13-րդ օրը շարունակ՝ Արցախը գտնվում է շրջափակման մեջ, կտրված արտաքին աշխարհի հետ հաղորդակցության հնարավորությունից: Թեև իրավիճակին պարբերաբար արձագանքում են այս կամ այն միջազգային կառույցները կամ պետությունները, այդուհանդերձ, որևէ առարկայական քայլ չի արվում ապաշրջափակման ուղղությամբ:
Հայաստան-Արցախ ավտոճանապարհի փակ լինելու հետևանքով ուղևորների համար առաջացող խնդիրների լուծման աշխատանքը համակարգելու նպատակով, Սյունիքի մարզպետի որոշմամբ, դեկտեմբերի 13-ից մարզպետարանում ստեղծվել է օպերատիվ շտաբ: Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում հայտնեցին Սյունիքի մարզպետարանի լրատվական բաժնից:
12 օր է, ինչ Ադրբեջանը փակել է Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը: Բրազիլիայի Առևտրի հայկական պալատի հիմնադիր Սարգիս Կարամեկյանը մեր այն հայրենակիցներից է, ով ամեն կերպ փորձում է բարձրաձայնել թշնամու կողմից կատարվող հերթական սադրանքի մասին՝ հրավիրելով աշխարհի ուշադրությունը:
«Փաշինյանն ու իր թիմակիցները հենց ամենասկզբից սպասարկել են թուրք-ադրբեջանական տանդեմի շահերը, իրենք իրենց դավադիր պայմանավորվածությունների, թաքուն բանակցությունների արդյունքում Հայաստանն ու Արցախը ներքաշեցին դավադիր պատերազմի մեջ, սպանեցին հազարավոր տղերքի, խեղեցին հազարավոր ճակատագրեր ու թողել են, որ Բաքվի բերդերում հարյուրավոր տղերք էլ տանջվեն: Սրանք առավոտից երեկո պասերով խաղում են Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարության հետ: Ե՛վ ՀՀ իշխանությունը բռնազավթածների, և՛ Ադրբեջանի կուրատորները թուրքերն են»:
Լաչինի միջանցքի փակմանը հաջորդած մի քանի օրերի հարաբերական լռությունից հետո իսկական արշավ է սկսվել Արցախի պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի դեմ։
Gallup International Association-ի հայաստանյան ներկայացուցիչ «Էմ փի ջի» ՍՊԸ-ն դեկտեմբերի 5-10-ը հեռախոսային հարցումներ է իրականացրել Հայաստանի բնակավայրերում` քաղաքական ու տնտեսական հարցերն ամբողջացնելով «Մառախուղ» խորագրի տակ: Հարցվողների հեռախոսահամարներն ընտրվել են պատահական գեներացված համարներից: Այսպիսով, հարցվողների միայն 12.6 տոկոսն է Հայաստանի Հանրապետության ներկա տնտեսական վիճակը դրական գնահատել, բացասական՝ 32.8 տոկոսը: Երկրի տնտեսությանը միջին գնահատական է տվել քաղաքացիների 53.9 տոկոսը: ՀՀ […]
«Խնդիրը հումանիտար շեշտադրումներով է դրվում, բայց խնդիրն ունի լուրջ քաղաքական շերտ, և, կարծում եմ՝ այդ ուղղությամբ պետք է աշխատել, որովհետև այն, ինչ կատարվում է, ապացուցում է՝ Արցախը որևէ կարգավիճակով չի կարող լինել Ադրբեջանի կազմում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՔՊ նախկին պատգամավոր, ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանը՝ անդրադառնալով Արցախը Հայաստանին կապող ճանապարհի 12-օրյա շրջափակմանը:
168.am լրատվական-վերլուծական կայքը համագործակցություն է սկսել անգլալեզու Groong փոդքասթի հետ։ Արցախում տիրող ճգնաժամի լույսի ներքո, երբ Արցախում 120 հազար հայ շարունակում է շրջափակված մնալ, Groong փոդքասթի համահեղինակ Հովիկ Մանուչարյանը զրուցելու է քաղաքական, տնտեսական, հասարակական գործիչների հետ:
Էդուարդ Շարմազանովն ընդգծեց. «ՀՀ վարչապետի աթոռին բազմած անձը՝ իր շայկայով, թիվ մեկ մեղավորն է և պատասխանատուն: Եթե Ռուսաստանը թերացել է կամ չի թերացել, բա ՀՀ իշխանության անելիքը ո՞րն է: Նա էր, չէ՞, հայտարարում՝ «Արցախը Հայաստան է, և վերջ», բա ինչո՞ւ իր հպարտ թիմակիցների հետ չի գնում Լաչինի միջանցքը բացելու»:
Ֆիլմի պրոդյուսեր Նարե Թադևոսյանը 168.am-ին ասաց, որ սա իրենց երկրորդ ֆիլմն է, 2017 թվականին կինոռեժիսոր Նարեկ Ոսկանյանի հետ ստեղծագործական խմբով եկել են Հայաստան և նկարել առաջին փաստավավերագրական ֆիլմը, որը կոչվում է «Հայաստանի գանձերը»:
Բաքվի տեղաբնակ, Ադրբեջանի ԽՍՀ վաստակավոր երկրաբան, երկրաբանահանքաբանական գիտությունների թեկնածու Արսեն Ծատուրովը նախշազարդ ափսեների մի հավաքածու ուներ, որը բաղկացած էր Փարիզի, Սևրի, Պրահայի, Մասենի, Լոմբարդիայի, Բրյուսելի, Սանկտ Պետերբուրգի ամենաանվանի վարպետների աշխատանքներից, ինչպես նաև չինական, ճապոնական, պարսկական ավանդական արտադրանմուշներից։
Այսօրվա դրությամբ 6 հիվանդ վերակենդանացման բաժանմունքում է: 4 ամսական երեխայի մոտ, ով ունի լեյշմանիոզ հիվանդությունը, կա փոքր դրական տեղաշարժ. նրա վիճակը կայուն ծանր է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Արևիկ» մանկական բժշկական կենտրոնի վերակենդանացման բաժնի վարիչ բժիշկ Մարգարյանը՝ հավելելով, որ նորածնային բաժնում հիմնականում պառկած են բրոնխո-թոքային հիվանդները, նրանց վիճակը կայուն ծանր է, շարունակում են ստանալ բուժում:
«Մենք բազմիցս բարձրաձայնել ենք, որ այս իշխանությունների անընդունելի քաղաքականության շնորհիվ ունեցել և շարունակելու ենք ունենալ մարդկային ու տարածքային կորուստներ, մշտապես վտանգված է լինելու արցախահայության խաղաղ ապրելու իրավունքը, կանգնած ենք և շարունակելու ենք կանգնել անվտանգային ու ռազմավարական լուրջ խնդիրների առջև»։
«Արցախում մրգի և բանջարեղենի խնդիր կա: Առաջացել է նաև բենզինի խնդիր»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Շուշիի գորգերի թանգարանի հիմնադիր տնօրեն Վարդան Ասծատրյանը:
1988 թվականին Արցախի հարցը միավորեց հայ ժողովրդին և դարձավ այն մեծ փոփոխությունների շարժառիթն ու սկիզբը, որոնց արդյունքում ստեղծվեց Հայաստանի Երրորդ՝ անկախ Հանրապետությունը։
Դեկտեմբերի 12-ից Ադրբեջանի իշխանությունները, «բնապահպանական» կեղծ ակտիվիստների քողի ներքո, փակել են Արցախը Հայաստանին և աշխարհին կապող միակ ճանապարհը, Լաչինի միջանցքը, որն արդարացիորեն անվանում են նաև «կյանքի ճանապարհ»։ Արցախում բնակվող 120 հազար մարդիկ, այդ թվում՝ 30 հազար երեխաներ, հայտնվել են իրական հումանիտար աղետի պայմաններում՝ զրկված լինելով սննդամթերքից, վառելիքից, դեղորայքից։ Արցախում այս պահին վերակենդանացման բաժանմունքում են գտնվում […]
«Արդյո՞ք Հայաստանի իշխանություններն այն իշխանություններն են, որ եթե իրենք ինչ-որ օպերացիայի մասին տեղեկանան, 5 րոպե հետո, ասենք՝ Բրիտանիայի դեսպանատուն համապատասխան զեկուցագիր չեն գրի»:
Լաչինի միջանցքը փակ է արդեն ուղիղ 10 օր։ Այդ ընթացքում Երևանում տեղի են ունեցել բազմաթիվ քաղաքացիական, մարդասիրական, մտավորական, ծաղրածուական և այլ բնույթի ակցիաներ, անիմաստորեն փակվել են բազմաթիվ փողոցներ և ավելի անիմաստորեն բացվել են անհամար բերաններ։
«Արցախը Հայաստանի և արտաքին աշխարհի հետ կապող միակ ճանապարհը փակելը սրիկայություն է: Անմարդկային խաղ են խաղում իրենց հողում հազարամյակներ ապրող մեր հայրենակիցների նկատմամբ՝ փորձելով հավատը, հաստատակամությունը, սակայն այդպես էլ չհասկանալով, որ արցախցիների հետ գործ ունեն, ովքեր չեն կոտրվելու»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց մանկաբույժ Արթուր Մարտիրոսյանը:
Աշխարհը մեր կողքին էր և դարձյալ կլինի մեր կողքին, եթե մենք ջանքեր գործադրենք: Աշխարհը թույլերին չի սիրում: Եվ մենք տարիներով հետ ենք վարժվել որևէ մեկից ինչ-որ մի բան խնդրելուց, աղաղակելուց: Հիմա ողորմություն խնդրող, մուրացկանություն անող պատկեր ենք ձեռք բերել: Աշխարհը երբեք չի լինելու մեկի կողքին, ով միայն խնդրողի դերում է: Մենք պիտի փաստենք՝ արժանի ենք, որ որևէ մեկը մեր կողքին կանգնի: Ոչ ոքի ոչ մի բան ձրիաբար չի տրվում: Աշխարհը միշտ էլ լուռ է լինելու, կամ ձևական փաստաթղթեր են ընդունելու:
Հակառակ միջազգային բազմաթիվ կոչերի ու հայտարարությունների՝ արդեն 10 օր է, ինչ Արցախն ամբողջական շրջափակման մեջ է: Ու թեև Հայաստանում շարունակվում են բողոքի ակցիաներով միջազգային տարբեր դերակատարներից պահանջել խնդրի շուտափույթ լուծում, այդուհանդերձ, քաղաքական ու փորձագիտական տարբեր շրջանակներ շեշտում են՝ խնդրի հասցեատերը նախ Հայաստանի իշխանություններն են:
Պետք է կարողանանք լուծել քաղաքական խնդիրը, որը, ուզենք թե չուզենք, պետք է անեն միայն իշխանությունները, բայց իշխանությունն իր բաժին ֆունկցիան չի կատարում, դա անելու փոխարեն՝ իշխանությունն էլ է անում այն, ինչ հասարակությունը պետք է անի, օրինակ՝ թվիթերյան գրառումներ, ֆլեշմոբեր և այլն:
Լաչինի միջանցքը փակ է շուրջ 9 օր: Իրավիճակի շուրջ միջազգային տարբեր գնահատականներ ու հայտարարություններ են հնչել: Փորձագիտական շրջանակներն իրանական կողմից գուցե ոչ ուղիղ, բայց արձագանք են դիտարկում Իրանի ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլահիանի՝ Թեհրանի երկխոսության համաժողովում ունեցած ելույթը, որում նախարարն ընդգծել է «Կովկասի տարածաշրջանում ներկայիս աշխարհաքաղաքական գծերի պահպանման անհրաժեշտությունը»:
Ստեփանակերտի «Հանրապետական բժշկական կենտրոնից» դեկտեմբերի 19-ին, Կարմիր խաչի ուղեկցությամբ ծանր վիճակում Հայաստան տեղափոխած հիվանդը հոսպիտալացվել է «Նորք–Մարաշ» բժշկական կենտրոնում։
Ադրբեջանցի, այսպես կոչված, «բնապահպանները», 9 օր է, ինչ փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղու Շուշի-Քարին տակ հատվածը։ Հարյուրավոր քաղաքացիներ, այդ թվում` անչափահասներ, չեն կարողանում տուն վերադառնալ: Հիվանդանոցներում ծանր վիճակում գտնվող քաղաքացիներին էլ չեն կարողանում տեղափոխել Երևան, որպեսզի համապատասխան բուժօգնություն ցուցաբերվի:
«Ադրբեջանը հիմա աշխարհաքաղաքական խնդիր է լուծում, որովհետև նրա համար նպաստավոր պայմաններ են, սակայն, եթե ՀՀ իշխանությունները լինեին հայրենասեր և պետականամետ, մենք այս վիճակը չէինք ունենա»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասել է «Հաղթանակի սերունդ» շարժման ղեկավար Աշոտ Անդրեասյանը:
«Շուրջ 120.000 արցախցիներ 10 օր է, ինչ շրջափակման մեջ են գտնվում, խախտվել է ազատ տեղաշարժի իրենց իրավունքը: Երեխաները, երիտասարդները զրկված են կրթություն ստանալու իրավունքից, հիվանդների տեղափոխումը Ստեփանակերտի հիվանդանոցներից Երևան՝ անհնար է: Խախտված է արցախահայության կյանքի իրավունքը»,- ավագանու արտահերթ նիստի ընթացքում ասաց ավագանու անդամ Արման Անտոնյանը՝ ընդգծելով, որ Արցախն ու Հայաստանը կապող կյանքի ճանապարհը փակել են մի խումբ ադրբեջանցիներ՝ կեղծ օրակարգերով:
«Էս ծուռ, շատերիդ ծռած երկրում, ուզում եմ հասկանալ՝ դեռ ի՞նչ պետք է լինի, որ սթափվենք: Օրինակ, ինչո՞ւ չենք գնում Լաչինի միջանցք ու այնտեղ նկարվում, սելֆիներ անում կամ լենտեր կտրում»,- Երևանի ավագանու արտահերթ նիստի ընթացքում ասաց ավագանու անկախ անդամ Էռնեստ Ավանեսովը:
Արտակարգ թողարկումների ռեժիմում 168.am-ում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանն է, զրույցի թեման՝ Լաչինի միջանցքի շրջափակման բուն նպատակները և գեոպոլիտիկ խաղերը: