ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահ, հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորմանն աջակցելու հարցերով ՌԴ արտաքին գործերի նախարարի հատուկ ներկայացուցիչ Իգոր Խովաևը, ով նոյեմբերի կեսերին Հայաստանում էր, այժմ Ադրբեջանում է:
Մինչ հայաստանյան քաղաքական դաշտի ու հանրության ուշադրության կենտրոնում Երևանում նոյեմբերի 23-ին անցկացված ՀԱՊԿ գագաթնաժողովն էր, ՀԱՊԿ-ը լքելու, ՀԱՊԿ-ում մնալու թեման և ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի աշխատանքային կարճատև այցը Հայաստանի Հանրապետություն, ուշագրավ հաճախականությամբ կոնտակտներ են նկատվում ռուս-ադրբեջանական հարաբերություններում:
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի շրջանակներում զրուցել ենք ԵԱՀԿ ՄԽ ԱՄՆ նախկին համանախագահ, ամերիկացի դիվանագետ Ջեյմս Ուորլիքի հետ:
Նա նշել է, որ այս առումով իրենք դրական են գնահատում հոկտեմբերի վերջին Սոչիում տեղի ունեցած Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների գագաթնաժողովը։
ՀԱՊԿ անդամ երկրների Արտաքին գործերի նախարարների խորհրդի, Պաշտպանության նախարարների խորհրդի և Անվտանգության խորհուրդների քարտուղարների նիստում ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասը հայտարարեց, որ ընդհանուր առմամբ Հայաստանին օգնություն ցուցաբերելու ՀԱՊԿ խորհրդի որոշումը համաձայնեցված է:
«Ղարաբաղի մասնակցությամբ բանակցությունների ձևաչափի հարցում կողմերի միջև կա ընկալումների տարբերություն»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովը՝ անդրադառնալով Արցախ-Ադրբեջան հնարավոր բանակցությունների ձևաչափին ու միջազգային միջնորդությանը:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Սկակովն ասաց, որ սա երկկողմ հարաբերությունների առումով որևէ նորություն չնախանշող այց է: Սակայն նա ասաց, որ ինչպես երկրները, այնպես էլ միջազգային կառույցները՝ հատկապես եվրասիական տարածաշրջանում, գտնվում են նույնպիսի անցումային փուլում, երբ արձագանքման ավանդական եղանակները, ինչպես նաև քաղաքականությունն այլևս տեղին չեն: Եվ, ըստ նրա, ՀԱՊԿ-ի և ՀԱՊԿ ղեկավարների խնդիրն է՝ ցույց տալ գոնե ցանկություն՝ քննարկելու, վերանայելու ինչ-որ հարցեր, գնահատելով աշխարհաքաղաքական նոր իրողությունները, փոփոխվող իրողությունները, նոր սպառնալիքները:
Հարավային Կովկասի շուրջ զարգացող բարդ աշխարհաքաղաքական զարգացումների հարապատկերին Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին ձգտում է առանձնահատուկ դերակատարություն ստանձնել Հայաստան-Ադրբեջան բանակցային գործընթացում՝ զուգահեռաբար դիրքավորվելով ռեգիոնում որպես Արևմուտքի «ներկայացուցիչ»՝ առաջ մղելով արևմտյան շահն ու նպաստելով Հարավային Կովկասում արևմտյան կոմբինացիաների հաջողությանը։
«Հարավային Կովկասում և Ղարաբաղի կարգավիճակի շուրջ իրավիճակի զարգացման տարբեր սցենարներ կան»,- այս մասին 168TV-ի եթերում ասաց ռուսաստանցի քաղաքագետ, արևելագետ Ստանիսլավ Տարասովը՝ անդրադառնալով Ղարաբաղյան և Հայաստան-Ադրբեջան բանակցային գործընթացին, աշխարհաքաղաքական իրավիճակին, Իրանի և Ռուսաստանի հարավկովկասյան դերին և Ուկրաինայի պատերազմից հետո ՌԴ քաղաքականությանը:
ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր, ԱՊՀ գործերի, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի հանձնաժողովի նախագահ Կոնստանտին Զատուլինը, ով դեռևս անհայտ ընթացակարգով Հայաստանում հայտարարված է անցանկալի անձ, ըստ մի շարք տելեգրամյան ալիքների, առաջիկայում այցելելու է Հայաստան:
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենն օրերս Նիկոլ Փաշինյանի հետ հեռախոսազրույցից հետո, նախօրեին զրուցեց նաև Իլհամ Ալիևի հետ:
Նոյեմբերի 15-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանի Վերին պալատը՝ Սենատը, ձայների՝ 295 կողմ, 1 դեմ հարաբերակցությամբ ընդունեց բանաձևը՝ կոչ անելով Ֆրանսիայի կառավարությանը պատժամիջոցներ սահմանել Ադրբեջանի դեմ: Տևական ժամանակ հայ-ֆրանսիական մամուլում քննարկվող այս բանաձևը հիստերիա է առաջացրել Բաքվում, որն իր հերթին՝ սպառնում է Միլի Մեջլիսի միջոցով պատասխանել այս բանաձևին:
Պետքարտուղարի թվիթերյան գրառման մեջ ևս շեշտը դրված էր Նիկոլ Փաշինյանին արված հորդորների ու զգուշացումների վրա: Բլինքենը մասնավորապես գրել է. «Վարչապետ Փաշինյանին հորդորել եմ նոյեմբերի 7-ին Վաշինգտոնում կայացած արտգործնախարարների հանդիպումից հետո պահպանել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության բանակցությունների ընթացքը: Միացյալ Նահանգները հավատարիմ է մնում այդ ջանքերին»:
Ամերիկյան կողմը շարունակում է միջնորդական ջանքերը Հայաստան-Ադրբեջան գործընթացում: ՀՀ կառավարության փոխանցմամբ, տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի հեռախոսազրույցը ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի հետ:
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը նոյեմբերի 22-ին կժամանի Հայաստանի Հանրապետություն, իսկ նոյեմբերի 23-ին կմասնակցի ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի նիստին, որի ընթացքում դաշինքի անդամ երկրների ղեկավարները կքննարկեն Հայաստանին տրամադրվող օգնության հարցը:
Ռուս կովկասագետ Ստանիսլավ Տարասովը 168․am-ի հետ զրույցում, անդրադառնալով հարցազրույցի այս հատվածին, ասաց, որ Փաշինյանը հասկացրեց՝ առաջիկա Խաղաղության համաձայնագրում Ղարաբաղի մասին որևէ հիշատակում չի լինի, ինչը կանխատեսելի էր և երկար ժամանակ քննարկվում էր։
ԵՄ արտաքին հարաբերություների և անվտանգության քաղաքականության գրասենյակը հայտարարությամբ է հանդես եկել` նշելով, որ չնայած բանակցություններն ակնհայտորեն դժվար են և ժամանակ կպահանջեն, սակայն չափազանց կարևոր է չկորցնել արդեն իսկ առկա տեմպը։ Եվրամիությունը կոչ է արել Հայաստանին և Ադրբեջանին մեղմացնել հռետորաբանությունը և խուսափել լարվածության ցանկացած անհարկի սրացումից։ Նման հայտարարությամբ է հանդես եկել ԵՄ արտաքին հարաբերություների և անվտանգության քաղաքականության գրասենյակը` նշելով, որ լրանում է 44-օրյա պատերազմի ավարտի 2-րդ տարին։
Հարավային Կովկասում Իրանի նոր դերակատարությունը՝ ՀՀ անվտանգության շուրջ դրված կարմիր գծերը, հակաիրանական վտանգավոր տրամադրություններ է հրահրում Իրանի դեմ տարածաշրջանային ու արտատարածաշրջանային ուժերի կողմից: Միացյալ Նահանգներ-Իրանի Իսլամական Հանրապետություն դիվանագիտական փոխհրաձգությունն ինտենսիվանում է Թեհրան-Բաքու լարմանը զուգահեռ:
«Ելնելով իր քաղաքական գոյատևման նկատառումներից, Փաշինյանը հասկանում է, որ Ղարաբաղը չի պահի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում այս մասին ասաց «Эхо Кавказа»-ի ռուս քաղաքական մեկնաբան Վադիմ Դուբնովը, անդրադառնալով Ռուսաստանում և Արևմուտքում հայ-ադրբեջանական բանակցություններին, Արցախի կարգավիճակի հարցին, հայ-ռուսական հարաբերություններին և Ռուբեն Վարդանյանի նշանակմանն Արցախի պետնախարարի պաշտոնում:
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը մանրամասներ է հաղորդել նոյեմբերի 7-ին Վաշինգտոնում կայացած Միրզոյան-Բլինքեն-Բայրամով բանակցությունների մասին:
«Կապ չունի՝ այդ նոր կապիտուլյացիայի պայմանագիրն աշխարհաքաղաքական որ կենտրոնի միջնորդությամբ կամ մասնակցությամբ է դրվում սեղանին: Դա մեր կողմից անընդունելի է լինելու»,- այս մասին քիչ առաջ ԱԺ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների նախաձեռնած «Հայաստանի իրական օրակարգը» խորագրով հանրային քննարկման շրջանակներում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանը՝ անդրադառնալով Հայաստանի ու ներքին և արտաքին օրակարգի մի շարք հարցերի:
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանն այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ Նիկոլ Փաշինյանն իր «գավառական ժուլիկությամբ» Հայաստանը դարձրել է աշխարհաքաղաքական շահերի բախման կիզակետ ու մանրադրամ:
Նոյեմբերի 7-ին Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը և Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովը հանդիպեցին ԱՄՆ մայրաքաղաք Վաշինգտոնում։ Նախարարները հյուրընկալվեցին Բլեր Հաուսում, որտեղ տեղի ունեցավ նաև համատեղ հանդիպում ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի հետ։
Հայաստանի ու Ադրբեջանի կողմից տեսնում ենք խիզախ քայլեր անցյալը հետևում թողնելու և կայուն խաղաղություն հաստատելու ուղղությամբ. Բլինքեն
168.am-ի հետ զրույցում վրացի վերլուծաբան Իրակլի Մենաղարիշվիլին ասաց, որ պատահական չէ, որ հայ-վրացական շփումներում խոսվում է Սոչիի եռակողմ բանակցությունների արդյունքների մասին:
«Հայաստանի Հանրապետության ու Ռուսաստանի Դաշնության խորը ռազմավարական շահերը նույնական են»,- Բրյուսովի անվան պետական համալսարանում տեղի ունեցած միջոցառման ժամանակ, որը նվիրված էր երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակին, ասաց Հայաստանում Ռուսաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը։
Այսօր Վաշինգտոնում կկայանան Միրզոյան-Բլինքեն-Բայրամով բանակցություններ: ՀՀ ԱԳՆ խոսնակ Վահան Հունանյանի փոխանցմամբ, ամերիկյան կողմի նախաձեռնությամբ, նոյեմբերի -֊ին Վաշինգտոնում տեղի կունենա Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի, ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի հանդիպումը։
Ուկրաինական պատերազմին զուգահեռ՝ Հարավային Կովկասում արևմտյան ներգրավման փորձերին զուգահեռ, ռեգիոնալ խաղացողները փորձում են առաջ մղել 3+3 կամ, ավելի ճշգրիտ՝ Վրաստանի չմասնակցության պայմաններում 3+2 նախաձեռնությունը։
«Ինչպես և բոլորը, եկել եմ Արցախի, Հայաստանի ու մեր Սփյուռքի պաշտպանության համար»,- այս մասին այսօր ընդդիմության հրավիրած հանրահավաքից առաջ ասաց ՀՀ ԱԳ նախկին նախարար Արա Այվազյանը։
Թուրքիայի նախագահի խոսնակ, ավագ խորհրդական Իբրահիմ Քալընը CNN Türk-ի եթերում խոսել է հայ-թուրքական, այսպես կոչված, նորմալացման գործընթացի մասին։
