#Տավուշ

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանիհյուրը քաղաքագետ, «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն է։

Չզարմանաք, բայց այսօր Սիրիայում, մասնավորապես՝ Հալեպում տեղի ունեցող պատերազմական սարսափելի գործողությունները մեզ ևս մեկ անգամ հնարավորություն են տալիս զուգահեռներ անցկացնել մինչև չարաբաստիկ 2018-ի հեղափոխությունը և դրանից հետո ընկած ժամանակահատվածների և նախկին ու ներկա իշխանությունների մասին:

Աշխարհը` Մերձավոր Արևելքը, Սիրիան, մասնավորապես Հալեպը, պատերազմի մեջ է, այսօր հայտնի դարձավ, որ դիպուկահարի կրակոցից նաև հայ համայնքի ներկայացուցիչ մեր հայրենակիցն է զոհվել, Վրաստանում արտաքին ուժերի միջամտությամբ ներքաղաքական լարված իրավիճակ է, Հարավային Կովկասը հնարավոր բռնկումների շեմին է, ամեն օր պատերազմի, նոր ագրեսիայի, տնտեսական-սոցիալական ճգնաժամի մեջ ապրող Հայաստանի դե ֆակտող ղեկավար Նիկոլ Փաշինյանն ու իր ընտանիքը ՀՀ հպարտ քաղաքացիների վճարած հարկերի հաշվին չտեսի պես կյանք է վայելում:

Նոյեմբերի 27-ին ՀՀ զինված ուժերում նոր նշանակումներ են եղել:

«Այդ գործընթացների ժամանակ նրանք բոլորին վստահեցնում էին, թե տալիս են տարածքներ, իսկ դրա դիմաց Ադրբեջանը տալու է 90-ականներին իր կողմն անցած տարածքները։ Բայց ստացվեց այնպես, ինչպես այս իշխանության դեպքում միշտ է լինում՝ Հայաստանը զիջեց, Ադրբեջանը որևէ բան չտվեց օկուպացրած հատվածներից։ Ադրբեջանն իր խնդիրն աստիճանաբար կատարում է․ անունը դնում է դելիմիտացիա, այդ անվան տակ խրամատավորվում է ու գործելու է իրավիճակին համահունչ՝ ինչպես և որ պահին իրեն ձեռնտու է»,- ասաց պատգամավորը։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ապրի Արմենիա» (APRI Armenia) հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանն է։

Ընդդիմադիր պատգամավոր Արման Ղազարյանն այսօր Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեց, թե ի՞նչ հիմնավորամբ են ՀՀ սուվերեն տարածքից՝ Տավուշի մարզի Կիրանց համայնքից, հողամասերը տրվել Ադրբեջանին, ի՞նչ հիմնավորմամբ են քաղաքացիների՝ սեփականության իրավունքով տրված վկայականներն ու գույքը վերցվել, ի՞նչ իրավական փաստաթղթերի հիման վրա են հսկիչ էլեկտրոնային քարտեզներում գաղտնի կատարվել համապատասխան փոփոխություններ։ Պատգամավորը, ի դեպ, բերել էր նաև համապատասխան քարտեզները։

Ի՞նչ է կարծում Հայաստանի դեմ «հաղորդում տվող» Ալեն Սիմոնյանը, ՀՀ սահմանադրությունը փոխելու, Անկախության հռչակագրին հղումը վերացնելու Ադրբեջանի պահանջը լեգիտի՞մ է, կամ դրա չկատարման դեպքում Հայաստանի վրա հարձակվելը լեգիտի՞մ է համարվելու: Չմոռանանք, որ 2020 թվականի պատերազմից հետո Ադրբեջանն օկուպացրել է ՀՀ ինքնիշխան տարածքները, որից չի պատրաստվում դուրս գալ, Հայաստանն էլ ուժով դուրս հանելու մտադրություն չունի, իսկ թե ինչ կարող է լինել այդ տարածքների հետ, երբ դա ՀՀ իշխանությունները փորձելու են ստանալ սահմանազատման գործընթացով, ավելորդ է ասել:

«Ես ասել եմ, որ պատերազմը սարերի հետևում չէ, պատերազմը մոտ է։ Այդ պատերազմին պետք է պատրաստվենք, որ գոնե մեկ անգամ կարողանանք մինչև վերջ կռվենք՝ մեր կորցրածը հետ բերենք»։

Նախիջևանյան ուղղությունն այս փուլում, կարելի է ասել, որ ադրբեջանական կողմի համար ամենակարևոր և գերակա ուղղություն է։ Եթե ամիսներ առաջ Տավուշի ուղությունն էլ էր նրանց համար կարևոր և առաջնային, ապա հիմա, երբ հայկական կողմն այդ ուղղությամբ իրականացրել է Ադրբեջանի պահանջը և հանձնել ռազմավարական կարևոր նշանակության հատվածները, ու, ըստ էության, այդ հատվածում կազմաքանդել անվտանգային ողջ ճարտարապետությունը, Ադրբեջանի համար նախիջևանյան ուղությունը դարձել է միակը:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում  Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ակադեմիկոս, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանն է։

Ապրիլի 22-ին ՀՀ կառավարության e-gov.am կայքում հրապարակվել էր Նիկոլ Փաշինյանի որոշումը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովին կից աշխատանքային խմբի ձևավորման մասին:

Օրերս հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման հարցերով հանձնաժողովների ստորագրած կանոնակարգը: Իսկ սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացի հիմքում, ըստ հայկական կողմի, 1991թ. Ալմա Աթայի հռչակագիրն է, որի միջոցով երկու կողմերն էլ ճանաչել են միմյանց տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը: Իրականում միայն Հայաստանն է ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, իսկ Ադրբեջանը, ըստ էության, այն պատրաստ է անել սահմանագծման ամբողջ գործընթացի ավարտից հետո:

Դուք կարծում եք՝ ՔՊ-ական մեծահարուստ պատգամավորներն օրուգիշեր ձեր խնդիրներո՞վ են ապրում կամ մտահոգվում՝ Արցախը հանձնելու, արցախցիներին անտուն դարձնելու, Բաքվի բանտերը հայ ռազմագերիներով ու Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությամբ լցնելու, Տավուշից և Հայաստանի այլ հատվածներից տարածքներ թշնամուն հանձնելու, Հայաստանի սուվերեն տարածքներում թշնամու զորքի գտնվելու, ՀՀ հպարտ քաղաքացու անվտանգության, սպասվող նոր պատերազմի մասին..

ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը Sputnik Արմենիայի հարցմանը, թե արդյոք Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ռուսաստանի հետ ստորագրվե՞լ է փաստաթուղթ Գորիս-Կապան մայրուղու վրա սահմանային վերահսկողություն իրականացնելու վերաբերյալ, պատասխանել է. 

Պատկերացնո՞ւմ եք, և այսպես, նույն հիմնավորմամբ ստորագրվել է 036 հրամանը, 040 հրամանը: Ես չեմ ուզում խոսել այդ հրամանների բովանդակության մասին, չեմ ուզում վնաս հասցնել երկրին: Բայց պատկերացնո՞ւմ եք, հրամանը հիմնավորվում է փաստաթղթով, որը ստորագրել են երկու երկրների փոխվարչապետները: Բայց ո՞վ են նրանք ՀՀ ԶՈւ գլխավոր շտաբի համար: ՀՀ գլխավոր շտաբի պետը թող նայի՝ ինչի հիման վրա հրաման տալու իրավունք ունի:

Օգոստոսի 1-ին սոցիալական ցանցերում և մամուլում, մասնավորապես, Sputnik Արմենիայում տեղեկություններ շրջանառվեցին այն մասին, որ «ադրբեջանցի սահմանապահները հետ են քաշվել Տավուշի մարզի Բերքաբերի դիրքերից մեկից, ինչպես պայմանավորվել են կողմերը՝ այն զբաղեցրել են ՀՀ ԱԱԾ սահմանապահները»:

Հայոց եկեղեցու պատմության մեջ միշտ եղել են բացառիկ հոգևորականներ, ովքեր կատարել են բազմաբևեռ և բազմաժանր գործունեություն և չեն բավարարվել միայն հոգևոր գործառույթով: Նմանատիպ հոգևորականները սակավ են, սակայն մեծ հետք են թողել ո՛չ միայն Հայոց եկեղեցու պատմության մեջ, այլև Հայոց պատմության էջերում: Նմանատիպ կերպարներից է եղել Արտակ եպիսկոպոս Սմբատյանցը:

«Տարածաշրջանը եռում է, հնարավոր են լայնամասշտաբ պատերազմներ, իսկ ՀՀ իշխանություններն անհոգ զբաղված են ուրախ և երջանիկ օրեր անցկացնելով: Ես հիշեցնեմ, որ Հայաստանի պարտքը 12 մլրդ դոլարն անցել է, նրանց իշխանության ժամանակ ՀՀ պետական պարտքը կրկնապատկվել է: Սա նույնն է, երբ մարդը վերցնում է գյուղատնտեսական վարկ, բայց իր տան համար խոլ ու հեռուստացույց է առնում, չի կարողանում պարտքը սպասարկել, և գալիս-ասում են՝ այդ տունն արդեն մերն է: Այսպես շարունակվելու դեպքում չենք կարողանալու պետական պարտքը սպասարկել»:

Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն անդրադառնում են կարևորագույն մի թեմայի՝ այս վարչախմբի կոռուպցիոն սխեմաներին։

«Ադրբեջանում ապրած 350 հազար հայերից 200-250 հազարը ապրել է Բաքվում, այսինքն՝ նրանք քաղաքային մշակույթ կրող են, բարձրագույն կրթությամբ, լավ տներով: Հայերը հիմնականում ապրել են խոշոր քաղաքներում: Ադրբեջանցիները Հայաստանում հիմնականում ապրել են գյուղերում՝ Ամասիայի, Աշոցքի տարածաշրջանում, նրանց տները նույնիսկ հատակ չունեն, հողի վրա են ապրել»:

ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Արշակ Կարապետյանն օրերս տված հարցազրույցներից մեկում, որը հատվածական է հրապարակվում, անդրադարձել է ՀՀ-ում քաղաքական բանտարկյալների առկայությանը, և գործող իշխանությունների կողմից «գործ սարքելու» պրակտիկային, ինչը գեներալը որակում է՝ որպես դավաճանություն:

Այն, ինչ սահմանազատման տակ փորձում են ներկայացնել հանրությանը գոնե մինչև այս պահը, դա ադրբեջանական պահանջատիրության բավարարումն էր ՀՀ իշխանությունների կողմից, որը, ցավոք, բարեհաջող ձևով փաշինյանական կառավարությունն իրականացնում է: Ինչու է որոշակի փուլերում բարդություններ առաջանում, որովհետև ադրբեջանական պահանջատիրությունը տարբեր փուլերում խնդիրներ է առաջացնում օրվա իշխանության համար:

Հուլիսի 2-ին 168.am-ը հարցում էր ուղարկել ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայություն՝ հետևյալ հարցադրումներով.

Պաղեստինի պետության ճանաչումը ՀՀ-ի կողմից այս փուլում նպատակահարմար չէր, քանի որ իր մեջ լրացուցիչ ռիսկեր է պարունակում: Մենք գիտենք, որ իսրայելական կողմը տարբեր ձևերով աջակցում է Ադրբեջանին, և 44-օրյա պատերազմի օրերին մեծ աջակցություն է ցուցաբերել՝ և՛ զենքի, և՛ մասնագետների ու փորձի փոխանակման տեսքով: Եվ այս իրավիճակում բոլորից առաջ ընկնել և ճանաչել Պաղեստինի պետությունը, կարծում եմ, ոչ մի լավ բանի չի տանի:

Ներքաղաքական կյանքը հասկանալիորեն կլանել է հանրային ամբողջ ուշադրությունը, մինչդեռ Հայաստանի շուրջ տեղի ունեցող զարգացումները պահանջում են չնվազող աչալրջություն, քանի որ, դրանցում գոյություն ունեցող բացահայտ մարտահրավերներից և ռիսկերից զատ, կան նաև «խմորվողները», որոնք չունեն ագրեսիվ ֆիզիկական դրսևորում, բայց կարող են ունենալ հեռուն տանող հետևանքներ:

2020 թվականի ողբերգական պատերազմի ավարտից 4 տարի անց Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է «Խաղաղության պայմանագիր» կնքել Ադրբեջանի հետ: Ոչ թե ուղղակի ցանկանում է, այլ դրա համար պատրաստ է և դիմում է բոլոր հնարավոր ու անպատկերացնելի նվաստացումների՝ համաձայնելով կատարել Ադրբեջանի/Թուրքիայի, իրենց շահերի բերումով վերջիններիս պաշտպանող բազմաթիվ այլ երկրների պահանջները։ Բայց հենց ինքը՝ Փաշինյանը, հայտարարում է, որ այդ պայմանագիրը կնքելուց հետո էլ ինքը չի կարող երաշխավորել, որ նոր պատերազմ չի լինի:

168.am-ը Բագրատ Սրբազանից հետաքրքրվեց՝ Տավուշում իշխանությունները կարողացան իրագործել սահմանազատման իրենց նպատակները, արդյո՞ք Սրբազան շարժումը չպետք է վերանայի իր նպատակներն ու մարտահրավերները, ինչին ի պատասխան՝ նա ասաց, որ դա իրենց առանցքային վերլուծության թեման է:

Գյումրիում Երեխաների պաշտպանության օրը տեղի ունեցած աղմկահարույց միջադեպից 10 օր անց «Ազնավուր հիմնադրամից» չի հնչել որևէ պաշտոնական դիրքորոշում կատարվածի մասին: Տավուշի «Տա լույս» երգչախմբի փոքրիկներին անբեմ թողնելու ԿԳՄՍ փոխնախարար Դանիել Դանիելյանի ակցիան չի արժանացել այս հիմնադրամի կողմից որևէ գնահատականի:

«Ասածն այն է, որ ով գալիս է իշխանության, պետք է իր թիմը ներկայացնի, որ այնպես չլինի, որ երևանյան լճի ափից մարդիկ բռնեն-բերեն ու նշանակեն պաշտոնների, որ այսօր այսպիսի վիճակ ստեղծվի»,- եզրափակեց Հրաչ Բերբերյանը։