Անմիջապես ընտրություններից հետո, պատկերավոր ասած, արջը գալու է իրենց դուռը և թակ, թակ, թակի իրենց դուռը և ասի` «էն հարցն ի՞նչ եղավ»:
Մարտի 1-ին այդ մարդուն գտնում են իշխանությունները, այսինքն` այդ մարդուն սկսեցին դիտել որպես հարմար գործիք` իմ դեմ օգտագործելու համար, քանի որ դժգոհ էին, որ ես նախաձեռնել քաղաքական դաշտի համախմբման աշխատանքները, հասկանալի է, որ իշխանությունների պլաններ մեջ դա չէր մտնում:
Թող ասի մեկ դեպք, երբ հարյուրավոր հանրահավաքների ժամանակ, տասնյակ վրանների առկայության դեպքում օրուգիշեր քաղաքացին, հասարակ մարդը, ով եկել էր իր իրավունքները պաշտպանելու, թույլ է տվել խուլիգանական արարք:
Կա մի խումբ, որը միշտ ակտիվորեն տանում է մի գիծ, կարծեմ այդ «գծի» մասին խոսվում է գաղտնալսման մեջ (նկատի ունի Լևոն Զուրաբյան-Վարդան Օսկանյան հայտնի զրույցի գաղտնալսումը,- Ա.Ս.), և այդ «գծի» մեջ «գծի» հիմնական կողմնակիցներն են:
Մոռանում են, որ Կոնգրեսի ամբողջ պայքարի երիտասարդության կորիզը եղել է «Ժողովրդավարական հայրենիք կուսակցությունը, երիտասարդությունը, այդ թվում` իմ երեխաները: Ի տարբերություն որոշ կուսակցապետերի, ովքեր իրենց երեխաներին փեշերի տակ էին պահում կամ արտերկիր էին ուղարկում, իմ երեխաները, փաստորեն քրական հոդվածները իրենց վրա, միշտ եղել են պայքարի առաջին գծում:
Շատերը կարող են ասել, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ՀԱԿ-ի համակարգող է նշանակել Լևոն Զուրաբյանին և հենց նրան է տեսնում իրեն փոխարինողի դերում, սակայն… Այս առումով՝ հետաքրքիր է պարզել, թե ընդհանրապես ինչպե՞ս են և ո՞ւմ են առաջնորդները թողնում իրենց իշխանությունը` որպես ժառանգություն, ինչպիսի՞ նման նախադեպեր գիտի պատմությունը:
Ես ուզում եմ հավատալ, որ գոնե այս անգամ Հայաստանի քաղաքացու ընտրական պարտականության կամ իրավունքի իրացումը շրջիկ, հավաքական և ստիպողական չի լինի:
Ամենահեշտ բանը, նաև ինձ համար, կլիներ տանը նստելը և ասելը, որ չարժե: Այն մարդը, այն ուժը, որն ուղղորդում է մեր քաղաքացիներին ֆատալիզմի, չմասնակցության, կարծում եմ, որ իրենք իրենց գործառույթն իրապես չեն իրականացնում:
Այսօր հրավիրված ասուլիսում «Ժառանգություն» կուսակցության ղեկավար, ՀՀ նախագահի թեկնածու Րաֆֆի Հովհաննիսյանը կոչ արեց ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանին, որպեսզի նա, որպես գործող նախագահ և իր մրցակից, կյանքի կոչի այն 15 կետերը, որոնք Րաֆֆի Հովհաննիսյանը երկու անգամ ուղարկել է նրան բաց նամակի տեսքով:
Լևոն Տեր-Պետրոսյանը հանճարեղ ձևով սկսեց այս շարժումը, և ոչ պակաս հանճարեղ ձևով մենք` Հայ ազգային կոնգրեսը, այս շարժումը բերեց այսպիսի ծանր վիճակի:
Կարծում եմ` Իվանիշվիլին փորձում էր նախքան Ադրբեջան գնալը լրացուցիչ դիվիդենտներ շահել` կասկածի տակ առնելով երկաթուղու շահավետ լինելը, և նաև փորձում էր տարբերություն մտցնել այս հարցերում իր և Սահակաշվիլիի քաղաքականության մեջ:
«Լսեք, տղաներ, ես Մոսկայի պետական համալսարանի պրոֆեսոր եմ, կարող եմ քննարկում կազմակերպել, հոդվածներ գրել, տպել և այլն, իսկ եթե հարց ունեք, ձեր հայերից այնտեղ Դեդ Հասան կա, հա´մ մաֆիոզ ա, հա´մ էլ ահագին փող ունի…»
«Այն ժամանակվա ռուս կրիմինալը առավել անկեղծ էր, քան այսօրվա նախագահները, միջազգային կառույցի ղեկավարները, ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարները, և այդ տղաներն ինձ անկեղծ բացատրեցին, որ Աստված աշխարհը ստեղծել է երեք կատեգորիայի մարդկանցից»,- ասում է Ա. Մանուչարյանը
Խոսել այն մասին, որ նա անպայման պետք է ազատվի, կամ չպետք է ազատվի, ճիշտ չէ, պարզապես իրավականորեն համաներման օրենքն ամբողջովին տարածվում է նրա վրա: Միաժամանակ, եթե Վ.Չախալյանն ազատ չարձակվեց, արդեն կարող ենք ասել, որ նրան չազատելն ունի քաղաքական դրդապատճառներ
«Ռոբերտ Քոչարյանի ասածների հետ կապված, կարծում եմ, բոլորս արդեն պետք է սովորած լինենք և չզարմանանք»,- նշեց պարոն Գիմիշյանը:
Ձեր նախագահն ամբողջովին գոհացնում է և՛ Մոսկվային, և՛ Արևմուտքին: Ուստի այստեղ ոչ մի խնդիր չի ծագի, առավել ևս, եթե հաշվի առնենք ստեղծված այնպիսի իրավիճակը, երբ գործող նախագահը չունի իրական այլընտրանք, ընտրախախտումներն, իհարկե, կլինեն, դրանք անխուսափելի են, բայց դրանք կհասցվեն նվազագույնի:
Ըստ Ա. Մելիքյանի, այդ կարգի բոյկոտը իրականում անօգնականության դրսևորում է։
Ստացվում է, որ Հայաստանը, չճանաչելով ԼՂՀ-ի անկախությունը, դրանով իսկ ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը: Դե յուրե այդպես է ստացվում
«Չկա´ Սերժի Հայաստան, չկա´ Րաֆֆիի Հայաստան, կա Հայաստան, որտեղ ժողովուրդը զրկված է ընտրությունների միջոցով իշխանություն ձևավորելու հնարավորությունից»,- ասում է Արման Մելիքյանը։
Չառաջադրվելը դեռ չի նշանակում, որ ինքը հեռացավ: Շատերը չեն առաջադրվել, ես էլ չեմ առաջադրվել, բայց ես քաղաքականության մեջ կմնամ շատ ակտիվ:
Այսօր ցանկացած մարդ, ում դուք որոշեք, որ պետք է լինի ՀՀ նախագահ, կդառնա ՀՀ նախագահ: Սերժ Սարգսյանը չլիներ, ենթադրենք` Ձեր թեկնածությունն առաջադրեին… Դուք հլը վատագույններից չեք:
Որևէ մարդ, ով գոնե հասարակության և լրագրողների կողմից մատնանշվում և մեղադրվում էր կեղծիքների մեջ, չի պատժվել:
«Այդ նույն Զարուհի Փոստանջյանի մազերը ես Ղարաբաղում պետք ա պռճկած լինեի»,- ասաց նա:
Բագրատյանն ո՞ւր էր, երբևէ մասնակցե՞լ է, երբևէ տեսակետ հայտնե՞լ է: Թող մանդատը դնի, նոր գա խոսի, թե չէ Լևոնով դառնում են մանդատի տեր, հետո ասում են` «մեր կուսակցությունը կարող ա ինձ առաջադրի»: Դե սպասեք, թող Լևոնը որոշի, ասի, նոր…»
«Իսկ ուրիշ ո՞վ կարող է լինել: Ձեզ մոտ չկա այլընտրանք, նույն խնդիրն է, ինչ կար մեր երկրում, այսինքն` նախագահը չունի իրական այլընտրանք: Այն բանից հետո, երբ «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության առաջնորդը հրաժարվեց մասնակցել ընտրություններին, որտե՞ղ է այլընտրանքը»:
«Օրինակ` կարող է վաղը Արսենյան Աշոտին կանչեն ասեն` «Աշոտ ջան, էդ Ջերմուկի գործարանը կարող ա քոնը չի»: Հերթը հասնելու է հանրապետական կոչվածների սեփականությանը»,-ասում է նախագահի թեկնածուն։
«Արթուր Բաղդասարյանն իր համագումարում ասում էր` «հենվե´ք մեզ վրա», չէ՞, էն «Կարգին սերիալի» մեջ որ Հովիկ Ազոյանի մարմնավորած կերպարն ասում է` «հենվիր ինձ վրա, Արկադի´»»:
«Այն, որ վերջին տարիներին Հայասատանի և Ռուսաստանի հարաբերությունները որոշ լճացում են ապրել, դա այնքան էլ լավ չէ: Այսինքն, այնուամենայնիվ, պետք է զարգացնել հարաբերությունները, պետք է նոր թեմաներ գտնել այդ հարաբերություններում, նոր հարցեր բարձրացնել…»,- 168.am-ին ասաց ՌԴ ԳԱ արևելագիտության ինստիտուտի Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի ուսումնասիրության կենտրոնի աշխատանքային խմբի ղեկավար, պատմագիտության թեկնածու Ալեքսանդր Սկակովը:
Ընտրությունների առումով, հետաքրքիրը ոչ թե այն է, թե ո՞վ կառաջադրվի, այլ` ո՞վ չի առաջադրվի: Այլ կերպ ասած` ավելի հետաքրքիր ստացվեց, որ Ծառուկյանն ու Տեր-Պետրոսյանը և Քոչարյանը նույնպես չառաջադրվեցին:
Այս ընտրությունների հետ կապված` կա մի շատ կարևոր ասպեկտ. այն մրցակցային չէ, Սարգսյանը կվերընտրվի, սակայն թեկնածուների միջև մրցակցության պակասը նշանակում է, որ ընտրական գործընթացն ինքնին պետք է ավելի ազատ և արդար լինի:
