Քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանի դիտարկմամբ՝ Ռուսաստանի նկատմամբ հավաքական Արևմուտքի պատժամիջոցներն ավելի շատ PR-ի և հոգեբանական ճնշման նպատակ ունեն, որպեսզի ՌԴ բնակչությունը դժգոհություն արտահայտի վարվող քաղաքականության հանդեպ:
Ի՞նչ ազդեցություն կունենա համաշխարհային միջբանկային SWIFT համակարգից Ռուսաստանի հնարավոր անջատումը ՀՀ տնտեսության վրա, ի՞նչ խնդիրների առաջ են կանգնելու հայ տնտեսվարողները, և արտահանման ու ներմուծման ծավալների վրա Արևմուտքի սահմանած տնտեսական պատժամիջոցներն ինչպես են ազդելու. այս և այլ հարցերի շուրջ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում զրուցել ենք ԵՊՀ Կառավարման և գործարարության ամբիոնի վարիչ Կառլեն Խաչատրյանի հետ։
«Մեր հասարակական դիսկուրսում բավական չէր սևերի ու սպիտակների բաժանումը, հիմա էլ ի հայտ են եկել ռուսական և ուկրաինական շահերը սպասարկողները, որոնք բացարձակապես կապ չունեն հայկական շահի հետ, և դա նողկալի է»,- նկատեց քաղաքագետը։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման շրջանակում ռուս-ուկրաինական պատերազմի քարոզչական հատվածի, տարածաշրջանում առկա զարգացումների, Հայաստանի համար հնարավոր վտանգների և սպառնալիքների վերաբերյալ զրուցել ենք մեդիափորձագետ Տիգրան Քոչարյանի հետ:
«Դրա մասին երեկ Մոսկվայից հայտարարվեց, որ չեն պատրաստվում հրադարարի պայմաններ քննարկել, չեն կարծում, թե Զելենսկին անկեղծ է, երբ չեզոքության մասին է խոսում, և եթե պատրաստ է Ուկրաինան վերջնական հրաժարվել դեպի ՆԱՏՕ նկրտումներից և համաձայնել իրենց պայմաններին, այդ դեպքում նստեն՝ բանակցեն: Սա ցույց է տալիս, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը ձգտելու է առնվազն այս գործընթացի ավարտին հասնել նրան, որ թղթի վրա ամրագրված լինի, որ Ուկրաինան այլևս չի ձգտելու դեպի ՆԱՏՕ, չի ունենալու դեպի Արևմուտք նկրտումներ, չի բացառվում, որ նույնիսկ արձանագրվի դեպի Եվրասիական տարածաշրջան ինտեգրման որոշակի նկրտումների մասին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Արցախի այս ծանր պայմաններում անգամ մենք չկարողացանք գիտաժողովներ ու ցուցահանդեսներ կազմակերպել. չեն կարողանում թշնամու դեմ կանգնել ու գրգռել, ուզում են յոլա գնալ մնացորդներով, ու արդյունքում՝ Արցախը բացակայում է։ Պատերազմից հետո Արցախի ու Արցախի մշակույթի վեաբերյալ կա զգույշ վերաբերմունք»,- ասաց ԵՊՀ մշակութաբանության ամբիոնի վարիչը։
«Տարբեր ռազմական փորձագետներ, նույնիսկ արևմտյան, երեկ էին ասում, որ 96 ժամում Կիևը կվերցնեն ռուսական զորքերը: Միակ բանը, որ որոշ չափով խոչընդոտում է ռուսական բանակին, այն է, որ դեռ հրաման ու ցանկություն չկա տոտալ պատերազմ վարելու՝ ոչնչացնելով ուկրաինական բանակի ամբողջ անձնակազմը: Ռուսական զորքը աշխատում է, որ հնարավորինս քիչ զոհեր լինեն»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
2022թ. փետրվարի 23-ին Մոսկվայում Վլադիմիր Պուտինը և Իլհամ Ալիևը ստորագրեցին դաշնակցային համագործակցության մասին հռչակագիր՝ կազմված 43 հոդվածից: Հռչակագրի 11-րդ կետը նախատեսում է, որ «Ռուսաստանի Դաշնությունը և Ադրբեջանի Հանրապետությունը վճռականորեն զսպում են իրենց տարածքներում կազմակերպությունների և անձանց գործունեությունը` ուղղված մյուս կողմի պետական ինքնիշխանության, անկախության և տարածքային ամբողջականության դեմ»։
«Ուկրաինայում իրադարձությունները կայծակնային արագությամբ են զարգանում, և տարբեր սցենարներ կարող են լինել: Աշխարհագրորեն կարող է շատերիս թվալ, թե մեզ հետ կապ չունի, բայց այն, ինչ տեղի է ունենում Ուկրաինայում, տեղի է ունենում մեկ մեգատարածաշրջանում, որը կարելի է անվանել հետխորհրդային տարածաշրջանային անվտանգության համալիր»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց 5165 շարժման համահիմնադիր, ԵՊՀ դոցենտ Մենուա Սողոմոնյանը:
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովի կարծիքով՝ ռուս-ադրբեջանական արդեն դաշնակցային հարաբերությունները հայկական դիվանագիտության ֆիասկոն են և Նիկոլ Փաշինյանի ձախողումը:
«Բանակի վերջնականապես կազմաքանդմանն են նաև գնալու՝ հանուն պաշտոնների պահպանման՝ բոլոր տապալումների մեղքը բարդելով նախկինների վրա. այդ դեպքում հարց է առաջանում, բա եթե դուք նախկինից ոչնչով չեք տարբերվում, ընդհակառակը՝ ավելի վատն եք, բա ժողովրդին ինչո՞ւ խաբեցիք, եկաք իշխանության. եկաք, որ Արցախը հանձնե՞ք, թե՞ 4000 տղերքի գլուխն ուտեք»,- ասաց Սաղաթելյանը։
«Ոչ միայն չեն խոսում, նայեք՝ պատերազմից հետո «Արցախը Հայաստան է, և վերջ» կարգախոսը չկա, Արցախ չեն այցելում պետական պաշտոնյաները, սա վատ մեսիջ է: Ալիևը, որ սպառնում է, թե կարող է ճանապարհը փակել, անցակետեր դնել, այդ ճանապարհը օրուգիշեր անընդհատ պետք է գործի, բոլորս եթե շաբաթ-կիրակի ժամանակ ունենք, պետք է գնանք Արցախ: Արցախն այսօր մեր կարիքն ունի: Մենք չենք կարող թողնել Արցախը: Իմ տրամաբանությունից դուրս է այն մտածելակերպը, թե Արցախը տանք՝ էլ պատերազմ չի լինի. պատերազմն արդեն Վարդենիսում է, արդեն Իջևանի, Ոսկեպարի, Նոյեմբերյանի ուղղությամբ է, Արարատյան դաշտում՝ Երասխի ուղղությամբ է: Եվ ի՞նչ ենք անում մենք»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, փաստաբան Տարոն Սիմոնյանն է:
Հանրապետության երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն օրերս հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ, խոսելով հանրապետության նախագահի թեկնածուի մասին, որպես հայ ազգին համախմբող լուծում՝ առաջարկեց դիտարկել որևէ հոգևորականի այդ պաշտոնում առաջադրելու հարցը։
«Առաջիկա ժամերի ընթացքում մենք մոտավոր պատկեր կկարողանանք ունենալ, թե ինչ է կատարվելու: Մինչ ճանաչման փաստը խոսվում էր երկու սցենարի մասին՝ ճանաչում և ռազմական գործողություններ, որի արդյունքում ինչ-ինչ պրոցեսներ կարող էին տեղի ունենալ: Գնացին ճանաչման ճանապարհով, ինչը կանխատեսելի էր, որովհետև այս ճգնաժամը հանգուցալուծման տեղ չուներ: Ես բազմիցս ասել եմ, որ կողմերի կարմիր գծերն այնքան ընդգծված են, որ որևէ մեկը հետքայլ անել չի կարող»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն այն կարծիքին է, որ իշխանությունների կողմից «Շուշիի հռչակագիրը» դատապարտող հայտարարությանը դեմ լինելը կանխատեսելի էր:
Փետրվարի 21-ին ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նիստում «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը դեմ քվեարկեց «Շուշիի հռչակագիրը» դատապարտող «Հայաստան» խմբակցության օրենսդրական նախաձեռնությունն ԱԺ լիագումար նիստերի օրակարգ ընդգրկելուն։
«Շատ անկեղծ կլինեմ. Ես որոշակի հույս ունեի, որ այսպիսի հարցի վերաբերյալ ներքաղաքական օրակարգ չի լինելու, քանի որ ինքնին տեքստը այնպիսին էր, որ այն ուղղված էր բացառապես թուրք-ադրբեջանական տանդեմին: Այսինքն՝ այս հայտարարությունից կարող էին նեղսրտել միայն այդ երկու պետությունները՝ իրենց ժողովուրդներով հանդերձ»:
Անդրադառնալով հասարակության բևեռացմանը, նա հետևյալն ասաց. «Այն մարդը, որը համարում է, որ ղարաբաղցիները հայ չեն՝ թուրք են, Ղարաբաղը տանք՝ հանգիստ ապրենք, Շուշին միշտ էլ եղել է ադրբեջանական, երեխուն սպանել են՝ 20 հազար դոլար տվել են, ասում է՝ կարևորը՝ Նիկոլին գտա, ու ասում է, որ պետք է թուրքերի հետ լավ ապրել: Հիմա սա հա՞յ է: Անիմաստ է նրա հետ որևէ աշխատանք տանել»:
Քաղաքագետ, «Քաղաքացիական գիտակցություն» ՀԿ ղեկավար, AntiFake կայքի հիմնադիր Նարեկ Սամսոնյանը խորհրդարանական ընդդիմությունից ինստիտուցիոնալ դժգոհություններ չի ունեցել, դժգոհություններ ունեցել է՝ կապված քաղաքական դաշտի ակտիվացման հետ, որը, ըստ նրա՝ գլոբալ առումով միայն խորհրդարանական ընդդիմության խնդիրը չէ:
Կառավարության փետրվարի 17-ի նիստում Նիկոլ Փաշինյանը, խոսելով նախորդ իշխանությունների կողմից սկիզբ դրված մեծամասշտաբ ներդրումային ծրագրերից հերթականի՝ «Հյուսիս-Հարավ» ավտոճանապարհի կառուցման մասին, այն համարեց նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ ամենամեծ ներդրումային ծրագիրն ու հավելեց. «Հայաստանի կառավարությունը վերաձևակերպել է «Հյուսիս-Հարավ» նախագիծը՝ դարձնելով «Հյուսիս-Հարավ/Արևելք-Արևմուտք» կամ «Հայկական խաչմերուկ», և հույս ունի այն մեծ տեմպերով իրականացնել»։
Արցախի Ազգային ժողովում ընդունվել է «Բռնազավթված տարածքների մասին» օրենքի նախագիծ, որով 1991-1994 և 2016 թվականներին Ադրբեջանի Հանրապետության և 2020 թվականին Թուրքիայի Հանրապետության և օտարերկրյա զինյալ ահաբեկիչների անմիջական մասնակցությամբ Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից Արցախի Հանրապետության դեմ իրականացված ռազմական ագրեսիայի հետևանքով բռնազավթված տարածքները Արցախի Հանրապետության անբաժան մասն են կազմում, և դրանց վրա տարածվում է իրավական հատուկ ռեժիմ։
«ԵՄ դեսպանի ասածն ինձ հիշեցրեց բուդդիստական սյուժեն՝ երեք կապիկ են նստած, մեկն ականջներն է փակում, մյուսը՝ աչքերը, երրորդը՝ բերանը: Սա լեգենդար եվրոպական երեսպաշտության բացառիկ օրինակ է: Շատ ավելի փոքր, աննշան դեպքերը մինչև 2018թ. մեծ աղմուկ էին ստանում, զեկույցներ էին գրում, և այլն, իսկ հիմա չեն նկատում, չեն տեսնում: Ակնհայտ է, որ անաչառ չեն այս մարդիկ, ակնհայտորեն աջակցում են ներկա իշխանություններին»:
«Այդ դատական նիստին ես ներկա եմ եղել: Էդ ամեն ինչը մեր աչքի առաջ է տեղի ունեցել: Եթե այդ «հանցավոր» դեպքն իմ աչքի առաջ տեղի չունենար, ու ես լսեի գլխավոր դատախազի տեղակալ Գևորգ Բաղդասարյանին, հաստատ նույն տպավորությունը չէի ստանա: Ես ուրիշ բան եմ տեսել, ինքն ուրիշ բանի մասին էր խոսում»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց փաստաբան, նշված գործով Քաջարանի համայնքապետ Մանվել Փարամազյանի պաշտպան Երվանդ Վարոսյանը՝ անդրադառնալով Սյունիքի մարզի Ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Բորիս Բախշիյանի կայացրած դատական ակտին ու դրա հետևանքով վերջինիս նկատմամբ սանձազերծված քրեական հետապնդմանն ու կալանավորմանը:
«Դա Արցախից հրաժարվելու վարքագիծ է. կարծում եք՝ պատահակա՞ն էր, որ Հայաստանում չնշվեց բանակի օրը։ Այս իշխանությունը սեփական իշխանությունը պահելու համար կարող է ոտնատակ տալ ազգային ու պետական շահը, իսկ իրենց խոստացած խաղաղության դարաշրջանը Արցախի և հայ ժողովրդի շահերի ուրացում է ու Հայաստանի քաղաքական ապագայի մթագնում»,- նկատեց Գալստյանը։
«Միջազգային հանրության ուշադրությունը, հնարավոր է՝ կենտրոնանա Ուկրաինայի վրա, և մեր տարածաշրջանում որոշ ուժեր փորձեն ռազմական ճանապարհով խնդիրներ լուծել։ Այս հարցը մենք, բնականաբար, քննարկել ենք մեր բոլոր գործընկերների հետ՝ ինչպես ՌԴ-ի, այնպես էլ՝ արևմտյան։ Մենք հավաստիացում ենք ստացել մեր գործընկերներից, որ մեր տարածաշրջանը շարունակելու է ուշադրության կենտրոնում մնալ»։
«Այն պահին, երբ Ադրբեջանը Հայաստանի վրա հարձակվի, մենք կլինենք անպաշտպան։ Հայաստանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը երկիրը պաշտպանելու ցանկություն չունի»,- ասաց քաղաքագետը՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանն անպաշտպան են թողնելու այնպես, ինչպես թողեցին Արցախը, թեև 2020 թվականի սեպտեմբերի սկզբին ՀԱՊԿ-ից հղվել էր նամակ, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է պատերազմի, սակայն Հայաստանի իշխանությունն անգամ այդ 26 օրերին որևէ քայլ չի ձեռնարկել։
«Բավական է նայել բյուջեի այն նախագիծը, որը բերել էր իշխանությունը 2022թ. համար, որտեղ սոցիալական ոլորտին հատկացվող միջոցները մոտ 18 տոկոսով կրճատված էին: Մեր կողմից հնչեցված բոլոր հակափաստարկներին ի պատասխան՝ իշխանություններն ասում էին՝ չէ՞ որ մինիմալ նպաստների և կենսաթոշակների չափը բարձրացվել է 2000 դրամով: Ես ուղղակի ուզում եմ կոչ անել իշխանության ներկայացուցիչներին՝ բավական է մատնանշել այն գումարը, որը ոչ մի կերպ չի փոխում մեր քաղաքացիների կյանքը: 2000 դրամից մեր քաղաքացիների կյանքը չի փոխվել»։
• Սամվել Բաբայանը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Արցախում գործող պաշտոնյա էր, կոնկրետ մասնակցություն է ունեցել, հրամանատարական բունկերում գործող անձ է եղել և նրա մասնակցությունը պատերազմի քննիչ հանձնաժողովում օբյեկտիվություն ապահովելու որևէ շանս չունի:
2021 թվականի ապրիլի 2-ին Հայաստանի բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար նշանակված, 2021 հոկտեմբերին այդ պաշտոնից հրաժարականի դիմում ներկայացրած Հայկ Չոբանյանը, որը վերջերս ընտրվեց Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության տնօրեն, վստահեցնում է՝ Հայաստանի տնտեսությանն ու անվտանգությանն առավելագույնս կարող է օգուտ տալ մասնավոր ոլորտում, թեև ցավ է ապրում, որ կայացվեց քաղաքական որոշում՝ իրեն պետական կառավարման համակարգում չներգրավելու ուղղությամբ։
