168.am-ի տեղեկություններով, ադրբեջանական կողմը այսօր կրակ է բացել Երասխի ուղղությամբ: Կրակոցները տևել են մոտ 1.5 ժամ: Մեզ փոխանցված տեղեկություններով հայկական կողմում զոհ և վիրավոր կա: 168.am-ը տևական ժամանակ է՝ փորձում է ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից ճշտել տեղեկության իսկությունը, սակայն ապարդյուն: ՊՆ-ից զանգերին չէին պատասխանում:
Մեր խնդիրը հզոր բանակ ունենալն է՝ անկախ ազդեցությունից: Իսկ մենք այսօր բանակ չունենք, բանակն օրեցօր քայքայում են, ես կասեի՝ ժամ առ ժամ մեր բանակը քանդվում է, համալրվում ոչ պրոֆեսիոնալ կադրերով: Ինչ վերաբերում է լարվածության սրացման հնարավորությանը, կրկնում եմ՝ ՌԴ-ն փորձում է Թուրքիային ներքաշել պատերազմի մեջ, արցախյան պատերազմը սկիզբն էր: Այսինքն, փոքր-փոքր օջախներով, երբեմն՝ սիրաշահելով, Թուրքիային ներքաշել պատերազմի մեջ:
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները սկսել են գեներացնել այն միտքը, թե ռուս-ուկրաինական պատերազմը և դրանից բխող ռիսկերը պետք է սթափեցնեն Հայաստանին և մղեն օր առաջ Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի կնքման:
Մարտի 2-ին Ազգային ժողով-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանից հետաքրքրվել է՝ ինչո՞վ էին պայմանավորված Գլխավոր շտաբում (ԳՇ) վերջին պաշտոնանկությունները, այդ թվում՝ ԳՇ պետի, և որքանո՞վ էր այն տրամաբանական ներկա աշխարհաքաղաքական իրավիճակում, չէ՞ որ դրանք իրականության մեջ մեծացնում են սպառնալիքները:
Սադրանքների պետք է սպասել միշտ։ Մեր սահմանների առանձին հատվածներում միշտ էլ տարբեր բնույթի սադրանքներ եղել են, լոկալ մարտական բախումներ, բայց իրավիճակն այս փուլում առավել քան վտանգավոր է: Շփման գծում իրավիճակը կտրուկ կարող է փոխվել, իմ կարծիքով, հատկապես Նախիջևան-Սյունիք հատվածում։ Մեծ հաշվով, այս հակամարտությունից մենք չենք շահելու, հատկապես, եթե հաշվի առնենք, որ մեր իշխանություններն արտաքին քաղաքական այս բարդ իրադրության պայմաններում տարբեր ռիսկային զարգացումներին գրեթե անպատրաստ են։
Անցած տարի մարտի 1-ին Հանրապետության հրապարակում հրավիրած հանրահավաքում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանը Օնիկ Գասպարյանի նման Գլխավոր շտաբի պետ չի կարող ունենալ՝ պնդելով, որ նա անում է քաղաքական հայտարարություն, ընդ որում, ըստ նրա, այդ հայտարարությունն անում է Սերժ Սարգսյանի և նախորդ իշխանությունների՝ հանրապետականների դրդմամբ, որոնք ուզում են 2008 թվականի նման ժողովրդական կամքը խեղդել տանկերի թրթուրների տակ: Այս պնդումը Փաշինյանը հայտնել էր նաև փետրվարի 25-ին՝ ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ հայտարարության օրը:
ՊՆ-ից 168.am-ին հայտնեցին, որ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի ժամանակավոր պաշտոնակատարի պարտականությունները դրվել են ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի առաջին տեղակալ Կամո Քոչունցի վրա:
2020-ի արցախյան պատերազմը լուսաբանած իսպանացի լրագրող Պաբլո Գոնսալեսը թվիթերյան իր միկրոբլոգում գրել է․ «Այսօր բոլորս մեր ուշադրությունը կենտրոնացրել ենք Ուկրաինայի վրա՝ նկուղներում թաքնված մարդկանց, փախստականների և հակամարտության արդյունքում ծագած այլ խնդիրների վրա, մինչդեռ 1.5 տարի առաջ տեղի ունեցավ արցախյան պատերազմը, և ձեզնից մեծամասնությունն անգամ մի փոքր ուշադրություն չդարձրեց»:
Փաստորեն, Տիգրան Աբրահամյանը չէր սխալվում և, ըստ էության, ամռանը Բերձոր քաղաքը կանցնի Ադրբեջանի վերահսկողությանը՝ հաշվի առնելով, որ նոր միջանցքային ճանապարհը շահագործման կհանձնվի մինչև այս տարվա հուլիս:
Մեկ տարի առաջ այս օրը՝ փետրվարի 25-ին, ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբը պահանջեց Նիկոլ Փաշինյանի և կառավարության հրաժարականը՝ նշելով, որ հայ ժողովրդի համար ճգնաժամային և ճակատագրական իրավիճակում վարչապետը և կառավարությունն այլևս ի վիճակի չեն ընդունելու ադեկվատ որոշումներ, և, որ հատել է իրենց համբերության սահմանը, այլևս չեն հանդուրժելու զինված ուժերը վարկաբեկելուն ուղղված իշխանական «գրոհները»:
Իշխանությունները պատրաստվում են բանակի կառավարման հարցում ընդլայնել վարչապետի և Անվտանգության խորհրդի լիազորությունները: Իսկ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի պաշտոնը սահմանել՝ որպես ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ: Արդեն շրջանառության մեջ է դրվել «Պաշտպանության մասին» և կից օրենքներում փոփոխությունների նախագիծը:
Սամվել Բաբայանի՝ փաստաթղթերի կեղծման մասին հայտարարությունները դեռ քննության փուլում են, որը սկսվել է գրեթե անմիջապես ՊԲ նախկին հրամանատարի համապատասխան հայտարարությունից հետո:
«28 կմ երկարությամբ այս ճանապարհը կմիացնի Լաչինի շրջանի (Քաշաթաղ.- Մ.Պ.) 6 գյուղերը։ Արդեն կառուցվել է 17 կմ երկարությամբ հատվածն ու կամուրջ Հակարի գետի վրայով։ Ճանապարհը շահագործման կհանձնվի մինչև այս տարվա հուլիս»,- լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարել է Ադրբեջանի ավտոմոբիլային ճանապարհների պետական գործակալության վարչության նախագահ Սալեհ Մամեդովը:
168.am-ի տեղեկություններով, առաջիկա մեկ ժամվա ընթացքում Գլխավոր շտաբի պետ (ԳՇ) Արտակ Դավթյանն ազատվելու է զբաղեցրած պաշտոնից: Նիկոլ Փաշինյանը քիչ հետո Պաշտպանության նախարարություն է գնալու:
Արցախի Պաշտպանության բանակի (ՊԲ) նախկին հրամանատար Սամվել Բաբայանը, որն արցախյան 44-օրյա պատերազմի ժամանակ եղել է Արցախի Անվտանգության խորհրդի (ԱԽ) քարտուղարը, և իր մասնակցությունն ու դերակատարությունն է ունենալու 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող հանձնաժողովի աշխատանքներում, շարունակում է պատերազմի պարտության ողջ մեղքը բարդել զինվորականների, բանակի վրա՝ փորձելով մաքրել քաղաքական իշխանությանը՝ Նիկոլ Փաշինյանին:
Օրեր առաջ կառավարության նիստին Նիկոլ Փաշինյանը խոսել էր Հյուսիս-Հարավ ավտոճանապարհի Սիսիան-Քաջարան հատվածի նախաորակավորման մրցույթի մասին՝ նշելով, որ նախագծի արժեքը մի քանի հարյուր միլիոն դոլար է:
Նիկոլ Փաշինյանը քաղաքական նպատակահարմարությունից ելնելով՝ շարունակում է բանակի հետ կապված պոպուլիստական քայլերը:
Նիկոլ Փաշինյանի ընտանեկան թերթն անդրադարձել է ՀՀ-ում լրտեսական ցանցի ԱԱԾ բացահայտումներին և այս համատեքստում առանձնացրել 44-օրյա պատերազմի մեկնարկից մոտ 10 օր անց՝ հոկտեմբերի 7-ին, ԱԱԾ ռազմական հակահետախուզության պետ Լևոն Շահումյանի ազատման փաստը:
Վերջերս «Ազատության» հետ զրույցում «Կարնեգի» հիմնադրամի վերլուծաբան Թոմաս դե Վաալը նշել է, որ այսօր մեծ շանսեր կան հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցում հաջողության հասնելու համար, քանի որ «Ղարաբաղի շուրջ բոլոր տարածքների շարքում Ադրբեջանին է վերադարձվել նաև Քարվաճառը», որի ազատագրումը հայկական ուժերի կողմից պատճառ դարձավ, որ Թուրքիան 1993-ին միակողմանի փակի օդային և ցամաքային սահմանը Հայաստանի հետ: Միջազգային հանրության ճնշման ներքո օդային սահմանը վերաբացվեց է 1995-ին:
168.am-ը գրել էր, որ ՊՆ կայքից հեռացրել են Արցախյան առաջին պատերազմի տարեգրությունը, որտեղ մանրամասն ներկայացվում էին իրականացված օպերացիաները, թե որ օրը հայկական ինչ շրջան, գյուղ է ազատագրվել: Ավելին, չկա նաև ՀՀ ազգային հերոսների մասին տեղեկատվական հատվածը: Դրանք «Գրադարան» բաժնի ներքո էին:
44-օրյա պատերազմի հանգամանքների ուսումնասիրության խնդիրը եղել է «Հայաստան» դաշինքի նախընտրական ծրագրում: Հրավիրված ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը՝ նշելով, որ դրա անհրաժեշտությունն առաջինն են բարձրաձայնել, բայց չեն մտածել, որ դա կարող է լինել ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի շրջանակում:
Սերժ Սարգսյանը և Ռոբերտ Քոչարյանն Արցախի նախկին երկու նախագահների՝ Բակո Սահակյանի և Արկադի Ղուկասյանի հետ, մոտ երկու ժամ քննարկել են Արցախի հարցը՝ ինչ կարելի է անել, ինչ լուծումներ այնտեղ գտնել, անձնական հարցեր չեն քննարկել: Հրավիրված ասուլիսի ժամանակ այս մասին տեղեկացրեց Արցախի և ՀՀ-ի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը:
«Բայց ակնհայտ է՝ ոչ ՌԴ-ն, ոչ ԱՄՆ-ը, ոչ ՆԱՏՕ-ն այդ ֆունդամենտալ հարցերում զիջումների չեն ուզում գնալ: Եվ եթե նույնիսկ որոշակի դեէսկալացիայի սահմանի վրա տեղի ունենա, ապա լարվածությունը, այնուամենայնիվ, մնալու է և իր դրսևորումներն է ստանալու այլ ուղղություններով»,- նշեց Քոչարյանը:
Թուրքիան դադարելու է մեզ տեսնել իր ծրագրերի խոչընդոտ միայն մեկ պարագայում՝ եթե ունենա տոտալ ազդեցություն մեր քաղաքական գործընթացների վրա:
«Միշտ չի, որ պետության ղեկավարը պետք է ասի այն, ինչ մտածում է։ Ինձ համար, սակայն, անհասկանալի է այն բուռն արձագանքը, որը տեղի ունեցավ ՀՀ-ում Լուկաշենկոյի հայտարարության առնչությամբ։ Այն, ինչ ասում էր Լուկաշենկոն, ուղղակի հնարավոր չէ համեմատել այն ամենի հետ, ինչ ասում է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, որին զրո արձագանք է եղել»,- շարունակել է Քոչարյանը:
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի դիտարկմամբ՝ այսօր միայն ՌԴ-ի հետ հարաբերությունն այն գործոնն է, երաշխիքն անվտանգության ոլորտում, որը գործում է ՀՀ տարածքում:
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը հրավիրած ասուլիսի ժամանակ ուշադրություն հրավիրեց այն փաստի վրա, որ ՌԴ-ից բացի՝ ՀԱՊԿ անդամ բոլոր երկրները Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ ունեն շատ ջերմ և ծավալուն հարաբերություններ բոլոր ոլորտներում՝ տնտեսական ծավալներ, միջպետական շփումներ, միջպետական պայմանագրային բազա և այլն: Ավելին, Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ նաև մաս են կազմում մեկ այլ կազմակերպության՝ թյուրքախոս մասը այդ պետությունների:
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն այն կարծիքին է, որ բանակն այսօր ի վիճակի չէ ինքնուրույն պաշտպանել ՀՀ սահմանները և անվտանգությունը:
Սերժ Սարգսյանի վատ ժառանգությունից անընդհատ բողոքող Փաշինյանը և իր թիմը ժամանակ առ ժամանակ այն պիտի ընթերցեն ու վերհիշեն: Իսկ գուցե Փաշինյանին չի՞ հաջողվել «մակրոհեղափոխություն» մտցնել բանակցային գործընթացում, փոխարենը՝ Ադրբեջանի՞ն հաջողվեց Արցախի հարցում ռազմական ճեղքում մտցնել: Այլ հարցերի շարքում Փաշինյանն այս հարցին ևս պետք է պատասխանի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքները քննող ԱԺ հանձնաժողովում, երբ հրավեր ստանա:
Այսօր տեղի է ունեցել 44-օրյա պատերազմի հանգամանքների ուսումնասիրման նպատակով ստեղծված ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի առաջին նիստը: