Պատերազմից հետո 2 տարի Նիկոլ Փաշինյանը և նրա թիմը հասարակությանը համոզում էին, որ 44-օրյա պատերազմը, պարտությունից բացի, չէր կարող այլ ելք ունենալ, քանի որ մեր դեմ միայն Ադրբեջանը չէր կռվում: Եվ այս հարցում անմիջապես պատերազմից հետո Նիկոլ Փաշինյանը ստացավ ռազմական ղեկավարության «աջակցությունը»՝ ըստ էության, ապահովագրելով իրեն: Գուցե իրեն բնորոշ խորամանկությամբ, գուցե:
«Մասնավորապես, արդյո՞ք պատերազմի ծանր օրերին Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե ով ունի տանը սաղավարտ, զրահաբաճկոն, տաք վերարկուներ, թող տանի-թողնի կենտրոնական հավաքակայան, կամ վերցնի և մեկնի մարտի դաշտ, առնվազն հոգեբանական ազդեցություն չի ունեցել մեր զինված ուժերի ստորաբաժանումների վրա, ինչն իր հերթին՝ հանգեցրել է ծանր հետևանքների:
Վլադիվոստոկում հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է՝ պատերազմը կարող էր այլ ելք լինել, և, որ այս եզրահանգմանը բերելու են նաև քննվող քրեական գործերը:
ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է 2020 թ. սեպտեմբերի 30-ի Անվտանգության խորհրդի (ԱԽ) նիստին՝ չլինելով ԱԽ խորհրդի անդամ:
Սեպտեմբերի 5-ին ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը մեկնել է ԱՄՆ:
Այսինքն, գեներալներին, բանակի ղեկավարությանն իրենց լիազորությունները պատշաճ չկատարելու մեջ մեղադրող Նիկոլ Փաշինյանը չպետք է մոռանա առաջին հերթին հենց իր մասին:
Սեպտեմբերի 5-ին Պաշտպանության բանակի (ՊԲ) նախկին հրամանատար, Արցախի Հանրապետության Անվտանգության խորհրդի (ԱԽ) նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանը հայտարարություն է տարածել, որտեղ անդրադարձել է իր՝ Արցախն ինքնակամ լքելու վերաբերյալ մամուլի հրապարակումներին, ինչպես նաև՝ որպես ԱԽ քարտուղար պատերազմի ժամանակ իր ունեցած լիազորություններին:
Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանում՝ դատավոր Ջոն Հայրապետյանի նախագահությամբ, տեղի է ունեցել պատերազմի ընթացքում մարտադաշտն ինքնակամ լքելու մեջ մեղադրվող հրամանատար Իշխան Վահանյանի գործով դատական նիստը, որի շրջանակներում որպես վկա ցուցմունք է տվել ուսումնական վաշտի հրամանատար Հայկազ Գրիգորյանը։
Իսկ այն, որ, ըստ էության, դրանից հետո ևս նման որոշում չի եղել, համենայնդեպս, սեպտեմբերի 27-ին զորքն ամբողջությամբ պաշտպանության անցած չի եղել, Անդրանիկ Քոչարյանը ոչինչ չի ասել, լրագրողներն էլ չեն «ստիպել»:
Կալանքի տակ գտնվող ՊԲ նախկին հրամանատար Միքայել Արզումանյանը մեղադրվում է Շուշիի պաշտպանության կազմակերպման ընթացքում պաշտոնեական անփութություն կատարելու և «Արեգա» բարձունքը թողնելու ու նահանջի հրաման տալու համար։
2022թ. սեպտեմբերի 2-ին ՊԲ նախկին հրամանատար Ջալալ Հարությունյանին երկու դրվագով մեղադրանք է ներկայացվել 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված ՀՀ քրեական օրենսգրքի 376-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (համապատասխանում է գործող ՀՀ քրեական օրենսգրքի 550-րդ հոդվածի 3-րդ մասին):
Հրանոթի արկերի գործով անցնող և այս տարվա հունիսի 18-ին կալանավորված ՀՀ զինված ուժերի հրթիռային զորքերի և հրետանու նախկին պետ-վարչության պետ, գեներալ-մայոր Արմեն Հարությունյանը Երևանի առաջին ատյանի դատարանի օգոստոսի 11-ի որոշմամբ գրավով ազատ է արձակվել:
Ինչպես հայտնի է՝ կալանքի տակ գտնվող ՊԲ նախկին հրամանատար Միքայել Արզումանյանը մեղադրվում է Շուշիի պաշտպանության կազմակերպման ընթացքում պաշտոնեական անփութություն կատարելու և «Արեգա» բարձունքը թողնելու ու նահանջի հրաման տալու համար։
Պաշտպանության նախարարությունը հաղորդագրություն էր տարածել, որ նախարար Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ՌՈւՀ-երի շրջանավարտների ավարտական արարողությանը:
Օգոստոսի 25-ին 168.am-ը ՀՀ գլխավոր դատախազություն հարցում էր ուղարկել՝ պարզելու, թե Ադրբեջանի սանձազերծած լայնածավալ պատերազմական գործողությունների (2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 9-ն ընկած ժամանակահատվածում) կամ պատերազմական քրեական գործերի շրջանակում դասալքության դրվագներով քրեական քանի գործ է հարուցվել, ինչ փուլում են դրանք, քանիսն է ուղարկվել դատարան:
Օգոստոսի 30-ին ՀՀ քննչական կոմիտեն հաղորդագրություն տարածեց, որտեղ տեղեկացնում էր, որ Շուշիի պաշտպանության կազմակերպման ընթացքում պաշտոնեական անփութություն կատարելու համար ձերբակալվել է ՊԲ նախկին հրամանատար, Արցախի նախագահի գլխավոր խորհրդական Միքայել Արզումանյանը:
Գլխավոր դատախազության դիմաց զոհված զինծառայողների հարազատների բողոքի ակցիայից առաջ մամուլում տեղեկություն շրջանառվեց ՊԲ նախկին հրամանատար, Արցախի նախագահի գլխավոր խորհրդական Միքայել Արզումանյանին բերման ենթարկելու և պատերազմի վերաբերյալ ինչ-որ գործի շրջանակում մեղադրանք առաջադրելու մասին:
2018-ի ապրիլին փորձագիտական շրջանակները և մամուլը հայտնում էին Նախիջևանի ուղղությամբ ադրբեջանական կուտակումների մասին, որին հաջորդեցին առաջխաղացումները:
2022-ի հուլիսի 21-ին 168.am-ը հարցում էր ուղարկել Պաշտպանության նախարարություն, որտեղ պատերազմի հանգամանքների և դրանց վերլուծությունների վերաբերյալ մի քանի հարցադրումներ կային:
Օգոստոսի 14-ին Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի գլխավորած պատվիրակությունն աշխատանքային այցով մեկնել է Ռուսաստանի Դաշնություն:
«Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար Վիտալի Մանգասարյանի դիտարկմամբ, երբ իշխանության ներկայացուցիչները 44-օրյա պատերազմում ունեցած պարտության համար մեղադրում են այս կամ այն գերատեսչությանը, այս կամ այն անձին, նշանակում է՝ նրանք չեն հասկանում, որ պատերազմը վարում է պետությունը՝ իր ամբողջ կառավարման համակարգով: Եթե հասկանում են, ապա ականատես ենք իշխանությունների՝ իրենց վրայից սլաքներն այլ ուղղությամբ տանելու գործընթացի:
168.am-ը բաց աղբյուրների հիման վրա ուսումնասիրությունների շարք էր սկսել՝ ցույց տալու համար, որ կարևոր ուղղություններում Պաշտպանության բանակը (ՊԲ) պատշաճ կերպով պատրաստ չի եղել պատերազմին: Ավելի կոնկրետ՝ պատերազմի սկսվելու պահին զինվորները զորամասերում են եղել, հրամանատարները՝ տանը, արձակուրդում, և միայն պատերազմի սկսվելուց հետո են կանչվել։
Իշխանությունները, իրենց խոսքերով, բանակը որակյալ կադրերով ապահովելու և այն գրավիչ դարձնելու նպատակով օրենսդրական նախաձեռնությամբ հանդես եկան, որի համաձայն՝ 2022 թվականի հուլիսի 1-ից հետո ռազմաուսումնական (ՌՈՒ) հաստատություններ ընդունված, այն ավարտած և սպայական ծառայություն անցած զինծառայողներին անհատույց օգտագործման իրավունքով կհատկացվեն բնակարաններ:
ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի փաստաբան Սերգեյ Հովհաննիսյանը 168.am-ին ասաց, որ գործը քննող Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Մանվել Շահվերդյանը տեղեկացրել է, որ ՀՀ նախագահի կողմից հրամանագրեր են ստորագրվել Հակակոռուպցիոն և Վերաքննիչ դատարանների դատավորներ նշանակելու մասին, և, որ դատարանն այդ դատավորների նշանակման պահի հետ է կապում գործերի վերաբաշխումը և ընդդատության որոշումը:
Օգոստոսի 1-ից հոկտեմբերի 30-ն անցկացվում են եռամսյա հավաքներ: Դրանց մասնակցության ծանուցումները, տարբեր տեղեկությունների և բաց փաստերի համաձայն՝ ուղարկվել են հիմնականում Դիմադրության շարժման մասնակիցներին և նրանց համախոհներին:
Օրերս հրավիրված ասուլիսի ժամանակ «Ժառանգություն» կուսակցության հիմնադիր Րաֆֆի Հովհաննիսյանը հրապարակել էր Ազգային վստահության խորհրդի անդամների իր կազմած ցուցակը, որը, ըստ նրա, պետք է հիմք դառնա՝ ապագա կառավարության, իսկ ամիսներ անց` նոր ընտրությունների համար։
«Ընթացիկ էսկալացիայի համար Ադրբեջանը որպես պատրվակ օգտագործում է Լաչինի միջանցքի նոր երթուղու հարցը, իբր ինքն ավարտել է Լաչինի միջանցքի նոր երթուղու կառուցման աշխատանքները, և, հետևաբար, գործող միջանցքի մի շարք հատվածներ պետք է հանձնվեն իր հսկողությանը: Ադրբեջանի նման ձևակերպումը և հայտարարությունները նույնպես 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության կոպիտ խախտում են, և ահա թե ինչու:
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարություն է տարածել, որ ռազմական գործողության արդյունքում ադրբեջանական բանակի ստորաբաժանումները վերահսկողության տակ են վերցրել Բուզդուխ (Սառնասար) բարձունքը, ռազմավարական այլ բարձունքներ և նշված բարձունքների շրջակա տարածքները:
Իսկ Աննա Հակոբյանը համոզմունք էր հայտնել, որ Մեհրիբան Ալիևային հասցեագրված իր առաջարկը ամեևին էլ ֆանտազիայի ժանրից չէ. աշխարհի տարբեր երկրներ կարողացել են հաղթահարել թշնամությունը:
Ադրբեջանական CBC TV-ին տված հարցազրույցում ԵԱՀԿ ՄԽ ԱՄՆ նախկին համանախագահ, Ադրբեջանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Մեթյու Բրայզան նշել է, թե վստահ է՝ Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է, այսպես ասած, ընդհանուր լեզու գտնել Ադրբեջանի հետ, բանակցել խաղաղության պայմանագրի շուրջ, սակայն Հայաստանի քաղաքական ընդդիմությունը խնդիրներ է ստեղծում:
