Արցախը Հայաստանին կապող Լաչինի միջանցքի շրջափակումն Ադրբեջանի կողմից շարունակվում է արդեն 25 օր:
Ավելի քան 3 շաբաթ է, ինչ փակ է Արցախը Հայաստանին կապող Լաչինի մարդասիրական միջանցքը, որը հետևանք է 44-օրյա պատերազմի արդյունքների, հայկական կողմի պարտության և Ադրբեջանի հաղթանակի, ընդ որում, նաև հետպատերազմյան փուլում, որքան էլ ասենք, որ Լաչինի միջանցքը փակ պահելով՝ Ադրբեջանը խախտում է 2020-ի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության պահանջը:
Դեկտեմբերի 12-ից Արցախը ՀՀ-ին կապող Լաչինի մարդասիրական միջանցքը դեռ փակ է։ Այս օրերին արդիական է հարցը՝ ով է ոչ միայն Արցախի, այլև ՀՀ-ի անվտանգության երսշխավորը, հատկապես, երբ Ադրբեջանը, Լաչինի միջանցքի փակ լինելու ֆոնին, ակտիվացրել էր պահանջները նաև հասցեագրված ՀՀ-ին:
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, սակայն, միայն երեկ՝ դեկտեմբերի 29-ին է որոշել ստեղծել աշխատանքային խումբ՝ ԼՂ ժողովրդին հումանիտար աջակցություն ցուցաբերելու նպատակով, թեպետ Արցախում բնակվողներն ունեն ՀՀ անձնագիր, ինչը ենթադրում է, որ Հայաստանի ղեկավարությունն առնվազն այս առումով պարտավորություններ ունի նրանց նկատմամբ: Իսկ գլոբալ առումով՝ Լաչինի միջանցքի փակ լինելը զուտ հումանիտար հարց չէ, ինչպես ի սկզբանե միջազգային հանրությանը ներկայացվեց, այլ քաղաքական, որի շրջանակում Ադրբեջանը պայմաններ է առաջ քաշում ՀՀ-ի նկատմամբ:
2022թ. հոկտեմբերի 10-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը որոշում էր կայացրել միակողմանի ամբողջությամբ լուծարել հորդանանական «Ջադարա Էքուիփմենթ ընդ Դիֆենս Սիսթեմս» ընկերության հետ պայմանագիրը, որը կնքվել էր 2021թ. օգոստոսի 6-ին:
ՀՀ իշխանությունները՝ ի դեմս Նիկոլ Փաշինյանի, այս խնդրում իրենց պատասխանատվությունը չեն տեսնում, չեն ընդունում, որ այս խնդրի հասցեատերը նաև իրենք են, ոչ միայն Ռուսաստանը:
ՀՀ իշխանությունները, թերևս, օգտվելով փաստից, որ հասարակության, լրատվամիջոցների ուշադրությունը հիմնականում սևեռված է Արցախի շրջափակման խնդրի վրա, ՀՀ արդարադատության նախարարությունը շրջանառության մեջ է դրել «Ռազմական դրության իրավական ռեժիմի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին նախագիծ:
Երևանի նախկին քաղաքապետ, երկրապահ Ալբերտ Բազեյանը, ով 10 տարի քաղաքականությունից դուրս է եղել, չի զբաղվել քաղաքականությամբ, բայց 44-օրյա պատերազմում մեր պարտությունից, կապիտուլյացիայի փաստաթղթի ստորագրումից հետո տեղը չի գտնում:
Հեշտ չի լինի, բայց հնարավոր է: Երբ 1992 թվականին կազմավորվում էր բանակը, մենք հազար անգամ ուժեղ և մարտունակ բանակ ունեինք, քան այսօր ունենք, երբ այն ժամանակ սնունդ չկար, շոր չունեինք, բայց գաղափարախոսություն, հայրենասիրություն, մտածելակերպ կար, հիմա դա չկա: Այն դեպքում, երբ սպասվում է մեծ պատերազմ, ավելին, քան 44-օրյան: Իսկ դրա արդյունքում՝ կամ կապրենք, կամ՝ չգիտեմ ինչ կլինենք, կամ ազգը կգոյատևի, կամ… բայց ապրելու ենք:
Ի՞նչ պետք է անի Հայաստանը: Փնտրել դաշնակիցներ: Անհրաժեշտ է մերձենալ Իրանի հետ և խաղալ Իրան-Թուրքիա հակասությունների վրա: Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը կարող է ռազմական աջակցություն ցուցաբերել: Արցախի ղեկավարությունը՝ ի դեմս Ռուբեն Վարդանյանի, կարող է Թեհրանից սահմանափակ զորք խնդրել»,- ասել է ռուս ռազմական փորձագետը՝ ակնարկելով, որ սա «կսառեցնի» ադրբեջանցիների սանձարձակությունը:
Ադրբեջանի խորհրդարանում առաջարկել են պատժել Ադրբեջանի ԳՇ նախկին պետ Նաջմեդին Սադիկովին:
Ադրբեջանը հումանիտար ճգնաժամ ստեղծել է իր քաղաքական հարցերը լուծելու համար։ Արցախում ծանր իրավիճակ է ստեղծված, և վստահաբար կարելի է ասել, որ միջանցքում երթևեկության վերականգնումն ընդհանուր իրադրության հանգուցալուծման չի բերելու։ Իրականում՝ խնդրի լուծման բանալին և՛ ՌԴ-ի, և՛ ՀՀ իշխանությունների, և՛ միջազգային հանրության ձեռքում է:
Աշխարհը մեր կողքին էր և դարձյալ կլինի մեր կողքին, եթե մենք ջանքեր գործադրենք: Աշխարհը թույլերին չի սիրում: Եվ մենք տարիներով հետ ենք վարժվել որևէ մեկից ինչ-որ մի բան խնդրելուց, աղաղակելուց: Հիմա ողորմություն խնդրող, մուրացկանություն անող պատկեր ենք ձեռք բերել: Աշխարհը երբեք չի լինելու մեկի կողքին, ով միայն խնդրողի դերում է: Մենք պիտի փաստենք՝ արժանի ենք, որ որևէ մեկը մեր կողքին կանգնի: Ոչ ոքի ոչ մի բան ձրիաբար չի տրվում: Աշխարհը միշտ էլ լուռ է լինելու, կամ ձևական փաստաթղթեր են ընդունելու:
Դեկտեմբերի 21-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարության պաշտպանական քաղաքականության և միջազգային համագործակցության վարչության պետ Լևոն Այվազյանը հանդիպել է ՀՀ-ում հավատարմագրված օտարերկրյա դեսպանությունների ռազմական կցորդների հետ։
ՀՀ հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանը Twitter-ի իր միկրոբլոգում անդրադարձել է Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքում բեռների անարգել տեղաշարժը խոչընդոտելուն:
Արդեն 8-րդ օրն է՝ Ադրբեջանը շարունակում է փակ պահել Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը, որի պատճառով 1100 քաղաքացի, որից 270-ը՝ անչափահաս, տուն վերադառնալու հնարավորություն չունի: Ավելին, Արցախում բնակվող 120․000 հայ պատանդի կարգավիճակում է:
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի պաշտոնավարման ընթացքում նրա խորհրդական Վլադիմիր Պողոսյանը «Նոյան Տապան» գործակալության հետ զրույցում, ըստ էության, հաստատելով պնդումները, որ Շուշին հանձնվել է, ուշագրավ հայտարարություն էր արել, որին 168.am-ն անդրադարձել էր՝ մանրամասն և բարեխղճորեն հրապարակելով Պողոսյանի ուղիղ խոսքը:
Ադրբեջանական caliber.az-ը հոդված էր հրապարակել՝ հղում տալով Էդվին Մարտիրոսյան անուն-ազգանունով ոմն հայ բլոգերի գրառմանը, որը տեղադրվել էր «Республика Армения» տելեգրամյան ալիքում:
Այս օրերին, երբ մի քանի օր է՝ փակ է Արցախը ՀՀ-ին կապող միակ ճանապարհը, և հայտնի չէ, երբ կբացվի, երբ հայաստանյան և միջազգային հանրության ուշադրությունն Արցախի և ադրբեջանական գործողությունների ուղղությամբ է, երբ խոսվում է Արցախում էթնիկ զտման ադրբեջանական քաղաքականության իրականացման ծրագրերի մասին, Նիկոլ Փաշինյանը առիթից օգտվելով՝ որոշել է գեներալ ձերբակալել:
Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհի փակման ֆոնին Ադրբեջանում նորից ակտիվացել է Ստեփանակերտը ՀՀ-ին միացնող ճանապարհահատվածում սահմանապահ և մաքսային կետեր տեղադրելու թեման, ինչպես նաև ռուս խաղաղապահներին, այսպես ասած, «անվստահություն» հայտնելու հարցը:
Կառավարության այսօրվա նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը թվարկել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության այն կետերը, որոնք խախտել է Ադրբեջանը՝ 1-ին, 6-րդ, 7-րդ, 8-րդ:
Ադրբեջանական լրատվամիջոցների փոխանցմամբ, Շուշի-Ստեփանակերտ ճանապարհահատվածում 4-րդ օրը բողոքի ակցիա իրականացնող ադրբեջանական «բնապահպանները», բացի քաղաքական նախապայմաններից, սկսել են անհեթեթ պահանջներ ներկայացնել։ Մասնավորապես, նրանք իրենց կարգախոսներում պահանջել են Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի և պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի հեռացումը Արցախից, կամ, ինչպես իրենք նշել՝ «Ադրբեջանի տարածքից»:
Ադրբեջանական լրատվամիջոցների հաղորդմամբ, Շուշի-Ստեփանակերտ ճանապարհահատվածում արդեն 4 օր բողոքի ակցիայի դուրս եկած Ադրբեջանի «բնապահպանները» նոր նախապայմաններ են առաջ քաշել:
168.am-ը մի քանի անգամ գրել է 2020-ի նոյեմբերի 9-ի Հայաստան-Ադրբեջան-Ռուսաստան եռակողմ հայտարարության տարբեր կետերում արված սրբագրումների մասին, մասնավորապես, Լաչինի միջանցքի վերաբերյալ:
Լաչինի միջանցքի հարցով հրավիրված ԱԺ արտահերթ նիստի ժամանակ իշխանական պատգամավորները խորհրդարանական ընդդիմությանը դարձյալ հորդորել են գնալ Արցախ:
Լաչինի միջանցքի փակ լինելու հարցով հրավիրված ԱԺ արտահերթ նիստի ժամանակ ՀՀ ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը հիշել է, թե ինչպես է Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ միջանցքը փակ եղել, հետո բացվել:
2016-ին Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանի ԳՇ գլխավոր օպերատիվ վարչության պետ-գլխավոր շտաբի պետի տեղակալի պաշտոնը զբաղեցրած գեներալ-մայոր Էլբրուս Օրուջևը «Հաքքինազին» տված հարցազրույցում անդրադարձել է Ապրիլյան պատերազմին և ուշագրավ հայտարարություն արել:
Ամիսներ առաջ պատերազմական 2 դրվագով մեղադրանք առաջադրվեց 2020-ի հոկտեմբերի 27-ից ՊԲ հրամանատարի լիազորությունները ստանձնած Միքայել Արզումանյանին:
Դեկտեմբերի 3-ին քաղաքացիական հագուստով մի խումբ ադրբեջանցիներ, բնապահպանական կեղծ պատրվակով, Շուշի-Քարինտակ խաչմերուկի հատվածում փակել էին Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղին: ՌԴ խաղաղապահներն ավելի քան 3 ժամ բանակցություններ էին վարել ադրբեջանական կողմի հետ, ինչից հետո ճանապարհը բացվել էր։