#կրթություն

Արցախը Ադրբեջանին հանձնած, 5000-ից ավելի լույս-տղաների մահվան տարած, հազարավոր ընտանիքներ դժբախտություն բերած, հազարավոր երեխաների որբացրած, հազարավոր մայրերի որդեկորույս դարձրած, 120.000 արցախահայերի անտուն, անօթևան դարձրած, թշնամու զորքը Հայաստանի տարածքներ բերած, Հայաստանի տարածքները Ադրբեջանին հանձնած, Հայոց ցեղասպանության է.5 միլիոն զոհերին ուրացած, Արարատը, ազգային խորհրդանիշները դրժած Նիկոլ Փաշինյանի կինը` Աննա Հակոբյանը, որի միակ բանուգործը պետական միջոցների, ՀՀ քաղաքացիների հաշվին ճոխ ու շվայտ կյանքով ապրելը, վոյաժները, ներքին խարդավանքներն ու տարբեր հագուստներով լուսանկարվել-տեսանկարհանվելն է, գործարարներից պետական ռեկետ, դրամահավաքություն անելը, քիչ առաջ ֆեյսբուքում գրառում է կատարել, թե բա` իմ վիդեոները ֆեյսբուքում ու այլ սոցցանցերում 17-18 միլիոն դիտում են ապահովել:

Ինչպես ԱԺ-ում բյուջետային քննարկումների ժամանակ, այդպես էլ մինչ այդ, տարբեր առիթներով գործող վարչակազմը, ներկայացնելով սեփական ոլորտային գերակայությունները, անվտանգության հետ մեկտեղ ընգծում է կրթությունը։

Լավ է, որ Աննա Հակոբյանը մնացել է սրանց հույսին, բայց վատ է, որ իրականությունից այնքան է կտրվել, որ չի հասկանում՝ այս մարդիկ ոչ հասարակական կարծիք ձավորող են, ոչ էլ սրանց հետ կրթության վերաբերյալ հարցեր է հնարավոր քննարկել:

Կառավարությունն իր հեղափոխական տենդոտ գործունեության մեջ հասել է բուհական շենքերին՝ ուղիղ իմաստով։ Բացի այն, որ Փաշինյանն ու իր թիմակիցներն աննահանջ են «Ակադեմիական քաղաք» կոչվածը կյանքի կոչելու հարցում, որոշել են նաև վարձով տալ, ինչո՞ւ ոչ՝ «բանալին՝ բանալու դիմաց» սկզբունքով նաև օտարել Երևանում գտնվող բուհերի շենքերը՝ «Ակադեմիական քաղաքի» համար։

Դեռևս մեկ տարի առաջ Կադաստրի կոմիտեի նախկին ղեկավար, ճարտարապետ Սարհատ Պետրոսյանն իր ֆեյսբուքյան էջում ահազանգել էր այն մասին, որ Երևանում 35 և 39 հարկանի շենքեր են պատրաստվում կառուցել, մինչդեռ, ինչպես Հայաստանում գործող շինարարական նորմերում է  նշված, առավելագույն թույլատրելի հարկայնությունը կրող պատային շատ թանկ լուծումներով առավելագույնը 25 հարկ է, իսկ սյունահեծանային (որով հիմնականում կառուցապատում են)՝ 20 հարկ: Սարհատ Պետրոսյանը նաև իր ասածը փաստող կից քաղվածք ու լուսանկար էր ներկայացրել:

Նիկոլ Փաշինյանի դասախոսության մյուս հատվածները շատ ավելի վտանգավոր ու քայքայիչ մտքեր էին պարունակում։

Ժամանակակից կրթությունը պետք է լինի հարմարեցված ու ճկուն՝ համապատասխանելու 21-րդ դարի արագ փոփոխվող պահանջներին: Ահա որոշ առանցքային սկզբունքներ, որոնք կարող են ձևավորել ժամանակակից կրթության մոտեցումները.

Հարկ է հիշեցնել, որ դեռևս ամիսներ առաջ տարբեր դպրոցների հետ կապված ահազանգեր եղան, որ դպրոցներից հանում են հայ հերոսներին նվիրված փառքի անկյունները։ Թեպետ որոշ տեղերից հերքվեց, որ հանել են, որոշ տեղերից էլ հաստատել էին, որ հանվել են զուտ վերանորոգման աշխատանքներ կատարելու համար։ Արդյո՞ք Նիկոլ Փաշինյանը, նոր դիզայներական ստանդարտներ ասելով՝ նկատի ուներ հենց այդ փառքի անկյունների հանելը, պարզ կդառնա առաջիկայում։

Բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ԵՊՀ հայոց լեզվի պատմության ամբիոնի դոցենտ Նարինե Դիլբարյանի խոսքով՝ բուհերում դիմորդների և առհասարակ ուսանողների նվազման պատճառները տարբեր են։

Հայաստանում գիտության ֆինանսավորման մասին ամենատարբեր տեղեկությունների, հաճախ՝ նաև գիտությանն ուղղվող գումարների չափից օբյեկտիվ դժգոհությունների աղմուկի մեջ 168.am-ը փորձել է փոքր-ինչ բացահայտել, օրինակ, պետական միջոցներից ասպիրանտներին՝ թեմաների իրականացման համար տրվող հսկայական դրամաշնորհների, դրանց արդյունավետության մասին հարցերը։

Դատողության ու դյուրըմբռնության ընդունակ երեխաներն երբեմն դժվարությունների են հանդիպում ու տանջվում են: Այդպիսի երեխաներն ուզում են ամեն ինչ սեփական խելքով կարգավորել և ձգտում են անել այն, ինչ իրենց ուժերից վեր է: Նրանք ուժեղ միտք ունեն, սակայն չեն կարողանում արգելակները սեղմել: Նրանք իրենց վրա փորձարկումներ են անում, ասես կամենում են փորձել, թե դիմացկունության ինչ պաշար ունեն: Դրանից նրանք տառապում են: Դատողության կարողությունը կօգնի նրանց առաջադիմել, եթե նրանք հանդարտվեն:

Ցավում եմ, որ երբեմն լուրջ նախարարությունները` ԿԳ-ն, Մշակույթի, սպորտի և երիտասարդության, դարձել են կավե ոտքերով արհեստածին և ամուլ մոնստր, որ ոչ թե զարգացնում է իրեն վստահված ոլորտները, այլ խժռում դրանք։ Ավելի մանրամասն կարող եք ընթերցել «ԲՈՒՀ-երը Երևանից չհասնելու 7 պատճառ» իմ հոդվածը»։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի համահիմնադիր Վահե Հովհաննիսյանն է։

Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) փոխնախագահ, քաղբանտարկյալ Արմեն Աշոտյանն ամենշաբաթյա հարցուպատասխանի ֆորմատով շարունակում է պատասխանել քաղաքացիներին հուզող հարցերին:

Պետք է երաժշտական գործիքի տիրապետես կամ լինես երգչախմբի խմբավար։ Կոնսերվատորիան ունի իր նվագախումբը, փորձեր արվում են, երբեմն հնարավորություն է տրվում դիրիժորներին փորձ ձեռք բերել։ Առանց փորձի դիրիժոր դառնալը շատ դժվար է։ Դու պետք է ազդակ տաս, որ երաժիշտը, նվագախմբի անդամը, երգչախումբը դրան հաջորդի։ Պետք է նախորդես երաժշտին, նվագախմբին՝ քո նոր շարժումն ինչ-որ միլիվայրկյան շուտ հաղորդելով։

Շաբաթներ առաջ աշխատանքից ազատման հրամաններ ստացած տասնյակ ուսուցիչներ այսօր հավաքվել էին Կրթության, Գիտության, Մշակույթի և Սպորտի նախարարության մոտ՝ անհամաձայնություն հայտնելով իրենց աշխատանքից ազատելու նախարարության որոշման առնչությամբ և պահանջում էին հանդիպում նախարար Ժաննա Անդրեասյանի հետ: Ուսուցիչների այս խումբը միջին մասնագիտական կրթություն ունեցողներն են:

Շիրակի մարզի Ամասիա խոշորացված համայնքի սահմանային Մեղրաշատ գյուղի բնակիչները մտահոգված են ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության՝ գյուղի դպրոցը փակելու և մեկ այլ բնակավայրի հետ միավորելու նոր որոշումից, որով միավորվելու են մարզի երեք գյուղերի՝ Մեղրաշատի, Բյուրակնի ու Ողջիի դպրոցները:

Արդեն ուղիղ երկու ամիս չեն դադարում մասնագիտական, ինչպես նաև հասարակական քննարկումները 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» դասագրքի վերաբերյալ: Եթե սկզբնական շրջանում լուռ էին, ապա հիմա դասագրքի վերաբերյալ խոսում են բոլոր շահագրգիռ կողմերը՝ մասնագետները, ծնողները, արդեն նաև դասախոսները, ուսուցիչները: Խոսում է նաև դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանը, միայն թե Հանրային հեռուստաընկերության՝ Հ1-ի տաղավարից, առանց օպոնենտների, ու հայտարարում՝ դասագրքի դեմ արշավն ունի քաղաքական ենթատեքստ, և սա այն դեպքում, երբ պատմաբանները, նեղ մասնագետները կոնկրետ փաստերով, դրվագներով, անգամ էջ առ էջ էին մատնանշում բոլոր բովանդակային սխալները, որոնք նաև թուրքական ազգայնական պատմագիտությանն են տուրք տալիս:

Հա՛յր, շատ երիտասարդներ, երբ դեռ չեն որոշել, թե որ ճանապարհը պետք է ընտրեն, դժվարանում են իրենց ուսման մեջ առաջ գնալ: Նրանց շարունակ մտահոգում է ընտրության հարցը և ընթերցանության վրա չեն կարողանում կենտրոնանալ:

Մեր հարևանները համոզված են՝ հարձակվելու մտադրություն չունենք. Փաշինյան

Արդյոք մենք առաջիկա տարիներին կտեսնե՞նք տիեզերական զբոսազրջիկների, քվանտային համակարգիչներ, խելացի քաղաքներ, արհեստական ինտելեկտի գերակայություն, կամ գուցե տարիներ անց նման ենթադրությունները ծիծաղ առաջացնեն ընթերցողների մոտ, քանի որ վերը թվարկվածները կլինեն սովորական երևույթներ։

Արդեն տևական ժամանակ է՝ հանրային շրջանակներում ու սոցիալական ցանցերում քննարկվում է Սմբատ Հովհաննիսյանի հեղինակած 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմության» դասագիրքը: Աղմուկը բարձրացավ դասագրքի 80-րդ էջում տեղադրված քարտեզից, որում Արցախը պատկերված էր Ադրբեջանի կազմում, և դա այն դեպքում, երբ խոսքը վերաբերում է Ք.Ա. 80 թ. Տիգրան Մեծի կայսրության ժամանակաշրջանին: Ապա մասնագետները սկսեցին խոսել նաև դասագրքում տեղ գտած այլ խեղաթյուրումների մասին:

«Էրեբունի» արգելոց-թանգարանի տնօրեն, ուրարտագետ Միքայել Բադալյանն իր ֆեյսբուքյան էջում անդրադարձել է 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմության» դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանի՝ իր գրառումների դեմ բերած «փաստարկներին»:

Հայաստանում 400.000 դրամ և ավելի աշխատավարձ են ստանում մի քանի տասնյակ ուսուցիչներ՝ նախօրեին  Ազգային ժողովի նիստում հայտարարեց Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը:

Փաստորեն, ճիշտ են հայաստանյան և ոչ հայաստանյան բոլոր այն մասնագետները, վերլուծաբանները, որոնք Նիկոլ Փաշինյանի և նրա թիմակիցների կողմից Արցախը և Հայաստանը այսպիսի աղետի, կործանման հասցնելու պատճառները ոչ միայն տեսնում են թշնամու հետ տանդեմ կազմելու և դավաճանական ծրագրեր առաջ մղելու մեջ, այլև, որ տարրական գիտելիքների, կրթության պակաս ունեն:

2018-ի իշխանազավթումը սկսվեց Երևանի պետական համալսարան բիրտ ներխուժմամբ, պաշտոնները ստանձնելուց հետո էլ միանգամից ձեռնամուխ եղան բուհերի հոգաբարձուների խորհուրդների յուրային նախագահների և ռեկտորների նշանակելուն։

Իրավիճակից ելքը հանրության որակյալ հատվածի ինքնակազմակերպումն է ու համախմբումը, որից ամենաշատն է սարսափում Նիկոլ Փաշինյանը։ Որովհետև այդպիսի հանրային մոբիլիզացիան անարժեքության ճահճից կարող է հանել ոչ միայն հասարակության մնացյալ հատվածին, այլ նաև պետությանը։

Հարց է առաջանում՝ ինչպե՞ս են նեյրոնային ցանցերը փոխում կրթությունը:

Վերջին օրերին 168.am-ը մի քանի առիթներով անդրադարձել է Արդարադատության նախարարությանը, նրա «մշակած» օրենսդրական նախաձեռնություններին, որոնք իրականում թելադրվում են այլ պաշտոնատար անձանց կողմից: Խոսքը վերաբերում է և՛ գործուն զղջման օրենքի խայտառակ փոփոխությունների նախագծին, և՛ բնակարանների վարձակալության՝ սպասվող նորամուծություններին, և՛ ԶԼՄ-ների վերաբերյալ նոր հայեցակարգին:

Ակադեմիական քաղաք ստեղծելու գաղափարն իրականացնելու համար ՀՀ կառավարության որոշմամբ այսօր ստեղծվեց «Ակադեմիական քաղաք» հիմնադրամ։