Սառը պատերազմի ավարտից հետո սկսված ՌԴ-Արևմուտք հարաբերությունների ամենածանր ճգնաժամի ֆոնին 2016 թվականից Գերմանիան կստանձնի ԵԱՀԿ նախագահությունը։
«ԵԽ ԽՎ-ում մեր պատվիրակության իշխանական ու ընդդիմադիր անդամները պետք է մոռանան, որ ՀՀ-ում հանրաքվե է լինելու, «այո»/«ոչ»-ը պետք է մոռանան և գնան աշխատեն, որովհետև հարցն իսկապես կարևոր է, որովհետև հանձնաժողովում կարելի է այնպես անել, որպեսզի այդ հարցը մեր ուզած ձևով մտնի օրակարգ կամ ընդհանրապես հետաձգվի և չմտնի»,- ասում է Հ. Իգիթյանը:
Նրա գնահատմամբ, Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունն առավել ամուր դիրքերում է, վտանգն այն է, որ ՀՀ արտաքին քաղաքական հաջողությունները հիմնված են Ադրբեջանի անհաջողությունների և սխալների վրա: «Ամենակարևորը եզրակացությունն է: Ամենակարևոր եզրակացությունն այն է, որ չկա եզրակացություն, սա դինամիկ գործընթաց է և ավելի վատթարացման միտումներ ունի»,- նկատեց նա:
«Միշտ էլ այդպես է եղել, շատ ժամանակ չեն հաջողել: Ու ներկայումս հետաքրքրական է, որ Արևմուտքի հետ Ադրբեջանի խոր հակասությունների պայմաններում խավիարը հաջողում է: Եկեք մտածենք, որ ժամանակն է ոչ թե պաշտպանվել, այլ նախաձեռնել, նախաձեռնողական քաղաքականություն վարել միջազգային բոլոր ատյաններում»,- նշեց Դավիթ Շահնազարյանը:
«ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում մեկ խնդիր են դրել»,- այս մասին այսօր «Արցախյան հիմնահարց. հայկական դիվանագիտության խնդիրներն ու հեռանկարները» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց 1992-95թթ. ՀՀ նախագահի հատուկ հանձնարարություններով դեսպան, 1994-95թթ. Հայաստանի ԱԱԾ ղեկավար, Տարածաշրջանային հետազոտությունների կենտրոնի ավագ փորձագետ Դավիթ Շահնազարյանը` անդրադառնալով ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացին:
«Սա պարզապես ազդանշան է այն մասին, որ այդ հարաբերությունները լուրջ կերպով փչացել են: Ռուսաստանն այսուհետ դիտարկելու է Թուրքիային՝ որպես ապակայունացնող գործոն, որը գործում է ոչ թե՝ ի օգուտ տարածաշրջանային կայունության, այլ՝ ապակայունության: Կարծում եմ` տեղի ունեցածին կհաջորդեն կտրուկ արձագանքներ, անդրադարձներ՝ գուցե միայն հայտարարությունների մակարդակով: Միջադեպը միանշանակորեն էլ ավելի կսրի հարաբերությունները»:
«Սիրիայում Ռուսաստանի և Թուրքիայի, ԱՄՆ-ի և գործընկերների միջև ռազմական լարվածության բռնկման վտանգը միշտ առկա է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Տարածաշրջանային հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, վերլուծաբան Ռիչարդ Կիրակոսյանը:
«Ըստ էության, նոր տարբերակից ակնհայտ է, որ Արևելյան գործընկերությունը փորձելու են բարեփոխել։ Կարևոր է, որ հիշատակում կա անվտանգության բաղադրիչի մասին, ինչը ես մեծ առաջընթաց կորակեի։ Ներկայումս դժվար է պատկերացնել, թե այս ծրագրի շրջանակում ինչ համագործակցություն կարող է լինել ԵՄ-ի և ԱլԳ երկրների միջև անվտանգության ոլորտում, բայց դրական է, որ այդ մասին քննարկումներ, բանակցություններ են ընթանալու»,- ասում է վրացի փորձագետը։
«Փարիզում տեղի ունեցածը նոր երևույթ չէ»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց «Կովկաս» ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը՝ անդրադառնալով Մերձավոր Արևելքում տիրող իրավիճակին, ահաբեկչական զարգացումներին և դրա դեմ պայքարին:
Զաշտովտի կանխատեսմամբ, Հարևանության քաղաքականության վերանայված մոտեցումը ենթադրում է նաև ՀՀ անվտանգության խնդիրների դիտարկում և որոշակի լուծումների շուրջ բանակցություններ:
«Չեմ կարծում, որ Ֆրանսիան ամենաթույլ օղակն էր։ Պարզապես, ըստ իս, Ֆրանսիան թիրախ դարձավ տարբեր պատճառներով։ Առաջին պատճառն այն է, որ Ֆրանսիան շատ ավելի ակտիվ քաղաքականություն սկսեց վարել Միջին Արևելքում վերջին տարիներին»,- ասում է Կենտրոնական Ֆրանսիայի տարածաշրջանային խորհրդարանի պատգամավոր Հիլդա Չոբոյանը:
« Այս պահին մեր խնդիրն այն չէ, որ կրկնակի հարկման բացակայությունը ՀՀ-ում խոշոր ներդրում է կանգնեցրել: Այս տեսակետից մինչև հիմա դրա հետաձգման պատճառն այն է, որ դա էական գործոն չի եղել: Հիմա մենք ուզում ենք անգամ փոքր գործոնները վերացնել: Սա է մեր խնդիրը»:
«Ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել Հայաստանի կառավարությանն այս գործարքն ավարտելու իր վճռական դերակատարման համար: Շարունակելու ենք աշխատել ՀՀ կառավարության հետ, խրախուսելով ներդրումներն ու նոր գործարքները»:
Հարցին, թե ի՞նչ ոլորտներում է տեսնում հայ-ամերիկյան տնտեսական համագործակցությունը, դեսպանը պատասխանեց, որ իրենք խրախուսում են, որպեսզի ամերիկացիներն այստեղ բոլոր ոլորտները դիտարկեն: Սակայն, նրա խոսքով, ամերիկացիների համար առանձնակի հետաքրքրություն է ներկայացնում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և համակարգչային ոլորտը:
«ՌԴ շահերի մասին չեմ կարող խոսել, բայց ԱՄՆ շահերի մասին կարող եմ խոսել: Ահաբեկչության դեմ պայքարը ԻՊ-ի դեմ պայքարն համընդհանուր պայքար է և դրա շուրջ պետք է աշխատենք բոլոր երկրների հետ»:
«ԱՄՆ կառավարությունն աջակցում է Մինսկի խմբին»,- այս մասին այսօր Երևանում լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ տեղեկացրեց ԱՄՆ փոխպետքարտուղարի Եվրոպայի ու Եվրասիայի հարցերով տեղակալ Բրիջիթ Բրինքը` ներկայացնելով ԱՄՆ կառավարության ջանքերը ԼՂ հակամարտության գոտում լայնածավալ ռազմական գործողություններ թույլ չտալու ուղղությամբ:
«Եվրոպայի և Ֆրանսիայի միջինարևելյան քաղաքականությունը ճիշտ ճանապարհի վրա պետք է դրվի, քանի որ գոյություն ունեն տաբուներ, որ Թուրքիային չի կարելի «կպնել», քանի որ կարևոր երկիր է, Ռուսաստանը թշնամի է, քանի որ Պուտինը բռնապետ է և այլն»,- նշեց նա:
«Ռուսաստանը, ըստ էության, չի կարող անել այն, ինչ ցանկանում է։ Մշտապես անհրաժեշտ է թույլտվություն ՀՀ իշխանություններից։ Օրինակ, հիշեք 2008թ. Ռուս-վրացական պատերազմը. հայաստանյան օդային տարածքը Վրաստանի դեմ ռազմական գործողությունների համար չօգտագործվեց, քանի որ Երևանը Մոսկվային չթույլատրեց օգտագործել այն»:
168․am-ը կապ հաստատեց ահաբեկչությունից հետո ստեղծված Ճգնաժամային կենտրոնի ներկայացուցիչների հետ։ Նրանցից մի քանիսի հետ զրույցում պարզ դարձավ, որ հայուհու փնտրտուքները դեռ շարունակվում են, թեև խումբը ահաբեկչությունից հետո գտել է մարմիններ, որոնք դեռ պետք է ճանաչվեն հարազատների կողմից։ Նրանց փոխանցմամբ՝ կապի մեջ են Ուզունյանի ծնողների, հարազատների հետ։ «Եթե նրանք ճանաչեն և հաստատեն, որ իրենց աղջիկը զոհվել է, ապա իրենք էլ այդ տեղեկությունը կտարածեն։ Մենք նման բան անելու իրավունք չունենք»,- ասաց ներկայացուցիչը։
«Մինսկի խմբում ՌԴ դերակատարությանը վտանգ, այսպես թե այնպես, չի սպառնում, սակայն Մոսկվան բաց չի թողնի միակողմանի գործողությունների իրականացման որևէ առիթ` դրա առաջացման դեպքում»:
ԻՊ-ը տնօրինվում է մի քանի երկրների կողմից, ինչպիսին Թուրքիան է, Սաուդիան Արաբիան և այլք: Հայաստանը սպառնալիքի ենթակա է, Հայաստանը ևս կարող է դառնալ հարվածների թիրախ, եթե ԻՊ-ին ֆինանսավորող երկրները դա ցանկանան և Հայաստանի դեմ պատճառ ունենան:
«Ադրբեջանի հետ մերձեցման ֆոնի վրա Ռուսաստանը Ստեփանակերտի օդանավակայանը չի օգտագործի»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Գրիգորյանը՝ անդրադառնալով Ստեփանակերտի օդանավակայանը սիրիական գործողություններում օգտագործելու շուրջ խոսակցություններին:
«Ստեփանակերտի օդանավակայանի օգտագործմամբ Ռուսաստանն իր գլխին լուրջ խնդիրներ կլցնի, որի ո՛չ ռազմական և ո՛չ էլ քաղաքական անհրաժեշտությունն այս պահին չկա»,- ասաց Ֆելգենգաուերը՝ շարունակելով, որ օդանավակայանի օգտագործումը կհարուցի Բաքվի դժգոհությունը, ում հետ հարաբերությունները Մոսկվան վերջերս է կարողացել փոքր-ինչ կարգավորել։
«Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման համար Ռուսաստանը քայլերի է դիմելու, դրանք չեն լարվելու, Վրաստանի հետ Ռուսաստանը գործընթացի մեջ է, որը կտևի երկար, բայց առանց լարվածության օջախների, քանի որ դա այսօր ամենևին էլ ձեռնտու չէ Ռուսաստանին։»
«Կատարվում է այն, ինչն անխուսափելի էր: Ծայրահեղական Իսլամը խժռում է Ֆրանսիան և հիմա արդեն անցել է բացահայտ գործողությունների: Ֆրանսիան, Գերմանիան, Բրիտանիան և Բելգիան Եվրոպայի ամենաթույլ օղակներն են, որովհետև ամենաանմիտ միգրացիոն քաղաքականությունն են վարել տասնամյակներ շարունակ և այսօր ավելի են թաթախվում իրենց հյուրընկալ մոլուցքի մեջ»:
«Ամենագլխավորը, որ հնչեց և դա ուղերձն էր Ֆրանսուա Օլադնի կողմից, այն էր, որ չենք վախենալու։ Այս պահին թերևս դժվարանում եմ ասել՝ Ֆրանսիան կուժեղացնի՞ իր քաղաքականությունն «Իսլամական պետության» դեմ, թե՞ ոչ»։
«Փաստ է, նոր իրավիճակ է, նոր քաղաքականություն, դրանից բխող նոր հարաբերություններով, և բոլոր երկրների հետ հարաբերությունների վրա դա անդրադառնում է»:
«Ոչինչ չի փոխվել այս առումով, իսկ Հայաստանն իր «դեմ» կարծիքն այս մասին արտահայտել է բավականին վաղուց։ Լծակների մասին պետք չէ խոսել, որովհետև լրջորեն նման առաջարկ ոչ մեկը չի անի առաջիկայում կրկին»,- ասում է Վադիմ Դուբնովը:
Մեր ճշտող հարցին, թե Ռուսաստանի ցանկության դեպքում հայաստանյան ռեսուրսը կօգտագործվի՞ Թուրքիայի կամ Վրաստանի դեմ, ռուս ռազմական փորձագետը պատասխանեց, որ չի կարծում, թե հայկական ուղղաթիռներն օգտագործվեն Թուրքիայի կամ Վրաստանի դեմ, քանի որ, բացի միասնական գործողություններից, չի բացառվում, որ հայկական ինքնաթիռներն առաջնորդվեն իրենց սեփական ծրագրով՝ անկախ ՀՕՊ-ից:
«Հարցն այն է` արդյո՞ք ներկայում Ռուսաստանը Հայաստանին կստիպի գնալ նման կարգավորման: Դեռ բավականաչափ տեղեկատվություն չունենք այս հարցին պատասխանելու համար: Կարծում եմ`Ռուսաստանը տիրապետում է բավականաչափ լծակների Հայաստանում՝ թե՛ տնտեսական, թե՛ քաղաքական, թե՛ իշխանական, թե՛ ընդդիմության, որպեսզի կարողանա նման հարց պարտադրել Հայաստանին: Հարցն այն է` ինչո՞ւ հիմա»:
