկ միայն հագուստի ներկրումը Թուրքիայից վերջին մեկ տարվա ընթացքում ավելացել է 90 տոկոսով։
Սեպտեմբերի 27-ից Արցախի ու Հայաստանի նկատմամբ Ադրբեջանի սանձազերծած լայնածավալ ռազմական գործողությունների արդյունքում հայկական պաշտպանական ուժերը խոցել են հակառակորդի 176 ԱԹՍ, 16 ուղղաթիռ, 19 ինքնաթիռ, 541 միավոր տանկ ու այլ զրահատեխնիկա, 4 ՏՈՍ ծանր կրակային համակարգեր: Իսկ ինչ վերաբերում է մարդկային կորուստներին, ապա, ըստ հայկական կողմի հաշվարկների, Ադրբեջանը 5489 զոհ է ունեցել։
«Մեծ հաշվով, սա նույն մոնիտորինգի մեխանիզմներին վերադառնալու կոչն է՝ Վիեննա, Ժնև և Սանկտ Պետերբուրգ։ Հիմա դրսում հասկանում են, որ 2016 թվականից հետո Ադրբեջանին չստիպեցին դրան գնալ, հիմա հասկանում են, թե ինչ հետևանքների է բերում Ադրբեջանին դա չստիպելը»,- ասաց Միքայելյանը։
Հոկտեմբերի 12-ին Մոսկվայում կայացավ Հայաստանի և Ռուսաստանի արտգործնախարարներ Զոհրաբ Մնացականյանի և Սերգեյ Լավրովի հանդիպումը։ Մոտ երկու ժամ տևած փակ հանդիպումից հետո նախարարները հանդես եկան ճեպազրույցով՝ պատասխանելով լրագրողների հարցերին։ Հետաքրքրական է, որ և՛ Սերգեյ Լավրովը, և՛ Զոհրաբ Մնացականյանն ընդգծեցին, որ ընթանում են բանակցային գործընթացի պարամետրերի ճշգրտման աշխատանքներ։
Քաղաքագետն ընդգծեց, որ այս կետում կարևոր է «հիմնարար սկզբունքներ» ձևակերպումը, իսկ հիմնարար սկզբունք են համարվում Հելսինկյան ակտի՝ ազգերի ինքնորոշման իրավունք, ուժի կիրառման սպառնալիքի անթույլատրելիություն, տարածքային ամբողջականություն սկզբունքները։
Անթույլատրելի է, որ 21-րդ դարում մենք ականատես ենք լինում Ադրբեջանի կողմից նման վայրագությունների, ցավալի է, որ այս դարում մի կողմ են դրվել դիվանագիտական և քաղաքական գործիքներն, ու այդ պետությունն իրեն իրավունք է վերապահում ուժի կիրառմամբ, սպառնալիքով և շանտաժով հարցերը լուծել, իհարկե, բնական է, որ նման քայլը ստանալու էր շատ լուրջ պատասխան։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանի օգնական Գևորգ Մելիքյանը։
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ արդեն 12-րդ օրն արցախաադրբեջանական սահմանի ողջ երկայնքով ընթացող պատերազմական գործողություններին տրված գնահատականն ու արված դիտարկումները հստակ ցույց են տալիս՝ Ռուսաստանն ամբողջ ծավալով կկատարի Հայաստանի նկատմամբ իր պարտավորությունները, եթե հանկարծ Ադրբեջանը կամ Թուրքիան որոշեն ռազմական գործողությունները տեղափոխել Հայաստանի տարածք. ավելին՝ Պուտինի խոսքը մեսիջ էր, առաջին հերթին՝ Թուրքիային։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց «Պոլիտէկոնոմիա» հետազոտական ինստիտուտի քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը։
Ադրբեջանն Արցախի դեմ սկսած այս պատերազմը պլանավորել էր շատ վաղուց՝ դրանում ունենալով Թուրքիայի աջակցությունը։ Ադրբեջանը սեպտեմբերի 27-ին Արցախի սահմանին սկսեց ռազմական հարձակողական գործողություններ՝ նախապես Թուրքիայից ստանալով խոստում, որ, եթե դրա համար միջազգային հանրությունն Ադրբեջանին ճնշի, ապա Թուրքիան այդ ճնշումների մի մասը կվերցնի իր վրա։ Այս ամենով հանդերձ՝ ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը տապալեց իր պլանը՝ բլից-կրիգը, և հիմա գնում է ուժերը մաշող պատերազմի ճանապարհով։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը՝ անդրադառնալով Ադրբեջանի՝ ռազմական գործողություններ սկսելու դրդապատճառներին։
Սեպտեմբերի 27-ից Ադրբեջանի կողմից Արցախի սահմանների ողջ երկայնքով սկսված ռազմական գործողություններին զուգընթաց՝ ՀՅԴ Հայ դատի համաշխարհային ցանցը ձեռնամուխ է եղել ադրբեջանական ագրեսիայի մասին աշխարհով մեկ ներկայացնելու գործին, իսկ այդ աշխատանքի շնորհիվ է, որ որոշ պետություններից ստացվել են իրավիճակին համահունչ և ոչ թե՝ հայամետ, այլ՝ օբյեկտիվ արձագանքներ։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց ՀՅԴ Հայ դատի կենտրոնական գրասենյակի ծրագրերի համակարգող Գևորգ Ղուկասյանը:
Սեպտեմբերի 27-ից Ադրբեջանն Արցախի սահմանի ամբողջ երկայնքով սկսել է պատերազմ՝ լայնածավալ ռազմական գործողություններ, և հիմա հայկական կողմի համար այդ պատերազմը զսպող մեխանիզմ կարող է լինել ադրբեջանական նավթագազային համակարգերի թիրախավորումը։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Էներգետիկ աշխարհաքաղաքական հարցերով փորձագետ Արմեն Մավելյանը։
Ադրբեջանն ու Թուրքիան Արցախի դեմ վարում են լայնամասշտաբ ահաբեկչական պատերազմ, որով փորձում են լուծել մի շարք հարցեր՝ մասնավորապես, Թուրքիան նաև Ադրբեջանի միջոցով փորձում է լուծել տարածաշրջանային հարցեր և դառնալ Հարավային Կովկասում խոշոր խաղացող։ Մյուս կարևոր խնդիրը, որը փորձում է լուծել Թուրքիան, այն է, որ ցանկանում է օգտագործել Ադրբեջանը և 2023 թվականին Թուրքիայի 100-րդ ամյակը նշել ավելի լայն սահմաններով։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանը։
