COP 29-ի միջոցառումներն ավարտած Ադրբեջանի նախաձեռնությամբ ստեղծվում է ոչ կառավարական կազմակերպությունների Գլոբալ Հարավային պլատֆորմ, որի նպատակն է լինելու կլիմայի, շրջակա միջավայրի «պաշտպանությունը»:
«Հայաստանը կլինի Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) գործընկերը նույնիսկ անդամակցության դադարեցումից հետո»,- հայտարարել է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Իմանգալի Տասմագամբետովը, հայտնում է Sputnik Ղազախստանը Telegram-ի իր ալիքում։
«Իմ համեստ անձի նկատմամբ Ֆրանսիայի դեսպանի նման էմոցիոնալ արձագանքը հերթական անգամ փաստում է, որ իմ կարծիքը կյանքի իրավունք ունի,- 168․am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Օլիվիե Դըկոտինյիի՝ իրեն ուղղված տեքստին՝ նշեց Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության գործադիր մարմնի անդամ Էդուարդ Շարմազանովը՝ դիտարկմամբ,- Իր նման չեմ անցնի կոռեկտության սահմանները և բարեկամ Ֆրանսիայի դեսպանին բարեկամաբար կհորդորեմ՝ ինձ ՀՀ շահերը պաշտպանելու դասեր չտալ»։
Վաշինգտոնը սկսել է Հայաստանում արևմտամետ կուսակցությունների քաղաքական «առաջմղումը»՝ օգնելու նրանց խորհրդարան անցնել 2026 թվականի ընտրությունների ժամանակ․ ՌԴ արտաքին հետախուզության ծառայության մամուլի բյուրոյի այս հաղորդագրությունը հայաստանյան տարբեր շրջանակներ դիտարկում են ՌԴ-ից հնչող նմանատիպ այլ հայտարարությունների համատեքստում և որակում իբրև դիվանագիտական հայտարարություն։
Հայաստանի Հանրապետությունը չի մասնակցի Աստանայում կայանալիք ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին, սակայն Նիկոլ Փաշինյանը կնախագահի ԵԱՏՄ խորհրդի նիստը Մոսկվայում։ Ուշագրավ է, որ հայկական կողմը, որպես նախագահող, չի հյուրընկալում միջոցառումը, ինչը տեղի է ունենում բնականոն արարողակարգի պարագայում, այլ նա պատրաստվում է վարել նիստը Մոսկվայում։
Հայաստանին զենքի մատակարարման վերաբերյալ միջազգային մամուլում տարածված տեղեկությունները, ներառյալ՝ Հունաստանից Ս-300 ՀՕՊ համակարգերի փոխանցման մասին, բնականաբար, առաջացնելու էին քննարկումներ, հատկապես, երբ իշխանության տարբեր մանր և միջին դեմքեր զենքի ձեռքբերման հետ կապված զգայուն հարցերը փորձում են տարբեր ձևով փաթեթավորել և ներկայացնել հասարակությանը՝ «աննախադեպ» երևույթի տրամաբանության մեջ: Սակայն այս հարցում ճշգրտումներ են անհրաժեշտ, քանի որ նման տեղեկատվությունը սովորաբար հիմնված է ապատեղեկատվության կամ սխալ մեկնաբանությունների վրա:
Շուրջ 1 ամիս առաջ գործադիրը հավանություն տվեց Հայաստանի Հանրապետության ու Վերակառուցման և զարգացման միջազգային բանկի միջև «Համընդհանուր առողջապահական ծածկույթի ծրագրի իրականացում» վարկային համաձայնագիրը վավերացնելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծին․ ՀՀ-ն այս վարկային ծրագրից ստանալու է 102 միլիոն եվրո, որը նախատեսում է ուղղել Առողջության համապարփակ ապահովագրության շրջանակներում պետության կողմից սուբսիդավորվող շահառու խմբերի ապահովագրավճարների տրամադրմանը։
Ի դեպ, նախագահի աշխատակազմից հրավեր չի եղել ասուլիսի լուսաբանման համար, իսկ «ասուլիսից» տարածված այս լուսանկարն էլ հուշում է, որ գոնե կադրում երևացող շարքերում ընդհանրապես լրագրող չկա։
«Միանշանակ է, որ Արևմուտքը չի մասնակցի բանակցություններին՝ որպես միջնորդ, սա Ադրբեջանի կարմիր գիծն է դառնում, իսկ ՀՀ-ն գուցե ռուսական միջնորդությանը չհամաձայնի, ինչը ևս կբխի Ադրբեջանի շահերից, որը ցանկանում է միայնակ, առանց ականատեսների, միջնորդների բանակցել։ Սակայն այս պահի դրությամբ, կարծում եմ՝ երկու տարբերակն էլ դիտարկվում է Ադրբեջանի կողմից՝ թե ուղիղ բանակցություններ, թե ՌԴ միջնորդություն, ինչը նշանակում է, որ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ ամբողջական իրագործման անհրաժեշտություն է քննարկվելու»,- նշեց նա։
Այդ մի քանի նախադասությամբ Նիկոլ Փաշինյանը բազմապատիկ ավելի արդյունավետորեն լուծեց այն խնդիրը, ինչի համար Ադրբեջանի իշխանությունը, Ալիևի հիմնադրամը՝ զույգ Ալիևաների նախագահությամբ, հսկայական գումարներ են ծախսել/ծախսելու, վճարելու են օտարերկրյա պատվիրակությունների անդամներին, լրատվամիջոցներին, լոբբիստներին, որպեսզի նրանց մտքի ծայրով անցնի հավատալ «Ադրբեջանական Երևանի» մասին զառանցանքին։
Նոյեմբերի 20-22-ը Երևանի Կ. Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում անցկացվել էր բանակայինների ըմբշամարտի աշխարհի 37-րդ առաջնությունը, որի նախօրեին հայտնի էր դարձել, որ հայ ուժեղագույն ըմբիշները չեն մասնակցելու:
«Գլոբալ անվտանգություն և աշխարհաքաղաքական մարտահրավերներ» խորագրով միջազգային համաժողովի շրջանակում APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, միջազգայնագետ, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանը 168.am-ի խնդրանքով անդրադարձավ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցի այն հատվածին, որտեղ նա հավասարության նշան է դնում «Արևմտյան Հայաստանի» և «Արևմտյան Ադրբեջանի» միջև:
«Գլոբալ անվտանգություն և աշխարհաքաղաքական մարտահրավերներ» խորագրով միջազգային համաժողովի շրջանակում լրագրողների հետ զրույցում Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանը փոխանցեց Ֆրանսիայի ներկայացուցչի խոսքը, քանի որ նա օբյեկտիվ պատճառներով չի ցանկացել ներկայանալ և հրապարակայնացնել իր ելույթը:
«Այդ գործընթացների ժամանակ նրանք բոլորին վստահեցնում էին, թե տալիս են տարածքներ, իսկ դրա դիմաց Ադրբեջանը տալու է 90-ականներին իր կողմն անցած տարածքները։ Բայց ստացվեց այնպես, ինչպես այս իշխանության դեպքում միշտ է լինում՝ Հայաստանը զիջեց, Ադրբեջանը որևէ բան չտվեց օկուպացրած հատվածներից։ Ադրբեջանն իր խնդիրն աստիճանաբար կատարում է․ անունը դնում է դելիմիտացիա, այդ անվան տակ խրամատավորվում է ու գործելու է իրավիճակին համահունչ՝ ինչպես և որ պահին իրեն ձեռնտու է»,- ասաց պատգամավորը։
Նախօրեին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինն արտակարգ հայտարարություն տարածեց՝ մարտահրավեր նետելով Արևմուտքին, ինչպես նաև հրթիռային վերջնագիր ներկայացնելով ՌԴ գլոբալ հակառակորդին՝ հավաքական Արևմուտքին։
«Վրաստանի, ԱՄՆ-ի ընտրությունների, ուկրաինական և Մերձավոր Արևելքի հակամարտությունների ազդեցությունը Հայաստանի անվտանգային իրավիճակի վրա» թեմայով աշխատաժողովի ժամանակ քաղաքագետ, ամերիկագետ Սուրեն Սարգսյանը նշեց, որ ուկրաինական և իրանական ուղղությունները Թրամփի վարչակազմի համար կարևոր են լինելու, դրանք նաև Հայաստանի համար են կարևոր, քանի որ անուղղակի ազդեցություն են ունենալու:
«Աշխարհում անորոշությունը մեծ է, հայկական կողմը պետք է դիտարկի բոլոր սցենարներն ու դրանցում առկա վտանգները»,- այս մասին այսօր «Վրաստանի, ԱՄՆ-ի ընտրությունների, ուկրաինական և Մերձավոր Արևելքի հակամարտությունների ազդեցությունը Հայաստանի անվտանգային իրավիճակի վրա» թեմայով աշխատաժողովի ընթացքում ասաց բանակցային գործի մասնագետ Արթուր Մարտիրոսյանը
Մեկը վախենում է՝ ունեցվածքը, մյուսը՝ ազատությունը, երրորդը՝ կոմպրոմատի նյութ դարձած բարոյականության մասին պատրանքը կորցնելուց, և այդպես շարունակ։ Փաշինյանական իշխանության ներկայացուցիչների կրեդոն դարձել է «վախենում եմ, ուրեմն կամ» բնազդային զգացումը, որով նա մինչև այժմ կառավարում է կամակատարներին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
ՀՀ-ում տեղակայված ԵՄ դիտորդական առաքելության ճակատագիրն այս տարեվերջին նրանց տեղակայման ժամկետի ավարտից հետո դեռ պարզ չէ։ Եվրամիության դեսպան Վասիլիս Մարագոսը, պատասխանելով «Ազատության» հարցին, ասել է՝ դեռ վերջնական որոշում չկա։
Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) անդամ երկրներում գործազրկությունը 2024 թվականի սեպտեմբերին 2023 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է 14,9%-ով, ցուցանիշը կազմել է 0,8%: Այս մասին հայտնել են Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի (ԵՏՀ) մամուլի ծառայությունից։
Նիկոլ Փաշինյանը, ով օրերս ոչ միայն հայ ժողովրդին, այլև նույնիսկ Ադրբեջանին ու ՀՀ գործընկեր երկրներին բացասական առումով հերթական անգամ զարմացրեց ՀՀ Անկախության հռչակագրի վերաբերյալ «մտորումներով»՝ հայտարարելով, թե այն նրա մասին է, որ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ, զուգահեռաբար խոսեց Ադրբեջանի հետ ռազմավարական գործարք կնքելու անհրաժեշտության մասին։ Ի դեպ, Փաշինյանի խոսքից ոչ ավել, ոչ պակաս, կարելի է ենթադրել, որ այն պետք է կարգավորի Երևանի ու Բաքվի հարաբերություններն առաջիկա 100 տարվա կտրվածքով։
«Նա ասում է՝ քանդում եմ պատմական Հայաստանը, այն արժեհամակարգը, որի վրա հիմնված է պատմական Հայաստանը։ Իսկ իրականում Փաշինյանը քանդում է իրական Հայաստանը, որովհետև այն Հայաստանը, որը կարող է հետաքրքրություն առաջացնել աշխարհում, հիմնված է հենց այն արժեհամակարգերի ու իդեոլոգիայի վրա, այդ թվում` պատմական Հայաստանի, որը գոյություն ուներ և որը, ի վերջո, ներառված է հռչակագրում՝ Ցեղասպանություն, Արցախ, վերամիավորման գաղափարախոսություն, Անկախ Հայաստան, կրոն․․․»։
Նման ելույթներով Նիկոլ Փաշինյանը լուծում է նաև շատ ավելի գլոբալ խնդիր՝ ցույց է տալիս հասարակության ամոթի ու արժանապատվության չգոյությունը, որովհետև ամոթ ու արժանապատվություն ունեցող հասարակության դեպքում անկարելի պիտի լիներ ազգի սրբությունների վերբալ պղծումն ու նախնիների վիրտուալ արտաշիրմումը։
«Որքան էլ գործընթացը կողմերի միջև լարված է, լի տարաձայնություններով ու պահանջներով, որոնք չեն կարող իրագործվել կարճ ժամանակահատվածում, նրանք նաև գործում են միևնույն աշխարհաքաղաքական միջավայրում, որը թելադրում է նույնանման քաղաքականություն որոշ շրջափուլերում, ինչպիսին ներկայիս փուլն է։ Ինչպես ավելի վաղ եմ ասել, Անդրկովկասում շատ բան կախված է լինելու ԱՄՆ նոր վարչակազմի ու Ռուսաստան, Իրան ձևավորվելիք հարաբերություններից»,- ասաց նա։
Հայաստանը ևս 50 մլն եվրո վարկ կվերցնի որպես բյուջետային աջակցություն։ ՀՀ կառավարության այսօր նիստում հավանություն տվեց ՀՀ-ի և ՕՊԵԿ-ի (Նավթ արտահանող երկրների կազմակերպություն) միջազգային զարգացման հիմնադրամի միջև «Կանաչ, դիմակայուն և ներառական զարգացման 2-րդ ծրագիր» վարկային համաձայնագրի վավերացմանը։
«Պայմանականորեն, Հայաստանի իշխանությունների մոտ այսպիսի սկզբունք կա, որ՝ եթե որևէ հարցում պետք է Ռուսաստանի աջակցությունը մեզ, ավելի լավ է մենք զիջման գնանք Ադրբեջանին, միայն թե Ռուսաստանից օգնություն չխնդրենք: Այս գործընթացը որևէ լավ բանի չի տանելու, հաշվի առնելով նույն Ալիևի վերջին հայտարարությունները»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Վերելք» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը:
44-օրյա պատերազմից հետո ստեղծված անվտանգային իրավիճակում, 2021-2022 թվականներին Ադրբեջանի կողմից ՀՀ ինքնիշխան տարածքների օկուպացիայից հետո Նիկոլ Փաշինյանը չի կարողացել հասնել զորքի հայելային կսմ երկկողմանի հետքաշման (միակողմանի հետքաշում եղել է իր իսկ միանձնյա որոշմամբ և եռակողմ հայտարարության առաջին կետի խախտմամբ), ռազմական և քաղաքական ճանապարհով օկուպացված տարածքների վերադարձման կամ ՀՀ ինքնիշխան տարածքից Ադրբեջանի զորքի հեռացման:
Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին ուշագրավ հարցազրույց է տվել ամերիկան հեղինակավոր New York Times-ին։ Ամերիկյան պարբերականն էլ իր հերթին՝ ոչ պակաս ուշագրավ հոդված է պատրաստել ռեգիոնալ ճանապարհների ապաշրջափակման, մասնավորապես՝ այդ հարցում Սյունիքի կարևորության, Ռուսաստան-Իրան-ԵՄ-ԱՄՆ շահերի մասին՝ այս հարցում փորձելով իրար մոտեցնել Իրանի ու Արևմուտքի շահերը։
Նրա խոսքով՝ չի կարելի թերագնահատել՝ ինչպես համաձայնագրի, այնպես էլ՝ անձամբ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի դերը, ով զգալի ջանքեր է կիրառել պայմանավորվածությունների կատարման համար։
