Հայաստանում դեկտեմբերի 26-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 586 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 157 349-ի:
Նորմալ քաղաքական համակարգ ունեցող պետություններում իշխանությունն ու ընդդիմությունը հաջորդում են մեկը մյուսին, ընդդիմությունը գալիս է իշխանության, իշխանությունն անցնում է ընդդիմադիր պայքարի։ Բացի զուտ քաղաքական մեխանիզմ լինելուց՝ այս հերթագայությունն ունի ինչ-որ իմաստով ապաքաղաքական, բայց շատ կարևոր մի նրբերանգ․ այս կամ այն փուլում իշխանության է գալիս երբևէ իշխանություն «տեսած» քաղաքական ուժը, գործիչը, թիմը։
«Այս պատերազմ մենք մտանք պարտվելու, ոչ թե հաղթելու համար, ցավալին դա էր: Ես շարքային զինվոր եմ, գեներալ չեմ, մասնագետ չեմ, բայց, իմ կարծիքով, եթե ամեն ինչ ճիշտ կազմակերպված լիներ, եթե չլիներ դավադրություն, եթե նորմալ ազգային ղեկավարություն ունենայինք, նույնիսկ մեր եղած զենքերով կկարողանայինք մի քանի ամիս էլ շարունակել դիմադրությունը, մինչև այդ ահաբեկչական պետությունը ներսից սնանկանար և կործանվեր»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
Արտահերթ ընտրությունները Հայաստանի ինքնասպանությունն են։
«Այն, ինչ տեղի ունեցավ նոյեմբերի 10-ից հետո, հարված էր գոտատեղից ներքև դիրքում կանգնած այն զինվորի համար, որը չգիտի, թե ինչ պարտիա է խաղարկվում, և պահում է պետական սահմանը»,- ասաց Սարկիսովը՝ նշելով, որ ստորագրված հայտարարությամբ, որն իրավական ուժ չունի, հանձնվեց ոչ միայն՝ Արցախի մեծ մասը, այլ նաև հիմա՝ Հայաստանից տարածքներ։
«Բավականին մանիպուլյատիվ քննարկում է գնում, դիտավորյալ կամ անզգուշությամբ: Իրականում սահմանների ու տարածքների հարցը պետք է իրարից տարանջատել: Վերցրեք միջազգային իրավունքի ցանկացած դասագիրք ու կտեսնեք, որ այնտեղ սահմանների ու տարածքների կարգավիճակի հարցերն առանձին հարցեր են ու կարգավորվում են միջազգային օրենքներով»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, անդրադառնալով ներկայումս Սյունիքում տեղի ունեցող սահմանազատման խնդիրներին, ասաց «Կոնցեռն-Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի փաստաբան, միջազգային և հանրային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանը:
Վերջին երկու տարիներին ՀՀ էներգետիկ ոլորտի վիճակն էականորեն վատթարացել է և առաջացել են էական ռիսկեր էներգետիկ ոլորտի հուսալիության և անվտանգության համար։ Դրանց հիմնական պատճառը ՀՀ Կառավարության կողմից ոլորտի ղեկավարման տոտալ տապալումն է, որի արդյունքում բազմաթիվ ռազմավարական նշանակության ծրագրեր հետաձգվել կամ տապալվել են։ Մասնավորապես կցանկանայի անդրադառնալ հետևյալին՝
Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանի խոսքով՝ այսօր հասարակության մի մասը Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով փողոց դուրս չի գալիս, քանի որ թշնամին դեռ չի մտել նրանց տուն, այսինքն՝ չի հասել Երևանի կենտրոն։
«Այս թանկացումները ոչ մի բանով արդարացված չեն: Բենզինը, օրինակ, գալիս է Ռուսաստանից, ի՞նչ կապ ունի դոլարի գների հետ: Կամ, եթե անգամ կապ էլ ունի՝ նայեք, որ դոլարի գինը բարձրացել է 8-9 տոկոսով, վառելիքինը՝ մոտ 30: Բենզինն իջել էր 280 դրամ, հիմա ռեգուլյարը դարձել է 370, ու ամեն օր 10 դրամով բարձրանում է ու, եթե հանկարծ արտարժույթն իջնում է, ոչ մի տարբերություն չի լինում, մաքսիմում կարող է մի 10 դրամ իջնել»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Վահագն Սահակյանը:
Քաղաքացիները կրկին փողոցներ են փակում. ՈՒՂԻՂ
Նոյեմբերի 10-ի Հայաստան-Ադրբեջան-Ռուսաստան եռակողմ հայտարարությունից հետո 168.am-ը տեղեկություն հրապարակեց այն մասին, որ 3-րդ բանակային կորպուսի հրամանատար, գեներալ-մայոր Գրիգորի Խաչատուրովը զորացրման զեկուցագիր է գրել, և, որ պատճառը Տավուշի հատվածում ինչ-ինչ տարածքների հանձնումն է։ Եվ մեր այդ հրապարակումը, բնավ, անհիմն չէր:
«Որպես համայնքի ղեկավար՝ ինձ մեր քաղաքացիները շատ են հարցնում, թե ինչ է լինելու, բնականաբար, ես այդ հարցի պատասխանը չունեմ։ Բայց համոզված եմ մեկ բանում, որ մենք ամեն ինչ պետք է անենք, որպեսզի ապահովենք մեր բնակչության անվտանգությունը»,- այս մասին խորհրդարանում աշխատանքային քննարկման ժամանակ ասաց Գևորգ Փարսյանը։
«Սյունիքը կրել է մեծ ու անդառնալի կորուստներ՝ ինչպես Արցախում, այնպես էլ՝ մեր բնակավայրերի պաշտպանությունում։ Հոկտեմբերի 18-ին վարչապետը Գորիսում խորհրդակցություն հրավիրեց, որին մասնակցում էին բոլոր համայնքների ղեկավարները, այդ ժամանակ նա առաջարկեց, որպեսզի մենք անցնենք ինքնապաշտպանության։ Սյունիքի պաշտպանության համակարգող նշանակվեց գեներալ Արտակ Դավթյանը։ Մենք շատ արագ կազմակերպվեցինք ու անցանք մեր բնակավայրերի պաշտպանությանը։ Ինչո՞ւ եմ ասում՝ ինքնակազմակերպվեցինք, որովհետև այդ ժամանակ մենք, ցավոք, ամբողջովին միայնակ էինք, և այդ օրերն իրականում շատ ծանր էին՝ աջակցություն չունեինք ո՛չ կառավարությունից, ո՛չ մյուս ոլորտներից»,- ասաց Գևորգ Փարսյանը։
Նրա փոխանցմամբ՝ այսօրվա դրությամբ գործում են Կապան-Գորիս, Կապան-Ճակատեն հատվածները, իսկ Կապան-Ագարակ գյուղ տանող հատվածը ստիպված են չօգտագործել, քանի որ ամբողջությամբ անցել է թշնամու հսկողության տակ։ Այս ճանապարհին ունեն այլընտրանք, սակայն այդ ճանապարհն ամբողջովին հիմնանորոգման կարիք ունի, բացի այդ, այն մի քանի անգամ երկար է։
«Ինչ վերաբերում է գործադուլ, դասադուլին, ապա պետք է ասեմ, որ Երվանդ Սերոբյանը հարցազրույց տալով ու փորձելով իշխանություններին ռևերանսներ անել, ցույց տալ, որ իբր Շիրակի պետական համալսարանը չի միացել դասադուլին՝ մանիպուլյացիոն տեղեկություններ է հաղորդել։ Մեր համալսարանում երկուշաբթի օրվանից սկսվել են միջանկյալ քննություններ, այսինքն՝ որպես այդպիսին, դասեր չկան։ Ինքս այդ օրը՝ որպես Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս, գործադուլ եմ արել, ուզում է՝ Երվանդ Սերոբյանն ընդունի, ուզում է՝ չընդունի»,- նշեց Գագիկ Համբարյանը։
«Մի պսևդոէլիտար, պսևդոմտավորական և պսևդոսկզբունքային միտում կա, երբ մարդիկ իրար հերթ չտալով դժգոհում են, թե ժողովուրդը չունի ինքնասիրություն, ազգը չունի ինքնապաշտպանական բնազդ։ Այդ «պսևդո»-ները ստեղծված վիճակի ու գրեթե բոլոր ձախողումների համար մեղադրում են հավաքական «ժողովրդին»։ Քննադատում են, վերջում էլ պիտակավորում՝ փաստերի ու իրականության հետ առերեսեվել չցանկացողներին անվանելով «ժեխ» կամ «զոմբի»։
Հայաստանում դեկտեմբերի 25-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 621 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 156 763-ի:
ՊԲ-ն հրապարակել է հայրենիքի պաշտպանության համար մղված մարտերում նահատակված ևս 45 զինծառայողի անուն:
Կա ծեծված տեսակետ, թե տեսարաններով հնարավոր չէ հավերժ պահպանել իշխանությունը։ Հայ հասարակությունը, որպես բացառությունների հասարակություն, ապացուցում է այդ ծեծված թեզի անստուգությունը։ Տեսարանները կենսունակ են, հատկապես ու առավել ևս, երբ դրանք փոխարինում են հացին։
Արցախյան վերջին պատերազմին մասնակցած ռեժիսորը բոլոր կետերի համադրությամբ գալիս է այն եզրակացության, որ գործող իշխանություններն ուզում էին պատերազմում պարտվել. «Երբ պատերազմի մեջ ես ու չես համախմբում քո ամբողջ պոտենցիալը, եթե քո գեներալիտետին չես թողնում մասնակցել օպերացիաներին, երբ դաշնակիցներիդ հետ հարաբերությունները խզում ես, երբ երրորդ օրը քո ԳՇ պետն ասում է՝ հաղթելու հնարավորություն չունենք… առհասարակ, ամբողջ այս 2.5 տարվա պատմությունից պարզ երևում էր, որ այս իշխանությունը գնում է պարտության: Իհարկե, այն ժամանակ մտածում էի, որ տգետ են, իսկ հիմա հասկանում եմ, որ և՛ տգետ են, և՛ տանում էին պարտության, այսինքն՝ դավաճան են»:
«Ես չգիտեմ, թե ընդդիմությունն էլ ի՞նչ լեզվով բացատրի, որ մարդիկ հասկանան, որ իրենց հայրենիքն ամեն օր պակասում է։ Եթե կան մարդիկ, որոնք այնքան տգետ են, որ մտածում են, թե Արցախի խնդիրն ավարտվեց, էլ խնդիր չունենք անվտանգության, սխալվում են, որովհետև մենք խնդիր չունեինք, երբ մեր սահմանն անցնում էր Հորադիզով, իսկ հիմա իսկապես ունենք անվտանգության խնդիր, հետևաբար՝ պետք չէ թույլ տալ, որ Փաշինյանը փափուկ բարձ դնի մարդկանց գլխի տակ»,- ասաց մեր զրուցակիցը։
«Ռուս սահմանապահներն ինձ ասացին, որ պետք է թուրքին կանչեմ, իրենք գան, մտնեն տուն, իրենց հետ նոր ես մտնեմ, հիմա այդ վիճակն է։ Մարզպետն ասել է, որ տան եղած ամբողջ դակումենտները վերցնեմ ինձ հետ, թարգմանեմ, որպեսզի ներկայացնեն ռուսական բանակի ներկայացուցչին կամ չգիտեմ՝ ում։ Մոտեցել, տվել եմ այդ զինվորներից մեկին, որ փոխանցեն իրենց գլխավորին, ինձ ասել է՝ դու կտաս։ Դե, համայնքի ղեկավարը զանգահարեց, ռուս սահմանապահներից եկան, ԱԱԾ ներկայացուցիչներից, ինձ ասացին, որ շենքին ձեռք չտամ, թողնեմ այդպես կանգուն մնա, մինչև տեսնենք՝ հարցն ինչպես է լուծվելու, եթե չլուծվի, ուրեմն՝ կմնա թշնամուն։ Ռուս պալկովնիկն ինձ ասում է՝ դիմում գրի Կառավարությանը կամ Վլադիմիր Պուտինին ու ասա, թե վիճակն ինչ է, որ եկել են, քեզ քո տանից հանում են։
Միքայել Մինասյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Երբ երեք ամսից սարսափահար փորձեք հասկանալ ֆինանսատնտեսական անկման պատճառները կամ 2021 թվականի ամռանը բացահայտեք, որ Սյունիք գնալն անվտանգ չէ, կամ շոկի մեջ պատմեք, թե ոնց են մարդիկ ապրում Շուռնուխում՝ ամեն օր կռիվ տալով ադրբեջանցի զինվորների հետ ու երբ հերթը հասնի՝ «ոնց եղավ»-ին, հիշե՛ք այս օրերը, օրինակ թեկուզ այս օրը։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ Ռուսաստանը վերջնականապես չի հրաժարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբից, այսինքն՝ Արցախյան հակամարտության գոտում աշխատում է երկու ճակատով։ Ըստ նրա՝ սա ճկունության նշան է։
«Փաշինյան, դու քո ձեռքով գենոցիդ ես արել քո ազգին». անհետ կորածի հարազատ Սերգո Գալստյան
«Թող Փաշինյանն իր ընտանիքին, գեներալներին տա ու մեր երեխեքին հետ բերի». անհետ կորած զինվորի մայր
Լարված իրավիճակ՝ Բաղրամյան պողոտայում․ ՈՒՂԻՂ
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Կարեն Համբարձումյանը դեկտեմբերի 23-ին խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում անդրադառնալով Սյունիքում և մի շարք համայնքներում ստեղծված իրավիճակին՝ ասել էր. «Եթե կան այլ պետության տարածքներ, որոնք վարելահողեր են, և Որոտանի բնակիչները դրանք օգտագործում են, ապա դա չի նշանակում, որ դա Որոտան համայնքի հողակտոր է։ Իսկ այն տարածքը, որը Սյունիքինն է, վստահաբար ասում եմ՝ այն մնալու է Սյունիքին, Սյունիքը մի այդքան դրեք ու վերցրեք, սյունեցին անվտանգ է»։
Արցախյան 2-րդ պատերազմի ընթացքում քչերը նկատեցին, որ կոնֆլիկտի թեժացումն անմիջականորեն ուղղված էր տարածաշրջանում ռուսական կենսական շահերի դեմ: Այս պատերազմը մաս էր կազմում Ռուսաստանը շրջապատելու և խեղդամահ անելու մի ռազմավարական ծրագրի, որն առավելապես հայտնի է՝ որպես «Անակոնդայի օղակ»: Անվանումն ուղղակիորեն հուշում է ենթադրվող գործողությունների բնույթը. հսկա օձը հիպնոսացնում է զոհին, իր հսկա մարմնով օղակում նրան, խեղդում, ապա գլխից կուլ տալիս:
Արցախյան երկրորդ մեծ պատերազմից հետո Սյունիքի մարզում ստեղծված անվտանգային միջավայրը, այս դեպքում ավելի բնութագրական կլինի նշել, վտանգավոր իրավիճակը՝ Հայաստան-Ադրբեջան նոր ձևավորվող սահմանի հեռավորությունը հայկական համայնքներից, ադրբեջանական ուժերի հավակնությունները և սահմանազատման աշխատանքների որակը, ստիպում են վերանայել ՀՀ անվտանգային համակարգը և նոր լուծումներ տալ Սյունիքում առկա անվտանգային մարտահրավերներին։