Երեկ Հիմնադիր խորհրդարանի անդամ Ժիրայր Սէֆիլյանը կոչ էր արել «հանցավոր իշխանությունների դեմ պայքարելու համար» դիմել զանգվածային անհնազանդությունների, մասնավորապես՝ կոչ էր արել չվճարել ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտման համար նախատեսված տուգանքները:
«Ընդհանուր առմամբ, իհարկե, այս պահին հայտնված կարծիքները զուտ համոզմունքի մակարդակի են, որովհետև դրանք ավելի շատ հենվում են ռուսաստանյան իրականության որակական դիտարկումների և գնահատականների վրա և թույլ են տալիս որոշակի մոտավորությամբ, բայց առավել հավանական համարել այն վարկածը, որ Բորիս Նեմցովը սպանվել է իր հասարակական-քաղաքական գործունեության, Կրեմլին անհաճո լինելու և, ըստ էության, ժողովրդավարության կողմնակից լինելու համար»:
ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր Կարեն Ավագյանը ռուս ընդդիմադիր գործիչ Բորիս Նեմցովի սպանության մեջ քաղաքական դրդապատճառներ չի տեսնում: 168.am-ի հետ զրույցում պատգամավորը նկատեց, որ հիմա տարբեր վարկածներ են շրջանառվում հենց իրավապահ մարմինների և Նեմցովի նեղ շրջապատի կողմից:
Ըստ Ա. Մարտիրոսյանի՝ նման դեպքերում, բացի քաղաքականից, ուրիշ դրդապատճառ չի լինում. «Որովհետև այդ կարգի մարդկանց հետ այլ պատճառներով երբևիցե բան չի լինում, միակ տրամաբանականը քաղաքական դրդապատճառն է՝ թե ո՞ր կողմից է եղել, իհարկե, կդժվարանամ ասել, բայց ցանկացած պարագայում, ինձ համար միանշանակ է, որ պատճառը քաղաքական է»:
Հարցին՝ հաշվի առնելով Բ. Նեմցովի ընդդիմադիր հայացքները, ինչպես նաև այն, որ հենց սպանության օրը տրված հարցազրույցում նա կոչ էր արել միանալ մարտի 1-ին կայանալիք «Գարուն» երթին՝ տեսնո՞ւմ եք քաղաքական դրդապատճառներ այդ սպանության մեջ, Մ.Մելքումյանը պատասխանեց՝ հիմա շատ բարդ է ասելը՝ եղե՞լ են քաղաքական դրդապատճառներ, թե՞ ոչ:
«Մենք նրանց հետ լավ հարաբերություններ ունենք, բայց նրանք ճանապարհ պետք է անցնեն չէ՞, որ իմ փորձն ունենան: Ես դա վիրավորելու համար չեմ ասում»:
«Ներկա դրությամբ չկա ո՛չ 3-ի, ո՛չ 7-ի, ո՛չ 10-ի կամ 110-ի ձևաչափ, բայց աշխատում ենք ամեն օր ու գիշեր, որ հայ ժողովուրդը ունենա հույսի գրվան, և ով ուզում է Հայաստանի քաղաքացու թագավորությունը իր երկրում, իրավունքի գերակայությունը, ազգի շահը, ինքը կարող է նաև մաս կազմել այդ միացյալ հրապարակին և միասնական օրակարգին»,- այսօր Ազատության հրապարակում հրավիրված ասուլի-հավաքի ժամանակ հայտարարեց «Ժառանգություն» կուսակցության նախագահ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը՝ խոսելով «ժառանգության» և մի շարք այլ քաղաքական ուժերի հնարավոր համագործակցության մասին:
«Ժառանգություն» կուսակցության նախագահ Րաֆֆի Հովհաննիսյանն այսօր մասնակցել է Հայաստանի Հանրապետությունում Եվրոպական միության պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Տրայան Հրիստեայի նախաձեռնած հանդիպմանը, որին ներկա են եղել նաև Հայաստանում հավատարմագրված ԵՄ անդամ երկրների դեսպանները:
Վերջին իրադարձությունների ժամանակ, որը տևեց շուրջ 1 տարի, «Ժառանգությունը» նորից փորձում էր սպասարկել ժողովրդական շարժման ձևավորմանը և առաջընթացին: Մենք այս հրապարակում եղել ենք թե՛ պարոն Հովհաննիսյանի հացադուլի ժամանակ՝ 2011 թվականին, թե՛ դրանից հետո: 2011 թվականի հացադուլի ժամանակ, երբ այս հրապարակը փակ էր բոլորիս համար, պարոն Հովհաննիսյանը մտավ հրապարակ և, ըստ էության, ինքը բացեց հրապարակի դռները»:
«Դուք գիտեք, որ կիրակի օրը մարտի 1-ն է: Երբ եղել ենք Երևանում, մենք միշտ ներկա ենք եղել, և կոչ ենք անում բոլորին ներկա լինել մարտի 1-ի սգո և պահանջի հավաքին այստե՛ղ: Մենք եկել ենք ծաղիկով, խոնարհմամբ և նաև խոսք ասելու պատրաստակամությամբ, թեև այդ խոսքը մեզ չի հասել: Մենք մարտի 1-ի զոհերի առջև կխոնարհվենք հենց սահմանի վրայից՝ Չինարիից»:
2008 թվականի մարտի 1-ի դեպքերի զոհերի ծնողներն այսօրվա ասուլիսի ժամանակ տեղեկացրեցին, որ իրենցից ոմանց մոտավորապես 2 շաբաթ առաջ կանչել են Հատուկ քննչական ծառայություն՝ նոր արձանագրություն կազմելու նպատակով, իսկ ոմանց էլ ծանուցագրեր են ուղարկել:
Քիչ առաջ ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր, կուսակցության մամլո խոսնակ Տիգրան Ուրիխանյանը 168.am-ի հետ զրույցում հաստատեց մամուլում շրջանառվող այն տեղեկությունները, որ ԲՀԿ համագումարը լինելու է փակ:
2008 թվականի մարտի 1-ի դեպքերի ժամանակ զոհված Գոռ Քլոյանի հայրը՝ Սարգիս Քլոյանը, այսօրվա ասուլիսի ժամանակ պատմեց, որ մոտավորապես 2 շաբաթ առաջ իրեն հրավիրել են Հատուկ քննչական ծառայություն որպես տուժողի՝ Գոռ Քլոյանի իրավահաջորդ:
«Ոչ բոլորն են մարտի 1-ի համար պայքարում Հայ ազգային կոնգրեսից, որից մի քանի հոգի անջատվեցին: Ես կարող եմ անունները տալ՝ ո՛չ վախենում եմ, ո՛չ էլ ամաչում: Մինչև հիմա իմ տղայի՝ Արմենի գերեզմանի, տան տեղը չգիտեն՝ հանձինս Նիկոլ Փաշինյանի, Ալեքսանդր Արզումանյանի: Ես շատ խիստ վրդդովված եմ: Ի՞նչն է պատճառը, թող ինձ բացատրի, մի պատճառ պետք է ունենա, չէ՞: Այսքան տարի նա դեպուտատ է, ես նրանից լավ բան չեմ լսել: Մեզ մոտ նման բան կա՝ ծնունդ ենք նշում, էսա մարտի 1 է գալիս, գնալու ենք գերեզմաններ, ոչ մի անգամ, առաջին 2 տարին մի երկու բան գրում էին թերթում, բայց հիմա ընդհանրապես ոչինչ չկա: Ի՞նչ է պատճառը, ես ուզում եմ իմանալ, իրենցից լսեմ, թող գան արտահայտվեն»:
«Մենք, մնալով զոհի հիվանդագին ստատուսի մեջ, կարծես մի տեսակ երկարաձգում ենք այդ սգի հանգամանքը: Վշտի մեջ եղած մարդը երբեք ռացիոնալ որոշումներ չի կայացնում, վշտի մեջ եղած ժամանակ երբեք մենք չենք կարողանում իրատեսական գնահատել իրականությունը և մենք կարող ենք շատ ավելի դեպրեսիվ, հուզական տեսանկյունից նայել խնդիրներին»:
Գ.Մարգարյանից հետաքրքրվեցինք նաև, թե ինչպե՞ս է ինքը գնահատում Ռոբերտ Քոչարյանի դերակատարումն այս պրոցեսներում: Ի պատասխան նա ասաց, թե այս բախումների հետևանքով Ռոբերտ Քոչարյանը՝ որպես քաղաքական գործիչ, վերջնականապես դուրս շպրտվեց քաղաքական դաշտից: Նա Ռ. Քոչարյանի վերադարձը քաղաքականություն բացառում է:
«Ընդդիմության տեղը պետք չէ զբաղեցնել` ընդդիմությանը հայհոյելով, լա՞վն է եղել, թե՞ վատը, խաբե՞լ է, չի՞ խաբել, ես կարծում եմ՝ ընդդիմությունն իր տեղը զբաղեցնում է կատարած աշխատանքով»,- պատասխանելով 168.am-ի հարցին՝ որքանո՞վ են արդարացի ընդդիմության հիմնավորումները՝ Նիկոլ Փաշինյանի՝ նախագահին իմպիչմենտի ենթարկելու նախագծին կրկին չմիանալու համար՝ նման տեսակետ հայտնեց «Նոր Ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանը:
«Իմ տպավորությամբ՝ Հայաստանում կա ճգնաժամ, այն համակարգային է, աշխարհի միակ ուժը, որ Հայաստանում ճգնաժամը չի տեսնում, դա Հայաստանի Հանրապետական կուսակցությունն է»,- 168.am-ի հետ զրույցում խոսելով Ազգային ժողովում քննարկվող «Կառավարման ճգնաժամի մասին» նախագծի մասին՝ ասաց «Նոր Ժամանակներ» կուսակցության ղեկավար Արամ Կարապետյանը:
«Պետք է ունենալ ծրագիր, որը պետք է բաժանված լինի փուլերի, որտեղ, ասենք, եռամսյակային բոլոր ոլորտներում պետք է լինեն գրված միջանկյալ սպասվող արդյունքները, և այդ արդյունքները չհանձնելու դեպքում՝ գլխով պատասխանատուների անուն- ազգանունները: Այսինքն՝ բոլոր ապագա նախարարները պետք է գլխով պատասխան տան, և այդ ազգանունները պետք է հրապարակված լինեն նախապես»,- ասում է կառավարման փորձագետը:
Այս շաբաթ Ազգային ժողովում քննարկվում էր ՀԱԿ և ԲՀԿ խմբակցությունների պատգամավորների կողմից հեղինակած՝ «Հայաստանում կառավարման ճգնաժամի մասին» հայտարարության նախագիծը: Ընդդիմությունն իշխանությանն էր մեղադրում կառավարման ճգնաժամի մեջ, իշխանությունն էլ ասում էր՝ ճգնաժամն ընդդիմությունում է: Ի վերջո, այսօր քվեարկության դրվեց նախագիծը, որն այդպես էլ չընդունվեց:
Ա. Մանուչարյանը կարծում է՝ ժողովուրդը վհատվեց այս գործընթացների արդյունքում, քանի որ նրանք Գ.Ծառուկյանին ելք էին համարում. «Այդ մարդիկ կորցրեցին իրենց հույսը, սա սարսափելի բան է, իշխող շրջանակը, եթե երկրի շրջանակ է, նա պարտավոր է ժողովրդին հույսի տարածքում միշտ պահել, եթե հույսը ձեռքից խլում են, մի բան ավելին պետք է տան: Հանրապետական կուսակցությունն այդ իմաստով բացարձակ հանցագործություն կատարեց»:
«Այս վատ լուրի մեջ կա նաև լավ կողմ, այդ խանգարող հանգամաներից մեկը ներքին կյանքում այս վերջին 15 տարում Ռոբերտ Քոչարյան-Սերժ Սարգսյան տանդեմն էր, որով կառավարվում էր Հայաստանը: Երկու մարդ բաժանել էին իրար մեջ աշխարհաքաղաքական ուղղությունները, որ պետք է սպասարկեին, այսինքն՝ որ ուժն էլ հաղթում էր, իշխանությունը մնում էր նրա ձեռքում: Հետո էլ՝ մեկին պատկանում էր իշխանությունը, մյուսին՝ ընդդիմությունը: Կարևոր չէ, թե ինչպես է արտահայտված՝ բացահա՞յտ, թե՞ ոչ բացահայտ ձևով»:
Գառնիկ Իսագուլյանի կարծիքով՝ Հայաստանում ստեղծվել է մի իրավիճակ, որտեղ իշխանությունները փետրվարի 12-ից հետո իրենց դուրս դրեցին օրենքի և Սահմանադրության դաշտից. «Դա կարող էր հանգեցնել շատ ծանր հետևանքների, եթե նույնը կատարեր նաև ընդդիմությունը՝ «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության ղեկավարությամբ: Դա հանգեցրեց մի վիճակի, որտեղ բախումը, ըստ էության, անխուսափելի էր դառնում: Եվ շատ ճիշտ է, որ «Բարգավաճ Հայաստանը» որոշակի նահանջ կատարեց, ես գնահատում եմ, որ դրանք իրավիճակից բխող գործողություններ են, մնացած գործընթացները, որոնք կարող են հետագայում զարգանալ, պետք է սպասենք, հետո կարող ենք եզրակացություններ անել»:
«Այն, որ առաջիկայում լինելու է ԲՀԿ-ի համագումար, և որ ԲՀԿ-ն դրանից հետո կհայտարարի իր գործողությունների, ձևաչափի և այլնի մասին, դա համապատասխանում է իրականությանը»,- 168.am-ին այս մասին հայտնեց ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր, ԲՀԿ մամլո խոսնակ Տիգրան Ուրիխանյանը:
168.am-ի հարցին՝ թե մյուս՝ ոչ ծայրահեղական թևի ղեկավար ո՞վ կարող է լինել, սոցիոլոգը պատասխանեց, թե կարող է լինել կա՛մ Վարդան Օսկանյանը, կա՛մ Գուրգեն Արսենյանը:
«Քանի որ երկիրը շարունակում է մնալ տնտեսապես և սոցիալապես ծանր վիճակում, իսկ ԵՏՄ մտնելը կարող էր ավելացնել արտագաղթը, մեզ հետաքրքիր էր՝ ինչ ակնկալիքներ ունեն մարդիկ ԵՏՄ-ից»,- այսօր սոցիոլոգ Ահարոն Ադիբեկյանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ներկայացրեց իր գլխավորած «Սոցիոմետր» կենտրոնի անցկացրած հարցման նախնական արդյունքները, որը վերաբերվում է հանրության՝ ԵՏՄ-ից ունեցած սպասումներին:
«Ռոբերտ Քոչարյանն այս խոցված նավը չի վերցնի: Ռոբերտ Քոչարյանը հնարավորություն ունի բոլորովին նոր՝ իր ծրագրով և իր սեփական կուսակցությունով հանդես գալու, դեռ ժամանակ ունի, նա շատ արագ կարող է մոբիլիզացնել: Ես ենթադրում եմ, որ Ռոբերտ Քոչարյանն ուրիշի օգտագործած, խոցված և մաշված քաղաքական պրոյեկտը չի շարունակի, այլ կստեղծի իր կուսակցությունը՝ իր ծրագրերով և իր պատասխանատվությամբ»:
Ազատ Արշակյանի խոսքով՝ քաղաքականությունից հեռանալու տարբեր ձևեր կան՝ «կարող է դուռը շրխկացնելով հեռանալ, և կարող է հանգիստ հեռանալ՝ առանց մանդատից հրաժարվելու», դառնա սովորական պատգամավոր, դրան զուգահեռ՝ կարգավորի իր բիզնեսները:
«Քաղաքական ճգնաժամն արդեն անցել է, եթե ԱԺ-ի ընդդիմադիր պատգամավորները մանդատները վայր դնեն, նրանք պետք է վստահ լինեն, որ հաջորդ ընտրություններում իրենք առնվազն իրենց մանդատները հետ կստանան: Ես կարծում եմ՝ հաջորդ ընտրություններում նրանք իրենց մանդատները չեն ստանա, որովհետև այս քանի տարիների իրենց քաղաքական գործունեությունն այդքան մեծ վստահություն չի ապահովել»,- 168.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց ԳԽ նախկին պատգամավոր Ազատ Արշակյանը՝ խոսելով ԲՀԿ-ի՝ ԱԺ քառօրյան բոյկոտելու, ընդդիմադիր պատգամավորների՝ մանդատները վայր դնելու դեպքում սպասվող քաղաքական ճգնաժամի մասին:
