ՀՀ կառավարության ղեկավարի փոփոխմանը զուգահեռ` երկրում սկսվել է որոշակի գործընթաց, որն այդքան էլ կապված չէ վարչապետի՝ ով լինելու հարցի հետ: Այս տեսակետը քաղաքական և ընտրական տեխնոլոգիաների փորձագետ Արմեն Բադալյանինն է: Նա մեզ հետ զրույցում կարծիք հայտնեց, որ Հայաստանում սկսվել է նոր իշխանությունների ձևավորման իրավաքաղաքական գործընթաց, որի առաջին քայլը Տիգրան Սարգսյանի հեռացումն էր վարչապետի պաշտոնից: Երկրորդ […]
Հովիկ Աբրահամյանը, փաստորեն, կանգնած է բարդ` գրեթե անլուծելի խնդրի առաջ։ Իսկ ցանկություն ունի՞ նա արդյոք լուծել խնդիրը։ Ինչպես նշեցինք` այո։ Սակայն այլ հարց է` ո՞ւմ օգտին։ Միգուցե նորանշանակ վարչապետը հոգու խորքում դեմ է այդ բարեփոխում կոչվածին, սակայն հենց սկզբից ամեն ինչ արել է այն անցկացնելու համար։
Մասնավորապես, խոսվում է, որ Էկոնոմիկայի նախարարի պաշտոնը կարող է զբաղեցնել ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր, Արդյունաբերության և առևտրի նախկին նախարար Կարեն Ճշմարիտյանը: Նույն աղբյուրների համաձայն, կառավարությանը հրաժեշտ կտա Սպորտի և Երիտասարդության նախարար Յուրի Վարդանյանը:
Անցյալ տարի լրագրողներից մեկը դեռևս Ազգային ժողովի նախագահ Հովիկ Աբրահամյանին հարցրել էր, թե մոտավորապես որքա՞ն է գնահատում իր ունեցվածքը, ինչին Աբրահամյանը պատասխանել էր. «Հայտարարագիրը որ վերցնեք նայեք, էնտեղ շատ օբյեկտիվ, անկեղծ գրված է»:
Արդարադատության անձեռնմխելիությամբ օժտված անձանց մի խումբ կա. դրանք այն անձինք են, ովքեր յուրացրել են ժողովրդին պատկանող իշխանությունը` և նաև այն անձինք են, ովքեր սերտ կապեր ունեն այդ յուրացրած խմբավորման հետ:
Առհասարակ, ավելորդ շքեղությունը մարդուն ավելի շուտ անհարմարություն է պատճառում: Սակայն մեր հոգեբույժներից մեկը նկատեց, որ ագահությունը, չտեսությունը դիագնոզ չէ, այլ սովորական մարդկանց հատուկ վարքագիծ:
Թարմ հյութը ճիճվաթափ հատկություն ունի և հագեցնում է ծարավը։ Սերմերի կաթնահյութը խմելը կօգնի տաք ուռուցքների ապաքինմանը, բայց վնասակար է աչքի համար։ Դրա վնասակար ներգործությունը չեզոքացնում է մաղադանոսը, իսկ փոխարինել կարող է մարոլը»։
Ես տեսել եմ, որ Հովիկ Աբրահամյանն առնվազն վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանի կառավարության օրոք փախվարչապետ աշխատելու տարիներից սկսած` իր առջև դրել է վարչապետ դառնալու նպատակ, և հետևողականորեն գնացել է այդ նպատակի իրականացմանը: Հիմա հասնելով այդ նպատակին, բացառված չէ, որ նա իր առջև այլ նպատակներ էլ է դնում: Հիմա կարծում եմ` նրա կարգախոսը կարող է լինել «Դեպի ապահով Հայաստան և Պայքար, պայքար մինչև վերջ»:
Մեր ժողովուրդը կորցնելով իր գյուղական հատվածը` արդեն դարձել է քաղաքացի, և այդ քաղաքացուն դժվար է նորից վերադարձնել դեպի գյուղ: Մինչդեռ գյուղը քաղաքին սնող հիմնական աղբյուրն է, իսկ երբ որ պատերազմ լինի, նույն հաջողությամբ գյուղացին նաև զինվոր կարող է դառնալ… Բոլոր ժամանակներում հայկական իրականությունը կառուցվել, զարգացել և գոյատևել է նախևառաջ` գյուղի շնորհիվ:
Արդեն նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանին, ինչպես ասում են, գործող իշխանությունը ճանապարհեց փառք ու պատվով։ Ոչ թե անարգանքի սյունին գամեցին վատ աշխատանքի համար, այլ գովասանքով խոսեցին 6 տարիների ընթացքում նրա կատարած «տաժանակիր» աշխատանքի համար, շնորհակալություն հայտնեցին ու խոստացան պաշտոն տալ։
Ակնհայտ է, որ սահմանափակելով նախագահի լիազորությունները և անցնելով խորհրդարանական հանրապետության` նախագահը ստանում է անգլիական թագուհու կարգավիճակ: Ասելով, որ չի լինելու նաև վարչապետ` հստակ երևում է, որ նա նպատակ է դրել լինել Ազգային ժողովի նախագահ: Դա գերմանական մոդելն է` Բունդեսթագի նախագահը երկրում երկրորդ դեմքն է: Այս պարագայում, որքան ես եմ հասկանում, Սերժ Սարգսյանը ձգտելու է լինել, այսպես ասած, «պախանը»` քաղաքական դաշտում:
«Հանրապետություն» կուսակցության նախագահ Արամ Սարգսյանը, ում ունեզրկմամբ իշխանությունը զբաղվեց նրա քաղաքական գործունեության արշալույսին, ԲՀԿ-ի նկատմամբ դրսևորվող բարյացակամ վերաբերմունքին այսպիսի բացատրություն է տալիս. «Մաքսային միության գծով ՀՀ իշխանության գործընկերները ցանկանում են մեր երկրում ունենալ իրենց կողմից վերահսկելի իշխանություն և ընդդիմություն»:
«Տիգրան ջան, շատ-շատ շնորհակալ եմ…»,- կիրակի օրը հայտարարեց Սերժ Սարգսյանը` Հայաստանի պատմության մեջ ամենաբացասական արդյունքներն արձանագրած կառավարության ղեկավարին, թերևս, ցույց տալով, որ վարչապետի աշխատանքը գնահատվում և գնահատվելու է ամենևին ոչ տնտեսական ցուցանիշներով:
Ապրիլի 10-ին հրապարակված ՀՀ սահմանադրական բարեփոխումների հայեցակարգի նախագծում անդրադարձ կա նաև դատական իշխանությանը:
Սա խաղ է, ուր երկրի քաղաքացիների գործոնը որևէ կողմի հետաքրքրության առարկան չէ: Մեզ՝ ՀՀ քաղաքացիներիս, մնում է բարեկրթորեն մի կողմ քաշվել և չմիջամտել մեզ չվերաբերող գործերին:
Որոշակի հանգամանքների հետևանքով մարդը սկսում է գիրանալ, և հաճախ անհնար է լինում վերականգնել նորմալ քաշը։ Կարևոր է հաճախակի կշռվել և որոշել քաշին (P) համապատասխանող Կետլիի չափորոշիչը (K)։
Սարգսյանը կշարունակի պահպանել իր քաղաքական ազդեցությունը, և ունի իրավունքը` իրենից հետո ժառանգորդ նշանակելու, բայց չեմ կարծում, որ ժառանգորդն իր անձի համար է լինելու: Նույն կերպ վարվեց Քոչարյանը, ով նախընտրում է քաղաքական ազդեցությունը և դերակատարումը` կուլիսների ետևում:
Կան մի քանի «մանրուքներ», որոնք ԲՀԿ ծրագրում դժվար թե շոշափվեն։ Օրինակ` Մաքսային միության հարցը, որին անդամակցությունը բերելու է մաքսատուրքերի բարձրացման, գնաճի ևբնակչության գնողունակության անկման, ինչի մասին խոսում էր Վարդան Օսկանյանը…
Եթե Սերժ Սարգսյանի համար ընդունելի է կառավարման գործող համակարգը, իսկ մյուս կուսակցությունները դեմ են առաջարկվող սահմանադրական փոփոխություններին, անհասկանալի է, թե ով է կանգնած լինելու այդ փոփոխությունների հետևում, ով է առաջ մղելու այդ փոփոխությունները, ով է քարոզելու դրանց համար. պարզ ասած` ով է լինելու այդ փոփոխությունների տերը:
Թե ի՞նչ արդյունավետություն կունենա համաժողովը, և արդյոք հնարավոր կլինի՞ ծրագրային առաջարկները կյանքի կոչել, ըստ Վ.Խաչատրյանի, կախված կլինի այն մարդկանցից, ովքեր իրենց վրա նման պատասխանատվություն կվերցնեն և նոր ձևավորվելիք իշխանությունից:
Անընդունելի է, որ նույնիսկ այս բարեփոխումներով դեռևս նախագահն է նշանակում մարզպետներին, նախագահն է նշանակում կառավարության անդամներին, (իհարկե բացառությամբ վարչապետի) և կրկին նախագահն է շարունակում նշանակել ոստիկանապետին, տարբեր կառույցների ղեկավարներին և նույնիսկ դատավորներին: Սա իշխանության մարմինների միջև հավասարակշռությունը և կայունությունը պահելու առումով կորսված հնարավորություն է:
Այսպես թե այնպես, վաղը հաղորդագրություն կտարածվի և հայտնի կդառնա վարչապետի անունը: Դրանից օրեր անց կհրապարակվի խրախճանքի մասնակիցների ամբողջական ցուցակը: Ներողություն՝ կառավարության կազմը:
Ես չեմ կարող մտքես անցնել, որ ռուս կառավարությունը իր շահերը զոհե մեզ, զի նա չի կարող թույլ տալ, որ այս բաժինն ավելի լավ վիճակ ունենա, քան իր երկրի հայերը, ուրեմն միշտ ձգտելու է պահել մեզ (եթե իրար չմիանանք) իրան կարոտ վիճակի մեջ, որպեսզի ապագա գրավման ձեռնտու տարր հանդիսանանք. արդեն մեր մեծ ջարդերն ապացույց են ասածներիս:
Մի բան ակնհայտ է` Տիգրան Սարգսյանի կառավարման վեցերորդ տարում հրապարակային ելույթներում հայհոյում էին ոչ միայն մականունավոր պատգամավորները, այլև նրանցից ու կառավարության անդամներից ամենակիրթ ու գրագետ մարդու համբավ ունեցողները: Իսկ «սա արդեն խորհրդանշական է»,- ինչպես ասվում է հանրահայտ ֆիլմում:
Առավոտյան ժամը 8:30-ին մտնում էր լաբորատորիա, մինչև երեկոյան ժամը 8:30-9:30-ը աշխատում էր: Այսինքն, աշխատանքային օրվա վերջում միայն ինքն ու պահակներն էին մնում, հետո նոր նա գնում էր: Անգամ այս վերջին օրերին էլ` այդ վիճակում զանգում էինք, ինչ-որ դիագնոզի մասին էինք հարցնում: Ուղեղը պարզ էր, այդ վիճակում անգամ, ինքն էլի ասում էր` որտեղից կարդանք, նայենք, ինչ անենք… Դժբախտաբար, այդպես երկար չձգեցինք ու մնացինք անտեր, իսկապես անտեր մնացինք… Բայց դե, պետք է փորձենք իր թողածով աշխատել:
Այո, Հայաստանում ամեն ինչ շատ ծանրաշարժ և իներցիոն է, բայց այստեղ էլ է ամեն ինչ փոխվում: Օրինակ՝ Սլովակիայում 2 շաբաթ առաջ ընտրվեց նախագահ, հավաքեց 60% ձայն մի մարդ, ով 6-7 ամիս առաջ բնությանն անհայտ թռչուն էր: Բայց համաշխարհային որոշ ուժեր այնպիսի վարպետությամբ զարգացրին նրա կերպարը, որ երկրի գործող վարչապետը, ով շատ հեղինակավոր թեկնածու էր, պարտվեց նախագահական ընտրություններում:
Բազմաթիվ հետազոտողներ կարծում են, որ անանասի, պապայայի և կիվիի պտուղներում պարունակվում են ֆերմենտներ կամ էնզիմներ, որոնք նպաստում են ճարպերի տրոհմանը և յուրացմանն օրգանիզմում։
Երկու օր առաջ հայտնի դարձավ, որ Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությունը պատրաստվում է դադարեցնել «Ամերիկայի ձայն» ռադիոկայանի հեռարձակումը երկրի տարածքում: Այս մասին մարտի 21-ին ԱՄՆ-ի Հեռարձակման հարցերով խորհրդին (Broadcasting Board of Governors, BBG) հղած նամակում հայտնել է «Ռուսաստանն այսօր» («Россия сегодня») պետական լրատվական գործակալության տնօրեն Դմիտրի Կիսելյովը:
Լրագրողներն ունեն մի կարևոր պարտականություն` մատուցել ճշմարտությունը և քարոզչություն չանել կամ էլ շահ հետապնդող պատմություններ չներկայացնել: Երբ այս սահմանները խախտվում են, մեդիան սկսում է վտանգավոր դեր կատարել: Եվ մարդկանց իրազեկելու փոխարեն՝ այն կարող է տանել արմատական հայացքների ու ծայրահեղականության:
Վերջին տարիներին Հայաստանի տնտեսական զարգացումները մեծամասամբ կապված են հանքարդյունաբերության հետ, որը հատկապես անցած 5 տարիներին արտահանման ծավալների շուրջ կրկնակի աճ է արձանագրել: Հայտնի է, սակայն, որ ՀՀ կրթական համակարգը շատ առումներով չի հասցնում այդ ոլորտի զարգացումների ետևից, և կրթություն-արդյունաբերություն կապը խզված է, գործատուները շատ հաճախ են բողոքում, որ բուհի շրջանավարտ լինելը դեռ չի նշանակում` մասնագետ լինել:
